در حال حاضر فقط به دنبال تجربه اندوزی هستیم

او دانشجوی علوم کامیپوتری دانشگاه تهران است؛ به دلیل عشق به تئاتر تحصیل را رها نموده و به صورت تجربی راه هنر ششم را پیش گرفته است. مدتی تلاش در مسیر ساخت موسیقی تئاتر بر او ثابت کرد که می تواند تفکراتش را در قالب نمایش به روی صحنه ببرد و همین تلنگر باعث شد تا شهریورماه سال گذشته نمایش «پیکر زن همچون میدان نبرد در جنگ بوسنی» اثر ماتنی ویسنیک را به روی صحنه ببرد و  سپس گرونیکا را براساس تابلوی نقاشی معروف پیکاسو به جشنواره سوره معرفی کرد. نمایشی که این روزها در عمارت در حال اجراست.

چه شد که تصمیم گرفتید با الهام از یک تابلوی نقاشی، کارتان را به روی صحنه ببرید؟

گرونیکا یک تجربه است. قرار بود موضوعی را با محوریت جنگ و حواشی مهم آن که عمدتا دیده نمی شوند، آنهم به یک سبک و ایده جدیدی؛ به روی صحنه ببریم. احساسمان براین بود اینکه یک داستان داشته باشیم، آن را پیش ببریم و به پرسش دراماتیک برسیم، آنقدر تکراری شده که نمی توان با آن حس ایجاد کرد. از گروه به فرمهای نوین تئاتری علاقه زیادی دارد. لذا پس از مدتی تحقیق و بررسی، تابلوی گرونیکا نظرم را به خودش جلب کرد. احساس کردم چقدر این تابلو قابلیت تئاتری دارد و چه تضادها و کنتراستهای خوبی در آن نهفته است. این بود که تصمیم گرفتم به جای روایت، یک نقاشی داشته باشیم یعنی محور دراماتیک ما یک نقاشی باشد. این ایده را با نویسنده کار آقای رضا مرشد درمیان گذاشتم و متن آن آماده شد. متنی که در گام اول در جشنواره سوره پذیرفته و به روی صحنه رفت. در ادامه نیز با رفع کاستی ها برای اجرای عموم آماده شد.

نمایش بیشتر متکی بر اجرا بود تا متن، چگونه به این ایده رسیدید؟

من علاقه زیادی به تئاتر طراحی محور دارم و کارگردان محبوبم روبر برسون است. تلاشم این است که به عنوان یک کارگردان در اجرا بتوانم تصورات ذهنی نویسنده که در اینجا نقاشی پیکاسو است، را به بهترین شکل ارائه دهم.

استفاده از سایه بازی را در نمایش قبلی خودم داشتم و تلاش کردم زبان آن را پیدا کنم و کمی پخته تر از آن بهره بگیرم و در حقیقت گذشته بازیگر را از آن طریق القا می شد. از طرفی سعی کردم بازیگر صحنه را همانند تصاویر تابلوی پیکاسو یک انسان دفورمه نشان دهم؛ برای همان مدتها روی راه رفتن و حرکات بازیگر کار کردیم تا پیچ و خم های نقاشی در بدنش دیده شود.  نکته مهم در اینجا این است که ما اصلا قصد نداشتیم احساسات مخاطب را برانگیزیم چون با فردی روبرو بودیم که آنقدر حوادث ناگوار دیده که وقتی از آنها صحبت می کند دیگر ناراحت نیست و فقط فرم بدن اوست که این ناراحتی را به مخاطب نشان می دهد.

پیکاسو هیچ موقع در خصوص این تابلو تفسیری نکرده است و همواره آن را یک تابلوی ضد جنگ ساده معرفی می کرد، شما چطور تفکرات ذهنی پیکاسو را در اجرا آوردید. این موضوع را به این دلیل می گویم که یک برگه راهنما قبل از ورود به اجرا به مخاطب ارائه می دادید و حتی خود شما قبل از اجرا روی صحنه آمدید و اذعان کردید که از روی برگه راهنما نمایش را ببینید؟

من نقاشی را به چند قسمت تقسیم کردم و چند پرسوناژ ساختم که هریک اتفاقی را برایمان روایت می کند. البته همانطور که پیکاسو نیز در خصوص تصاویر گرونیکا عنوان کرده اینها قرار نیست نماد باشند آنها برای هرکس یک حسی را تداعی می کنند. برای من نیز یک حس تداعی کردند که خروجی آن را روی صحنه آوردم. یعنی چیزی دال نبوده است ساخته ذهن کارگردان است.

اما وقتی برگه راهنما ارائه می شود به مخاطب این موضوع القا می گردد که شما در حال تفسیر نمادهایی هستید، وگرنه تئاتر باید بدون تفسیر با مخاطب ارتباط برقرار کند و حرفش را انتقال دهد. این نگاه با عملکرد شما مغایرت دارد؟

به نظرم رسید یک نوع فاصله گذاری باشد. من به دنبال تجربه بودم و تمام تلاشم این بود که نقاشی برای مخاطب زنده شود. اما تا حدودی با حرف شما موافقم.

زمان اجرای نمایش خیلی کم بود، چرا و آیا تمدید می شود؟

به اجرا بردن یک نمایش در سالنهای خصوص هزینه بر است و ما نیز نمی توانیم از عهده آن برآییم لذا به همین میزان فعلا اکتفا می کنیم. هدف من بیشتر کسب تجربه، نیازسنجی مخاطب و رفع ایرادات در اجرا بود که تا حدودی زیادی محقق شد.

گفت و گو از: علی رحیمی