در حال بارگذاری ...
آذر خوارزمی در گفت‌وگو با ایران‌تئاتر مطرح کرد

بازی‌های رئالیستی بسیار دشوار است

ایران‌تئاتر: زنان در نمایش ریچارد سوم اجرا نمی شود به دلیل شرایط خودکامه حکومتی که در آن قرار دارند قربانی و محکوم به نابودی هستند. آذر خوارزمی در این نمایش، در قالب شخصیت تانیا زن میر هولد بازی دارد؛ زنی که قربانی و تحت فشار و عصبی به نظر می رسد و آذر خوارزمی با درک درست از چالش های نقشش بازی درستی ارائه می کند .

آذر خوارزمی بعد از سالها دوری از ایران با بازی در دو نمایش آمیز قلمدون و ریچارد سوم اجرا نمیشود؛ حضور موفق دوباره ای را در تئاتر تجربه می کند. بازی در نمایش‌های آنتیگونه در نیویورک، ریچارد دوم، سه خواهر، بیداری در نورنبرگ، حقیقت دارد تو را بوسیده‌ام، آخرین جشن، سیاریحان، بازی‌سازان اندرونی،  خداحافظی نکردی با نجمه سورچی و همه فرزندان خان آغا از جمله بازی های مهم کارنامه کاری خوارزمی محسوب می شوند. حمید رحیمی، نسیم شجاعی، پوریا سلطان‌زاده، شهاب عباسیان، حسام‌الدین مختاری، مهدی بجستانی، محمد فرجی‌پور، آذر خوارزمی، حمید حبیبی‌فر، ندا حاجی‌بابایی، سیدرضا علوی، کامیار محبی و مجید رحمتی بازیگران ریچارد سوم اجرا نمی‌شود هستند که به‌ترتیب ورود به صحنه در آن به‌ایفای نقش می‌پردازند. از دیگر عوامل این نمایش می توان به محمد جعفری سیاوشانی مشاور گروه، مجید رحمتی مشاور کارگردان، اشکان زیباییان دستیار کارگردان، فرنوش فروزان برنامه‌ریز و منشی صحنه، روح‌الله جعفری و مجید رحمتی طراح صحنه، سیامک احصایی مشاور طراح صحنه، الهام شعبانی طراح لباس، ماریا حاجیها طراح گریم، رضا خضرایی طراح نور، مجید روحبانی طراح صدا، امیر رجبی طراح پوستر و بروشور، امیرعلی آقایی مدیر صحنه، فهیمه حکمت‌اندیش و نادر بهرامی عکاس، عسل عباسیان روابط‌عمومی و مشاور رسانه‌ای، امیر قالیچی تبلیغات مجازی و علی زندیه تیزر اشاره کرد. این نمایش نوشته ماتئی ویسنی‌یک با ترجمه اصغر نوری و دراماتورژی و کارگردانی روح‌الله جعفری، روایت برهه‌ای از زندگی کارگردانی است که در روسیه اجازه اجرای نمایش به او داده نمی‌شود. با آذر خوارزمی در باره بازیش در نمایش ریچارد سوم اجرا نمی شود گفت وگویی انجام داده ایم.

 

آیا تانیا یک قربانی است؟

تانیا از نگاه من قربانی فضای حاکم آن روزگار است و در آخر موقعی که فرزند عجیب الخلقه اش را به دنیا می آورد خودش هم از بین می رود و سیستم حاکمه اجازه نمی دهد زنده بماند. این مرگ درست زمانی که تانیا منتظر بوده تا موجودی را به دنیا بیاورد رخ می دهد و در واقع تانیا نمایندگی می کند مردم آن دوران را که در استبداد و خفقان زندگی می کرده اند و با کوچکترین حرف و اعتراضی صدایشان خفه می شده است.

 

آیا تاریخ مصرف تانیا به آخر رسیده که حکمومت دستور مرگش را صادر می کند؟

در نگاه حکومتی زندگی تانیا با به دنیا آوردن فرزند عجیب و غریبش به پایان می رسد و دیگر هیچگونه ارزشی برای آنها ندارد و در کمال قساوت خفه می شود و می بایست چرخه زایمانش طی می شده و حکومت از او بهره برداری لازم را انجام می دهد. در حکومت های بلوک شرق نیمه اول قرن بیستم خیلی از آدم‌ها به واسطه عقاید و منششان قربانی کار در اردوگاه ها بودند و یا تیرباران می شدند.

 

فرزند عجیب الخلقه تانیا نماد چه چیزی است؟

بچه ای که در رحم تانیا رشد می کند و به دنیا می آید نمادی از تفکر حکومتی است و این بچه  بیش از نه ماه در رحم مادر بوده و مثل یک غول سخنگو به دنیا می آید و تبدیل به یک مامور حکومتی می شود و به نابودی پدرش کمک می کند و مخالف اندیشه های پدرش است.

 

دلیل عصبیت و تشویشی که تانیا در نمایش دارد چیست؟

دلیل اصلی این تشویش و اضطراب وجود شک تانیا است؛ شکی که هیچگاه به یقین نمی رسد و فشار زیادی روی او متمرکز شده تا باعث شود همیشه در دودلی و نگرانی قرار بگیرد و برایش مشخص نیست مسیری را که طی کرده درست بوده است. از طرفی تانیا با میر هولد هم در چالش است و از او حمایت نمی کند و اذعان دارد که میر هولد به جای ریچارد سوم باید نمایش نامه رویای نیمه شب تابستان را اجرا می کرد. در اصل همه میر هولد را از کارش و سمت و سوی آزادی خواهانه اش نهی می کنند.

 

می توان شخصیت تانیا را به دلیل گرایش هایش به حکومت خاکستری دانست؟

او هم دارای نقاط ضعف است و خاکستری مطلق نیست.

 

آیا به او به خاطر تمام کارهایی که انجام می دهد حق می دهید؟

بحث حق دادن نیست؛ همانطوری که اشاره او قربانی است و مجبور به چنین رویه ای است.

 

بنابراین تانیا تن به جبر موجود در زندگیش داده است؟

بله، خودش را در معرض اتفاقات رخ داده قرار داده است.

 

آیا به لحاظ تفکری تانیا آدم باسواد و با معلوماتی است؟

این تفکراتی که تانیا به میر هولد ابراز می کند؛ از سوی حکومت به او دیکته شده است و در اصل صدای خود سانسوری میر هولد است و آنجائی که در باره ارزش های هنری نمایش ریچارد سوم و شخصیت ریچارد با میرهولد حرف می زند درواقع تانیا نیست و صدای درونی خود میر هولد است. بدین صورت که آنقدر میرهولد توسط اعمال حکومت تحت فشار است که حتی در کابوس هایش زنش زا هم تبدیل به اهرم فشار حکومتی می بیند.

 

 در هر صورت تانیا هم با هنر بیگانه نیست و در نمایش با میر هولد به عنوان طراح هنری همکاری می کند؟

او هم دارای منش هنری و یک هنرمند است.

 

آیا در بازیتان تلاش کردید در دو فضای تصویر ذهنی میر هولد از تانیا و چهره واقعیش کار کنید؟

تلاش کردم در نوع بازی در این دو فضا تفاوت هایی وجود داشته باشد.

 

چقدر در پروسه تمرینات تلاش کردید شخصیت تانیا را کامل کنید؟

تلاش ما بر این اصل استوار بود که به متن ویسنی یک وفادار باشیم و تغییرات در حد جزیی و اندک بود.

 

جاهایی هم مخاطب بابت رفتار دون ژوانه میر هولد در قبال سوفلور نمایش به تانیا حق می دهد؟

آنقدر شخصیت میر هولد تحت فشار است که رفتارش در صحنه ای که اشاره کردید بیشتر از آنی که ون ژوانه باشد، یک نوع برون افکندن فشارهایش است .

 

اما تانیا بابت رفتار میر هولد عکس العمل نشان می دهد؟

بله، موقع عکس العمل تانیا، میرهولد می خندد و به نوعی قصد شوخی با تانیا را دارد. اما در دنیای واقعی و بر اساس تحقیقاتی که انجام دادم متوجه شدم که میر هولد در واقعیت با زن سوفلور نمایشش ازدواج می کند. همسر اول میر هولد اولگا بوده است.

 

بنابراین شخصیت تانیا ، شخصیتی زاییده ذهن ماتئی ویسنی یک است؟

 بله، میر هولد در زندگی واقعیش دوبار ازدواج می کند.

 

بازی در نقش هایی مثل تانیا که چند وجهی است، با نقش های رئالیستی مثل دختر جوان نمایش آمیز قلمدون چه تفاوت هایی دارد؟

هردوی این شخصیت‌ها را دوست دارم. بعد از آمدنم به ایران با روح الله جعفری در باره بازی در نمایشش به توافق رسیدم و در ادامه با توجه به فاصله تمرین تا اجرای نمایش، هادی مرزبان هم برای بازی در کارش از من دعوت کرد و پذیرفتم و همکاری با این کارگردان باسابقه جذاب است و در ضمن علاقه داشتم برای شروع دوباره فعالیت های بازیگریم یک نقش رئال را تجربه کنم. به نظرم بازی های رئالیستی بسیار دشوار است و جای کار بسیاری دارد.

 

گفت وگو از احمد محمد اسماعیلی




نظرات کاربران