نمایش «گنده» به معضلات دختران و زنان جامعه می‌پردازد

به گزارش ایران تئاتر امیررضا جلالی که در حیطه تئاتر کودک و نوجوان به فعالیت می‌پردازد و آثاری مانند اندرونی، نیمه‌کاره،‌ خط بر خط،‌ هچل هفت و حوالی سهراب را در کارنامه کاری خود دارد با او درباره تازه‌ترین اثر نمایشی‌اش گفت‌وگو کردیم.

از نمایش گنده برایمان بگویید؟
داستان گنده در یک روستا اتفاق می‌افتد. گندم دختری است که برخلاف نظر خانواده و جامعه روستا، تصمیم دارد برای تحصیل در دانشگاه به شهر تهران برود و در این مسیر با موانعی روبرو می‌گردد. نام نمایش به گند بودن شرایط آن جامعه کوچک یعنی روستا اشاره دارد. درواقع گنده بازتابی از حالت جامعه بزرگ‌تر است و مسائل و معضلات زنان و دختران جامعه ایران را مطرح می‌کند.

معضلی که در نمایش به آن پرداخته می‌شود بازتاب معضلات دختران و زنان امروز است؟ اکنون اگر دختری بخواهد برای تحصیل و یا کار به مکانی غیر از روستا یا شهر خود برود، با سختی‌هایی که گندم با آن مواجه شد، روبرو خواهد گردید؟
بله هنوز هم برخی از دختران و زنان جامعه ما با این مسائل درگیر هستند. در نمایش می‌بینیم که خانواده گندم، پسرشان را به تهران فرستاده‌اند اما با رفتن گندم مخالف هستند و آن را یک تابو می‌پندارند. به نظر من در زمان اکنون شدت این نگاه‌های تبعیض‌آمیز کم نشده بلکه این نوع از نگاه به زن، مدرن شده است! نه به معنای مدرنیست شدن بلکه هجویه‌ای از مدرنیته. متأسفانه هنوز هم بسیاری از ما مردان و حتی زنان، ‌به توان مدیریتی و‌ نقش سازنده زنان در جامعه شک داریم؛ اما‌ با این شرایط سخت، گندم و گندم‌ها خود را به درجات بالای اجتماعی رسانده‌اند.
البته فراموش نکنیم که در مورد یک تئاتر صحبت می‌کنیم و اغراق یکی از مؤلفه‌های تئاتر است. در مورد مسئله زنان اینجا ما یک مسئله نمادین را می‌بینیم؛ شاید در هیچ دوره‌ای این نگاه تاریک به تهران نبوده اما ما به‌واسطه ضرورت نمایش به این اغراق تن داده‌ایم. این موضوع را هم فراموش نکنیم که برای اجرای تئاتر محدودیت‌ها و خطوط قرمزی وجود دارد که نمی‌توان فراتر از آن رفت؛ بنابراین داستان گنده در زمان گذشته و در یک روستای نامشخص روی می‌دهد.

بنابراین فضای نمایش را کمیک انتخاب کرده و سعی کرده‌اید در این فضا نقدهای خود را بیان نمایید؟
همین‌طور است؛ فرم کمدی بسیار مناسب برای بیان مسائل تند و نقدهای اجتماعی است و کمدی به ایجاد خنده و ارتباط بیشتر مخاطب نیز کمک می‌کند. با چند اجرایی که داشتیم شاهد بودم که واکنش مخاطبان فراتر از خنده است، آن‌ها پیام اجتماعی نمایش را درک کرده‌اند. مخاطبان گنده را تمام رده‌های سنی شامل می‌شوند اما بازیگران نمایش همگی نوجوان هستند و حتی بالباس مدرسه به سالن می‌آیند و آماده اجرا می‌شوند؛ بااینکه تجربه زندگی کمی دارند و اکثر آن‌ها اولین اجرای عموم خود را تجربه می‌کنند، اما بازی درستی به نمایش می‌گذارند.

تجربه همکاری با پانیذ چگونه است؟
چند سالی است که شاهد اتفاقی خوب در حیطه نمایش کودک و نوجوان هستم؛ آموزشگاه تخصصی بازیگری کودک و نوجوان پانیذ به‌طورجدی به حیطه نمایش و بازیگری بچه‌ها واردشده و توانسته زمینه رشد تئاتر کودک و نوجوان را فراهم نماید. مجری طرح نمایش گنده نیز آموزشگاه است؛ اما متأسفانه آموزشگاه پانیذ که مجموعه‌ای خصوصی است، از سمت مدیران و مراکز دولتی تئاتر حمایت نمی‌گردد. در اینجا باید مراتب قدردانی خود را از سالن استاد مشایخی و مدیریت آن‌که با فعالان تئاتر کودک و نوجوان همکاری شایسته‌ای دارد، اعلام نمایم؛ چراکه همین بچه‌ها تا چند سال دیگر بازیگر و کارگردان و هنرمند این مملکت خواهند بود.