مرتضی شاه کرم در گفت و گو با ایران تئاتر عنوان کرد
ایده نمایشنامه هایم از دل اجتماع و زندگیم بیرون می آید
ایران تئاتر: مرتضی شاه‌کرم، نویسنده و بازیگر و کارگردان مستعد خرمشهری سال خوبی را به لحاظ کاری سپری کرده است و نمایش سانتی متر او در جشنواره تئاتر شهر برنده جوایزی شد و متن نمایش نامه عندالمطالبه اش در بخش متون جشنواره تئاتر فجر بهترین اثر انتخاب شد.
مرتضی شاه کرم فعالیت‌های هنری خود را از سال 1373 با شرکت در دوره‌های آموزش بازیگری تئاتر در شهرستان خرمشهر آغاز نموده و سال 1375 در اولین تجربه‌ی حضورحرفه‌ای‌اش در تئاتر موفق به دریافت عنوان بهترین بازیگرمرد جشنواره امور مساجد استان خوزستان گردید. نوبت یعنی بعدی و خنده گندم که رویای آرد از جمله کارهای مهم کارنامه کاری شاه کرم محسوب می شوند با او در باره فعالیت های کاریش گفت وگویی انجام داده ایم.
به لحاظ کاری سال 96 سا ل پر کار و موفقی برایتان بود ؟
بله همینطور است؛ نمایش سانتی متر در بخش صحنه‌ای ششمین جشنواره تئاتر شهر حضور داشت و جوایزی نیز به دست آورد. علاقه داشتم که بتوانم نمایشی با تکیه بر اصول شهری در جشنواره داشته باشم و در نمایش سانتی متر به بحث فرهنگ زندگی در آپارتمان ها پرداختم؛ آپارتمان هایی که روز به روز کوچک و کوچک تر می شوند. ایده این نمایش بر اساس محل زندگی خودم شکل گرفت.
معمولا آثاری که برآیند تجربیات شخصی نویسنده ، هنرمند و کارگردان هستند آثار ماندگار و قابل قبولی هستند؟
با تحلیلتان موافق هستم و خیلی از هنرمندان در کارشان چنین رویه ای دارند. همانطوری که اشاره کردم در مجتمع آپارتمانی که زندگی می کردم، در طبقه بالای ما یک زن و شوهر با چهار فرزند در یک محیط 40 متری زندگی می کردند و من کنجکاو بودم که بدانم این تعداد آدم چگونه می توانند در چنین محیطی حضور داشته باشند و بتوانند زندگی روال و استانداردی داشته باشند و در کنار این ایده شروع به نوشتن متن کردم و داستان این گونه شد که خانواده‌ای متوسط شهری با جمع کردن پولشان اقدام به پیش‌خرید آپارتمانی می کنند تا بتوانند صاحب‌خانه بشوند؛ تا زمان آماده شدن خانه جدید و تحویل ملک به آنها برای مدتی کوتاه، مجبور می‌شوند که هفت نفری در واحدی سی‌وپنج متری زندگی کنند. فضای آن واحد موقت به قدری محدود ،کوچک وکم است که محدودیت مکان به‌شدت روی زندگی آنها تاثیر می‌گذارد.
تحویل خانه جدید به تعویق می‌افتد و رفته‌رفته با گذشت زمان فشارها روی پدرخانواده بیشتر و بیشتر می‌شود تا شبی که قرار است برای آنها مهمانی هم بیاید و آنها جایی برای پذیرایی ندارند و اتفاقاتی رخ می دهد. دغدغه من همواره این بود که انسان‌ها تبدیل به انسان‌های مکانیکی شده‌اند. داستان ما درباره خانواده‌های پرجمعیت و خانه‌های کوچک است. شیوه اجرایی ما از دل نمایشنامه گرفته شده است. درنتیجه شیوه اجرایی ما بسیار بسته است و به همین دلیل دریک سالن بلک باکسی باید اجرا شود. قرار است اگر شرایط فراهم شود نمایش را در تماشاخانه استاد انتظامی بعد از برگزاری جشنواره تئاتر فجر روی صحنه بیاوریم. در این نمایش محسن پوشایی، مسعود شامی، پروا آقاجانی، ابتسام بغلانی، ماهان عابدی، سارینا رزاق‌مرندی و ابوالفضل جلیلیان به عنوان بازیگران ، پروا آقاجانی؛ دستیار، برنامه‌ریز و طراح لباس و میلاد خرمن‌بیز به عنوان طراح صحنه حضور دارند.
نمایش نامه عندالمطالبه شما هم به عنوان یکی از متنون برگزیده فجر شناخته شد؟
این نمایش نامه مضمونی اجتماعی در باره آدم های دوران دفاع مقدس دارد و به بررسی شهدای دوران جنگ پرداخته ام. در نمایش شهیدی مفقود الاثری وجود دارد که پدر و مادرش فوت کرده اند و برادر و خواهری هم نداشته و باید بستگان دیگری پیکرش را تحویل و دفن کنند . بتدریج متوجه می شویم این شهید در دوران جنگ راننده آمبولانس بوده و در آن دوران مشغول جابه جایی صد پیکر شهید بوده و این سوال پیش می آید که چگونه اجساد صد شهید در یک آمبولانس جا می شود و در ادامه این نکته روشن می شود این پیکرهای شهدا چون به علت انفجار تکه تکه شده بودند این امکان وجود داشته که در یک آمبولانس حمل شوند و پلاک های شناسایی آنها هم تحویل راننده می شود. در مسیر برگشن آمبولانس مورد اصابت خمپاره قرار می گیرد و همه چیز از بین می رود. در ادامه صد شهید به سراغ این راننده می آیند و ابراز می کنند که ما گمنام نبوده ایم و پلاک هایمان پهلوی تو بوده است و می بایست پلاک های ما را تحویل می دادی. حالا این راننده آمبولانس که این دغدغه را دارد که درخواب کسی بیاید و مطلب رابیان کند.
در این بخش داستان موقعیت های دراماتیکی پیدا می کند؟
بله در ادامه متوجه می شویم که ارث زیادی هم به این راننده رسیده است . این ارث در حقیقت پیکر صد شهیدی است که او آنها را قصد داشته منتقل کند.
موضوعی ارزشی را برای نوشتن کارتان انتخاب کردید؟
بله در اصل نکته مهم در کارم مام میهن است و اینکه در چه کشوری و با چه مختصاتی زندگی می کنیم و اینکه این خاک ارزشمند به ما ارث رسیده و نباید بر سر این ارث دچار چالش و اختلاف بشویم.
برای اجرای نمایش عندالمطالبه چه برنامه ای دارید؟
با سامان خلیلیان برای اجرای نمایش برنامه ریزی کرده ایم و سامان خلیلیان به عنوان کارگردان و من به عنوان و نویسنده وبازیگر در کار حضور داریم. چون این نمایش نامه برگزیده بخش تولید است قرار است حمایت هایی برای اجرایش داشته باشیم و با پیمان شریعتی به این توافق رسیدیم که نمایش را سال آینده در تئاتر شهر اجرا کنیم.
جشنواره امسال تئاتر فجر را چگونه ارزیابی می کنید؟
با توجه به نام کارگردان ها و کیفیت آثار می توان امیدوار بود که جشنواره تئاتر فجر در حد مطلوبی برگزار شود.
گفت وگو از احمد محمد اسماعیلی