محمد یاقوتپور رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان خوزستان در گفتگو با ایران تئاتر عنوان کرد
افزایش 2 برابری تماشاگران حرفهای تئاتر؛ مهمترین هدف ما در سال 97
قطعی شدن برگزاری نخستین جشنواره ملی تئاتر اهواز، افزایش دفاتر انجمنهای نمایش در شهرستانها، افزایش دو برابری تماشاگران حرفهای تئاتر تا پایان سالجاری و... از جمله مهمترین برنامهها و اهداف فعالان تئاتر استان خوزستان برای سال ۹۷ است.
استان خوزستان بعنوان یکی از استانهای فعال در عرصه تئاتر بواسطه میزبانی از چندین جشنواره مهم ملی و منطقهای در طول سال و همچنین تولید آثار موفق نمایشی در سالهای اخیر، علاوه بر موفقیتهای متعدد جشنوارهای، نگاه بخش گستردهای از جامعه تئاتر کشور را به خود جلب کرده و اغراق نیست که این استان را بعد از خراسان رضوی فعالترین استان کشور در عرصه هنر تئاتر نامید.
هنرمندان تئاتر این استان امسال را با شعار «گسترش گسترهی جامعه هدف و مخاطبین حرفهای تئاتر» آغاز و در دومین ماه سال انتخابات انجمن هنرهای نمایشی استان خود که با حضوری پُرشور و شرکت بیش از 90 درصد از واجدین شرایط در آن، بعنوان یکی از مهمترین رویدادهای تئاتری استانهای کشور آغاز کردند. اتفاقی که نشان از پویایی و نشاط اینروزهای تئاتر استان خوزستان دارد.
مشارکت 90 درصدی تئاتریها در انتخابات انجمن هنرهای نمایشی استان
محمد یاقوتپور رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان خوزستان درباره مهمترین برنامهها و اهدافی که برای تئاتر خوزستان در سال جاری پیشبینی شده، به ایران تئاتر گفت: یکی از مهمترین اتفاقهایی که ما در ابتدای سال 97 پُشت سر گذاشتیم برگزاری انتخابات انجمن هنرهای نمایشی استان خوزستان بود که با حضور پُرشمار حضور هنرمندان گروههای ثبت شده برگزار شد. بدین ترتیب که بیش از 90 درصد از واجدین شرایط در این انتخابات شرکت کردند و این اتفاق خود نشانهای از پویایی اینروزهای تئاتر استان دارد.
افزایش دفاتر انجمن هنرهای نمایشی در شهرستانها
او در ادامه با بیان اینکه این حضور پُر شور هنرمندان تئاتر استان خوزستان در انتخابات نوید دهنده روزهای خوب برای تئاتر استان خوزستان است، افزود: افزایش تعداد دفاتر انجمنهای نمایش در شهرستانهای استان خوزستان که د از 17 شهرستان به 25 شهرستان افزایش دادیم امسال با آغاز بکار دفاتر انجمن در سه شهرستان دیگر از جمله هفتتپه و هندیجان به 28 شهرستان میرسد. همچنین امسال در جلساتی که داشتیم درباره زمان برگزاری جشنواره تئاتر استانی برنامهریزی جدید صورت گرفت و با توجه به وضعیت آبوهوایی استان خوزستان و گرمای هوا، زمان برگزاری این جشنواره به آبانماه انتقال داده شد. بدین ترتیب که بلافاصله بعد از ایام محرم و صفر جشنواره تئاتر استانی برگزار خواهد شد.
برگزاری نخستین جشنواره بینالمللی تئاتر اهواز
رئیس انجمن هنرمندان نمایش استان خوزستان در ادامه اضافه کرد: اتفاق مهم دیگری که به نظرم باید به آن اشاره کرد بحث برگزاری اولین جشنواره ملی تئاتر نفت است. متاسفانه بنا به دلائلی که بیشتر به مباحث مالی مرتبط بود بعد از گذشت حدود یکسال که ما درگیر فراخوان این جشنواره بودیم، بنابه دلائلی برگزاری آن به تعویق افتاد. این مسئله برای بسیاری از کسانیکه در این جشنواره شرکت کرده بودند این شبهه را به وجود آورد که این جشنواره برگزار نخواهد شد. اما الان این نوید را به تمام شرکتکنندگان در این جشنواره میدهم که این جشنواره با عنوان جدید «نخستین جشنواره بینالمللی تئاتر اهواز» و با یک سازوکار و رویکرد جدید از روز 1 تا 7 مردادماه سالجاری برگزار خواهد شد.
تامین منابع مالی از پتانسیلهای موجود در شهرستانها
یاقوتپور در ادامه و در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه استان خوزستان در چهار ماه مانده به پایان سال گذشته میزان نزدیک به 12 جشنواره تئاتر ملی، منطقهای و استانی بود و این تعدد زیاد جشنوارهها به زعم بعضی از هنرمندان به نفع تئاتر استان نیست، درباره اینکه آیا برگزاری تعداد زیاد جشنوارهها در استان خوزستان در مجموع به نفع تئاتر استان بوده یا به ضرر تئاتر استان، اظهار داشت: ما سال گذشته با شعار «استمرار آموزش، تولید فاخر و تبادل اجرایی» کارها را پیش بردیم تا بتوانیم زمنیه اجراهای شهرستانها را در دیگر شهرستانها فراهم کنیم و در این زمینه خیلی هم موفق بودیم. امسال هم ما برای تئاتر استان شعار «گسترش گسترهی جامعه هدف و مخاطبین حرفهای تئاتر» را انتخاب کردیم. یعنی خواستیم مخاطب و تماشاگر تئاتر را جذب و سازماندهی کنیم و حیطه مخاطبین خودمان در استان را گسترش بدهیم. اما نکتهای که باید به آن اشاره کنم این است که ما این کار را با رویکردی متفاوت از استانهای دیگر انجام دادیم. به این صورت که ما از پتانسیل شهرستانها برای تامین منابع مالی بهره میبریم. یعنی با یک ظرافت خاصی ما شاید بیش از 10 برابر اعتباری که مرکز به ما داده را توانستیم از فرمانداریها و شهرداریهای شهرستانها جمعآوری کنیم. چراکه معمولا نکتهای که در شهرستانها باید به آن توجه کرد این است که تا یک رویدادی را در یک شهرستان تعریف نکنیم بهانهای برای جذب منابع مالی از شورای شهر یا فرمانداری آن شهر یا شهرداریهای پیش نمیآید.
او در ادامه اضافه کرد: یعنی ما با توجه به شناختی که از آفت داشتیم اما سعی نکردیم منابع خودمان را هزینه آفتِ تئاتر که همان تعدد زیاد جشنوارهها باشد بکنیم. بلکه به این واسطه پولی را از منابع شهرستانها تامین کردیم. مثلا به طور مثال برای دهمین جشنواره تئاتر کودک و نوجوان استان که در ذزفول برگزار شد کل پرداختی مجموعه انجمن نمایش و اداره کل برای این رویداد تنها 20 میلیون تومان بود در صورتی که بالغ بر بیش از 80 میلیون تومان برای این جشنواره هزینه شد.
یاقوتپور تصریح کرد: یعنی ما تیمهایی داریم که به صورت تخصصی با مسئولان شهرستانها وارد گفتگو میشوند چراکه اگر رویدادی را در شهرستانها تعریف نکنیم بهانهای برای جذب منابع مالی پیش نمیآید.
این هنرمند و فعال تئاتر درباره این مسئله همچنین عنوان کرد: من فکر میکنم از این منظر تعدد زیاد جشنوارهها در استان را که میتواند یک آفت برای تئاتر استان باشد را ما با ترفندهایی از ایندست به یک روندی تبدیل کردیم که میتوانیم هر بار منابع جدیدی را برای تئاتر استان فراهم بکنیم. ضمن اینکه این را هم باید اضافه کنم که ما در تمام شهرستانهایمان این رویکرد را داریم و مثال دیگری که میتوانم بزنم برگزاری جشنواره تئاتر خیابانی فانوس بندر است که ما با رایزنی که با شورای شهر بندر امام برگزار کردیم و در نهایت به جرات میتوانم بگویم که ما شاید فقط یک پنجم هزینه برگزاری را از جیب تئاتر استان هزینه کردیم و الباقی را از منابع شهرستانی تامین کردیم. در واقع باید بگویم که ما از هزینههای تولید و حمایت از تئاتر نمیزنیم که به شام و ناهار و پذیرایی جشنوارهها بپردازیم.
عملیاتی شدن تعامل گروههای تئاتری با گروههای استانهای همجوار
یاقوتپور همچنین در ادامه و درباره چگونگی تعامل گروههای فعال تئاتر استانها با استانهای همجوار و اهمیت این موضوع بعنوان یکی از مسائلی که در اکثر استانها مغفول مانده، اظهار کرد: فکر میکنم استان خوزستان اولین استانی بود که چنین مبحثی را به طور جدی و عملی از سال گذشته پی گرفت. ما در سال گذشته این روند را در ارتباط با استانهای مرکزی، بوشهر و کهکیلویهوبویراحمد رسما عملیاتی کردیم. یعنی هم گروه به این استانها فرستادیم و هم از آن استانها گروه برای اجرا به استان خوزستان آمدند. هماهنگیمان نیز به این صورت بود که گفتیم هزینه اسکان، پذیرایی و ایاب و ذهاب گروهی که به استان ما میآید برعهده ما، و همینطور هرینه اسکان، پذیرایی و ایاب و ذهاب گروههایی که از خوزستان به آن استانها میروند برعهده آنها، فروش گیشه را نیز کاملا به گروهها اختصاص دادیم.
او دراینباره اضافه کرد: این روند را نه تنها با سایر استانها بلکه به شکل درون استانی و در شهرستانهای خوزستان نیز عملیاتی کردیم و امسال هم قطعا این روند را ادامه خواهیم داد.
یاقوتپور همچنین درباره تعامل گروههای استانی با بین اینکه یک گروه تئاتری با میانگین 15 نفر عضو و میانگین سه ماه و روزانه سه ساعت تمرین، در نهایت برای تولید یک اثر نمایشی به طور میانگین چیزی حدود 5هزار نفر ساعت تمرین هزینه میشود، تصریح کرد: بر این اساس اگر ما نتوانیم مسئلهی تبادل اجرایی را برای گروههای تئاتری ایجاد نکنیم چیزی حدود 5هزار نفر ساعت تمرین به 10 تا 15 اجرا ختم میشود و کارش به پایان میرسد. در حالیکه تبادل اجرایی علاوه بر اینکه باعث افزایش گسترهی اجراهای یک گروه تئاتری میشود، مزایایی مثل تبادل تجارب بین گروههای تئاتری، نزدیکی دوستیهای بین هنرمندان تئاتر در استانها و در نهایت افزایش مخاطب تئاتر از آن حاصل میشود.
بازسازی، نوسازی و ساخت سالنهای جدید در سه جبهه متفاوت
این فعال تئاتری در بخش دیگری از این گفتگو درباره وضعیت زیرساختهای سختافزاری تئاتر در استان خوزستان و برنامههای موجود برای بازسازی، نوسازی و یا ساخت سالنهای جدید در سال جاری نیز به ایران تئاتر گفت: خوشبختانه با توجه به تعامل خوبی که با مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان داریم ما بحث زیرساختهای تئاتر را در سه جبهه دنبال میکنیم. در جبهه اول آمدیم و یکسری از پلاتوهایی که چیزی حدود 15، 16 سال از زمان ساخت آنها گذشته بود و با تجهیز و تعمیر مختصر میتوانستند روی پا بشوند را شناسایی کردیم. بعد یک اعتبار 120 تا 150 میلیون تومانی برآورد کردیم و طی تفاهمنامهای که با دایره ساختمانی اداره کل ارشاد استان خوزستان بستیم قرار بر این شده که در دل هزینههای عمرانی مجموعههای اداره ارشاد تمام این تعمیرات و تجهیزات انجام بشود و این روند به شکل عملیاتی آغاز شده است. اتفاق دیگری که ما به جد آن را پیگیری میکنیم مسئله اولویت واگذاری تالارهای نمایشی به انجمن هنرهای نمایشی استان و شهرستانها هست. بعنوان مثال تالار آفتاب اهواز را در مرحله بستن عقد قرارداد هستیم و همچنین شهرستانهایی که شاخص هستند و تئاتر در آنها جریان دارد.
رئیس انجمن نمایش استان خوزستان افزود: سرفصل دیگری هم که در این زمنیه داشتیم در مورد شهر اهواز بود. چراکه اهواز با اینکه مرکز استان است اما به شدت از نظر زیرساختهای تئاتری رنج میبرد و کمبودهای فراوانی دارد. یعنی ما فقط تالار آفتاب را در این شهر داریم که البته سال گذشته یک تعمیر و تجهیز 300 میلون تومانی انجام دادیم و الان تالار آفتاب کاملا روی پا است و از نظر سن، صندلیها، نور، پرده و... مشکل خاصی ندارد. اما کار ویژه دیگری که ما در اینجا انجام دادیم این بود که فضای سبز بلااستفادهای که کنار مجموعه آفتاب وجود داشت و به مرور زمان تبدیل به پاتوق افراد ناباب شده بود. ما با همکاری شورای سیاستگذاری تئاتر اهواز متشکل از هنرمندان پیشکسوت که در این زمنیه خیلی زحمت کشیدند، توانستیم با استانداری، شهرداری اهواز و شورای شهر اهواز تفاهمنامهای را امضاء کنیم که حاصل آن یک اتفاق کم نظیر بود و ما توانستیم همزمان 4 پلاتو را زیر سقف ببریم. یعنی 4 پلاتو و 750 صندلی همزمان در یک مجموعه زیر سقف بردیم.
افزایش دو برابری تماشاگران حرفهای تئاتر تا پایان سال
یاقوتپور در پایان با بیان اینکه در سال گذشته بیش از 1600 اجرای نمایشی در استان خوزستان برای علاقهمندان روی صحنه رفته، عنوان کرد: خوشبختانه در حال حاضر شرایط اجرای عمومی نمایشها در استان ما به این شکل است که در سالنهای شهرستانهای شاخص استان مثل اندیمشک، اهواز، دزفول، شوش، بهبهان، امیدیه و ماهشهر در طول سال شاهد اجرای عمومی آثار مختلف نمایشی هستیم. امسال نیز با توجه شعار «گسترش گسترهی جامعه هدف و مخاطبین حرفهای تئاتر» به دنبال این هستیم که اگر در حال حاضر که حدود سه هزار نفر تماشاگر تئاتر در استان داریم که کارها به صورت جدی دنبال میکنند، در پایان سال تعدادشان دو برابر شده باشد.