برگزیدگان دیروز، مهمان های امروز

در ادامه معرفی بخش مهمان جشنواره تئاتر فجر به بخش "آثاری از هنرمندان برگزیده بخش مسابقه بین‌الملل جشنواره تئاتر فجر در دوره‌های گذشته" می پردازیم. نام های این دسته بندی همه آشنا هستند از قدیمی هایی مثل آتیلا پسیانی و دادگر بگیرید تا جوان تر هایی مثل ثروتی یا مساوات. در میان آثار بخش مهمان 9 نمایش از هنرمندانی که در بخش بین الملل دوره های قبل برگزیده شده اند وجود دارد. که اکثر این آثار قبل از این اجرا شده اند و بعضی ها نیز تولیدات جدید این هنرمندان اند.

صدسال تنهایی

آتیلا پسیانی حالا بیش از چهار دهه است که کار تئاتر می کند و او را می توان از پایه های همیشگی جشنواره تئاتر فجر دانست.  او جزو پر کارهای تئاتر است و نمایش نیز کاری است که پسیانی تصمیم داشت در سال های قبل اجرایش کند که امکانش فراهم نشد. باید دید او و محمد چرمشیر با رمان ماندگار مارکز چه کرده اند. پسیانی و چرمشیر پیش از این نیز چندین بار همکاری داشته اند و آخرین همکاریشان نیز با ترکیبی این چنین همراه بود. یعنی نمایشنامه باغ آلبالو چخوف که توسط چرمشیر بازنویسی شده بود و کارگردانی هم به عهده پسیانی بود. از صد سال تنهایی چرمشیر و پسیانی اطلاعاتی در دسترس نیست اما شاهکار مارکز داستان چند نسل از خاندان بوئندیا که در روستای ماکوندو ساکن اند می پردازد و فضایی سورئال دارد.

صد سال تنهایی 7 بهمن در سالن سمندریان برای دو سئانس 6 و 9 به روی صحنه می رود.

 آکواریوم

آکواریوم که متنی مشترک از سیامک احصایی و مهرک قزوینی است که در آن همه چیز به شکل "رفت و برگشت‌های موضوعی" پیش برده می شود و گرچه نتیجه نهایی این درام، عملا تلخ است، اما تأویلاتی بسیار معنادار شکل می‌گیرد؛ مرد و زنی که ابتدا از طریق پنجره‌های اتاق‌هایشان همدیگر را زیر نظر دارند و کم کم عاشق هم می‌شوند، در پایان وقتی به اجبار از هم جدا می‌شوند، جدایی‌شان فقط از نظر فیزیکی است وگرنه از لحاظ روحی و درونی، هردو در ذهن و عواطف‌شان باهم و در نهاد هم باقی می‌مانند.

موضوع نمایش عبارت از "تفتیش عقاید" مردم توسط لباس شخصی‌پوش‌های دولتی است. بخش قابل توجهی از نمایش به بازجویی‌های جابرانه اختصاص یافته است: مأمور مورد نظر مرد عاشق را دستگیر و شدیدا مورد بازجویی قرار می‌دهد تا او درباره زنی که نویسنده است و دوستش دارد، اطلاعاتی به ماموران بدهد. در پایان نمایش، زن نویسنده به خاطر بازرسی ماموران و  تهدیدهای‌شان و نیز بردن همه دست‌نویس‌هایش، مجبور به ترک خانه و دیار و نهایتا از مردی هم که در همسایگی‌اش به سرمی‌برد و عاشق اوست، جدا می‌شود و موضوع نمایش با یک پایان‌بندی نسبی به آخر می‌رسد. احصائی این اثر را پیش از این در تالار چهارسو به روی صحنه برده بود و حالا همین اثر را برای شرکت در جشنواره سی و ششم آماده کرده است و  5 بهمن در دو سئانس 6 و 5/8 در تالار چهارسو به روی صحنه می رود.

اسب

دادگر که با نمایش هملت توانست بار دیگر توانایی اش را اثبات کند در جدیدترین اثر خود اقدام به انتشار فراخوانی برای حضور بازیگران جوان داد. به گفته وی زمان بر بودن و انرژی زیاد برای تمرینات در این نمایش یکی از دلایل رفتن دادگر به سمت استفاده از بازیگران جوان است.

این پروژه آموزشی به تهیه کنندگی انجمن هنرهای نمایشی استان تهران ترتیب داده شد و از بین170 متقاضی از اعضای انجمن هنرهای نمایشی استان تهران با ارسال عکس و رزومه اعلام آمادگی کردند و در نهایت 15  نفر برای شرکت در پروژه اسب انتخاب شدند.

به دلیل شکل و شیوه اجرای نمایش «اسب»، این اثر در هر اجرا که حدود ۷۰ دقیقه است، پذیرای ۳۰ تماشاگر خواهد بود. اسب از 6 تا 8 بهمن در کارگاه دکور تالار وحدت در دو  سئانس 6 و 9 شب اجرا خواهد شد.

نفر دوم

نمایش نفر دوم به واکاوی زخم ها ، دلمشغولی ها ، استرس ، ترس ها و تردیدهای انسان امروزی در قالبی بی زمان و بی مکان می پردازد. مهین صدری در سال های اخیر به خصوص در حوزه نوشتاری به نامی معتبر و قابل توجهی تبدیل شده و نمایش نامه های او نظیر هم هوایی و از زیر زمین تا پشت بام اجراهای موفقی داشته اند.

مهین صدری در شروع فعالیت کاریش نمایش نامه «پرشین‌کت» را برای الهام کردا نوشت. این اجرا اولین‌بار در فستیوال مونولیو در سال 1389 روی صحنه رفت. در ادامه، یکی دیگر از نمایشنامه‌های خود «هم‌طناب» را در تالار شمس در سال 1392 کارگردانی کرد. حضور در نمایش های «شنیدن »، «سالگشتگی» و «ایوانف» امیررضا کوهستانی ماحصل بازی های صدری در صحنه نمایش هستند.

این اثر روایت 30 سال از زندگی یک خانواده است که روز اول جشنواره در سالن ناظرزاده روی صحنه رفته است.

فهرست

رضا ثروتی که حالا چند وقتی هست که کاری از او روی صحنه دیده نشده امسال دوباره در فجر خواهد بود از قضا آخرین نمایشی که از او به خاطر داریم یعنی فهرست مردگان را به روی صحنه خواهد برد. البته وقتی او برای اولین بار این نمایش را اجرا کرد آن را با نام نویسنده صاحب نام لهستانی یعنی روژه ویچ به صحنه برد ما حالا نام خود ثروتی به عنوان نویسنده خورده و به نظر می رسد باید شاهد تغییرات جدی نسبت به اجرای قبلی آن داشته باشیم.

 «فهرست» روایت رهبر ارکستری است که در صدد ساخت قطعه‌ای برای مردگان است؛ قطعه‌ای که او را به انزوا می‌کشاند و با مردگانش مواجه می‌کند اما باید دید که داستان "فهرست مردگان" چه تفاوت هایی با این قصه پیدا کرده. این اثر 4 و 5 بهمن در تالار ناظرزاده تئاتر ایرانشهر به روی صحنه می رود.

 و/ یا/پرومته/ شهاب آگاهی

پرومته خدای آتش در اساطیر یونان باستان است، او کسی است که آتش را از زئوس دزدید و برای انسان ها آورد. زئوس او را بر روی قله کوه به بند می کشد و عقابی را مامور می کند تا هر روز جگر او را بخورد و روز بعد جگر پرومته دوباره ترمیم می شود. سرانجام هراکلس عقاب را می کشد و پرومته را نجات می دهد.

باید دید آگاهی چه برداشتی را از این اسطوره یونانی انجام داده و آن را چگونه اجرا خواهد کرد.

و/یا/پرومته  6بهمن در تالار مولوی اجرا خواهد شد.

این یک پیپ نیست

عنوان نمایش برگرفته از عنوان اثر مهم رنه مگریت، نقاش سورئالیست بلژیکی است. مگریت، یک پیپ را به واقع‌گرایانه‌ترین شکل ممکن نقاشی کرد و زیر آن با خطی خوانا به زبان فرانسه نوشت: این‌یک پیپ نیست…

نمایش نیز ایده ای این چنینی دارد و می خواهد و با این نظریه پیش رود که هر چیزی در خود چیز دیگری را پنهان دارد و می تواند دیگری باشد. داستان نمایش مربوط به سرگذشت دو برادر است و روزگار آنان در خانه ای را روایت می کند. در این بین پلیسی وارد می شود از گزارش رخ دادن یک قتل حرف می زند.

سید محمد مساوات که با نمایش بی پدر حسابی دل از مخاطبان تئاتر ربوده در این اثر نیز توانسته برخوردی خلاقانه با ایده اش داشته باشد. این یک پیپ نیست روز اول جشنواره در تئاتر مستقل تهران به روی صحنه رفت.

 100 درصد

لوید نمایش نامه نویسی است که کمتر نامش در ایران شنیده شده است. این نویسنده معاصر انگلیسی شاید با اجرای این نمایش نامش در ایران رونمایی شود و در آینده سایر کارهایش هم روی صحنه برود . مرتضی اسماعیل کاشی بازیگر- کارگردان خوش نقش ومتین تئاتر وسینما سالها است که دربازیگری وکارگردانی فعالیت می کند و با اجرا و کارگردانی نمایش سه خواهر نشان داد در کارگردانی هم باندازه بازیگری موفق و کار بلد است . مرتضی اسماعیل کاشی ازبازیگران توانمند درعرصه تئاتراست که تاکنون در نمایش هایی همچون برنارد مرده است، مکبث، عجایب المخلوقات و کلاغ به ایفای نقش پرداخته‌ است.

 قصه صد در صد درباره بازیگر جوانی است که برای خواندن نمایشنامه به خانه دختری می‌رود و بعد اتفاقاتی می افتد که فضایی روانشناسانه یا به تفسیری وحشت را به وجود می آورد.

100 در 100 روز آخر جشنواره یعنی 8 بهمن در سالن سمندریان تماشاخانه ایرانشهر اجرا خواهد شد.

ماراساد

ماراساد نیز یکی از آن نمایش هایی است که نام یکی از نمایشنامه های معروف جهان را با خود یدک می کشد اما نام نویسنده اش هیچ شباهتی با آن نام های جهانی ندارد. پتر وایس اثر ماندگاری به نام ماراساد دارد که به نظر می رسد نمایش تازه ایمان اسکندری نیز  برداشتی از این نمایشنامه باشد و باید دید چه رویکردی به اثر وایس دارد.  در این اثر مربوط به نمایشی است که  مارکی دوساد در تیمارستان شارنتون پاریس کارگردانی می‌کند و بازیگران آن از بیماران روانی انتخاب شده‌اند. موضوع نمایشی که ساد به صحنه آورده، انقلاب فرانسه است که محتوا و شیوه اجرایی اش باعث شورش تماشاگران می‌شود. نمایشنامه ای که پیتر وایس نگاشته ، مبتنی بر دو شخصیت واقعی و نمایشی است : شخصیت نخست، مارکی دوساد، عجیب‌ترین پدیده در سنت ادبیات فرانسه، و دیگر شخصیت عمده در نمایشنامه ژان پل مارا است . سیمای برجسته انقلاب فرانسه است. موضوع این نمایشنامه کاملاً تخیلی است و تنها بر این حقیقت تکیه دارد که ساد در مراسم تدفین مارا به یاد او سخنرانی کرد.

ماراساد به کارگردانی ایمان اسکندری  29 دی در تالار حافظ به اجرا در آمد.