نقد نمایش رستم وسهراب به کارگردانی میر کمال میر نصیری حاضر در جشنواره فجر 37
و اما او بازیگر است
ایران تئاتر_سید علی تدین صدوقی : نمایش «رستم و سهراب» روز چهارشنبه ساعت ۱۹:۳۰ در تالار وحدت به روی صحنه میرود.
باید گفت تئاتر درمانی مقولهای نیست که در قرن اخیر به تئاتر اضافه شده باشد. این خصیصه تئاتر و هنرهای نمایشی از همان ابتدا با آن بوده است. مگر هم ذات پنداری و کاتارسیس ناشی از آن که به پالایش روح و جسم و روان و درون مخاطب میانجامد، نوعی درمان نیست؟ پس این خصوصیت یعنی درمان به صورت ذاتی و ماهوی از همان ابتدا با هنر ارزنده و شریف تئاتر بوده و در طول قرنها از آن استفاده شده است.
شاید بتوان گفت در قرن اخیر با توجه به پیدایش علمی به نام روانشناسی و پیشرفت و تأثیر گذاری آن در سطوح مختلف به خصیصه درمان گری تئاتر توجه بیشتری شده و بر روی ابعاد مختلفش توسط روانشناسان و جامعه شناسان و هنرمندان تئاتر کار شده و به عنوان درمانی مؤثر و مدرن مورد استفاده و توجه قرار گرفته است.
ارسطو اولین شخصی بود که جذابیت این هنر نمایشی را مورد تحلیل و بررسی قرار داد و گفت: «زمانی که آدمیان گرد هم میآیند تا نمایشی را تماشا کنند، ناخواسته با قهرمانان نمایش پیوند مییابند و همانطور که بازیگران در صحنه نمایش با ناملایمات سرنوشت به پیکار میپردازند، تماشاگران نیز در پیکاری درونی درگیر میشوند که از خلال این فرآیند مفهوم همسانسازی یا هم ذات پنداری شکل میگیرد و نتیجه آن پالایش و صیقل یافتن روح تماشاگران است. پس باید گفت که تئاتر خصلتی درمانگر و تسکیندهنده دارد.»
در اوایل قرن بیستم، دکتر ژاکوپ لوی مورنو اساس نظریه سایکودرام را در وین بنیان گذاشت. دکتر ژاکوپ، سایکو درام را علم کشف حقیقت نامید. شاخهای که امروز با عنوان کلی «نمایش روانشناختی» (سایکودرام) شناخته میشود.
نمایش «رستم سهراب» کاری از گروه نمایش درمانی معلولین آسایشگاه کهریزک است. میر کمال میر نصیری کارگردان نمایش رستم و سهراب از سال هفتاد نه تاکنون با موسسه خیریه کهریزک به طور مدام و تمام وقت همکاری میکند او در سال 79 گروه نمایشی معلولین آسایشگاه کهریزک را بنا نهاد و کاری سخت و دشوارو چالش برانگیز و خداپسندانه و انسانی و بسیار حساس و تخصصی را با معلولین کهریزک شروع کرد.
او یک تنه به سوی طوفانی از حوادث گام برداشت و البته به یاری حضرت دوست و همت و پشتیبانی مسئولین و مدیران و هیات امناء کهریزک و ایضاً تلاش سخت وخستگی ناپذیر معلولین پرتوان، پروسه تئاتر درمانی را که یکی از درمانهای موفق در سراسر دنیاست به صورت جدی شروع نمودند؛ و از این رهگذر به اجرای چندین نمایش به همراه معلولین عزیز دست پیدا کردند. معلولینی که حالا هرکدامتئاتریهایی حرفهای شدهاند که میتوانند خود منشأ تعلیم در این گونه از تئاتر باشند. تا بدان جا که به واسطه تلاش این عزیزان در سال 82 جشنواره تئاتر مهر آئین بنیاد نهادند شد که ویژه معلولین کشور است.
باید گفت تئاتر درمانی تأثیر شگفت انگیزی بر شفا بخشی جسمی و روحی معلولین گذاشته و میگذارد. به طوری که این عزیزان با صفا و پر تلاش، امید و اعتماد به نفس و پیروزی و تلاش را برای همه عیناً و عملاً معنا کرده و نشان دادهاند؛ که انسان این اشرف مخلوقات هرگز نباید یاس و نا امیدی را در خود راه دهد و معلولیت و ناتوانی هرگز مانع از انجام هیچ کاری نمیشود و نخواهد شد.
این دوستان هنرمند نشان دادند که توان انجام کار و هنر سختی چون تئاتر را دارند و نه تنها با افراد سالم هیچ تفاوتی ندارند بلکه در این عرصه و در پهنه زندگی از آنان پرتلاشتر و پرامیدتر و با روحیه ترند. این دوستان جمله " تئاتر عین زندگی است " را عملاً برای همگان معنی کردند و در صحنه تالار وحدت به منصه بروز و ظهور رساندند. این عزیزان نه تنها پشتکار را معنا کردند بلکه کار گروهی و جمعی را که در کشور ما از نقصان برخوردار است به خوبی و به درستی نشانمان دادند.
خواندن معمولی و درست شاهنامه و ایضا داستان رستم و سهراب خود به تنهایی سخت و دشواراست چه برسد به حفظ و اجرای دراماتیک و تئاتری آن با رعایت تمام عناصر و وجوه نمایشی و تکنیکی ای که در تئاتر است.
این دوستان بهصورت حرفهای نمایش «رستم و سهراب» را در تالار وحدت به روی صحنه بردند با بیانی خوب و درست، با حس و تحول حسی دراماتیک، با حرکات و میمیک تئاتری، با آکسان گذاریهای صحیح و البته خلاقیت در اجرا هریک از شخصیتها.
این عزیزان به واقع پیروزی و غلبه بر مشکلات را با تمام محدودیت هایی که دارند، برای همه ما معنا کردند و به آن جان بخشیدند و به تمامی بر صحنه تالار وحدت نشان دادند. من هرگز این اجرا تئاتری و دراماتیک را از خاطر نخواهم برد و باعث افتخارم است که حضرت دوست این توفیق را عنایت فرمود تا اجرای تئاتری و دراماتیک این عزیزان هنرمند و حرفهای عرصه نمایش و تئاتر کشور را ببینم.
با حمایتها و پشتیبانیهای لازم به خصوص از سوی ارگانها و سازمان های ذیربط مانند صدا و سیما و شهرداری و...به استاد میرکمال میرنصیری که زحمات شبانه روزی طاقت فرسایی را متحمل شدهاند و به گروه پر تلاش نمایش درمانی معلولین آسایشگاه خیریه کهریزک که در این عرصه سختیها کشیدند و هرگز از پای ننشستند؛ و همه کسانی که این دوستان را یاری کردهاند خسته نباشید گفته و امید روزی را میکشیم که این عزیزان در خارج از کشور و در فستیوالهای بینالمللی شگفتی بیافرینند. انشاالله.