گفت و گو با سمانه زندی نژاد کارگردان نمایش اگه بمیری در فجر36:
هیچکس جلوی مرگ را نمیتواند بگیرد
ایران تئاتر : سمانه زندی نژاد فقدان حضور آدم ها در زندگی را از دلایل مهمی برای ساخت نمایش «اگه بمیری» برشمرد. این نمایش روز دوم(۲۹ دی) سی و ششمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر ساعت ۱۷ و ۲۰ در تالار استاد ناظرزاده مجموعه ایرانشهر به صحنه می رود؛ به همین بهانه گفت و گو با کارگردان نمایش را بازنشر می کنیم.
به گزارش ایران تئاتر چهار محور اصلی هنر «انسجامبخشی» ، «شخصیت آفرینی» ، «فرهنگ سازگاری» و «هویتسازی» است .«انسجامبخشی» یکی از کارکردهای فرهنگی مهم تئاتر است این مفهوم در مقابل کلمه اغتشاش اجتماعی معنی پیدا میکند. اینکه یک اثر نمایشی تا چه میزان میتواند مردم را به وحدت و همگرایی تشویق نماید .
«شخصیت آفرینی » یا به تعبیری الگوسازی اجتماعی بر اساس شخصیت اجتماعی موردنیاز امروز جامعه دیگر کارکرد اجتماعی هنرهای نمایشی است و به تعبیری قهرمان آفرینی بر اساس نیاز جامعه است.
«فرهنگ سازگاری» نیز کارکرد اجتماعی اثرگذار تئاتر است. از آنجائی که جوامع به بازخوانی و بروز رسانی فرهنگی بر اساس موقعیت روز جامعه نیاز جدی دارند، هنرهای نمایشی در این میان نقشی مؤثر میتواند داشته باشد.
« هویتسازی» باهدف باز شناسایی ساحت ایرانی بودن نیز تأثیری از هنرنمایش است که این روزها بیش از گذشته به آن نیاز داریم؛کشور ما دارای تاریخ قابلتأمل و روایت سرنوشت افراد برجسته و قهرمانان ملی آموزندهای است که نیازمند بازخوانیهای متنوع و متعدد است و عرصه هنرهای نمایشی بهترین فرصتها را در این زمینه در اختیار دارد .
بر اساس این چهار محور کارکردهای اجتماعی و فرهنگی هنرهای نمایشی در سال جدید به سراغ کارگردانانی میرویم که نمایشی را بر صحنه دارند و از آنها میخواهیم اثر خود را در تطبیق با این محورها ارزیابی کنند .
سمانه زندی نژاد کارگردان نمایش «اگه بمیری» که مردادماه در سالن ناظرزاده کرمانی به روی صحنه رفت در رابطه با همسویی این چهار محور با نمایش خود گفت : متن نمایش «اگه بمیری» فرانسوی است که با نگاهی جهانشمول به خصلت و منشهای انسان میپردازد، به همین دلیل این متن را برای اجرا انتخاب کردم.درواقع جهانشمولی در آن وجود دارد که زمان و مکان را مشخص نمیکند .این نمایش درباره فقدان و زبان و روابط انسان است .مسئله نبودن کسی که تاکنون بوده است و این امر موجب چه اتفاقاتی خواهد شد.هیچکس جلوی مرگ را نمیتواند بگیرد و پسازاین اتفاق که برای عزیزانمان رخ میدهد با این فقدان چه خواهد کرد ! درواقع ظاهر نمایش درباره مشکلات زناشویی و خیانت است ، اینکه تا چه حد افرادی که کنارمان حضور دارد را میشناسیم و چه حقیقتها و دروغهایی وجود داشته است .شاید بتوان با مسئله انسجامبخشی مربوط دانست .خیانتهایی و دروغهایی که موجود است و با گفتوگو حل میشود.
وی در رابطه با دغدغه خود برای ساخت این نمایش ادامه داد : فقدان و از دست دادن یک نفر از مهمترین مسائلی بود که پس از خواندن نمایشنامه ذهن مرا درگیر کرد.اینکه رابطه با افراد در این دنیای مدرن تا چه مقدار اجازه دروغگویی را به ما میدهد و پس از افشا شدن آنچه اتفاقهایی خواهد افتاد. علاقه شخصیم روانشناسی و امور خانواده هست اما هیچوقت دغدغهام نبوده است که به این مقوله بپردازم .دغدغههای دیگری داشتم اما در این نمایش به این مسئله پرداختم.
زندی نژاد در رابطه با طراحی صحنه و همکاری خود با شیما میرحمیدی اینگونه اظهارنظر کرد: در حقیقت من نزدیک به 7 سال است که با شیما میر حمیدی کار میکنم .همیشه روال کاریمان به شکل گروهی است و پس از ارائه ایده از طرف من آن را شاخ و برگ میدهیم .دقیقاً نمیتوان گفت شکل اولیه را کدام مان در نظر داشتیم اما تقریباً نظرات کاریمان به هم نزدیک شده است ، گمان کنم پس از چند جلسه از متنخوانی ، ایده تخت و زیر تخت و این شیوه از کار به ذهنمان خطور کرد و آن را تکمیل کرد. ایده زیر تخت و روی تخت به مسئله پنهانکاری نیز نزدیک است و قصد داشتیم تا به آنهم مرتبط بدانیم.