تلاش کردیم که فرهاد به اندازه دیده شود

رحیمی در عرصه بازی در سینما و تلویزیون نیز فعالیت می کند و فیلم هجوم به کارگردانی شهرام مکری و بازی او در حال اکران است و دو سال قبل هم در سریال گاهی به پشت سرت نگاه کن هم به بازی پرداخت . میلاد رحیمی سال ها است که با گروه تئاتری ( تئاتر خانه)  فعالیت می کند.او در نمایش هایی نظیر براساس دوشس ملفی ،هشتمین خوان،رقصی چنین ”مقدمات بانوی سالخورده، گفتگوهای پس از یک خاکسپاری،مجلس شبیه در ذکر مصائب استاد نوید ماکان و همسرش مهندس رخشید فرزین،بازگشت به خوان نخست ، بازرس هاند واقعی وچند نمایش دانشجویی و چند نمایش غیر رسمی ایفای نقش کرده است . نمایش فعل دهمین نمایش گروه تئاتر خانه به سرپرستی محمد رضایی‌راد است که در سال‌های اخیر آثاری، چون آنک انسان، داستان‌هایی از بارش مهر و مرگ و بر اساس دوشس ملفی را روی صحنه برده‌اند. از جمله موفقیت‌های این گروه در سال‌های اخیر می‌توان به دریافت مدال افتخار آکادمی سمندریان (۱۳۹۴) و دریافت عنوان بهترین نمایش سال از انجمن منتقدان، نویسندگان و پژوهشگران تئاتر برای نمایش‌های آنک انسان (۱۳۹۳) و بر اساس دوشس ملفی (۱۳۹۵) اشاره داشت. نمایش فعل از ۲۰ آذر ماه در سالن چهارسو مجموعۀ تئاتر شهر روی صحنه رفته است . میلاد رحیمی، باران کوثری، به‌آفرید غفاریان، فربد فرهنگ، رزیتا علیزاده، روجا جعفری، فرنوش نیک‌اندیش و مهبان جلالی ( بازیگران) ،هدی اربابی (طراح لباس)، نرگس فرشی (برنامه‌ریز)، مریم مظفری (منشی صحنه)، مجتبی جمشیدی (دستیار کارگردان)، آرین حقانی (مدیر صحنه)، نوشین جعفری (عکاس و مدیر روابط عمومی) و ساسان پیروز (مجری طرح) برخی از دیگر عواملی هستند که در اجرای نمایش فعل محمد رضایی‌راد را همراهی می‌کنند. داستان نمایش فعل درباره جوانی به نام فرهاد کاتب است که بر روی نظریه‌ فعل در دستور زبان تحقیق می‌کند. او برای تدریس ادبیات وارد یک مدرسه‌ دخترانه می‌شود، او تنها دبیر مرد این دبیرستان است و در نظام این مدرسه، ناخواسته موجب ایجاد زنجیره‌ای از روابط و آشفتگی‌ها می‌شود، به طوریکه با گذشت زمان نظریه‌ فعل او با تمام مناسبات زندگی‌اش گره می‌خورد. با مفهوم فاعلیت، انفعال، عشق و فاجعه . با میلاد رحیمی در باره چالش های ایفای این نقش دشوار گفت وگویی انجام داده ایم.

حضور در نمایشی که در حدود سه ساعت است و ایفای نقش محوریش که در تمام صحنه ها حضور دارد  برایتان چه دشواری و چالش های  داشت؟

برای بازی در نقشم بیشتر از آنی که فکر کنم که چگونه انرژیم را در سه ساعت تقشیم بندی کنم . به این مسئله توجه داشتم که در این زمان طولانی تماشاگر چگونه می تواند این شخصیت را تحمل کند و دیدن بازیم و البته دیدن نمایش را ادامه بدهد . از نگاهی  دیگر به این هم فکر کردم که از فرط زیاد دیدن شدن در هر صحنه حضورفرهاد برای تماشاگر عادی نشود.

شخصیتی که آدم نرمالی نیست و یک حالت شوریدگی و مالیخولیایی در او دیده می شود؟

بله، این مالیخولیایی که به شکل فعلی در شخصیت فرهاد کاتب وجود دارد . بیشتر مورد نظر کارگردان بود .

آیا در متن نمایش نامه فرهاد مالیخولیایی نبود؟

 بود ، در حین تمرینات با درک درست و هوشمندی کارگردان این ویژگی در شخثیت فرهاد در طول نمایش تقسیم شده است. اینکه کجا اوج داشته باشد و کجا فرود و یک جاهایی هم دیده نشود .

این دیده نشدن بیشتر در صحنه هایی است که شخصیت های دیگر مشغول حرف زدن است؟

 بله، این دیده نشدن در این صحنه ها وجود دارد و بهر حال تلاش کردیم که فرهاد به اندازه دیده شود . اگر یک جایی خشمگین بشود باید خشمش درست و به قاعده باشد و آن افسار گسیختگی در ابراز احساسات و یا ساخت لحظات کاملا از بین رفته و دائم توسط کارگردان کنترل می شد. این شیوه هدایت هم باعث می شود توان بازیگر در این زمان طولانی نمایش حفظ و تقسیم بشود و هم برای تماشاگر جذابیت به وجود بیاورد.

در طول نمایش می بینیم تمام اعضا این مدرسه دخترانه که به فرهاد در آنجا تدریس می کند ،علی رغم اینکه آدم کاریزماتیک و دون ژوانی نیست علاقه پیدا می کند. آیا علت این شیفتگی به خاطر استدلال های ناب او در زمینه فعل و ادبیات است؟

جذابیت اصلی فرهاد به خاطر دانسته ها و ذهنش است . ظاهری معمولی دارد و به هیچ وجه مرد فریبنده ای نیست . ذهن فرهاد به او شوریدگی داده تا بتواند روی دیگران تاثیر گذار باشد . نکته دیگر عدم حضور مردی در این مدرسه تا پیش از حضور فرهاد بوده است و شاید این هم یک دلیل جذاب به نظر رسیدن  او برای زنان و شاگردان مدرسه باشد .

استفاده از این تم که یک شخصیت مرد وارد محیط زنانه بشود. تم جذابی است و بارها در سینما و تلویزون مورد استفاده خیلی ها مثل رامید جوان در فیلم ورود آقایان ممنوع قرار گرفته است؟

عکس این قضیه و حضور یک زن در محیط مردانه هم جذاب و درام ساز است و می تواند باعث جلب توجه مخاطب بشود.

آیا فرهاد آدمی است که ذهنیاتش را بلند بلند فریاد می زند؟

در خیلی از جاها فرهاد این خصلت دوگانه را دارد . در همان ابتدای نمایش که در یک مونولگ طولانی در باره فعل حرف می زند و فرهاد از یک جایی به بعد بدون آنکه به مخاطب حرفهایش توجه کند حرفهایش را می گوید و شوریدگیش را بروز می دهد و انگاری ایده ها و تئوری هایش در باره فعل را با خودش مرور می کند .

در بازی های نمایش به خصوص نقش شما تنوع تکنیک های بازیگری مثل استفاده شما از بازی فرمی و فیگوراتیو در بخش های مختلف نمایش دیده می شود ؟

این شیوه بخشی از ایدولوژی کارگردانی نمایش است و در صحنه ایی که بچه ها در مدرسه تئاتر اجرا می کنند و خانم معلم تئاتر مدرسه ترانه اعلایی می گوید "ژست ها عصاره حرکتند ". انگاری محمد رضایی راد ایدئولوژیک کاریش را از دهان این شخصیت بیان می کند .

یکی از صحنه های درخشان و اعجاب آور نمایش همین اجرای نمایش تئاتر به شیوه تئاتر کابوکی و مواجه فرهاد با ترانه اعلایی است؟

در اصل اینها تئاتر نو که سنتی ترین نمایش ژاپن است را اجرا می کنند و نه تئاتر کابوکی.

این نوع نمایش ها ریشه در اساطیر و کهن الگوهای فرهنگ ژاپن دارند و به طور مثال در فیلم کویدان مورد استفاده کوبایاشی قرار گرفت ؟

بله، در کارهای کورساوا و کوبایاشی هم قابل دیده شدن است.

برای انتخاب فرم پیچیده بازی نقش فرهاد چه پلان هایی را طراحی کرده بودید؟

سالها است که با گروه تئاتری خانه همکاری دارم و در کارهای اخیر گروه با تاکید بر همین مفهوم ژست و فیگور بازی ها انجام می شود. در کار قبلی گروه دوشش ملفی هم همین رویکرد را دنبال کردیم. بنابراین می دانستیم که باید بازیمان منطبق بر ژست باشد. در ساخت شخصیت تاثیر کارگردان به خوبی دیده می شود.

گفت وگو از احمد محمد اسماعیلی