در حال بارگذاری ...
گفت‌وگو با کارگردان نمایش «تبرئه» حاضر در فجر 37

تبعیض نژادی یک بحث جهانی است

ایران تئاتر: نمایش «تبرئه» به کارگردانی منیژه محامدی روز اول(۲۲ بهمن) سی‌وهفتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر ساعت ۱۸ و ۲۰:۴۵ در بخش مهمان در تالار استاد سمندریان مجموعه ایرانشهر به صحنه می رود٬ به همین بهانه گفت‌وگو با کارگردان نمایش را بازنشر می کنیم.

منیژه محامدی از بزرگان تئاتر ما است که در چند دهه اخیر متن های نویسندگان بزرگ خارجی از قبیل آرتور میلر را با توانمندی روی صحنه اجرا کرده است. محامدی درنمایش «تبرئه» که توسط دو نویسنده معاصر امریکایی با عنوان جسیکا بلنک و اریک جنسون نوشته شده به بحث عدالت رو به زوال در جوامع بشری می پردازد که بشریت را رو به سیاهی وتاریکی می‌برد وعدالتی که فقط به امکان موجود فکر می‌کند. نمایشنامه «تبرئه» برگرفته از واقعیت اتفاقات سال‌های مختلف آمریکا است. دو نویسنده آن درباره محکومان بی‌گناه تحقیق کرده‌اند و متن نوشته شده شامل 6 مصاحبه است. اصلی‌ترین ویژگی نمایشنامه تک پرده‌ای «تبرئه» در پی تحقیق دو نویسنده کتاب درباره وضعیت افرادی تهیه شده است که به اشتباه در دستگاه قضایی ایالات متحده آمریکا مجرم شناخته شده و مدتی در زندان به سر برده‌اند و پس از اثبات بی گناهی‌شان، تبرئه و آزاد شده‌اند . این نمایش ساختاری مستند گونه دارد و به نوعی درباره خودشناسی هم هست و جایی یکی از شخصیت‌های نمایش از گاندی جمله‌ای به این مضمون نقل قول می‌کند:«وقتی توانستم خدا را بشناسم، موفق شدم با تمام ترس‌هایم مقابله کنم. اگر قلبتان پاک بشود، می‌توانید با مشکلات و ترس‌ها راحت‌تر کنار بیاید.» منیژه محامدی از دهه پنجاه فعالیت کاریش را آغاز کرده است و در کنار نوشتن و کارگردانی به تدریس هم می‌پردازد. او دارای دکترای تئاتر درمانی از دانشگاه ایالتی کالیفرنیا سانفرانسیسکو و تخصیص در تئاتر درمانی آمریکا. 1390، کارشناسی ارشد هنرهای نمایشی از دانشگاه ایالتی کالیفرنیا سانفرانسیسکو آمریکا، 1356  و کارشناسی هنرهای نمایشی  از دانشگاه ایالتی کالیفرنیا سانفرانسیسکو آمریکا،  1353 است. چشم اندازی از پل، سووشون، روز ولنتاین، فالگوش، دادگاه نونبرگ و دایره بسته از جمله اجراهای موفق محامدی محسوب می‌شوند. نمایش «تبرئه» بهمن در تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه اجرا شد. مهوش افشار پناه، محمد اسکندری، ارژنگ امیرفضلی، مجید جعفری، فرناز رهنما، نوید جهانزاده، شیرین اسماعیلی، آیلار نوشهری، علی نجفی، حامد شفیع‌خواه، شهاب‌الدین علیشاهی، رضا دشتکی، پیام میرمصطفی بازیگران نمایش هستند. دیگر عوامل نمایش تبرئه عبارتند از مشاور کارگردان: محمد اسکندری، مجری طرح: مریم غیورزاده، برنامه‌ریز و مدیر اجرا: حبیب هوشیار، موسیقی و افکت: ارشام مؤدبیان، کیارش اعتمادسیفی، طراح صحنه و نور: علی ساسانی‌نژاد(اسپرو دیزاین)، طراح لباس: مریم غیورزاده، طراح ویدیو: امسن جعفری، طراح پوستر و بروشور: ارشام مؤدبیان، مدیر تولید و تبلیغات: نوید جهانزاده، منشی و مدیر صحنه: احسان عطار، ویدیوگرافر: نیما لبخنده، گروه موسیقی، گیتار الکتریک: کاوه اعتمادسیفی، پیانو: آیناز خزینی، آوا: راحیل بدیعی، میکس و مستر: زروان پروداکشن، عکاس: شیرین جهانزاده، ساخت تیزر: نوید جهانزاده، همکاران ساخت تیزر: شهاب‌الدین علیشاهی، احسان عطار، رضا دشتکی، سعید بینا. با محامدی در باره اجرای نمایش «تبرئه» گفت‌وگویی انجام داده‌ایم.

 

نمایش «تبرئه» را چند سال قبل در سالن چارسوی تئاتر شهر هم روی صحنه برده بودید. سالنی که بلک باکس است و در اجرای جدید در یک سالن قاب صحنه‌ای آن را اجرا می‌کنید. چه تغییراتی در اجرای جدید به وجود آورده‌اید؟

این نمایش را 11 سال قبل  در تالار چهارسو مجموعه تئاتر شهر به صحنه برده بودم و از آنجا که اجرای نمایش تازه‌ای که قصد به صحنه بردنش را داشتم، با مشکلاتی روبرو شد. تصمیم گرفتم مجدداً این اثر نمایشی را اجرا کنم. تعدادی از بازیگران از اجرای قبلی با من همراه هستند اما برخی دیگر مثل محمد نادری به دلیل مشغله و حضور در پروژه‌های دیگر نتوانستند در کار حضور داشته باشند. در مورد سایر شرایط هم باید تاکید کنم که به علت اینکه در سالن ایرانشهر دو اجرا انجام می‌شود از دکور جمع و جور و متحرکی استفاده کردیم. من علاقه داشتم چیدمان صحنه و نشست تماشاگران به شکل آل باشد که امکانش فراهم نشد.

 

آیا با توجه به ایستایی میزانسن های نمایش اجرای نمایش در سالن به لک باکس مناسب‌تر است؟

الان هم نمایش شرایط خوبی دارد و تمرینات چند ماهه‌ای تیم اجرایی نمایش انجام داده‌اند.

 

همچنان در قرن بیست و یکم تبعیض نژادی و استعمار البته به شکل‌های نوین وجود دارد و در این نمایش هم به آن پرداخته‌اید؟

بله، در نمایش فقط به بحث تبعیض نژادی نپرداخته‌ام و چند شخصیت نمایش سفید پوست هستند که مورد ظلم و بی عدالتی قرار می‌گیرند و بی گناه به زندان می‌روند و در نهایت در یک پروسه سخت و دشوار بی گناهی‌شان اثبات و تبرئه می‌شوند. در زیر متن‌های نمایش قضاوت‌های غلط را هم به چالش کشیده‌ام. تبعیض نژادی یک بحث جهانی است و هر رنگ و نژادی از آدم‌ها هم با آن درگیر هستند. در این بحث مهم این است که شان انسانی هم ارزشش را از دست داده است.

 

دلیل اصلی زیر سؤال رفتن شان انسانی چیست؟

اتفاقات و رخدادها و درگیرهای جهانی باعث چنین مسئله‌ای شده است و در اقصی نقاط دنیا به خصوص در دور و اطرافمان جنگ و خونریزی وجود دارد. جهالت، تعصب و نادانی باعث شده شرایط انسانی برای خیلی از مردم ناگوار شده است. در نمایش یکی از شخصیت‌های نمایش می‌گوید: «زندگی در دنیا بسیار سخت و ترسناک شده است.» معتقدم در هزار سوم همان خشونت‌ها و سنگدلی‌ها و جنگ‌ها به شکل حادتری نسبت به قرن‌های پیش وجود دارد.

 

آیا معتقدید تاریخ تکرار شده است؟

بله، همان مسائل و چالش‌ها تکرار شده است و به همین دلیل است که طرح این مسائل جهان شمول است و باعث می‌شود متن این نمایش قابلیت اجرای در هر دوره و زمانه‌ای را داشته باشد و می‌تواند اثر گذار باشد و نظرها را به خود جلب کند.


آیا ریشه قضاوت‌های شتاب‌زده به خودخواهی آدم‌ها مرتبط است؟

معتقدم قدرت داشتن باعث می‌شود که شخص به خودش اجازه قضاوت شتاب‌زده بدهد. اگر قدرت جای درستی قرار نگیرد این نوع اتفاقات نه چندان خوشایند رخ می‌دهد. بهر حال قدرت سرمنشأ هر بدی هم می‌تواند باشد. اغلب موارد هم قدرت در جای درستی قرار نمی‌گیرد. شما زمانی که خیلی قدرتمند هستید برای خودتان این حق را قائل هستید که هر کاری را انجام بدهید و به همین دلیل است که اغلب مردم به دنبال نگاه آرمانی داشتن دمکراسی در جامعه خودشان هستند.

 

آیا به دلیل مضمون نمایش از شیوه اجرایی تئاتر مستند استفاده کردید؟

بله،  مضمون نمایش چنین شرایطی را نیاز داشت. همانطوری که در بالا اشاره کردم قرار بود متن دیگری را در این نوبت اجرایم در ایرانشهر روی صحنه ببرم. نمایشی بیگ پروداکشن با بازیگران زیاد و بالطبع به هزینه‌های زیادی برای تولید نیاز داشت و با توجه به شرایط با همفکری با اعضا گروه به جمع بندی رسیدیم که نمایش تبرئه را روی صحنه ببریم. اما متأسفانه برای اجرای این نمایش با خلف وعده روبه رو شدیم و تاریخ اجرای از اول دی‌ماه به اواخر دی‌ماه موکول شد که به دلیل برگزاری مسابقات فوتبال و تعطیلات فاطمیه در شرایط بدی اجرایمان در حال پیگیری است و اعتراضاتمان هم به جایی نرسیده است.

 

گفت‌وگو از احمد محمد اسماعیلی

 




مطالب مرتبط

مدیرکل هنر‌های نمایشی مطرح کرد

دنبال رشد محتوا و فرم تئاتر کودک و نوجوان هستیم
مدیرکل هنر‌های نمایشی مطرح کرد

دنبال رشد محتوا و فرم تئاتر کودک و نوجوان هستیم

کاظم نظری مدیرکل هنرهای نمایشی می‌گوید تنها دلیل عدم حضور گروه‌های تئاتر کودک و نوجوان در جشنواره تئاتر فجر برگزاری جشنواره تخصصی تئاتر کودک و نوجوان بود و اداره کل هنرهای نمایشی به دنبال رشد محتوا و فرم این رویداد هنری و همچنین تئاتر کودک و نوجوان است.

|

گفت‌و‌گو با داور بخش دانشجویی چهل‌ودومین جشنواره تئاتر فجر

بهرام جلالی‌پور: ضعف امروز تئاتر ما، نمایشنامه است
گفت‌و‌گو با داور بخش دانشجویی چهل‌ودومین جشنواره تئاتر فجر

بهرام جلالی‌پور: ضعف امروز تئاتر ما، نمایشنامه است

بهرام جلالی‌پور، داور بخش دانشجویی چهل‌ودومین جشنواره تئاتر فجر، با بیان اینکه ضعف امروز تئاتر ما، نمایشنامه است و باید نمایشنامه نویسی به یک شغل خودکفا با درآمد مکفی تبدیل شود تا نمایشنامه نویس تمام وقت خود را به خلق آثار جدید اختصاص دهد، گفت برگزیدگان این جشنواره جزو ...

|

گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش فراگیر جشنواره تئاتر فجر

«خودپرواز» و طرح موضوع عدم مناسب‌­سازی خودپرداز بانکی برای نابینایان
گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش فراگیر جشنواره تئاتر فجر

«خودپرواز» و طرح موضوع عدم مناسب‌­سازی خودپرداز بانکی برای نابینایان

کارگردان نمایش «خودپرواز» قشر توان‌خواه جامعه را که شامل نابینایان نیز می‌­شود، دارای مشکلات فراوانی دانست و معتقد است این مشکلات باعث می­‌شود تا برخی از این عزیزان به جای مشارکت در فعالیت‌­های اجتماعی، به انزوا کشیده شوند. او موضوع عدم مناسب­‌سازی بانکی و خودپرداز ...

|

کارگردان حاضر در بخش تازه‌های تئاتر جشنواره گفت

کیانوش احمدی: امیدوارم نگاه عادلانه جشنواره در انتخاب و داوری آثار ادامه‌دار باشد 
کارگردان حاضر در بخش تازه‌های تئاتر جشنواره گفت

کیانوش احمدی: امیدوارم نگاه عادلانه جشنواره در انتخاب و داوری آثار ادامه‌دار باشد 

کیانوش احمدی، کارگردان حاضر در بخش تازه‌های تئاتر بر رویکرد عادلانه چهل‌ویکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در انتخاب آثار و داوری آن‌ها تاکید کرد. 

|

گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش فراگیر جشنواره تئاتر فجر

لقمان بحرانی: «آشپزخانه فنلاندی­‌ها» نمایشی انتقادی درباره مردم، جامعه و دولت است
گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش فراگیر جشنواره تئاتر فجر

لقمان بحرانی: «آشپزخانه فنلاندی­‌ها» نمایشی انتقادی درباره مردم، جامعه و دولت است

کارگردان «آشپزخانه فنلاندی‌­ها» نمایش خود را دارای فضایی کمدی-فانتزی می­‌داند که در درون مایه خود انتقادهایی را نیز درباره مردم، جامعه، دولت و تعاملات بین آن‌ها دارد.

|

گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش هویت ملی جشنواره تئاتر فجر

میثم حبیبی: «همه خواب بودیم» روایتی متفاوت از زندگی حاج قاسم سلیمانی است
گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش هویت ملی جشنواره تئاتر فجر

میثم حبیبی: «همه خواب بودیم» روایتی متفاوت از زندگی حاج قاسم سلیمانی است

کارگردان نمایش «همه خواب بودیم» می‌گوید ما می‌خواهیم جریانی مستندگونه از زندگی و آنچه آن شب برای خانواده حاج قاسم رقم خورده را برای مخاطب روایت کنیم.

|

گفت‌وگو با حامد مکملی، نویسنده و کارگردان نمایش «آریوبرزن»

برخوانی یک اتفاق تاریخی
گفت‌وگو با حامد مکملی، نویسنده و کارگردان نمایش «آریوبرزن»

برخوانی یک اتفاق تاریخی

حامد مکملی، نویسنده و کارگردان نمایش «آریوبرزن»، اثری که از طریق ورود به بخش تازه‌ها وارد مسابقه تئاتر ایران چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر شده است، می‌گوید این نمایش یک برخوانی از داستان سردار بزرگ پارسی است که در برابر اسکندر مقدونی ایستاد و برای سرزمینش جان ...

|

در گفت‌وگو با کوروش شاهونه، کارگردان نمایش «هیدن» مطرح شد

چشم‌های بینایی که حقیقت را کتمان می‌کنند
در گفت‌وگو با کوروش شاهونه، کارگردان نمایش «هیدن» مطرح شد

چشم‌های بینایی که حقیقت را کتمان می‌کنند

کوروش شاهونه، یکی از نویسندگان و کارگردان نمایش «هیدن»، از جمله آثار حاضر در بخش مسابقه تئاتر ایران چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر می‌گوید این اثر بر پایه اندیشه چشم‌های بینایی که حقیقت را کتمان می‌کنند بنا شده است. حقیقتی که می‌تواند به کل روابط جوامع انسانی ...

|

نظرات کاربران