سلیم رحیمی گارگردان پیشکسوت تئاتر اردبیل در گفتوگو با ایران تئاتر خبر داد
نمایش «قیز قاپیسی ، شاه قاپیسی» را در دو کشور اروپایی اجرا میکنیم
سلیم رحیمی کارگردان پیشکسوت تئاتر استان اردبیل که برای سومینبار نمایش موفق «قیز قاپیسی، شاه قاپیسی» را در تهران اجرا میکند، از اجرای این نمایش در دو کشور اروپایی خبر داد.
بعید به نظر میرسد که در میان هموطنانمان در استان اردبیل کسی با آثار نمایشی سلیم رحیمی، کارگردان، نمایشنامهنویس و بازیگر پیشکسوت تئاتر این استان بعد از حدود 4 دهه فعالیت و اجرای آثار موفق نمایشی، آشنا نباشد. البته اگر در میان نسل جوانتر هم کسانی بودند که احتمالا با کارهای این هنرمند آشنا نبودند قطعا طی پنج، شش سال اخیر پس از اجرای چند نمایش بسیار موفق توسط این هنرمند پیشکسوت در شهر اردبیل و شهرستانهای این استان با او و آثارش آشنا شدند. هنرمندی که اغراق نیست اگر بگوییم توانست مردم استان اردبیل را به نوعی با تئاتر آشتی داده و مخاطبان زیادی را به سالنهای تئاتر این استان بکشاند. رحیمی در دوره جدید فعالیتهای خود با تمرکز بر قصههای بومی و با استفاده از زبانی آهنگین در متن با بهرهگیری از ضربالمثلهای اصیل زبان ترکی که به نوعی در حال فراموش شدن بودند و همچنین استفاده از نواها و موسیقی بومی و اصیل ترکی، نمایشهایی همچون «آی بری باخ»، «اژدر عمی»، «ایکی کیشی بیر آرواد» و «قیز قاپسی، شاه قاپسی» را در حالی روی صحنه برد که هر یک از این آثار توانست رکوردی تازه در جذب مخاطبان تئاتر در استان اردبیل را از آن خود کند. در میان این آثار اما نمایش موزیکال «قیز قاپسی، شاه قاپسی» به قدری مورد توجه و استقبال قرار گرفت که شهرت آن از مرزهای استان اردبیل نیز فراتر رفت.
نمایش کمدی موزیکال «قیز قاپسی، شاه قاپسی» که تاکنون در شهرهای همچون؛ اردبیل، خلخال، آستارا، خوی و... روی صحنه رفته، پس از دو بار اجرا موفق در فرهنگسرای بهمن و سینما تئاتر المپیک تهران، برای سومین بار و به دلیل استقبال چشمگیر تماشاگران، با دکوری متفاوت و جدید، این نمایش را در روزهای 26 و 27 بهمنماه جاری در سالن دهکده المپیک روی صحنه میرود.
به بهانه اجرای نمایش کمدی موزیکال «قیز قاپیسی ، شاه قاپیسی» با سلیم رحیمی طراح، نویسنده و کارگردان پیشکسوت اردبیل گفتوگویی انجام دادیم که حاصل آن را در ادامه میخوانید:
کارگردان نمایش کمدی موزیکال «قیز قاپیسی ، شاه قاپیسی» در پاسخ به این سوال که چرا این نمایش را در یکی از سالنهای اصلی تئاتر همچون مجموعه تئاترشهر و سالنهایی از ایندست اجرا نکرده، به ایران تئاتر گفت: اتفاقا این مسئله یکی از دغدغههای تمام اعضاء گروه هست که چرا نتوانستیم این نمایش را در یکی از سالنهای اصلی تهران مثل مجموعه تئاترشهر، تماشاخانه سنگلج، ایوان شمس و یا از ایندست سالنهای حرفهای اجرا کنیم، اما مشخصا به دلیل اینکه این سالنها برنامههایشان را از پیش بستهاند شرایط اجرا در این سالنهای حرفهای ممکن نشد. از طرفی دیگر با توجه به اینکه ما تازه اجای این آثار را در تهران آغاز کردیم گفتیم بهتر است ابتدا یک جایگاهی در تهران پیدا کنیم و در آینده کارها را در سالنهای اصلی مخصوصا سالنهایی که تماشاگران تئاتری نیز بتوانند کارها را ببینند اجرا کنیم.
حسن آرتیست الگوی من در تئاترهای کمدی موزیکال بوده
رحیمی در ادامه و در پاسخ به سوالی درباره روند شکلگیری این نمایش و اینکه در چه فرآیندی به اجرای چنین نمایشهایی رسیده که ضمن کمدی موزیکال بودن اثر به معنای واقعی، مرزی را که بعضا گروههایی برای خنداندن مخاطب از آن عبور میکنند را نیز حفظ کردید و در عین حال مخاطب را نیز راضی نگه داشتید، توضیح داد: من خودم متولد و بزرگ شده اردبیل هستم و از بچگی هم علاقه زیادی به نمایشهای کمدی موزیکال کشور آذربایجان داشتم و همیشه کارهایشان را دنبال میکردم. حدود شصت سال پیش ما در استان اردبیل هنرمندی داشتیم که به او «حسن آرتیست» میگفتند. این هنرمند در آن زمان در اردبیل نمایشهایی را اجرا میکرد که استقبال تماشاگر بقدری بود که برای بلیط آن کارها بازارسیاه به وجود میآمد. در این بین من همیشه از خودم سوال میکردم که چرا و چگونه بوده که در آن زمان نمایشهای حسن آرتیست اینقدر مورد توجه قرار میگرفت. در واقع من با نگاه به گذشته و بررسی کارهای حسن آرتیست بعنوان یک الگوی موفق، به سمت اجرای آثار کمدی موزیکال رفتم و بعبارتی نمایشنامههایی که نوشتم و اجرا کردم همگی در ابتدا با این ذهنیت شکل گرفتهاند.
مردم اردبیل را با تئاتر آشتی دادم
این کارگردان تئاتر ادامه داد: من حدود 20 سال خودم را از تئاتر کنار کشیده بودم اما واقعا دلم میسوخت وقتی میدیدم که مردم ما دیگر اصلا تئاتر را فراموش کردند و کلا کنار گذاشتند. من در این مدت با اجرای چهار نمایش «آی بری باخ»، «اژدر عمی»، «ایکی کیشی بیر آرواد» و «قیز قاپسی، شاه قاپسی» که همهشان از ریشه و فرهنگ خودمان نشات گرفتهاند به جرات میتوانم بگویم دوباره مردم اردبیل را با تئاتر آشتی دادم. یعنی حتی خیلی از هنرمندان تئاتر اردبیل میگویند که این نمایشها دوباره مردم را با تئاتر آشتی داد.
رحیمی همچنین درباره خنداندن مخاطب در آثار نمایشی نیز عنوان کرد: درباره خنداندن تماشاگر من اتفاقا خودم از کسانی هستم که به شدت با نمایشهایی که صرفا هدفشان خنداندن تماشاگر به هر قیمت است به شدت مخالف هستم. چون این نمایشها معمولا به سمت لودهبازی میروند و اصلا به نظر من نباید نام اینگونه کارها را تئاتر کمدی موزیکال گذاشت. اینها به نظر من بیشتر یک جُنگ شادی و شو هستند و نه تئاتر.
این کارگردان پیشکسوت تئاتر استان اردبیل همچنین درباره روند نگارش متن «قیز قاپیسی ، شاه قاپیسی» نیز توضیح داد: حدود دو سال طرح این نمایش را در ذهن داشتم و بعد از تحقیقات و مطالعاتی که کردم و همچنین گفتوگوهایی که با افراد کهنسال درباره ضرب المثلهایی داشتم که تقریبا از یاد رفتند، نهایتا متن را طی حدود دو ماه نوشتم.
جوانهای تئاتری به اجرای نمایشها کمدی موزیکال علاقه مند شدند
این کارگردان و بازیگر پیشکسوت تئاتر اردبیل در ادامه با بیان اینکه به دنبال استقبال مخاطبان از این آثرا نمایشی، دو نمایش جدید با نامهای «سن لیلی مند مجنون» و «های دلی جیران» را که هنوز نگارش آنها تمام نشده در آینده نزدیک اجرا خواهد کرد، در پاسخ به این سوال که آیا هنرمندان جوان تئاتر اردبیل با دیدن استقبال مردم علاقهمند نشدند که به جای اجرای کارهای مدرن به سمت نمایشهای بومی خود بروند، اظهار کرد: یکی از اتفاقهای جالبی که بعد از موفقیت این چهار نمایش افتاده همین بوده که چند تن از هنرمندان جوان تئاتر در اردبیل که افراد کاربلدی هم هستند به این نوع نمایشها علاقهمند شدند. این جوانها افرادی هستند که واقعا با استعداد و تحصیلکرده هم هستند ولی بیشتر جوانها دنبال کارهای مدرن بودند ولی الان متوجه شدند که این نمایشها هم میتواند مخاطب را جذب کند و هم از نظر اقتصادی نیز برای گروههای تئاتر به صرفه است.
او همچنین درباره اینکه آیا با توجه به استقبالی که از این کارها شده آیا حمایتهایی نیز از گروه شما توسط مسئولان صورت گرفته یا نه، گفت: انصافا مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل آقای اسحاقی در این مدت خیلی مشوق ما بودند و حمایتهایی هم کردند. اما به طور کلی حمایت مسئولان فقط در زمینه واگذاری سالن بود که با واگذاری تنها سالن در اردبیل به بخش خصوصی دیگر در شهر اردبیل این حمایت وجود ندارد. در واقع اگر در اردبیل چندتا سالن داشتیم و یکی از آنها را واگذار میکردند باز یک سالن دیگر بود که به ما بدهند اما همان یک سالن در اردبیل را هم واگذار کردند. اما در شهرستانها وضع بهتر است چون خوشبختانه هنوز سالنها در شهرستانها در اختیار انجمنها است و میتوانند در اختیار گروهها قرار بدهند.
رحیمی اضافه کرد: البته گلهای که من از بعضی مسئولان دارم این است که متاسفانه اکثرا در عمل دغدغه فرهنگ و هنر ندارند. البته در سخن، همیشه حرفهای خیلی خوب و زیبایی درباره هنر میزنند اما اکثرا وقتی پای عمل به میان میآید کاری نمیکنند.
سال آینده به دو کشور اروپایی می رویم
رحیمی در ادامه صحبتهای خود درباره نمایش کمدی موزیکال «قیز قاپسی، شاه قاپسی» عنوان کرد: ما با نمایش «آی بری باخ» رکورد بیشترین جذب تماشاگر را زدیم. بعد نمایش «ایکی کیشی بیر آرواد» رکورد «آخ بری باخ» را زد و بعد از آن نمایش «قیز قاپسی، شاه قاپسی» رکورد هر دوتای آنها را زد. در واقع این را به این دلیل عنوان کردم که یادآوری کنم به جرات تا دیروز اگر در سالنها را در اردبیل باز میکردند کسی رایگان به تئاتر نمیآمد اما الان مردم برای تئاترها بلیط میخرند و در کل نسبت به گذشته وضع خیلی بهتر شده است. ضمن اینکه الان من در اردبیل اولین نفری هستم که با بازیگرانم قرارداد میبندم و بازیگر با قرارداد سر کار میآید. یعنی از نظر مالی هم برای بازیگر صرف میکند و میداند که برای هر اجرا چه مقدار دستمزد دریافت میکند.
کارگردان نمایش کمدی موزیکال «قیز قاپیسی ، شاه قاپیسی» در پاسخ به این سوال که برنامههای آینده گروه گفت: بعد از اجرا در تهران سفر با باکو قطعی شده و احتمالا در فروردین ماه در کشور آذربایجان این نمایش را اجرا میکنیم. البته ممکن است در عید هم مجدد به تهران بیاییم. اما قرار است به امید خدا همین کار را در دو کشور اروپایی در سال آینده اجرا کنیم اما هنوز زمان دقیق آن مشخص نشده است.
گفتنی است، نمایش «قیز قاپیسی ، شاه قاپیسی» که اتابک نادری مجری طرح آن است، داستان «ثروت» دختر جوان دمبختی است که خواستگاران فراوانی دارد که پشت در خانهاش هستند ولی او دل در گرو عشق پسر جوانی به نام جوانشیر دارد. پدر «ثروت» مخالف ازدواج دخترش با جوانشیر است. مادر بزرگ و پدر دختر که هر دو مجرد هستند به کمک این دو جوان عاشق میآیند و...
در این نمایش شهرام پوردنیا، سیامک شاگردی، احمد پروستان، المیرا طاعتی، لیلی نظری، شاهین مرادی، ثنا عاشقدل و سلیم رحیمی ایفای نقش میکنند.