در حال بارگذاری ...
گفت وگو با سهراب سلیمی کارگردان نمایش «بوی خواب»

جان براون به دنبال آرامش است

ایران تئاتر:نمایش «بوی خواب» یک درام روان شناسانه درباره مردی است که زخم‌های جنگ و اوهامش لحظه ای او را رها نمی‌کنند و سلیمی تلاش می‌کند درگیر شدن جان براون را در لابیرنت‌های تنهایی در معرض دید مخاطب قرار بدهد. سهراب سلیمی کارگردان فهیم و با خرد تئاتری بیش از دو دهه است که حضور جدی در تئاتر دارد و آثار درخشانی از آثار بزرگانی مثل امائول اشمیت را در صحنه اجرا کرده است.

وی هنرمندی چند منظور و مولف است و در زمینه های بازیگری، طراحی صحنه، ساخت ماسک، تدریس مشغول و حتی طراحی چهره‌پردازی فعالیت داشته است.  سلیمی کارشناسی خود را در سال ٥٧ در رشته کارگردانی و بازیگری از دانشکده هنرهای دراماتیک دریافت کرد. هم‌چنین نشان درجه یک هنری معادل درجه دکترا توسط شورای عالی ارزش‌یابی وزارت ارشاد در سال ۸۲ به او تقدیم شد. سلیمی بازی در نمایش‌هایی چون «به‌خاطر وطنم»، «کوروش پسر ماندانا»، «آرش کمانگیر»، «پزشک قلابی»، «تاجماه و عروس»، «قوچ شایسته قربانی است»، «گلدونه خانم»، «حالت چطوره مش‌رحیم»، «توی خودت باش»، «از پا نیفتاده‌ها»، «مسافران»، «صیادان»، «آندورا»، «ابوالقاسم معارفی»، «سرباز لاف‌زن»، «از پا نیفتاده‌ها»، «از پنجره نگاه کن»، «ابراهیم توپچی و آقابیک»، «سربازها» طراح گریم در نمایش«سالگرد»، بازی و طراح گریم در نمایش«گدا و سگ مرده»، کارگردانی و بازی در نمایش «۲۷ واگن پر از پنبه»، بازی و ساخت مجسمه در نمایش «ساکت»، طراح گریم در نمایش «زیتون»، بازی، دستیاری کارگردان و ساخت ماسک در نمایش«نمایش طولانی»، بازی در «وایکینگ‌ها در هل‌گلاند»، «از نیمه راه»، «‌جویندگان»، طراح گریم در «سی‌زوئه باسنی مرده است»، طراح گریم در«گوشه‌‌نشینان آلتونا»، «خرده بورژواها»، بازی در «شاهزاده و گدا»، «مریم و مردآویج»، «اتللو»، «مدال درجه یک شجاعت»، «تنبورنواز»، بازی، دستیار صحنه و سازنده آکسسوار در نمایش«بینوایان»، بازی در نمایش«دایره گچی قفقازی» به کارگردانی حمید سمندریان، بازی در «ریچارد سوم» به کارگردانی داود رشیدی و... را در کارنامه هنری خود دارد. سلیمی در دهه اخیر کارگردانی نمایشنامه‌های امانوئل اشمیت از جمله «خرده جنایت‌های زن و شوهری»، «نوای اسرار آمیز»، «مهمان‌سرای دو دنیا» و «عشق لرزه» را تجربه کرده است. او موسس گروه تئاتر «صورتک» است. از سمت‌های اجرایی سهراب سلیمی می‌توان به ریاست انجمن کارگردانان خانه تئاتر اشاره کرد. سلیمی هم‌چنین مدرس تئاتر در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک است و تدریس در دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد را در رزومه کاری خود دارد. در نمایش «بوی خواب»، مسعود دلخواه، قاسم زارع و شهره سلطانی به ایفای نقش می پردازند و محمد چرمشیر بر اساس طرحی از تام استاپارد که توسط زنده‌یاد هوشنگ حسامی با عنوان «آرامش از نوعی دیگر» و توسط علی امینی نجفی با عنوان «صلح انفرادی» ترجمه شده است، بازخوانی ای را انجام و نمایشنامه ای را با عنوان «بوی خواب» نوشته است. این اثر نمایشی  آبان در سالن قشقایی مجموعه تئاتر شهر به صحنه  رفته است. حمیده صمدی به عنوان دستیار کارگردان، جواد روشن به عنوان مدیر برنامه ریزی، رضا مهدیزاده به عنوان طراح صحنه، ادنا زینلیان به عنوان طراح لباس ،ابوذر عزیزی به عنوان عکاس و سازنده تیزر، مریم شریعتی تبلیغات مجازی، پایگاه خبری تحلیلی نمایش خانه امور رسانه و احسان حاجی‌پور به عنوان مشاور کارگردان در امور روابط عمومی و ابراهیم اثباتی به عنوان طراح موسیقی «بوی خواب» با سلیمی همکاری می کنند.با سلیمی در باره اجرای نمایشش گفت وگویی انجام داده‌ایم.

 

شما را به عنوان کارگردانی می‌شناسیم که تبحر فراوانی از اقتباس از آثار نویسندگان بزرگی مثل امانوئل اشمیت و همین تام استوپارد دارید. این رویکرد برایتان چه ویژگیهایی دارد؟

اگر بخواهیم مروری به روند کاری من در یک دهه اخیر داشته باشیم متوجه میشویم دغدغه من، دغدغه انسانی و شرایط موجودش در جامعه است و اگر این دغدغه بدون شعار و رفتن به حاشیه باشد میتواند تاثیرگذار باشد. «مده آ» ، «آخر خط» ، «سه گانه وانی یک» و آثار اشمیت (اجراهای گذشته ام) هم چنین رویکردی دارند. به ازا تم اصلی نمایش نامه تام استوپارد ( آرامش از نوعی دیگر) محمد چرم شیر خوانش خودش را در متن انجام داد. علی رغم اینکه این اثر جزو آثار اولیه استوپارد است. اما بسیار ارزشمند است. استوپارد اثرش را در سالهایی مینویسد که فجایع و آثار دو جنگ عالمگیر هنوز وجود داشته است. بعد از خاتمه جنگ تنهایی، ترس ها، دلهره و استیصال انسان دو چندان می‌شود و در دنیایی پر از دغدغه و ترس زیست می‌کند. این دغدغه و ترس در اصل  ماحصل رشد فزاینده تکنولوژی سوای محاسنش است.

 

جنگ‌های جهانی باعث قربانی شدن تعدادی زیادی انسان شد؟

 بله و خیلی راحت هم از کنار این قضیه عبور می‌کنیم. در حالی که 54 میلیون قربانی در جنگ داشتیم. این انسانها قربانی جاه طلبی یک نوع تفکر شدند.

 

جان براون با ورود به بیمارستان به دنبال جایی برای داشتن حس امنیت است؟

 براون به دنبال آرامش است. اما در نمایش همان طوری که می‌بینیم جایی برای آرامش وجود ندارد. اگر در «بوی خواب» تصویری از بیمارستان دیده می‌شود و بنا به تعاریف صلیب سرخ جهانی مصون از تمام مسائل جنگی است و بیمارستان تبدیل به تیمارستان می‌شود و پرسنل به جای تیمار و مداوا کردن به طرح توطئه  و واکاوی در باره براون می‌پردازند . این مسئله را هم در سه گانه وانی یک هم می‌بینید.

به نظر میرسد در سرنوشت جان براون نشانی از به ثبات رسیدن وجود ندارد؟

بله، او مدام در تلاطم است. نرونهای عصبی براون به جای اینکه به آرامش برسند و به خواب بروند. تحت فشار محیط بیرونی قرار میگیرند.

 

آیا جان بروان را میتوانیم انسان متفکری  با توجه به شاعر و نقاش بودنش بدانیم؟

جان براون در اصل نقاش است و نقاش بودن هم به طور حتم از یک پشتوانه فکری برخوردار است. او آدم حساسی است و با احساسش با دنیای پیرامونش ارتباط برقرار میکند.

 

این تنهایی که به طرز جانکاهی براون را اسیر خودش کرده زاییده دنیای مدرن است؟

کاملا این گونه است و با رخ دادن توسعه صنعتی در هزاره قبل این چالشها و ترس برای مردم به ارمغان آورده شد.

 

آیا «بوی خواب» را میتوانیم یک درام روان شناسانه بدانیم؟

حتما همین طور است و دوست خوبم محمد چرم شیر که درام نویس بزرگی است  چون میداند استوپارد نگاه ابزرودی به شرایط دارد. در بازخوانی متن خیلی خوب این تم را مال خود کرده و با نوع نگاه چرمشیری مخاطب را به اثر وصل کرده است.

 

بازخوانی متن آیا با توجه به نظرات شما توسط محمد چرمشیر انجام شد؟

قبل از شروع نوشتن نقطه نظراتم را با توجه به اینکه میخواستم خوانش متفاوت و جدیدی به اثر استوپارد داشته باشیم به چرم شیر گفتم.

 

انتخاب رنگ زرد برای دکور نمایش به خوبی فضای نمایش و احوالات براون را نشان میدهد؟

طراح صحنه نمایش به خوبی از مضمون و درون مایه نمایش اطلاع داشت و دکوری طراحی کرد که حالت قفس و سلول دارد و حس محصور بودن را به مخاطب منتقل کرد. در این سلول هر کسی میتواند ورود و خروج داشته باشد و براون را تحت تاثیر قرار بدهد و در همین راستا نمایش فضایی انتزاعی دارد.

 

گفت وگو از احمد محمد اسماعیلی




نظرات کاربران