در حال بارگذاری ...
کارگردان نمایش «مختک» شرکت کننده در تئاتر صاحبدلان

تئاتر دینی مظلوم واقع شده است

هر چند که گفته می شود منابع زیادی صرف پرداختن به تئاتر دینی می شود اما درواقع بودجه ای ندارد و توجهی که لازم است باشد، به آن نمی شود و به همین جهت هم نمی شود کارهای بزرگی را خلق کرد و همین موضوع شما را در چیدمان یک اجرای ایده آل باز می دارد.

نمایش دینی از طریق ایجاد نوعی شور و هیجان، احساسات نهفته آدمی را که ریشه در فطرت اصیل انسانی دارند، بیدار می‌کند؛ احساساتی که همزمان، جاذبه و ترس توأمان، امور مینوی و قدسی انسان‌ دیندار را به نمایش می‌گذارد. در واقع این‌ گرایش به ارتباط میان مخاطب هنر و آفرینندهء آن اشاره دارد که قادر است اثری خلق کند که احساس عاطفی خواننده (و در اینجا تماشاگر نمایش دینی) را برانگیزاند. در اثر هنری به‌طور عموم و نمایش دینی به خصوص، باورپذیر کردن‌ صحنه‌ها برای تماشاگر در درجه اول اهمیت قرار دارد، به گونه‌ای‌ که شاید بتوان عنوان کرد باور کردن هرآنچه روی می‌دهد، مسأله و بحث اصلی آثار هنری است.

* نمایش دینی و نقش تماشاگر-ابوالفضل حری

 

به بهانه راهیابی نمایش «مختک» به نویسندگی و کارگردانی کاظم ارجمندنیا به هشتمین جشنواره تئاتر سراسری صاحبدلان، تئاتر بوشهر با این کارگردان گفتگویی را پیرامون تئاتر دینی انجام داده است که در ادامه می خوانید:

 

تعریف شما از تئاتر دینی چیست؟

تئاتر ذاتا دینی است و امروزه هر کسی در مورد تئاتر دینی به شکل های مختلفی نظریه هایی دارد. تئاتر های غیر دینی در ایران وجود ندارد همین که شما با یک تئاتر یک پیام اخلاقی می دهید (به عنوان مثال در تئاتر شما آثار ضرر و زیان سیگار را بر بدن انسان، بیان و اجرا می‌کنید و یک انسان را آگاه می سازید) خودش یک پیام دینی است زیرا بر روح و روان آن فرد تاثیرگذاشته اید و آن را به فطرت خود نزدیک تر کرده اید که خود را بیشتر بشناسد چون تئاتر وسیله برای شناخت باور و ایمان و رسیدن به فطرت انسانیست. از سوی دیگر، خودِ شکل‌گیریِ اولیه تئاتر از آئین و مناسک شکل گرفته یعنی هر راهی برای شناخت و پیدا کردن فطرت، خودآزمایی از طریق عرفان و هر چیزی که انسان را به خود نزدیک تر کند به نظرم تئاتر دینی است.

 

به نظر شما راز زیبایی این گونه آثار چیست؟

ببینید تئاتر های دینی راجع به زندگی ائمه اطهار و شاخص ترین آن ها تعزیه است و مردم هم با این مراسم از همان دوران کودکی عجین شده اند. هرکدام از ما در ذهنمان تصویری از ائمه داریم و وقتی آنها را روی صحنه شبیه می کنیم، دیدن آنها خودش دنیایی از لذت و ماندگاری است.

 

شخصیت‌پردازی در تئاتر دینی چگونه است؟

الان مخاطب ما خیلی آگاه و با سواد است. اگر اسطوره ها  شخصیت های نمایش باشند برای خودش انتاریخ و مستنداتی دارند و همه آنها را قبل از این که ما برای مخاطب تعریف کنیم خوب می‌شناسند بنابراین باید در این زمینه خیلی مو شکافانه عمل کنیم.

 

در تئاتر دینی چقدر استفاده از تخیل جایز است؟

اگر هنرمندی برای نوشتن اثر خود تخیلی نکند اثر او جذاب نمی شود زیرا همه داستان ها و قصه‌های تاریخی موجود دارماتیزه که نیستند. ما باید با ذهن خلاق خود و با روش های خلاقانه آنها را نمایشی کرده و به روی صحنه بیاوریم که مخاطب لذت ببرد.

 

وضعیت منابع در حوزه تئاتر دینی چگونه است؟ آیا دسترسی به آن‌ها آسان است؟

هر چند که گفته می شود منابع زیادی صرف پرداختن به تئاتر دینی می شود اما درواقع بودجه ای ندارد و توجهی که لازم است باشد، به آن نمی شود و به همین جهت هم نمی شود کارهای بزرگی را خلق کرد و همین موضوع شما را در چیدمان یک اجرای ایده آل باز می دارد اما باز هم خدا را شاکریم که یک کانون تئاتر دینی داریم و نگاهی به هنرمندانش دارد.

 

برخی معتقدند ضعف نگارشی جدی‌ترین آسیب حوزه تئاتر دینی است و براین باورند که همین مشکل زیر ساختی باعث ضعف در دیگر حوزه های تولیدی چون کارگردانی، بازیگری و... شده است. نطر شما چیست و به عنوان هنرمندی که در این حوزه فعالیت

میکنید چه راهکاری را پیشنهاد می دهید؟

نمایشنامۀ خوب زمانی خلق می شود که فراخوان کنیم و کسانی که تئاتر دینی کار کرده اند و الان به خاطر دغدغۀ نان کار

نمی کنند، حالا بیایند و آثارشان را ارئه کنند؛ اگر انتظار داریم تئاتر دینی با نمایشنامۀ خوب تولید و اجرا کند، باید منابع خوبی برایش در نظر بگیریم.

 

حمایت مسئولان از تئاتر دینی چگونه است؟

من الان 9 سال است که در ایام محرم و صفر تئاتر دینی با موضوع عاشورایی روی صحنه می‌ببرم و تنها جایی که اصلا وظیفه اش کمک به تئاتر نبود سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس جنوبی عسلویه بود که به ما کمک کرده است. ولی دیگر مسئولان به تئاتر دینی بهایی نمی دهند.

 

چه آینده‌ای را برای تئاتر دینی پیش‌بینی می‌کنید؟

احساس می کنم کانون تئاتر دینی خیلی تنهاست و به تنهایی دارد گروهای تئاتری کل کشور را در حوزه نمایش دینی حمایت

می کند و ای کاش دیگر ارگان های استان نیز در کنار هم باشند برای پویایی این هنر فاخر و ارزشمند. اگر چتر حمایتی را گسترده کنیم آینده خوبی خواهد داشت. همه مسئولان باید یاریگر هنرمندان حوزه نمایش دینی باشند و یادمان نرود که هنر تئاتر،

انسانی ترین هنر است.

 

به نظر شما برگزاری جشنواره‌های دینی می‌تواند تأثیر مثبتی بر تئاتر کشور بگذارد؟

بله؛ به هرحال جشنواره یک فرصت است و در حال حاضر تنها دلخوشی آنهایی که تئاتر دینی کار می کنند همین برگزاری جشنواره و همایش است که روز به روز هم از تعداد آن کاسته می‌شود. اگر جشنواره را حذف کنیم به نظرم دیگر کسی از تئاتر دینی حمایتی نمی کند. من نمی دانم چرا تئاتر دینی در کشور ما اینقدر مظلوم واقع شده است!

 

در مورد نمایش «مختک» توضیح دهید؟

نمایش مختک یک نمایش کاملا آیینی-مذهبی بر گرفته از رسم و باور ها و اعتقادات زنان بوشهری به مختک(گهواره) علی اصغر است. این نمایش، راجع به زنانی است که برای بچه دار شدن و شفای بچه خود متوسل می شوند به حضرت علی اصغر.

این نمایش تلفیقی با صحنه های عاشورایی است و بازیگران این نمایش هم معلولین کم توان ذهنی، جسمی حرکتی، اعصاب و روان و نابینا هستند.




مطالب مرتبط

مروری بر شش‌ دهه فعالیت هنری مستمر زنده‌یاد حسین دهقانی

از نمایش‌های خانگی محله کوتیِ بوشهر تا تئاتر تهران
مروری بر شش‌ دهه فعالیت هنری مستمر زنده‌یاد حسین دهقانی

از نمایش‌های خانگی محله کوتیِ بوشهر تا تئاتر تهران

جهانشیر یاراحمدی: نمایش‌های خانگیِ دهه سی در محله کوتی و نیز اجراهای مجالس تعزیه در همان محل که زادگاه مرحوم حسین دهقانی است، او را شیفته هنر نمایش کرد.  خیلی زود پایش به مجالس تعزیه ...

|

نظرات کاربران