جوانان در کنار پیشکسوتان در فجر 37

بدون تردید یکی از کنجکاوی برانگیزترین موضوعات در حول و حوش یک رویداد بزرگ تئاتری را چند و چون آثار ارائه شده از سوی دو گروه از هنرمندان شکل می‌دهد؛ یعنی باتجربه‌ترین و کم‌تجربه‌ترین‌ها و به عبارت دیگر هنرمندان پیشکسوت در کنار هنرمندان نسل‌های نو. واضح است که کنجکاوی مخاطبان حرفه‌ای تئاتر در خصوص آثار هر یک از این دو گروه دلایل خاص خود را دارد. رو به رو شدن با آثار هنرمندان پیشکسوت و تثبیت شده در عرصه نمایش از آن رو جذابیت خواهد داشت که مخاطب از پیش به ارزش‌های هنری این آثار اطمینان یافته و خود را آماده می‌کند تا بار دیگر با اثری درخور و شایسته مواجه شود. اما از سوی دیگر مواجه شدن با آثار هنرمندان نسل نو هم از این جهت هیجان‌انگیز خواهد بود که همواره نوید تجربه‌های بی مهابا و جسورانه را با خود به ارمغان می‌آورند. حالا و همزمان با برگزاری سی و هفتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر فرصتی دیگر دست داده تا آثار ارائه شده از سوی نمایندگان هر یک از این طیف‌ها در این دوره از جشنواره را در یک قاب جمعی مرور کنیم. در این گزارش 5 نفر ازجوان‌ترین و 5 نفر از پیشکسوتان حاضر در این دوره جشنواره را همراه با آثار آنها مورد بررسی قرار می‌دهیم.  

 

سینا احمدی؛ ویتسک

سینا احمدی با 20 سال سن، جوان‌ترین کارگردان حاضر در سی‌وهفتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر است. احمدی دانشجوى کارشناسى رشته کارگردانى تئاتر دانشگاه آزاد اسلامى تهران مرکز است. نمایش «ویتسک» به کارگردانی او و با بازی امین آثم، سینا احمدی، کیمیا رازقی، مهدی عطاریان، مهرشاد مقدسی، کاظم موسوی، امیرحسین موسوی، شاهین ولی زاده و امیرحسین هرمزی نصیری تیرماه امسال در خانه نمایش دا به صحنه رفت. نمایش «ویتسک» حاصل فضای کارگاهی گروه تئاتر نگاه است که در تمرینات خود سعی کرده بعضی از عناصر اجرایی را که دغدغه اصلی آنها بوده مورد آزمایش و خطا قرار دهد.در نهایت امر با نگاه به مراقبت و تنبیه میشل فوکو و برخورد آن با نمایشنامه گئورک بوشنربه یک فضای آسایشگاهی رسیده و در آن ویتسک را به عنوان یک مورد/فرد درون این سازوکار مورد بررسی قرار می‌دهد. این محیط آسایشگاهی خود یک سری عناصر و ویژگی ها را به همراه آورده که خود را بر فضا، روایت و حتی بر بدن اجراگران تحمیل کرده است. «ویتسک» به مدت 55 دقیقه؛ روایت سرباز گماشته ای است که مناسبات زندگی آسایشگاهی در نهایت او را به عریان کردن خشونت فروخورده خود وا می دارد و همسر خود را به قتل می رساند. «ویتسک» دوشنبه 29 بهمن ساعت 18 و 20:45 در تالار استاد سمندریان تماشاخانه ایرانشهر به صحنه رفت.

 

نوید معمار؛ آقامحمدخان

محمد نوید معمار کرمانی متولد ۱۳۷۶ در کاشان و دانشجوی کارشناسی نمایش در دانشگاه تهران است. نمایش «کلاغ‌ها و آدم‌ها» در خانه هنرمندان سال ۱۳۹۱ و پروژه «جوشقان» که سال گذشته در عمارت روبه‌رو به صحنه رفت؛ از آثار دیگر اوست. هم‌چنین «شیرخشک» اثر بعدی معمار کرمانی برای اجرای عموم است. این نمایش به زندگی آقا محمدخان از بعد از اخته شدن تا زمانی که به کرمان حمله می کند و قضیه درآوردن چشم ها مطرح می شود تا دلایل کشته شدنش توسط سربازانش می‌پردازد. در واقع برهه‌های دراماتیک زندگی آقا محمدخان، نحوه برخوردش با زن‌ها و گرایشات مذهبی و ایدئولوژیک وی و اینکه به چه علت اقدام به کور کردن چشم های مردم کرمان کرده است در این نمایش مورد توجه قرار گرفته است. معمار کرمانی معمولا نمایش‌هایی را به صحنه می برد که دیالوگ در آن‌ها حذف شده و تلاش بر این است با تصویر، موزیک، نماد و استعاره اهداف و ایده هایش را نشان دهد تا بتواند از این طریق مخاطب را با خود همراه کند. در این نمایش نیز برای هر قاب به مثابه یک تابلوی نقاشی است و فضاسازی و حتی طراحی و پرداخت لباس ها نیز در همین راستا انجام می گیرد. «آقا محمدخان» خرداد و تیر 97 در سالن اصلی مولوی به صحنه رفت. هم‌چنین این نمایش در بیستمین جشنواره بین‌المللی تئاتر دانشگاهی(برگزیده بخش جلوه های ویژه بصری)، فستیوال unidram آلمان و فستیوال تئاتر جوانان آلترناتیو در باکو به صحنه رفت و فیلم اجرا در جشنواره‌های جمهوری چک و میامی آمریکا به نمایش درآمد. بازیگران این نمایش که در بخش مسابقه تئاتر ایران(یک) پذیرفته شده؛ امیر حسین باقریان، فرنوش شکری و رامونا رادی بودند. «آقامحمدخان» یکشنبه 28 بهمن ساعت 17 و 19 در تالار مولوی با بازی امیرحسین باقریان، شادى شاه على، دنا تعارفى و فریبرز واحدى به مدت 85 دقیقه به صحنه رفت.

 

گروه کارگردانان نمایش ویترین

طاها سرایى متولد 1375 در تهران و دانشجوى کارگردانى دانشگاه آزاداسلامى تهران مرکز، هومن هورسان متولد 1376 در تهران و دانشجوى رشته فناورى صداى دانشگاه آزاداسلامى تهران مرکز و شروین زرکلام متولد 1376 در استراسبورگ و دانشجوى طراحى صحنه دانشگاه تهران است. این سه نفر از اعضا  گروه THzi که باهدف کشف قابلیت‌هاى گونه‌هاى مختلف هنرمعاصر و تولید اثر در زمینه‌هاى ویدیوآرت، موسیقى معاصر و پرفورمنس آرت در سال 97 در تهران تشکیل شد. نمایش «ویترین» اثر این سه کارگردان به مدت 20 دقیقه 27 بهمن از ساعت 16 تا 20 در 12 نوبت در پلاتفرم عمارت روبه‌رو در بخش دیگرگونه‌های اجرایی به صحنه رفت. در خلاصه نمایش آمده: رســانه انتخاب‌هایى را پیش روى ما مى‌گذارد و توهم قدرت اختیــار را در ذهن ما ایجاد مى‌کند؛ انتخاب کردن بین گزینه‌هاى داده شــده قدرت انجام کنش را از ما مى‌گیرد؛ در حالى که خواست حقیقــى مــا وراى گزینه‌هاى موجوداســت. در ویترین براى دیدن اثر هنرى با چالش‌هایى مواجه هستیم که خود رسانه آن را ایجاد مى‌کند.

 

علی کاظمی‌وند؛ پرسه‌های موازی

علی کاظمی وند 23 ساله کارگردان جوان تبریزی است که فعالیت حرفه ای خود را از سال 91 آغاز شد کرد. کارگردان نمایش «پرسه های موازی» نوشته پیام لاریان که با همین نمایش منتخب آذربایجان شرقی برای شرکت در جشنواره بین المللی فجر شد، دانشجوی ترم آخر رشته نمایش در دانشگاه نبی اکرم تبریز است. کاظمی وند قبل از پرسه های موازی کارگردانی نمایش هایی چون اعترافات درباره زنان، غول کفسول، مرثیه ایی برای یک سبک وزن، خرده جنایت های زنا شوهری، نوزاد، مصاحبه و خواب در فنجان خالی را برعهده داشته است. او سابقه حضور در 4 دوره از جشنواره تئاتر استانی آذربایجان شرقی را دارد. در این نمایش که در بخش مسابقه تئاتر ایران(یک) حضور دارد؛ فرید ادهمی، محدثه حیرت، حمید صلاحی و هادی افتخار زاده ایفای نقش می‌کنند. این نمایش که داستان سه نفر از پایین شهر تهران را بازگو می کند که در کشاکش زندگی دچار مشکلات عدیده ای شده و این امر باعث پایانی تلخ و زجرآور همچون مرگ می شود و روایت جامعه فعلی و انحطاط اخلاقی و ابتذال در جامعه است؛ پیش از این با کسب اکثریت جایزه‌های سی‌امین جشنواره تئاتر استانی آذربایجان شرقی توانسته بود عنوان منتخب استان در جشنواره سی و هفتم فجر را نیز کسب کند. این نمایش به مدت 70 دقیقه چهارشنبه 24 بهمن ساعت 17 و 19 در تالار سایه مجموعه تئاترشهر به صحنه رفت.

 

آرش پروین؛ کوهستان

آرش پروین متولد 1373 در تهران، دانش‌آموخته کارشناســى ادبیات نمایشــى از دانشــگاه تهران، نویسنده و کارگردان نمایش قبل از خواب فقط به چیزهاى خوب فکر کن و اجراگر پرفورمنس سوران است. کوهســتان که در بخش دیگرگونه‌های اجرایی حاضر است؛ اجرایى تعاملى بر پایه نقاشى، گفتگو و خلق اثر هنرى جمعى است و حــول یک محور مى‌چرخــد: خیابان ولیعصر. به عنــوان طولانى ترین خیابان خاورمیانه. قرار بر این اســت که خیابان ولیعصر را روى یک صفحه کاغذى بزرگ نقاشى کنیم؛ نه آنطور که واقعا هست بلکه آنطورى که ما آن را به یاد مى‌آوریم. این نمایش 26 بهمن ساعت 14 تا 17 در محوطه تئاترشهر، 27 بهمن ساعت 14 تا 17 در محوطه ایوان انتظار میدان ولیعصر و 28 و 29 بهمن ساعت 18:30 و 20 در پلتفرم عمارت روبه‌رو اجرا شده است.

 

دکتر علی رفیعی؛ خانه برناردا آلبا

دکتر علی رفیعی متولد 1317 در اصفهــان، دانش‌آموخته کارشناســى ارشــد جامعــه شناســى و کارشناسى ارشــد و دکتــرى تئاتــر از دانشــگاه ســوربن پاریــس، طراح و کارگــردان نمایش‌هــاى خاطرات و کابوس هاى یک جامــه دار از زندگى و قتل میرزا تقى خــان فراهانى، یرما، آشپزخانه، در مصر برف نمى‌بارد، کلفت‌ها، عروســى خون، رومئو و ژولیــت، یــک روز خاطره‌انگیــز براى دانشــمند بزرگ وو، جنایات و مکافات و آنتیگونه، نویســنده و کارگردان نمایش‌هاى شــکار روباه و یادگار ســالهاى شن، کارگردان فیلم‌هاى ســینمایى ماهى‌ها عاشــق مى‌شوند و آقا یوسف و مسن‌ترین کارگردان حاضر در این دوره جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر است. او امسال با نمایش «خانه برناردا آلبا» نوشته فدریکو گارسیا لورکا با بازی رویا تیموریان، مریم سعادت، مائده طهماسبى، نسرین درخشان زاده، پریسا صبورنژاد شیرازى، ریحانه سلامت، یلداعباسى، سارا رسول زاده، مصطفى ساسانى، مرضیه بدرقه، ساناز نجفى، ساناز روشنى، فرزانه زینتى، زهره رمضانى و ستاره بذرافشان در بخش مهمان جضنواره حضور دارد. در خلاصه نمایش آمده: خانه برناردا آلبا داســتان ســرکوب پنج دختر بعد از مرگ پدرشان توسط مادرى مستبد اســت. عصیان جوانترین دختر خانواده، مسیراین اتفاق را تغییرمى‌دهد. این نمایش دوشنبه و سه‌شنبه 22 و 23 بهمن ساعت 19:30 در تالار وحدت به مدت 140 دقیقه به صحنه رفت.

 

هادی مرزبان؛ آهسته با گل سرخ

هادی مرزبان متولد 1323 در ســبزوار، دانش‌آموخته کارشناسى بازیگرى و کارگردانى از دانشــگاه تهران و کارشناسى ارشد طراحى و کارگردانى تئاتر از دانشگاه برونل انگلستان، کارگردان نمایش‌هاى تانگو تخم مرغ داغ، خانمچه و مهتابى، دزدآب، هاملت با ســالادفصل، لبخند باشــکوه آقاى گیل، پایین،گذر ســقاخانه، ملودى شهربارانى، نوبت دیوانگى، خاطرات هنرپیشه نقش دوم، باغ شب نماى ما و بازار عاشقان و کارگردان تله تئاترهاى عشقونیستى، استادمعمار و خانه ارواح است. او امسال با نمایش «آهسته با گل سرخ» در بخش مهمان و 40 سالگی انقلاب اسلامی ایران حضور دارد. این نمایش پنج‌شنبه 2 اسفند ساعت 17 و 20 به مدت 90 دقیقه با بازی حبیب اسماعیلى، فریباکوثرى، محمد حاتمى، میترا حجار، سام قریبیان، سروش میرزایى و پویا خانى در تماشاخانه سنگلج به صحنه می‌رود. در خلاصه نمایش آمده: عبدالحسین دیلمى، یک تاجر سرشناس چاى در شهر است. پســر و عروس او در روزهــاى پایانى حکومــت پهلوى، قصد مهاجرت از کشــور را دارنــد که یکباره برادر زاده عبدالحســین خان از شهرستان به تهــران مى‌آید و خانواده دیلمى درگیر مسائل مختلفی می‌شوند.

 

منیژه محامدی؛ تبرئه

منیژه محامدیمتولد 1324 در تهران، دانش‌آموخته کارشناســى و کارشناسى ارشد تئاتر ازدانشگاه سانفرانسیســکو و برکلى آمریکا، داراى نشان درجه یک هنرى(معادل دکترا)، تخصص در تئاتر درمانى از آمریکا، مترجم و کارگردان نمایش‌هاى حادثه در ویشى، کلفتها، حکومت نظامــى، ویرانگر، تبعه دســت دوم، پرواز برفراز آشــیانه فاخته، روز از نو، چشــم اندازى از پل، کورى، آمادئوس، دادگاه نورنبرگ، مســافربى توشه، دشــمنان جامعه سالم و فالگــوش و بازیگرنمایش‌هاى تندیس، کتیبه، لوت، آنتیگون و آنتونى و کلوپاترا است. نمایش «تبرئه» که در بخش مهمان جشنواره حضور دارد؛ با بازی مهوش افشارپناه، محمد اسکندرى، ارژنگ امیرفضلى، مجید جعفرى، فرناز رهنما، نوید جهانزاده، شیرین اسماعیلى، آیلار نوشهرى، على نجفى، حامد شفیع خواه، شهاب الدین على شاهى، رضا دشتکى و پیام میرمصطفى دوشنبه 22 بهمن ساعت 18 و 20:45 به مدت 70 دقیقه در تالار استاد سمندریان تماشاخانه ایرانشهر به صحنه رفت. در خلاصه نمایش آمده: نمایــش تبرئــه در ارتبــاط با تبعیض موجود در قانون اســت که باعث شــده تا انســان‌هاى مختلفــى به اشــتباه بین دو تا بیســت ودو ســال در زنــدان منتظر فرارسیدن لحظه نشستن بر صندلى الکتریکى بمانند. این نمایــش برگرفتــه از یک اتفاق واقعى است.

 

رضا صابری؛ دریاچه قو

رضاصابرى متولد 1327 در مشهد، دارنده نشان درجه یک هنرى(معادل دکترى) از شوراى ارزشــیابى هنرمندان کشــور، نویســنده،کارگردان و طراح صحنه نمایش‌هاى خانات(دریافت جایزه اول کارگردانى، اول نویســندگى و اول طراحى صحنه از نخستین جشنواره بین‌المللى تئاتر فجر)، مظلوم پنجم(دریافت جایزه اول کارگردانى، اول نویســندگى واول طراحى صحنه از دومین جشنواره بین‌المللى تئاترفجر)، شنادر آتش(دریافت جایزه اول کارگردانى، اول نویسندگى و اول طراحى صحنه از دوازدهمین جشــنواره بین‌المللى تئاترفجر) و نویســنده نمایشنامه‌هاى سایه هاى بلند و رامرودى‌ها است. او امسال با نمایش «دریاچه قو» در بخش مسابقه تئاتر ایران دو حضور دارد. این نمایش دوشنبه 29 بهمن ساعت 17 و 20 در تالار اصلی مجموعه تئاترشهر به مدت 120 دقیقه و با بازی علیرضا ضیاء چمنى، ستایش رجایى نیا، ارسیا صنعتى، محبوبه سلطانى، عاطفه پوربهرام، نیلوفرکاظمى و شهره مکرى و همسرایی سلماز باغ بانزاده، مهرى حسابى، مینا حسینى روش، نسرین رسالتى، آیلار رشیدى، مهدیه رمضانپور، رها رهگشا، پگاه زرقامى، هانیه عرفانیان، مهلا فلاح، بهنوش قرایى، الهه کریمى، فرزانه مکتبى، دینا مهذب، سحرنکوزاد، الهه وفایى و صبا وفایى به صحنه رفت. در خلاصه این نمایش آمده: پادشاه براى انتخاب همسر مناسب براى فرزندش زیگفرید، مراسمى مى‌گیرد. روثبارت ســاحر بزرگ، براى اینکه دخترش را راهى دربار پادشاه کند، او را در شکل و شمایلى دیگر به این مهمانى بزرگ مى‌فرستد.

 

بهروز غریب‌پور؛ اپرای عروسکی عشق

بهروز غریب‌پور متولد 1329 در سنندج، دانش‌آموخته کارشناسى کارگردانى از دانشکده هنرهاى زیباى دانشگاه تهران و کارگردانى تئاتر ازایتالیا، طراح و کارگردان مجموعه نه گانه اپراهاى عروسکى رستم و سهراب، مکبث، عاشورا، مولوى، لیلى و مجنون، حافظ(دو اثر)، ســعدى و خیام و نویسنده و کارگردان نمایش‌هاى بینوایان، ســفر سبز در سبز، کلبــه عموتم، آهو و یاهو، اســتاد خیمه شــب بازى مى‌آموزد و هفت خان رستم است. غریب‌پور امسال با «اپرای عروسکی عشق» در بخش مهمان جشنواره حضور دارد. این اپرا از چهارشنبه 24 بهمن تا جمعه 3 اسفند ساعت 19:30 به مدت 110 دقیقه در تالار فردوسی به صحنه می‌رود. آواگران داوود آزاد، روشنک کى منش، حامد فقیهى، حسین پیرحیاتى، رهام خورشیدوند، اسماعیل الله دادیان، محمدرضا موسوى، سینا سازگارى، نادرگهرسودى،کیمیا خانزادى، آرش خانزادى، محمدرضا پورمقدم، رحمن تک دهقان، امیرمسعود خسروى، محسن محبى، مهدى اکبرى نفت چالى، مهدى اصغرپور، فراز قوامى، محمدحسین رضایى و جلال سعادت، بازى دهندگان عروسک مریم اقبالى، على پاکدست، على ابوالخیریان، مرجان احمدى، مرضیه سرمشقى، نسیم امیرخسرو، هانى حسینى، سارا اقبال، مرضیه نادرى، مریم رحمانى، مهرنوش صادقیان، ثمین جوادزاده زاهدانى، صدف بیگدلى، رویا الماسی مهر، زینب اشرف زاده، سارا ولى، الهام وفایى و مهرنوش خالقى، همخوانان روشنک کى منش، هومن وطنى، سوده خدرى، آیرین غریب پور، نازلى نیسارى، مریم شبان و لیلا نجفى و نوازندگان داوود آزاد، میثم مروستى، سیامک جهانگیرى، همایون پشت دار، شقایق صادقیان، داریوش بیژنى، سیما تاجیک، مصطفى حیات غیبى، آناهیتا ایزدى پارسا و شورا کریمى هستند. در خلاصه اپرا آمده: اپراى عشق بر اساس داستان شیخ صنعان و دختر ترسا از منطق الطیر شیخ فریدالدین عطار نیشابورى است که براى نخستین بار بصورت اپرایى بازآفرینى شــده است تا این عاشــقانه را بنام عشــق که بنیان هر رابطه زمینى و آســمانى صادقانــه و تمناى همه جانبه و بى غل و غش اســت، به نسل امروز عرضه کند.