یادداشتی بر نمایش «غول بزرگ مهربان» به بهانه آخرین روزهای اجرا
چند نکته از یک نمایش بهیادماندنی
ایران تئاتر- عباس عبدالعلیزاده: «غول بزرگ مهربان» به کارگردانی مریم کاظمی روزهای سهشنبه تا جمعه این هفته در تالار آسمان روی صحنه است و احتمالاً ۲۸ اردیبهشت به اجرای خود در این سالن پایان میدهد. متن حاضر ذکر چند نکته از یک نمایش بهیادماندنی به بهانه آخرین اجراهای آن است.
از میان داستانها آن داستانی که بیش از همه نامش را شنیدهایم و یا حتی قصهاش را میدانیم و از میان فیلمها فیلمی که نامی از داستانی معروف بر خود دارد معمولاً بیش دیگر آثار توجه مخاطب را به خود جلب میکند. حوزه نمایش نیز از این قاعده مستثنا نیست و معمولاً آثار به صحنه رفته از نمایشنامههای معروف یا رمانهای پرمخاطب بیش از دیگر آثار نمایشی توجهها را به خود جلب میکند. باید گفت نمایش «غول بزرگ مهربان» نیز بر همین قاعده مخاطبان مشتاقی را به دیدن نمایش دعوت کرده و میکند.
«غول بزرگ مهربان» که از داستان معروفی با همین نام نوشته رولد دال اقتباسشده بهواسطه شهرت جهانی این داستان بهخودیخود کنجکاوی برانگیز است بهخصوص آنکه بهتازگی یک فیلم سینمایی نیز از همین کتاب به کارگردانی استیون اسپیلبرگ تولیدشده است و علاقهمند به دنیای فانتزی این فیلم را پسندیدهاند. همه این نکات را باید به فهرست تأملبرانگیز عوامل نمایش اضافه کرد. کارگردانی مریم کاظمی بازیگر و کارگردان صاحب سبک در نمایش کودکان و نوجوانان که تجربه دبیری جشنواره تئاتر کودک را نیز دارد، بازی حسین محب اهری که دیگر نام و چهرهای شناختهشده برای علاقهمندان بزرگسال و حتی نمایش کودکان و نوجوانان است، حمید گلی و علی فروتن همان عمو فتیلهایها که در سری جدید نمایش (که هماکنون به صحنه است) به جمع بازیگران پیوستهاند هرکدام بهتنهایی میتوانند مخاطبان خود را به سالن نمایش بکشند.
غول بزرگ مهربان با کارگردانی مریم کاظمی که اولین سری اجراهای خود را در سال 1392 در تالار هنر آغاز کرد اکنون برای چهارمین بار در مجتمع فرهنگی هنری آسمان به اجرای عمومی رسیده است. این نمایش ترکیبی از بازی زنده، عروسکهای تنپوش، ماسک و عروسک باتومی است.
وقتی خواننده یک داستان باشید و بعد فیلم یا نمایش آن داستان را ببینید خیلی سخت پیش میآید که اثر اقتباسی نیز مانند اصل داستان رضایت شما را جلب کند ولی «نمایش غول بزرگ مهربان» از معدود آثاری است که حتی اگر کتاب داستان رولد دال را هم قبل از دیدن نمایش خوانده باشید باز نمایش شما را تا انتهای قصه با خود میبرد.
شالوده اصلی نمایش غول بزرگ مهربان بازی در بازی یک گروه از بچهها است که تلاش میکنند قصه اصلی را در یک جشن تولد بازی کنند. قصه اصلی این نمایش بهخوبی کشش لازم برای جلب رضایت مخاطب و بردن او تا پایان نمایش را دارد و اقتباس حاضر نیز با افزودن جزئیاتی به اصل قصه نهتنها چیزی از جذابیت آن نکاسته بلکه به تخیلات تماشاگر بالوپر نیز میدهد.
بازی و عروسکگردانی خوب مریم کاظمی و بازی حمید گلی و علی فروتن در میان بازیگران پرتعداد نمایش بهخوبی جلوه میکند و ازجمله نقاط قوت اثر به شمار میرود.
نمایش غول بزرگ مهربان داستان سوفی بچه یتیمی است که در یک یتیمخانه زندگی میکند. یکشب او یک غول بزرگ میبیند و غول هم سوفی را میگیرد و به سرزمین غولها میبرد. سرزمین غولها پر از غولهای بدجنسی است که بچهها را میخورند؛ اما سوفی با یک نقشه حسابشده با کمک غول مهربان دنیا را از شر غولها نجات میدهد.
استفاده از یک کمد (باکس) بزرگ در وسط صحنه که کاربردهای مختلف نمایشی دارد از دیگر ویژگیهای این نمایش است. در طراحی صحنه «غول بزرگ مهربان» برای مخاطب کودک و نوجوان از جنبههای سحرانگیز یک شیء روی صحنه استفادهشده و همین امر لذت و شعفی در مخاطب ایجاد میکند که ذهن تماشاگر را به فضای فانتزی نمایش گره میزند.
ظرافتهای خاصی در طراحی عروسکها صورت گرفته است که از تجربه طولانی اعضای گروه نمایش در این حوزه حاصلشده است. ازآنجاکه بار اصلی و پیش برنده نمایش را غولها برعهده دارند به نظر میرسد دقت و وسواس ویژهای در طراحی ماسک غولها صورت گرفته است. برای ترسناک جلوه دادن غولهای بد و بدجنس که اسامی وحشتناکی چون خون تو شیشهکن، گوشت قلنبهخور، بچه خور و... دارند و خود غول مهربان در طراحی ماسکها زیادهروی نشده و همین امر (برخلاف بسیاری از آثار به صحنه رفته برای کودکان) باعث میشود مخاطب کودک و خردسال نیز از دیدن این غولها بر صحنه دچار تشویش و ترس نشود بلکه هیجان مواجهه با هفت هشت غول بزرگ را تجربه میکنند.
«غول بزرگ مهربان» روزهای سهشنبه تا جمعه این هفته در تالار آسمان روی صحنه است 28 اردیبهشت به اجرای خود در این سالن پایان میدهد.
در این نمایش هنرمندانی همچون حمید گلی، علی فروتن، هومن رهنمون، حسین محب اهری و مریم کاظمی، جواد اعرابی، میترا کریمخانی، پریسا فلاح زاده، نازنین صفا، عرفان میدانلو، سعید قره داغلی، مهراد زمانی، هایده حسین زاده، فاطمه خدابنده لو، حسام کلانتری و هنرجویان کودک و نوجوان به ایفای نقش میپردازند.