هر اثر هنری برای اجرا، نیاز به تحقیق و پژوهش دارد

ژاکلین آواره فارغ التحصیل ادبیات نمایشی از دانشگاه آزاد اراک است و سالها است که در حوزه کارگردانی به خصوص در حوزه تئاتر کودک فعالیت دارد و آثار موفقی را روی صحنه برده است. آواره در بازیگری سنما هم تجربه موفقی در فیلم حریر در نقش نخستش داشت. نمایش «کدو قلقله‌زن» ، «معجزه نرگس»‏، «قالیچه پرماجرا»، «شب بارانی»‏،«جشن تولد»‏، «لوبیای سحرآمیز»‏، «فکاهی‌نامه گمشدگان»‏، «از پشت شیشه‌ها»‏، «باغ شکرپاره»، «شام آخر»، «خروس زری پیرهن پری» و «سنجابک و نوگل»‏، «خاکستری» از جمله فعالیت های کارگردانی و بازیگری آواره هستند. وی جوایزی مثل جایزه سوم کارگردانی کانون‌های نمایشی(کدو قلقله زن) را به دست آورده است و مدتها مدیریت آمفی‌تئاترهای تماشاگه تاریخ، تماشاگه زمان، تماشاگه پول و مدیریت آمفی‌تئاتر تالار همایش مجموعه ورزشی انقلاب را بر عهده داشته است. نمایش درای بن کاری از گروه سپند است که با همراهی گروه آلترناتیو و برای رده سنی کودکان ساعت 19 عصر هر روز در تالار هنر برای کودکان به اجرا در می‌آید. نمایش «درای‌بن »نوشته نیل دوفیلد و ترجمه حسین فدائی حسین است. ژاکلین آواره، مهسا ایرانیان, محمدعلی پویا و مجیدعلم بیگی از جمله بازیگران این نمایش هستند. داستان این نمایش درباره ببر مغروری است که خود را سلطان جنگل می داند و قوانینی  وضع می کند که باعث آزار و رنجش حیوانات دیگر می‌شود. با ژاکلین آواره در باره اجرای نمایشش گفت وگویی انجام داده ایم.

 

 

اغلب نمایش هایی که روی صحنه اجرا کرده اید در حوره تئاتر کودک قابل ارزیابی است. آیا به این ژانر علاقه دارید؟

من فعالیت جدیدم را با کار کودک در دانشگاه آغاز کردم و به این ژانر احساس دین و علاقه دارم . در دانشگاه بر اساس متنی از آقای مجابی نمایشی را با کلی دشواری برای اجرا آماده کردیم و خوشبختانه کار در جشنواره تئاتر شهر دیده شد و کلی جایزه برد . کودکان موجودات پاک و مقدسی هستند و دوست دارم برایشان نمایش اجرا کنم و بازتاب نظراتشان بعد از دیدن نمایش هایم کلی برایم جذابیت دارد .

 

نمایش نامه «درای‌بن »نوشته نیل دوفیلد را چگونه برای اجرا انتخاب کرده بودید؟

این نمایش توسط حسین فدایی حسین به فارسی ترجمه شد و بعد از خواندنش دیدم که برای اجرای یک نمایش کودکانه شاد مناسب است . نام این کتاب پوست و استخوان بود که دیدم نام مناسبی نیست و به این نام تغییرش دادم.

 

چه ویژگی هایی از مضمون این نمایش برایتان دارای جذابیت بود؟

مهم ترین بن مایه نمایش بحث طرح مسئله تبعیض نژادی مدرن در این روزگار است؛ که در جامعه ما متاسفانه وجود دارد.

 

در کشورما در چه سبک و ساختاری این تبعیض نژادی مدرن وجود دارد؟

اینکه پولدار بودن متر و ملاک ارزش و وجه اجتماعی در جامعه است و آدم های پولدار مورد توجه هستند و هر کاری که می خواهند انجام می دهند و برای انجام هر کاری محق هستند.

 

آیا در حین اجرا تغییراتی در ساختار نمایش نامه هم به وجود آوردید؟

بله ، تغییراتی با توافق حسین فدایی حسین انجام شد؛ داستان نمایش به روزتر و متناسب با فرهنگ ایرانی شد و تعدادی ترانه و اشعاری که آقای مجابی سروده بود را در آهنگها و آوازها مورد استفاده قرار دادم. در نمایش نامه سه شخصیت وجود دارد که یکی دو نقش بازی می کند و می شود چهار شخصیت. من درای بن را تبدیل به یک گروه حرکتی حرفه ای با همراهی موسیقی در نمایش کردم که تعداد زیادی بازیگر در آن حرکات شاد و سرگرم کننده برای کودکان انجام می دهند. تلاش کردم از الگوهای سنتی که در تئاتر کودک مثل بازی در بازی ، بازی با بچه و بازی با ماسک در آن وجود دارد دور شوم و مسئله جدیدی را به مخاطب کودکم منتقل کنم.

 

با توجه به استقبال خوب از نمایش به نظر می رسد دیدن نمایش برای مخاطب بزرگسالی که به همراه فرزندش برای دیدن نمایش هم می آید دارای جذابیت است؟

همینطور است و باید نمایش کودک توان جذب نظر مخاطب بزرگسال را داشته باشد. در چند شب از اجرا چند مادر بزرگ به همراه نوه هایشان به دیدن نمایش آمده بودند و بعد از خاتمه اجرا عنوان کردند که با فضای نمایش ارتباط برقرار کردند و با دیدن نمایش حالشان هم خوب شده است. حتی مخاطب دو ساله هم از دیدن نمایش ما لذت می برد و شاد می شود و این برایم خیلی مهم و ارزنده است.

 

آیا برای  اجرای نمایش های کودکانه با کودکانی که در اطرافتتان حضور دارند هم مشورت انجام می دهید؟

فرزند خودم خردسال است و نمی توانم چنین کارهایی انجام بدهم. اما با خواهرزاده ایم مشورت می کنم و نظرات خوبی در باره کارم به من ابراز می کنند و از آنها استفاده می کنم.

 

آیا برای اجرای نمایش تحقیقاتی هم انجام دادید؟

برای اجرای هر اثر هنری نیاز به تحقیق و پژوهش است؛ درهمین راستا در این کار هم چنین رویکردی داشتیم و مدت ها در باره رفتار شناسی حیوانات به خصوص حیواناتی که از آنها در نمایش استفاده شده به همراه آقای مجابی تحقیق انجام دادیم. به طور مثال ببر حیوان منزوی است و دور از ماده و توله اش زندگی می کند و به همین دلیل این خصلت هم در نمایش وجود دارد و ببر می خواهد کاری کند که به حیوانات اجازه ورود به جنگل را ندهد و می خواهد با همه بجنگد. شغال هم موجودی دغل کار و خود نما است که دوست دارد سربه سر سایر حیوانات بگذارد .

 

آیا به این مسئله اعتقاد دارید که کار کودکانه باید مفرح و شاد باشد؟

مخاطب کودک دوست دارد به دیدن نمایشی بیاید که درآن چیزی فراتر از تلویزیون و جامعه وجود دارد وگرنه در خانه می نشیند و به سایر تفریحات مورد علاقه اش می پردازد. در سالن نمایش من کارگردان وظیفه دارم مسائل متفاوتی را به مخاطبم نشان بدهم؛ داستان جذاب، موسیقی پر انرژی، حرکات فرمی و بازی سرخوشانه و فانتزی جزو لزومات کار کودک هستند.

 

چقدر در اجرای نمایش سوای توجه به سرگرمی سازی به ارائه پیام های آموزشی توجه داشتید؟

این مسئله مورد توجه ام بود و در قالب رفتار شناسی شخصیت های نمایش چنین کاری را انجام دادم؛ در انتهای نمایش هم مخاطب کودک متوجه می شود عاقبت تنهایی شکست است .

 

 

گفت وگو از احمد محمد اسماعیلی