ناهید حاجی محمدی در گفتگو با ایران تئاتر عنوان کرد
«مده آ» متنی متفاوت، شاعرانه و کوبنده است
کارگردان «مده آ» معتقد است؛ اثر هاینر مولر متنی متفاوت، شاعرانه و کوبنده است. آن‌هایی که با آثار مولر آشنایی داشته باشند می‌توانند تصور کنند که اجرای آن چه حال و هوایی خواهد داشت.
اجرایی از نمایشنامه «مده آ» نوشته هاینر مولر از 28 اردیبهشت در سالن کوچک تالار مولوی روی صحنه رفته است.
ناهید حاجی محمدی کارگردان این اثر در خصوص شیوه اجرایی این متن به ایران تئاتر گفت: به جز چند مورد مختصر این اجرا با وفاداری به متن هاینر مولر و ترجمه ایرج زهری از آن شکل گرفته، هرچند شیوه اجرا در قالب چندرسانه‌ای و در تلفیق مدیوم‌های مختلف ارائه شده است.
او افزود: «مده آ» هاینر مولر متنی متفاوت، شاعرانه و کوبنده است. آن‌هایی که با آثار مولر آشنایی داشته باشند می‌توانند تصور کنند که اجرای آن چه حال و هوایی خواهد داشت. وقتی این متن را خواندم با وجود آشنایی با شیوه‌های درام‌پردازی مولر، تصمیم گرفتم به جای اینکه به عنوان یک مولرشناس به این متن نگاه کنم، آن را به شیوۀ خودم اجرا کنم. بدیهی است که روح این اثر همچنان متعلق به مولر است و خواست او به عنوان نویسندۀ متن در تک تک کلمات و گفتارها جاری است. به این ترتیب جز چند مورد جزئی حذف یا جابه‌جایی، دخل و تصرف چندانی نه در متن و نه در ترجمۀ آن صورت نگرفته است.
این کارگردان تئاتر در خصوص شیوۀ اجرای این اثر بیان کرد: تلاشم بر این بوده که بیش از هرچیز فضاهایی شخصی به اثر اضافه کنم و از طریق مدیوم‌های مختلف فضایی را بسازم که متن در درون آن قرار گرفته است. در این اجرا در حقیقت فضایی چندرسانه‌ای متشکل از ویدئو، چیدمان و پرفورمنس شکل گرفته است؛ هرچند همۀ این‌ها موجب نشده تا عناصر اصلی تئاتر در اجرا نادیده گرفته شوند و کلام و حرکت همچنان به شکلی قدرتمند در این فضا ایفای نقش می‌کند.
او در همین زمینه خاطرنشان کرد: با این وجود آنچه که عناصر غیرضروری در تئاتر شمرده می‌شود در این اجرا کنار گذاشته شده یا در شکلی دیگرگون مورد استفاده قرار گرفته است. برای نمونه در این اجرا چیدمان و فضا جایگزین طراحی صحنه در مفهوم متعارف آن شده است. در این فضا ما همچنان از آکسسوار صحنه استفاده کرده ایم، اما این آکسسوارها هم در حقیقت نقش ابژه‌هایی را بازی می‌کنند که هم در خلق فضا و هم در پیشبرد درام نقش بازی می‌کنند.
گفتنی است؛ هاینر مولر نویسندۀ آلمانی که به عنوان یکی از نمایندگان شاخص ادبیات نمایشی پست مدرن شناخته می شود، همچنان که به دنبال مفاهیم و باورهای جهان نو بود، بخش مهمی از فعالیتش را صرف بازخوانی متون کلاسیک ادبیات نمایشی همچون «مده آ»، «هراکلس پنجم» و «هملت» در نوشته‌هایش کرد. گفته می‌شود مولر که از فضای حزبی و تبلیغاتی آلمان سرخورده بود، و در شرایطی که هیچ نویسنده ای تمایل نداشت خاطره فاشیسم آلمان را دوباره زنده کند، اولین فردی است که درباره این دوره ننگین تاریخی می نویسد. تئاتری که مولر می نویسد در حقیقت آینه ای از تحولاتی است که در آلمان رخ داده است. مولر در نمایشنامه «مده آ» هم نوعی مواجهه با مناسبات امروزی دیده می‌شود که ناشی از نگاه کردن دوباره به مسوولیت و مفهوم خیانت است.
شایان ذکر است؛ در اجرای اخیر از «مده آ» نوشته هاینر مولر که در تالار مولوی روی صحنه رفته، ناهید حاجی محمدی علاوه بر کارگردانی طراحی نور و لباس این اجرا را بر عهده داشته و طراحی صحنه را نیز در همکاری با رضا قره‌باغی صورت داده است. شهزاد وجدانی و مریم کمالی بازیگران این اثر نمایشی هستند.