مهمانان فرنگی عروسک ها چه کسانی هستند

عنوان "بین الملل" برای رویداد های فرهنگی و هنری امروز ضرورت است. بنابر سازوکار دنیای جدید که در آن هیچ اتفاقی محدود به مرزها سیاسی نمی شود، رویدادها نیز در قالب یک مکان جغرافیایی جای نمی گیرند. ممکن است محل برگزاری محدود به شهر و بنا یا بناهایی باشد اما بازتاب آنها همواره بیشتر خواهد بود. وسعت این بازتاب می تواند معیاری برای سطح اثر گذاری یک رویداد و اهمیت آن باشد. جشنواره ها و فستیوال ها وقتی می توانند برای شرکت کنندگان جذاب و کاربردی باشند که فرصت بهتری را برای معرفی آثار آنان به مخاطب و همکاران آنان ارائه دهد تا از این طریق هم تجربه هنرمند بیشتر شود و هم بتواند اثر خود را در این رویدادها در مقابل نظر عام و خاص بیازماید.  جشنواره های تئاتری در ایران همواره نیاز جدی به بین المللی شدن داشته اند زیرا نیاز به ملاقات در هنر گفتمان محوری همچون تئاتر یک ضرورت است . به همین دلیل دیپلماسی فرهنگی می تواند بار تنش ها را کاهش دهد و کارکرد دیپلماتیک هم داشته باشد. جشنواره تئاتر عروسکی از همان آغاز به عنوان رویدادی بین المللی تعریف شده بود. در دهه 60 کارکرد دیپلماتیک آن بسیار ارزشمند بود و بعد ها وقتی در سال 77 بیش از 20 گروه خارجی از کشورهای مختلف در این جشنواره حضور پیدا کردند نقش راهبردی چنین رویداد هایی بیشتر روشن شد. همانطور که اشاره شد خاصیت دیگر  این رویارویی برای هنرمندانی است که می توانند با گروه ها و آثاری از سراسر دنیا روبرو شوند و جایگاه خود را در  سطحی جهانی بسنج اند. این ملاقات این امکان را برای هنرمندان و مدیران به وجود می آورد تا درک کنند آنچه که در کشور به وجود آورده اند در چه سطحی است، چه امتیازات و پتانسیل هایی دارد و چه نواقص و نقدهایی بر آن وارد است و دست آخر نقش راه جریان نمایش عروسکی در ایران باید چه سر و شکلی داشته باشد. در هفدهمین دوره جشنواره بین المللی نمایش عروسکی 6 اثر از دیگر کشورها در بخش بین الملل این رویداد با یکدیگر و گرو هایی از ایران شرکت دارند که در این گزارش به معرفی گرو های حاضر در این بخش می پردازیم.

فرانسه و نمایشی درباره زنان

ژان باپتیست پوش کارگردان فرانسوی با گروه XouY  به جشنواره هفدهم آمده تا با نمایش پادشاه سرگردان در سالن اصلی مهمان مخاطبان ایرانی اش باشد. قصه پادشاه سرگردان در مورد پادشاه زیباترین کشور دنیا است که تنها یک سال برای پاسخ دادن به پرسش « زن‌ها بیش از هرچه در دنیا چه می­‌خواهند؟»  فرصت دارد. چنانچه نتواند پس از یک سال به این پرسش پاسخ دهد خود و کشورش نابود می‌­شوند. طرح قصه این نمایش خبر از اثری با مایه های طنز و فانتزی می دهد و با نوع نمایش هایی که از فرانسوی ها سراغ داریم احتمالا  نمایش جالبی را شاهد خواهیم بود. "پادشاه سرگردان" برای مخاطبان بالای شش سال تولید شده و با تکنیک میکرو-تئاتر به صحنه می‌رود و مدت زمان اجرای آن 45 دقیقه است.

رابرت هتیسی، ژان ـ باپتیست پوش، لوک پاژ گروه طراحی این اثر اند و رابرت هتیسی، اروان کورتوا بازی دهندگان پادشاه سر گردان خواهند بود. همچنین اروان کورتوا به عنوان بازیگر و پاتریس رابیه آهنگساز این نمایش است.

ژان باپتیست پوش درباره حضورش در ایران و اثرش می گوید: تبادلات فرهنگی همواره از علاقمندی‌های گروه ما بوده است. برای اولین بار این نمایش را به زبان فارسی و زبان اشاره پس از چند روز در تمرین در تهران اجرا خواهیم کرد. این نمایش ترکیب چندین نوع هنر است: ویدئوی زنده، سایه، عروسک، موسیقی، نقاشی و ....

کوچک ترین کشور دنیا کجاست؟

اثر دیگری که از فرانسه در این دوره از جشنواره مهمان جشنواره عروسکی خواهد  بود نمایشی است به نام "کوچک‌ترین نمایش از انتهای دنیا" این نمایش نوشتۀ مشترک لارن کاییون، ازکیل گارسیا-رومئو نوشته است که با کارگردانی ازکیل گارسیا-رومئو به صحنه می‌رود.

این نمایش محصولی از کمپانی Théâtre de la Massue, Cie Ezéquiel Garcia-Romeu است. کوچک‌ترین نمایش از انتهای دنیا  این گونه توصیف شده است؛ در این نمایش نگاهی دوباره به تمدن­مان داریم که در آن زندگی تنها به پول وابسته است. جهانی پوچ، جایی که انسان‌ها زمان‌شان را در ارزش‌های مادی از دست می­‌دهند و بدون یافتن شرافت‌شان در آن سرگردانند.

ازکیل گارسیا-رومئو کارگردان نمایش درباره اثرش چنین می گوید: از این موجودات، این عروسک‌های شکننده که باعث می‌شوند زندگی خودمان را زیر سوال ببریم چه کسانی هستند؟ با چه‌ چیزی زندگی می‌کنند؟ انگیزه‌هایشان چیست؟ این انسان‌های خنده‌داری که نمایشی کوچک از انتهای دنیا را پُر می­‌کنند چه کسانی هستند؟ قدرت این کاراکترها تا حدودی نتیجه متفاوت بودن آنهاست.

این اثر نمایشی که مدت زمان آن 50 دقیقه است، ویژۀ مخاطبان بالای 12 سال اجرا می‌شود. طراح اثر ازکیل گارسیا-رومئو است. ایسام کادیچی، تیری هِت بازی‌دهندگان نمایش خواهند بود و  آهنگساز آن ساموئل سراندور است.

کوچک‌ترین نمایش از انتهای دنیا  از شنبه 3 شهریور تا دوشنبه 6 شهریور در تالار حافظ، شاعت 18 و 20 اجرا خواهد شد.

همسفر شارلوت از کشور لاله ها شوید

نمایش "اگزویا"(EXUVIA) از کشور هلند نمایش دیگری است که امسال به تهران مبارک آمده. این نمایش با طراحی مشترک شارلوت پوییجک-جولین و آناندا پوییجک برای اجرا آماده شده است و خالقان آن اثرشان را اینگونه توصیف می کنند: در این نمایش بی­کلام، شارلوت، شما را به سفری بی‌پایان می‌برد تا ما نسبت به محیط اطراف‌مان به آگاهی برسیم. او زمین زیر پای شما را خالی می­کند اما نمی­گذارد سقوط کنید، تنها برای لحظه‌ای شما جزیی از کهکشانی بزرگ می‌شوید.

بازیگران نمایش"اگزویا"، شارلوت پوییجک-جولین، آناندا پوییجک، دونک بنکی هستند و ساخت موسیقی آن را "جور د وریس" بر عهده دارد.

اگزویا 2 شهریور در سالن قشقایی به روی صحنه می رود و در دوسئانس 18:30 و 20:30 میزبان مخاطبانش خواهد بود.

یک افسانه تایوانی

نمایش" سفر به غرب" یا "آشوب در قصر شیشه‌ای" از کشور تایوان نمایش دیگری است که در بخش بین‌الملل هفدهمین جشنوارۀ نمایش عروسکی تهران-  مبارک به صحنه می‌رود. این نمایش کاری از گروه تئاتر عروسکی تایپه است که با طراحی و نویسندگی "چیه-شنگ وو" و کارگردانی "یونگ چی لین" اجرا می‌شود.

سفر به غرب درباره سفر شخصیتی به نام بودا رو-لای شروع می شود. او هنگام قدم­زنی به سنگی برخورد می­‌کند، سنگ به خون او آغشته می‌­شود و عصارۀ ماه و تحت تاثیر جوهرۀ خورشید و ماه قرار می‌­گیرد. روزی میمونی از سنگ بیرون می‌پرد و به خاطر هوشش پادشاه میمون‌ها می‌شود...

این نمایش که مدت زمان آن 60 دقیقه است، برای مخاطب عام به صحنه می‌رود و تکنیک اجرایی آن تئاتر عروسکی سنتی تایوان است.

چیه-شنگ وو ، زو تینگ چن، پو سیانگ چائو بازی دهندگان این اثر هستند و شو-یو لین،‌ تونگ-ین سیه، یو-چینگ لین، شیه-ون لیو، زو-شین چنگ گروه موسیقی این نمایش را تشکیل می دهند.

سفر به غرب 5 شهریور در دو سئانس17 و 19 در تالار هنر به روی صحنه می رود.

یک عاشقانه عروسکی

" سیه موی و جلالی" به نویسندگی و کارگردانی محمد آیریک (کاوه آیریک) کاری از گروه میم افغانستان است. این نمایش عروسکی تنها اثر از میان کشور های منطقه است که در این دوره از جشنواره حضور دارد و به بخش بین‌الملل هفدهمین جشنوارۀ نمایش عروسکی تهران- مبارک آمده است.

سیه موی و جلالی نمایشی است درباره مردی به نام جلالی که برای درس خواندن به شهر آمده است. یک شب رویای دختری را می‌بیند که به او نامش را می‌گوید و او را به پیش خود می خواند. جلالی پیش خانوادۀ سیه‌موی می‌رود و از آنها اجازه می خواهد تا با سیه‌موی ازدواج کند ولی خانوادۀ او قبول نمی‌کند. مخاطب این اثر بزرگسالان هستند مدت زمان اجرای آن شصت دقیقه خواهد بود.

این نمایش کاری از گروه تئاتر "میم" افغانستان است و  با طراحی مشترک فاطیما آیریک و علی مومنی اجرا می‌شود.

این اثر با طراحی مشترک فاطیما آیریک و علی مومنی اجرا می شود و لطیف رازبان، اسدالله وفا، شاه حسین مظاهری، حیدر عرفان، فاطیما آیریک، اودریا آذرنوش، قدریا آذرنوش بازی‌دهندگان آن هستند و ساخت موسیقی را مهدی افشار بر عهده دارد.

سیه موی و جلالی روز اول جشنواره در سالن حافظ به روی صحنه رفت.

گوسفند رنگی از کرواسی

واندا لا واندا از کشور کرواسی و به کارگردانی  مورانا دولنچ میهمان دیگر جشنواره نمایش عروسکی است. داستان نمایش درباره گوسفندی به نام واندا است. او گوسفندی خاص است که هر قسمت از پشم‌هایش یک رنگ است. او رفتاری بسیار دوستانه و شخصیتی بسیار شاد دارد و تلاش می‌کند تا به خاطر ظاهر عجیبش پذیرفته شود. مورانا دولنچ درباره اثرش می گوید: واندا به ما می‌آموزد تا خود را آنطور که هستیم بپذیریم و دوست داشته باشیم.

این اثر تولید گروه نمایش عروسکی شهر ریجکا است و عوامل آن عبارت است از: نویسنده: جلنا توندینی، طراح: لوسی ویدانویچ، بازی‌دهندگان: زلاتکو ویچیچ، پترا ساراچ، آندریا اسپندل، آهنگساز: آنیتا والو، مری جامان.

واندا لا واندا مخصوص مخاطب 3 تا 5 سال است و با تکنیک ماپت، رومیزی و تئاتر اشیا در مدت زمان 35 دقیقه اجرا می شود.

علاقه مندان می توانند روز 4 شهریور و در تالار هنر در دوسئانس 17 و 19 به تماشای این نمایش بنشینند.