آبان ماه کلفت ها را به صحنه می برم

علی اکبر علیزاد نمایش هایی نظیر قطعاتی از بکت، در انتظار گودو، خانه برناردا آلبا، نمایش بدون کلام یک و دو را روی صحنه اجرا کرده است. علیزاد همواره به همراه دانشجویان تئاتریش در پی ارائه نمایش های متفاوت و نو به لحاظ اجرا، فضا و ساختار است. او علاقه زیادی به کار کردن روی متن نمایش نامه نویسان مدرنی مثل بکت، ممت و پینتر دارد و سه سال قبل هم نمایش اولئانا نوشته ممت را در تماشاخانه ایرانشهر بر روی صحنه برد. علیزاد دو سال قبل هم در جشنواره تئاتر دانشگاهی نمایش زبان‌کوهستانی/ ایمان به خود که نوشته مشترک پینتر و کریمپ است را در تالار مولوی روی صحنه آورد. این کارگردان نوجو ترجمه هایی نظیر در انتظار گودو، یادداشت هایی در باب سینماتوگرافی روبرتو برسون و یادداشت هایی در باب باغ آلبالو دیوید ممت انجام داده داده است.

علیزاد در گفت وگو با ایران تئاتر در باره فعالیت های جدید تئاتریش متذکر شد:  قرار است آبان ماه نمایش کلفت های ژان ژنه را در سالن اصلی تالار مولوی روی صحنه ببرم؛ در حال حاضر تمرینات نمایش در حال انجام است.

این کارگردان در جنس و نوع اقتباسی که از اثر ژان ژنه انجام داده تصریح کرد: متن برای اجرا دچار تغییراتی شده است و در فرآیند همکاری بلند مدت با رضا سرور به عنوان دراماتوژ ویژگی های جدیدی به متن افزودیم تا نمایش برای مخاطب ملموس تر باشد. البته مدت های زیادی بود که مترصد فرصتی بودم تا کلفت ها را روی صحنه اجرا کنم و جز متن های مورد علاقه ام  است و معتقدم با توجه به مضمون و فضای نمایش زمان مناسبی برای اجرای نمایش است. نکته مهم برایم در این اثر تقابل و تضاد بین طبقه فرو دست و بالا دست است.

علیزاد در باره عوامل اجرایی نمایش عنوان کرد: دراین نمایش علیرضا کیمنش، مرتضی حسین زاده و کتایون سالکی به عنوان بازیگر و علی محمدی به عنوان طراح صحنه حضور دارند.

این کارگردان در بخش دیگر گفته هایش افزود: تلاش می کنم نمایش های تفکر برانگیز و متفاوتی را روی صحنه اجرا کنم و در کلیت علاقه زیادی به فرم دارم و البته نه استفاده صرفا فرمال؛ فرم برای فرم. فرمی را به کار می برم که در خدمت انتقال مفاهیم، احساس و معانی نمایش به مخاطب باشد. فرم هایی که من به کار می گیرم فرم های احساس و معنا هستند و برای من نوع فضای نمایش تعیین می کند که کار چه ویژگی هایی به لحاظ فرم اجرایی داشته باشد.

گفتنی بر اساس نمایش نامه کلفت ها اجراهای متعددی در ایران روی صحنه رفته است و آنچه در نمایش کلفت‌ها می‌بینیم ظاهرا از ماجرایی واقعی گرته‌بردرای شده است. جنایت دو خواهر خدمت‌کار به نام پاپن که بانوی خود را کشته و قطعه‌قطعه‌ کرده‌است. ژان ژنه در این اثرش موضوع مورد علاقه‌ خود را می‌یابد و می‌پرورد. تقابل جامعه‌ی مطرود و محترم در آمیزه‌ای از عشق و نفرت؛ اما آن چنان که مسلم است انسان طرد شده، جامعه‌ محترم را در وجود خود باز می‌پرورد و در آن واحد به آن عشق و هم نفرت می‌ورزد. آن‌چه برای ژنه در ماجرای خواهران پاپن جالب توجه است، همین وجه وجودی و هستی‌شناسانه طردشدگی است. در واقع ژنه قصه را تطهیر کرده، فقط جوهر آن را نگاه داشته و آن را به صورت یک رمز ارائه کرده است. او تم طردشدگی را در کلفت‌ها می‌پروراند. پس ظاهر جنایی نمایش واپس می‌نشیند و صحنه‌ی نمایش به صحنه‌ای جادویی و قساوت‌بار برای عریان ساختن دوگانگی انسان فرودست بدل می‌شود.