110 سال پس از روزنامه تئاتر

  به گزارش ایران تئاتر دکتر امیرکاووس بالازاده که مدیریت این نشست رابرعهده داشت بابیان این نکته که نشریه تازه ای به نشریات تئاتری افزوده شده است افزود: به نظرمن هر چه این نشریات بیشتر بشوند برای کشوری که تعداد نشریات تئاتری آن به تعداد انگشتان  یک  دست هم  نمی رسد ضرورت دارد. دکتربالازاده باتاکید به اهمیت گسترش نشریات تخصصی تئاتر افزود باوجود این نشریات  هرچند عمیق تر وپربارترمی تواند فضای تئاتری کشور ماراشکوفاتر بکند  امید وارم فرصتهای بیشتری  هم باشد و نشریات دیگری هم پابه عرصه مطبوعات  بگذارند وفضای تئاتری ما فضای نقد وبررسی وتحقیق باشد.

دکترحسین اسماعیلی پژوهشگر تعزیه نخستین سخنران این نشست بابیان این نکته که  سرانه مطالعه ایران چیزی حدود سه دقیقه است واین زمان اندک بازمانی که اروپاییان به مطالعه اختصاص  می دهندقابل مقایسه نیست مردمان ایران را کم خوان دانست. دکتر اسماعیلی بامسرت وامید افزود فکر می کردم انتشاراین نشریه تکانی بدهد به علاقمندان نمایش به این که بیشتر وبیشتر بخوانند .

صدرالدین زاهد سخنران دیگر این نشست  بابیان این مطلب که من آدمی هستم که زاده صحنه هستم و خودم را اهل قلم نمی دانم. افزود چارخطی که می نویسم وترجمه می کنم ازروی نیاز شخصی خودم و به خاطرکاری است که انجام می دهم.دیشب نشسته بودم وفکرمی کردم که این جلسه تخصصی رسانه تئاتر است من چه می توانم بگویم من که زاده صحنه تئاتر هستم تئاتری که فضا دارد فضایی آکنده  از حس وحال بازیگران  فضایی که درآن حرکت وکلام صوت وصدا همزمان وباهم درجریان است فضایی که با حواس پنج گانه من درارتباط است حس بینایی من رابه چالش می کشد  صدرالدین زاهد درمیانه گفتارش بخش هایی ازنوشته های پیتر بروک را که خود چندی پیش ترجمه کرده بود را بازخوانی کرد.

دکتر جمشید ملک پور دیگر سخنران این نشست  بابیان این که سعی وافردارد که  ازتجمعات تئاتری دورباشد دلیل حضور خود بعد از 47 سال درمراسم رونمایی فصلنامه نمایش شناخت را مهربانی نظر احمدی سردبیرومدیر مسئول این فصلنامه بیان کرد.دکتر ملک پور بااشاره به این که متاسفانه درایران تاریخ براساس مصاحبه ها نوشته شده است واین مصاحبه های یکسویه است یا مصاحبه کننده  به حوزه مصاحبه اشراف ندارد یا مصاحبه شونده رعایت انصاف رانمی کند وهرآنچه که می خواهد از بهتان وافترا بیان می کند به نقد فصلنامه «نمایش شناخت» پرداخت زیرا رویکرد سردبیرآن بوده وهست که درهرشماره به مصاحبه بامنتقدان وهنرمندان بپردازد .دکتر ملک پور به این نکته اشاره  کرد. که درغرب به پایان نامه ای که برمبنای مصاحبه باشد اهمیت نمی دهند وافزود این مصاحبه ها حتا ممکن بار حقوقی هم داشته باشد .

دکتر فرهادناظرزاده کرمانی  درابتدای گفتارش به سخنان صدرالدین زاهد اشاره کرد وافزود به قول استاد زاهد که به پیتر بروک اشاره کردند. نشریه هم یک فضای خالی است . بروک یک صحبتی دارد وفکرمی کنم اشاره ای به کتاب مقدس می کند.صحنه یک فضای خالی است کارگردان ونمایش سازان باید آن را پرکنند.این عبارت راازکتاب مقدس گرفته است هیچ چیزی نبوده وخداوند درهفت روز زمین وآسمان راخلق کرده است.نشریه هم مقداری کاغذاست ومردم باید پرش کنند . دکتر فرهادناظرزاده کرمانی با اشاره به این نکته که  برای آنکه نظام تئاتری یک کشور پیشرفت کند نیازمند به یک سیکل تئاتری است که چهارعنصربه نام پژوهش ،آموزش، نمایش وآفرینش دارد . دکتر ناظرزاده کرمانی  افزود: فصلنامه« نمایش شناخت» به آموزش وپژوهش  می پردازد.می گویند هنروادبیات وجدان انسان وجامعه است .نقد وجدان هنرو ادبیات است .این نوع نشریات ازمقوله نقد اند ونقد دیده بانی فرهنگی است . یکی ازمشکلات  زمان ما این است که تئاتر ایران آن مقدارکه باید وشاید به نقد بهانداده است .

دکترفرهاد ناظرزاده  کرمانی همچنین  با اشاره به جایگاه رفیع  دکتر حسین اسماعیلی پژوهشگر ادبیات عامه  یاد وخاطره استادش محمد جعفرمحجوب رازنده نگه می دارد. محمدجعفر محجوب ( ۱۳۰۳ تهران – ۱۳۷۴ لس آنجلس، کالیفرنیا^[۱])، نویسنده، محقق، مترجم، مصحح، فرهنگ نویس، فرهنگ‌پژوه ایرانی، استاد دانشگاه در داخل و خارج ایران و صاحب‌نظر در فرهنگ و ادب عامه بود. به تعبیر دکتر ناظرزاده کرمانی  دکتر اسماعیلی جانشین یکی ازاستاداو  دکتر محمد جعفر محجوب است ازنسل وتباراوست . دکتر ناظرزاده کرمانی باخرسندی افزود : خیلی خوشحال هستم که دکتر حسین اسماعیلی رادراینجامی بینم وایشان به آن صرافت می افتند که بیشتر با جامعه تئاتری ایران همکاری کنند .

دکترسعید اسدی مدیر تئاتر شهر که قرارنبود دراین نشست سخنرانی کند اما به دعوت دکتر بالازاده به پشت تریبون آمد .  باتاکید به بحران نقد درتئاتر ایران ونبود شمشیر دموکلس برسر فرهنگ  اشاره کرد  وافزود : یکی ازبحران‌هایی که ما امروز داریم آن است که نقد و نقادی وحوزه هایی که مربوط به نقد هستند که دقیقا به همین مرتبه  شناخت نمایش می تواند کمک کند نه درتولید نمایش می تواند تاثیربگذارد ومتاسفانه بارشد کم مایگی یا حتی بی مایگی درتئاتر ما روبه رو می شویم. یااین که اساسا منتقدی وجودداشته باشد که کلام او چنان نافذ باشد که بتواند تولید کننده را حداقل دریک موضع بازاندیشانه درباره خودش قرار دهد. 

 نظر احمدی سردبیر ومدیرمسئول فصلنامه« نمایش شناخت» سخنرانی پایانی این نشست با اشاره به این که این فصلنامه 110 سال پس از شکل‌گیری اولین نشریه تئاتر که توسط میرزا رضاخان طباطبایی نائینی بنیان نهاده شد منتشر می شود وی افزود  در بمباران مجلس ملی یکی از اماکنی هم که بنای آن آسیب می‌بیند و انبار و اثاثیه آن به یغما می‌رود دفتر همین روزنامه تئاتراست و این‌چنین می‌شود که اولین و آخرین روزنامه تئاتر این مملکت تعطیل می‌شود  اما این اتفاق شوم باعث  می‌شود یک نفرینی  انگار گریبان گیر تمام نشریات تئاتر بعدازآن هم  می‌شود و همه نشریاتی  تئاتر خصوصی که بعد از روزنامه تئاتر در این مملکت پا می‌گیرد متأسفانه بعد از چهار یا پنج شماره توقیف یا تعطیل می‌شوند. ما امروز بعد از110 سال این بار دورهم جمع شدیم تا از مجله «نمایش شناخت» رونمایی کنیم و  امیدوار باشیم که این بار فرجام و انجام بهتری  از اسلاف خود داشته باشد و حداقل بتوانیم بیش از پنج شماره نشریه را منتشر کنیم.

درمراسم رونمایی فصلنامه «نمایش شناخت» که روز پنج شنبه 22 آذرماه درتالارمشاهیر تئاترشهر برگزار شد.دکتر نصرالله قادری ،دکتراردشیر صالح پور، دکتربهروز بختیاری ،رضاسرور،رضامهدوی، علیرضا درویش نژاد،دکتر محمد عارف ؛پژوهشگر وکارگردان تئاتر حضورداشتند .

دراین مراسم دکتر فرهاد ناظرزاده کرمانی برای آنکه هنرمندان تئاتر ایران بیشتر با جایگاه صدرالدین زاهد آشنا شوند هنگامی که دکتر امیرکاووس بالازاده از ایشان برای سخنرانی دعوت کرد نوبت سخنرانی خود را به صدرالدین زاهد داد .

براساس اعلام نوشت مراسم قراربود  در مراسم رونمایی ازفصلنامه «نمایش شناخت»  دکتر مسعود دلخواه سخنرانی کنند بنابه گفته دکتر کاووس بالازاده ؛دکتر دلخواه کارگردان نمایش شاه لیر  ناگزیر بود بازیگری را برگزیند وآن را  به جای بازیگر نمایش شاه لیر  که درسانحه رانندگی مصدوم شده بود جایگزین کند ازاین رو نتوانسته بود در مراسم حضور یابد.