نگاهی به تقویم متولدین عرصه هنرهای نمایشی در فروردین ماه
ستونهای تئاتر ایران؛ متولد اولین ماه سال
ایران تئاتر: اولین ماه سال، زادروز هنرمندان تئاتری بسیاری است. هنرمندانی که هریک در برههای، به عنوان تاثیرگذارترین هنرمندان تئاتر شناخته شدهاند.
به گزارش ایران تئاتر، هنرمندان و اساتید برجسته متعددی در ماه فروردین متولد شده اند؛ هنرمندانی که هر یک از آنها صاحبِ سبک و شیوه خاصی در آثارشان هستند و همواره از آنها به عنوان مولف و اساتید هنر نمایش یاد می شود. کمتر هنردوست و مخاطبی وجود دارد که نام اشخاصی همچون پری صابری٬ هادی مرزبان، مهتاج نجومی، هایده حائری، شهرام کرمی، محمد یعقوبی، محمدعلی کشاورز و نوید محمدزاده به گوشش نخورده باشد و یا آثار فاخر آنها را در دنیای تئاتر به یاد نیاورد. با توجه به اهمیت تقویم تئاتری ایران، در ادامه نگاهی خواهیم داشت به کارنامه کارگردانان، بازیگران و نویسندگان و هنرمندان تئاتری صاحبنامی که در فروردین ماه متولد شدند.
جمشید لایق؛ بازیگر
جمشید لایق زاده ۱ فروردین ۱۳۱۰ در تهران و درگذشته ۲۱ آبان ۱۳۸۸ بازیگر تتاتر، سینما و تلویزیون بود. او پس از دریافت مدرک دیپلم ادبی و دیپلم هنرستان هنرپیشگی در سال ۱۳۳۲ به گروه هنر ملی پیوست. او از سال ۱۳۳۳ تا ۱۳۳۴ دوره بازیگری و کارگردانی تئاتر را در آمریکا گذراند. پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۳۸ در اداره هنرهای دراماتیک بهکار مشغول شد. لایق در سال ۱۳۵۳ در مقطع لیسانس رشته کارگردانی و بازیگری در دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت. او در ایران و دیگر کشورهای دنیا با گروههای هنری مختلفی همکاری کرد. وی همچنین در دانشگاه آزاد اسلامی تدریس میکرد. لایق موفق به کسب درجه دکترای هنری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گردیدهاست. در اولین جشن بازیگران سینمای ایران از او تقدیر شد که او از علی نصیریان به خاطر هدایت او به سمت تئاتر تشکر کرد. از تئاترهای مهم او بازی در نقش کور در نمایش پهلوان اکبر میمیرد و بازی در نقش میان آقا در نمایش میراث کارِ بهرام بیضایی در تالار ۲۵ شهریور بود.
پری صابری؛ کارگردان و مترجم
پری صابری زاده ۱ فروردین ۱۳۱۱ در کرمان کارگردان تئاتر، نمایشنامهنویس و نویسنده رمان است. وی گروه تئاتر پازارگاد را ایجاد و نشان لژیون دونور فرانسه را در سال ۲۰۰۴ دریافت کرد. پری صابری پس از پایان دوره متوسطه برای ادامه تحصیل در رشته سینما و تئاتر به پاریس رفت. در دوران دانشجویی فیلم کوتاهی درباره یکی از رباعیات خیام ساخت که به عنوان بهترین فیلم دانشجویی ۱۹۵۴ در فرانسه برگزیده شد. پس از آن، در سالهای 1958-1955 در مکتب تانیا بالاشوا تئاتر آموخت و مدتی برای مطالعه در اسپانیا به سر بُرد. همچنین در سالهای 57-1347 مدیر فعالیتهای فوق برنامه دانشگاه تهران بود و تالار مولوی را در تهران تأسیس کرد. او نمایشنامه کرگدن اوژن یونسکو را دو مرتبه(پس از ترجمه جلال آل احمد) به پارسی ترجمه کرد و حمید سمندریان در ۱۳۵۰ آن را در دانشگاه تهران بر صحنه برد. او پس از انقلاب ۱۳۵۷ به خارج از ایران رفت. در این سالها نمایشنامه من از کجا، عشق از کجا را درباره زندگی فروغ فرخزاد نوشت و در ۱۹۸۱ در لسآنجلس اجرا کرد که بسیار موفق بود. سپس آن را به انگلیسی در جشنواره هنری بازیهای المپیک اجرا کرد که همچنان با استقبال مواجه شد. سپس تصمیم به بازگشت به ایران گرفت و نمایشهای من به باغ عرفان درباره زندگی سهراب سپهری و هفت شهر عشق را با الهام از عطار نیشابوری به صحنه برد. در پی این موفقیتها، آثار دیگری را نوشته و کارگردانی کرد که به گفته خودش نمایش شمس پرنده درباره مولوی از بهترین کارهایش است. شمسِ پرنده و اسطوره سیاوش دو نمایشی است که پری صابری در تالار یونسکوی پاریس به روی صحنه برد.
مهتاج نجومی؛ بازیگر
مهتاج نجومی زاده ۱ فروردین ۱۳۲۸ در تهران بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون است. وی در سال ۱۳۵۴ در رشته کارگردانی از مدرسه عالی تلویزیون و سینما فارغالتحصیل شد. او بازی در تئاتر را از سال ۱۳۴۴ با گروه شاهین سرکیسیان و همکاری با تلویزیون را از سال ۱۳۵۴ به عنوان کارگردان تلویزیونی و سپس بازیگری شروع کرد. همچنین وی فعالیت در سینما را از سال ۱۳۴۸ با بازی نقش کوتاهی در فیلم گاو آغاز کرد. از آثار او میتوان به روزنه آبی، پژوهشی ژرف و سترگ...، خلع سلاح، مرغ دریایی، شکارگاه ممنوع، داستان یک شهر، چشم به راه، تیغ کهنه، هفت سنگ، بانوی عمارت و قاعده بازی اشاره کرد.
مرضیه محبوب؛ نمایشنامهنویس و کارگردان
مرضیه محبوب متولد ۱ فروردین ۱۳۳۷ در تهران و عروسک ساز است. وی فارغالتحصیل لیسانس رشته تئاتر عروسکی از دانشکده هنرهای دراماتیک در سال ۱۳۶۴، عضو هیاتمدیره شعبهی ایران اتحادیه بین المللی نمایشگران عروسکی و عروسک گردان نیز است. از او به عنوان مادر عروسکهای ایرانی نیز یاد میشود. او فعالیتش را در تلویزیون با عروسکگردانی مجموعه خونه مادربزرگه آغاز کرد. محبوب برای برنامههای ایرج طهماسب عروسک میسازد، عروسکگردانی میکند و گاهی هم به جای برخی عروسکها حرف میزند.
علیرضا کوشک جلالی؛ نویسنده و کارگردان
علیرضا کوشک جلالی زاده ۱ فروردین سال ۱۳۳۷ در تهران نویسنده، نمایشنامهنویس و کارگردان تئاتر است. وی عضو کانون کارگردانان آلمان و ایران است و از سال ۱۹۸۶ در آلمان به عنوان نویسنده و کارگردان مشغول کار است. در سال ۱۳۹۳ از طرف وزارت ارشاد، مدرک درجه یک هنری را دریافت کرد. او در سال ۲۰۰۴، گروه تئاتری علی جلالی آنسامبل را در شهر کلن پایهگذاری کرد و هماکنون مسئول هنری این گروه است. چهار نمایشنامه از او در انتشارات تئاتر مونیخ آلمان به چاپ رسیدهاست. نمایشنامههای همزاد، با کاروان سوخته، ترجمه نمایشنامه ژورف و ماریا، ترجمه پستچی، نمایش هابیل و قابیل و ترجمه خدای کشتار، ترجمه پوزه چرمی و هنر خوبه و قشنگه اما خیلی درد داره را روانه بازار کتاب شدهاند. او در سال ۱۳۸۹ یک تله تاتر ۶۰ قسمتی طنز، که بر اساس آثار کارل والنتین و لوریو نوشته بود را برای تلویزیون ایران تولید کرد. او تاکنون بیش از ۴۰ نمایش در آلمان و ۱۵ نمایشنامه در ایران به روی صحنه برده و جوایز زیادی در زمینه کارگردانی و نویسندگی در فستیوالهای تئاتری بینالمللی کسب کردهاست. کوشک جلالی در سال ۲۰۰۹ نیز برای اولین بار به عنوان کارگردان یک اپرا را در اپرای شهر دورتموند/آلمان به زبان ترکی و آلمانی به صحنه برد. از آثار به اجرا درآمده این کارگردان در ایران، میتوان به مسخ، پابلو نرودا، بازرس، موسیو ابراهیم و گلهای قرآن، و خدای کشتار، سیستم گرون هلم و پوزه چرمی اشاره کرد. موسیو ابراهیم و گلهای قرآن، از طرف انجمن منتقدان خانه تئاتر به عنوان بهترین اجرا در سال ۱۳۸۶ انتخاب شد. همچنین سه اثر از علیرضا کوشک جلالی(پابلو نرودا، پوزه چرمی و با کاروان سوخته) در سالهای اخیر در زمره نامزدهای بهترین اجراهای کشور آلمان بودهاند. راهزنان اثر فردریک شیلر به کارگردانی او به فستیوال معتبر جهانی شیلر در سال ۲۰۱۳ دعوت شد. او در سالهای اخیر توجه خاصی به تئاتر شهرستانها داشتهاست. سال ۹۲ نمایش روبینسون و کروزو را در تبریز(کار برگزیده از دید تماشاچیان در جشنواره فجر/مشهد) و سال ۹۳ پستچی پابلو نرودا را در کاشان و خدای کشتار را در تبریز با هنرمندان محلی به صحنه بردهاست.
علیرضا نادری؛ نمایشنامهنویس و کارگردان
علیرضا نادری زاده: ۱ فروردین ۱۳۴۰ تهران کارگردان تئاتر، نمایشنامهنویس و فیلمنامه نویس است. وی فارغالتحصیل رشته کارشناسی کارگردانی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد ادبیات نمایشی از دانشگاه هنر تهران است. نادری نویسنده، کارگردان و مدرس تئاتر میباشد و نگارش و کارگردانی آثاری چون ۷۷/۶/۳۱، چهار حکایت از چندین حکایت رحمان، کوکوی کبوتران حرم، پچ پچههای پشت خط نبرد را در کارنامه دارد.
شهرام کرمی؛ نمایشنامهنویس، کارگردان و مدیرکل هنرهای نمایشی
شهرام کرمی متولد اول فروردین 1351 در کرمانشاه و بزرگشده در اسلامآباد غرب، کُرد است. تحصیلاتش علاوه بر گذراندن دورههایی در حوزه هنری، دریافت لیسانس و فوقلیسانس از دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی است و نشان درجه یک هنری(معادل دکتری) را در سال 1394، از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کرده است. او 24 نمایشنامه چاپشده دارد و در 22 پروژه اجرایی اکثراً بهعنوان نویسنده و کارگردان فعالیت داشته و 17 بار جایزه و تقدیر، دریافت کرده است. بیشتر آثارش متاثر از دوران کودکی در مورد مسائل و موضوعات مرتبط به جنگ است. از سال 1376 کارمند سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران بود و علاوه بر مشاغل و مدیریتهای مختلف در این سازمان، از سال 1378 مدیر امور نمایش این سازمان بوده است. علاوه بر تدریس در دانشگاههای مختلف ایران، در کردستان عراق و افغانستان و داوری جشنوارهها و مسابقات متعدد و عضویت در شوراهای مختلف، مدیریت دفتر تئاتر خیابانی، مدیریت تالار هنر، دبیر اجرایی جشنواره بینالمللی تئاتر خیابانی مریوان، دبیر جشنواره بینالمللی تئاتر کودک و نوجوان همدان، دبیر جشنواره تئاتر شهر و مدیریت پردیس تئاتر تهران(خاوران) را برعهده داشته است. کرمی اکنون مدیریت اداره کل هنرهای نمایشی را برعهده دارد.
حمید نیلی تهیه کننده تئاتر و مدیر فرهنگی
حمید نیلی متولد اول فروردین 1356دارای مدرک کارشناسی اقتصاد نظری دانشگاه علامه طباطبایی و کارشناسی ارشد مدیریت فرهنگی از دانشگاه آزاد است .
نیلی در حال حاضرمدیرعامل انجمن هنرهاینمایش ایران است. او در حوزه هنرهای نمایشی آثاری چون" پرواز 72 "( 1388و 1387) ، "شعله در زمهریر" ( 1388و 1387 )،" کلید " ( 1389) ،" کوچ مردها " (1391 )،"میاندار باران سال "( 1392 )،"شعله در زمهریر" ( 1392) ،"سکوت سرخ سال "( 1393 )،" اروند خون "( 1394 ) ،" سینا سینا ، عباس "( 1395 ) در مقام تهیه کننده در پرونده حرفه ای خود دارد نیلی همچنین دبیری ٢ دوره جشنواره تاتر سراسری بچه های مسجد را برعهده داشته و تجربه مشاور عالی دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور و... را از سرگذرانده است .
هایده حائری؛ بازیگر
هایده حائری زاده ۲ فروردین ۱۳۳۳ در تهران بازیگر، نویسنده و کارگردان سینما، تئاتر و تلویزیون است. حائری مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در رشته تئاتر از دانشگاه ویلیام پَترسون نیوجرسی در آمریکا دریافت کرد. او پس از بازگشت به ایران به استخدام دانشگاه فارابی درآمد. شروع فعالیت نمایشی او در ایران از سال ۱۳۶۷ با نمایش بلیت تئاتر و شش نمایش همراه بود. او در سال ۱۳۸۱ موفق به اخذ دکتری در رشته پژوهش هنر(گرایش هنرهای نمایشی) از دانشگاه هنر ایران گردید.
عبدالخالق مصدق؛ طراح صحنه و نورپرداز
عبدالخالق مصدق متولد سوم فروردین 1333گرگان، طراح نور، نویسنده و کارگردان تاتر است. او دریافت نشان درجه 1 هنری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و کارشناسی ارشد کارگردانی از دانشگاه تربیت مدرس را دارد. از فعالیتهای او میتوان به دریافت جایزه اول متن و بازیگری و طراحی نور از دهمین جشنواره تئاتر فجر برای نمایشآسایشگاه ابی، دریافت جایزه ویژه هیات داوران از جشنواره سیزدهم تئاتر فجر برای نمایش رقص پاهای من، موسس و سرپرست و نویسنده و کارگردان در گروه تئاتر نمایشگران، همکاری باگروه تئاتر آئین به سرپرستی داود دانشور، عضو کمیته تخصصی ازرشیابی هنرمندان کشور در رشتههای نور، طراحی صحنه، گریم معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مدرس دانشگاههای هنر و معماری دانشگاه آزاد تهران مرکزی، دانشکده سینما و تئاتر, دانشگاه هنر, دانشکدههای سوره تهران و اصفهان و دانشکده هنرهای زیبا، تدریس واحدهای درسی نور، صوت، تاریخ تحولات دکور، امکانات صحنه، سبکها و شیوههای اجرایی، مولف کتاب نور در تئاتر(به عنوان دو واحد درسی برای تمامی گرایشهای رشته نمایش)، کارشناس فنی تالارهای نمایشی معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در تمام کشور، طراح و مجری و ناظر پروژههای تالارهای نمایشی در سراسر کشور(طراحی داخلی سالنهای تاتر، صحنه، صندلی، آکوستیک نور، صدا، دیتا ویدئو پروجکشن)، دریافت بیش از شصت دیپلم افتخار و لوح تقدیر از جشنوارههای تئاتر استانی، منطقهای و فجر و بیش از هشتصد تشویقنامه طراحی برای فعالیت سیساله و طراحی نور اختتامیههای جشنواره فجر در تالار وحدت و حضور در تمام جشنوارههای تئاتر فجر از یکم تا بیستودوم.
هادی مرزبان؛ کارگردان
هادی مرزبان زاده چهارم فروردین ۱۳۲۳، سبزوار، کارگردانان تئاتر و بازیگر است. مرزبان فارغالتحصیل رشته بازیگری و کارگردانی از دانشکده هنرهای زیبای تهران در سال ۱۳۵۲ است و فعالیت خود در تئاتر را از سال ۱۳۴۵ آغاز کرد. وی همچنین دارای مدرک کارشناسی ارشد طراحی و کارگردانی تئاتر از دانشگاه برونل انگلستان در سال ۱۳۵۷(۱۹۷۹) است. بازی در سینما را نیز از سال ۱۳۶۵ با فیلم جنگلبان اثر منوچهر حقانیپرست شروع کرد. هادی مرزبان در طی چهار دهه ده اثر معروف اکبر رادی را روی صحنه برد. وی دارای نشان درجه یک هنری(معادل دکتری) می باشد. از آثار او میتوان به لبخند باشکوه آقای گیل، دزد آب، سیمرغ، رستم و سهراب، ملاقات بانوی سالخورده و همه پسران من اشاره کرد.
شبنم مقدمی؛ بازیگر
شبنم مقدمی زاده چهارم فروردین ۱۳۵۱ در تهران هنرپیشه سینما، تئاتر و تلویزیون است. او از نوجوانی به بازیگری در تیاتر، وبعدتر مجموعه های تلویزیونی مشغول شد. وی تحصیل کرده ادبیات فارسی در مقطع کارشناسی، فارغ التحصیل مدرسه فیلمنامهنویسی سوره و مدرسه بازیگری سینما امین تارخ است. او همواره از نوجوانی در کنار بازیگری در تیاتر، گویندگی و اجرا در رادیو و نویسندگی در تلویزیون را پیگرفت. بازیگری در تیاتر حرفهای را از میانه دهه هفتاد شمسی، با عضویت در گروه تیاتر شایا به سرپرستی شهرام کرمی، با نمایش خانه کاغذی آغاز و از آن پس، تا امروز در این زمینه فعال ماند. از جمله اجراهای تیاتر او، می توان به کوکوی کبوتران حرم نوشته و کار علی رضا نادری اشاره کرد؛ که برای ایفای نقش در این نمایش، جایزه بهترین بازیگر سال از جشن سالانه خانه تیاتر را از آن خود کرد و از جمله اجراهای رادیویی او، می توان به برنامه موفق و پر مخاطب هفت شنبه اشاره کرد که حدود چهار سال، جمعه ها، از آنتن رادیو جوان پخش می شد. از افتخارات او میتوان به کاندیدای بهترین بازیگر نقش مکمل زن در سیامین جشنواره بینالمللی فیلم فجر برای فیلم بوسیدن روی ماه، برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن از سیودومین جشنواره بینالمللی فیلم فجر برای فیلم امروز، برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن از سیوچهارمین جشنواره بینالمللی فیلم فجر برای دوفیلم نفس و زاپاس، کاندیدای بهترین بازیگر نقش مکمل زن از سیوپنجمین جشنواره بینالمللی فیلم فجر برای فیلم آباجان، کاندیدای بهترین بازیگر نقش اصلی زن از سیوششمین جشنواره بینالمللی فیلم فجربرای فیلم خجالت نکش! و برنده تندیس بهترین بازیگر زن تیاتر سال از جشن خانه تیاتر برای نمایش کبوتری ناگهان.
حسن نجف لو؛ بازیگر و کارگردان
حسن نجفلو متولد 5 فروردین 1282 و درگذشته 1369 بازیگر و کارگردان است. پایهگذار اصلی تئاتر به سبک نوین و امروزی آن در اردبیل زنده یاد حسن آرتیست(حسن نجفلو) است. نجفلو نخستین کسی است که این پدیده فرهنگی تازه را وارد اردبیل کرده است. او که در اوایل قرن چهاردهم هجری یعنی سال۱۳۰۲ و پس از اتمام تحصیل در دانشگاه باکو، به اردبیل بازگشت؛ اولین گامها را برای تشکیل گروه نمایشی و اجرای نمایش در این شهر برداشت. بدیهی بود که در جامعه ی که وجود مدرسه را تازه پذیرفته بودند، پدیده جدیدی مثل تئاتر، با مخالفتهای شدید و جدی مواجه می شد و برای جا انداختن آن در این جامعه بسته سالها رنج و زحمت لازم بود. حسن نجلفو که در میان مردم به جهت اجرای نقش های متفاوت به حسن آرتیست لقب یافته بود را باید بانی و پدر تئاتر اردبیل بدانیم.
ریما رامینفر؛ بازیگر و کارگردان
ریما رامینفر زاده ۵ فروردین ۱۳۴۹ در تهران بازیگر و نویسنده است. او دارای کارشناسی ارشد در کارگردانی تئاتر و کارشناسی نمایش میباشد. وی کار در تئاتر را در سال ۱۳۷۶ با نمایش شب بخیر مادر آغاز نمود و در سال ۱۳۷۹ با بازی در فیلم سینمایی نان و عشق و موتور ۱۰۰۰ پا به عرصه سینما نهاد. از جمله کارهایش از اینجا کجاست، زمستان ۶۶، رقص کاغذ پارهها، دل سگ، همان همیشگی و رومولوس کبیر را میتوان نام برد. اولین نمایشنامه که نوشت نمایشنامه پس تا فردا بود که این نمایش در جشنواره تئاتر فجر اجرا شد و جایزه سوم نمایشنامه نویسی را گرفت البته در این نمایشنامه خودش هم بازی میکرد. در سال ۸۰ در یک دقیقه سکوت بازی کرد و جایزه دوم بازیگری جشنواره تئاتر فجر را گرفت و در نمایش زمزمه مردگان هم جایزه اول بازیگری جشنواره تئاتر فجر را کسب کرد. وی در سریال بدون شرح نویسنده بود و در سریال من یک مستاجرم به بازیگری پرداخت. همچنین در قسمتهایی از مجموعه کمربندها را ببندیم هم بازی کرد.
خسرو شکیبایی؛ بازیگر
خسرو شکیبایی زاده ۷ فروردین ۱۳۲۳ در تهران و درگذشته ۲۸ تیر ۱۳۸۷ هنرپیشه سینمای ایران بود. او تحصیلاتش را در رشته بازیگری در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به پایان برد. تا پیش از انقلاب فقط در عرصه تئاتر و دوبله فعالیت داشت و فعالیت حرفهای در سینما را با بازی در فیلم خط قرمز(مسعود کیمیایی، ۱۳۶۱) آغاز کرد. شکیبایی در نزدیک به ۴۰ فیلم سینمایی بازی کرد. بازی در نقش حمید هامون در فیلم هامون ساخته داریوش مهرجویی یکی از ماندگارترین نقشهایی است که ایفا کردهاست. شکیبایی فعالیت هنری خود را از سال ۱۳۴۲ با بازیگری تئاتر آغاز کرد. در ۱۹ سالگی برای اولین بار روی صحنه تئاتر رفت و بعد از مدتی به عباس جوانمرد، معرفی و به صورت کاملا حرفهای بازیگر تئاتر شد. از جمله نمایشهایی که وی در آنها ایفای نقش نمودهاست، میتوان به سنگ و سرنا، همه پسران من، شب بیست و یکم و بیا تا گل برافشانیم اشاره کرد. او چندین نمایش تلویزیونی مانند فیزیکدانها و هنگامه شیرین وصال را هم در کارنامه دارد.
عنایت الله بخشی؛ بازیگر
عنایتالله بخشی متولد ۷ فروردین سال ۱۳۲۴ در طالقان بازیگر ایرانی سینما، تئاتر و تلویزیون است. او طی پنج دهه کار هنری در بیش از ۱۵۰ اثر نمایشی ایفای نقش نموده و دارای گواهینامه درجه یک هنری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. وی با کارگردانان بسیاری چون ابراهیم گلستان، بهرام بیضایی، علی حاتمی، امیر نادری، مسعود کیمیایی، داریوش مهرجویی و داود میرباقری همکاری داشته است. بخشی پس از فراگیری بازیگری زیر نظر حمید سمندریان کار نمایش را در سال ۱۳۳۸ به شکل حرفهای در گروه هنر ملی به سرپرستی عباس جوانمرد آغاز نمود. او در کنار کارهای هنری به نیروی هوایی ملحق شد و با گذراندن دورههای آموزشی به تدریس الکترونیک و زبان انگلیسی پرداخت. وی پس از ده سال خدمت در نیروی هوایی به استخدام وزارت فرهنگ و هنر درآمد و در اداره تئاتر به کار نمایش ادامه داد. بخشی فعالیت در سینما را با بازی در فیلم آقای هالو آغاز کرد و پس از آن در فیلمهای سینمایی چون تنگنا، ستارخان، گوزنها، سناتور، شکار، مسافران، روز واقعه، سگکشی، و مجموعههای تلویزیونی چون مرد اول، سربداران، سایه همسایه، امام علی، و پهلوانان نمیمیرند به ایفای نقش پرداخته است. از دیگر کارگردانانی که وی سابقه همکاری با ایشان داشته میتوان پرویز صیاد، ساموئل خاچیکیان، محمد متوسلانی، سیروس الوند، مهدی فخیمزاده، حسن فتحی، رسول صدرعاملی، سیدضیاءالدین دری، و سیروس مقدم را نام برد. از فعالیتهای جانبی وی میتوان به داوری دومین و سومین دوره جشن بزرگ سینمای ایران اشاره نمود.
نعمت الله گرجی؛ بازیگر
نعمتالله گرجی زاده نهم فروردین ۱۳۰۵ تهران و درگذشته ۱۳۷۹ بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون است. در جوانی به دلیل علاقهاش به نمایشهای سیاه بازی، به گروههای سیار این نمایشها پیوست و مدتی را به اجرای نمایش در شهرستانها گذراند. پس از بازگشت به تهران، در تئاترهای جامعه باربد، نصر و دهقان فعالیت کرد. بازی در مجموعههای تلویزیونی در اوایل دهه ۱۳۵۰ از جمله قصه عشق و تلخ و شیرین موجب شهرت او در این زمینه شد. پس از انقلاب فعالیتش در این زمینه گستردهتر شد و در مجموعههای بسیاری از جمله هزاردستان، شاه دزد و این خانه دور است ظاهر شد. نخستین حضورش در سینما بازی در فیلم گردباد زندگی (نظام فاطمی، ۱۳۴۷) بود. برخی دیگر از فیلمهای او در دهه ۱۳۵۰ عبارتند از: کاکو، تپلی، علی کنکوری، ممل آمریکائی و گوزنها. ماندگارترین نقش آفرینی گرجی در سالهای اخیر، بازی کوتاه ولی به یادماندنیاش در نقش باغبان در فیلم درخت گلابی بود.
رضا صابری؛ کارگردان
رضا صابری زاده نهم فروردین ۱۳۲۷ در مشهد کارگردان، نویسنده و بازیگر تئاتر معاصر است. او سال ۱۳۸۲ موفق به دریافت گواهینامه درجه یک هنری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شد. از جوایز او میتوان به دریافت بهترین نویسنده، طراح و کارگردان از اولین جشنواره تئاتر فجر برای نمایش خانات، دریافت بهترین نویسنده، طراح و کارگردان از دومین جشنواره تئاتر فجر برای مظلوم پنجم و دریافت بهترین نویسنده، طراح و کارگردان از دوازدهمین جشنواره تئاتر فجر برای نمایش شنا در آتش اشاره کرد. برخی آثار او عبارتند از : زمزمه، یار در خانه، گل سرخ، عصمت، گلدونه خانم و آسیدکاظم.
محمد یعقوبی؛ نمایشنامهنویس و کارگردان
محمد یعقوبی زاده یازدهم فروردین ۱۳۴۶ در تهران نمایشنامهنویس و کارگردان تئاتر است. او اولین بار در سال ۱۳۷۶ با کسب جایزه بهترین کارگردانی برای زمستان ۶۶ به عنوان کارگردانی جوان مطرح شد. از کارهای برجسته او میشود به برلین، ماه در آب، قرمز و دیگران، دل سگ، مرد بالشی، زمستان ۶۶، یک دقیقه سکوت، خشکسالی و دروغ، تنها راه ممکن و نوشتن در تاریکی اشاره کرد.
سیروس ابراهیمزاده؛ مترجم، بازیگر و کارگردان
سیروس ابراهیمزاده متولد دوازدهم فروردین ۱۳۱۶ در اردبیل بازیگر سینما، تلویزیون و تئاتر و دارای مدرک فوق لیسانس تئاتر از انگلستان است. پس ازتحصیلات مقدماتی در ایران در رشته زبان و ادبیات انگلیسی از دانشگاه تهران جهت تحصیل در رشته تئاتر عازم انگلستان گردید؛ و همزمان در رشته موسیقی دانشگاه بیرمنگام فارغالتحصیل گردید. او فعالیتش را از سال ۱۳۴۶ در تلویزیون و رادیو شروع کرد. بازی در فیلم حسن کچل به کارگردانی علی حاتمی نخستین تجربه سینمایی اوست. از جمله فعالیتهای وی در تئاتر میتوان به نمایشهای اتللو، جعفر خان از فرنگ برگشته و ملیحه اشاره کرد.
عادل بزدوده؛ طراح عروسک و کارگردان
عادل بزدوده زاده پانزدهم فروردین ۱۳۳۵ در تهران نویسنده، کارگردان نمایش عروسکی و عروسکساز است. او فارغالتحصیل رشته نمایش عروسکی از دانشکده هنرهای دراماتیک دانشگاه هنر تهران است. از جمله کارهای بزدوده میتوان به ساخت عروسکهای پسرخاله، زی زی گولو، شهر موشها، خونه مادر بزرگه و الو الو من جوجوام اشاره کرد.
نیما دهقان؛ کارگردان
نیما دهقان زاده شانزدهم فروردین ۱۳۵۷ در تهران کارگردان تئاتر و تله تئاتر، تهیهکننده تلویزیون، پژوهشگر، منتقد، نویسنده و عضو گروه تئاتر تجربه است. او در رشته نمایش در گرایش ادبیات نمایشی در دانشگاه آزاد هنر و معماری واحد تهران مرکز تحصیل کرد. از آثار او میتوان کارگردانی نمایشهای خنکای ختم خاطره، ترن، جانگز، خاموشی دریا، لوله و دو متر در دو متر جنگ را نام برد. نمایش خنکای ختم خاطره در سال ۱۳۸۸ برترین نمایش بخش بینالملل جشنواره بینالمللی تئاتر فجر شد و پنج جایزه، از جمله بهترین کارگردانی را برای نیما دهقان به دست آورد.
سیامک صفری؛ بازیگر
سیامک صفری زاده بیستوسوم فروردین ۱۳۴۳ تهران، بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون است. او افزون بر دو دهه فعالیت در سطح اول بازیگری تئاتر، به تدریس بازیگری تئاتر در کلاسهای آموزشی نیز میپردازد. صفری دارای مدرک کارشناسی ارشد کارگردانی تئاتر است. از آثار او میتوان لامبورگینی، میسیسیپی نشسته میمیرد، خاطرات و کابوسهای یک جامه دار از زندگی و قتل میرزا تقی خان فراهانی، دژاوو، دن کامیلو، جن گیر، شکار روباه، بمب، زهرمار، فراری، نفس، تراژدی، آنام و مختارنامه اشاره کرد.
سهراب سلیمی؛ بازیگر
سهراب سلیمی متولد 24 فروردین 1329 در مشهد، کارگردان و بازیگر تئاتر است. از آثار او میتوان به پزشک قلابی، گلدونه خانم، مسافران، نوای اسرارآمیز، به خاطر وطنم، آرش کمانگیر، لبخند باشکوه آقای گیل، تولد، مریم و مردآویج، دایره گچی قفقازی، درد دل سگ، ریچارد سوم، تهران زیر بال فرشتگان، ساکت، قویتر و باغ آلبالو اشاره کرد.
محمدعلی کشاورز؛ بازیگر
محمدعلی کشاورز زاده ۲۶ فروردین ۱۳۰۹ اصفهان، بازیگر سینما و تئاتر و تلویزیون است. وی دارای نشان درجه یک فرهنگ و هنر است. وی فارغالتحصیل هنرستان هنرپیشگی تهران و دانشکده هنرهای دراماتیک است. کشاورز فعالیت هنریاش را از سال ۱۳۳۹ با حضور در نمایش ویولنساز کرهمونا آغاز کرد و سپس در نمایشهایی همچون آنتیگون، آندورا، ادیپوس شهریار و بازی استریندبرگ ایفای نقش کرد. کشاورز با فیلمسازان نامداری چون فرّخ غفّاری، ابراهیم گلستان، بهرام بیضایی، ناصر تقوایی، نادر ابراهیمی، علی حاتمی، داریوش مهرجویی و عباس کیارستمی همکاری کردهاست و با بازیگرانی غیرایرانی چون آنتونی کوئین و ماکس فون سیدو همبازی بودهاست. در سال ۱۳۴۷ به تلویزیون رفت و کارگردانی هنری قسمتهایی از سریال خانه قمر خانم را به عهده گرفت. از آثار ماندگار وی میتوان به مجموعههای تلویزیونی دایی جان ناپلئون، آتش بدون دود، هزاردستان(در نقش شعبان استخوانی)، سربداران(در نقش خواجه قشیری)، افسانه سلطان و شبان(در نقش خوابگزار اعظم)، پدرسالار و گرگها اشاره کرد. او برای نخستین بار در سال ۱۳۴۳ با فیلم شب قوزی ساخته فرخ غفاری بازیگری سینما را نیز تجربه کرد و تاکنون در ۴۷ فیلم سینمایی ایفای نقش کردهاست. از جمله کارهای قابل توجه او میتوان به رگبار، خشت و آینه، برزخیها، کمال الملک، مردی که موش شد، کفشهای میرزا نوروز، مادر، جستجو در جزیره، ناصرالدین شاه آکتور سینما، دلشدگان، آقای بخشدار، زیر درختان زیتون، روز واقعه و کمیته مجازات اشاره کرد. کشاورز برای بازی در فیلم مادر ساخته علی حاتمی نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد شد.
نوید محمدزاده؛ بازیگر
نوید محمدزاده زاده ۲۶ فروردین ۱۳۶۵ ایلام بازیگر سینما و تئاتر است. نقشآفرینی وی در فیلم عصبانی نیستم موجب تحسین بسیاری از منتقدین گردید. وی دو بار پیاپی موفق به دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد جشنواره فیلم فجر و همچنین تندیس بهترین بازیگر مرد جشن حافظ گردیدهاست. محمدزاده برای بازی در فیلم ابد و یک روز در سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر موفق به دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد و در شانزدهمین جشن دنیای تصویر نیز موفق به دریافت تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد گردید. وی برای بازی در فیلم ناهید جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره بینالمللی براتیسلاوا ۲۰۱۵ را دریافت کردهاست. همچنین در سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را برای فیلم بدون تاریخ بدون امضاء از آن خود نمود. نوید محمدزاده برای بازی در فیلم بدون تاریخ بدون امضاء موفق به دریافت جایزه بهترین بازیگر مرد بخش افقهای جشنواره ونیز شد. او در بیستمین دوره جشن بزرگ سینمای ایران، دیپلم افتخار و تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای بازی در فیلم بدون تاریخ، بدون امضاء را دریافت کرد. او در نمایشهایی همچون زمستان 66، دل سگ، پچ پچههای پشت خط نبرد، پسران آفتاب، نورگیر، ویران، مرد بالشی، یک دقیقه سکوت، آخرین نامه، کامنت، بالاخره این زندگی مال کیه، خدای کشتار و بینوایان ایفای نقش کرده است.
دیگر هنرمندان ایرانی متولد فروردین ماه
پرویز زاهد(نمایشنامهنویس)، احمد بیگلریان(نویسنده، بازیگر و کارگردان)، علی اصغر شادروان(بازیگر و کارگردان)، بدرالسادات برنجانی(بازیگر و کارگردان)، حسن سلیمی فر(نمایشنامهنویس و کارگردان)، حسین توشه(بازیگر)، خسرو نشان(رئیس مرکز هنرهای نمایشی1384-1383)، محمد سرابی(بازیگر و کارگردان)، محسن محبوب بشری(رئیس انجمن هنرهای نمایشی گیلان)، عباس کریمی(کارگردان)، شمسالله اکبری(کارگردان)، عباس سلطانی(نمایشنامهنویس و کارگردان)، سعید آلبو عبادی(نمایشنامهنویس و کارگردان)، محمدرضا بیگناه(نمایشنامهنویس و کارگردان)، ساسان قجر(بازیگر، نمایشنامهنویس و کارگردان)، کتایون حسین زاده(منتقد و بازیگر)، علی پاکدست(کارگردان)، مهدی ذره(کارگردان)، سید جواد اشکذری(رئیس انجمن هنرهای نمایشی خراسان رضوی)، محمد خزاعی(مدیرفرهنگی)، حسین کریمیپور(رئیس انجمن هنرهای نمایشی هرمزگان)، سعید زندی(بازیگر)، حسن نجفی(رئیس انجمن هنرهای نمایشی زنجان)، مهدی محمدی(کارگردان)، بابک نهرین(رئیس انجمن هنرهای نمایشی آذربایجان شرقی)، علی سوزنچی(بازیگر)، علی قربانی(بازیگر)، سهراب نیک فرجاد(کارگردان و رئیس انجمن هنرهای نمایشی همدان)، ولی الله شیراندامی(بازیگر)، جواد مستخدمی(عضو هیئت مدیره انجمن هنرهای نمایشی ایران)، محمد اعلمی(کارگردان)، میثم زندی(رئیس انجمن هنرهای نمایشی مازندران)، عزت الله مقبلی(بازیگر)، محمد حسن رستمانی(بازیگر، کارگردان و رئیس انجمن هنرهای نمایشی گلستان)، جواد افشین نژاد(مدیر فرهنگی)، علیرضا حنیفی(نمایشنامهنویس و بازیگر)، غلامرضا داورپناه(بازیگر)، حسین شیدایی(نمایشنامهنویس و کارگردان)، محمد رضا عبدالهیفرد(نمایشنامهنویس و کارگردان)، سید رضی محمودی(رئیس انجمن هنرهای نمایشی اردبیل)، علی رضایی(نمایشنامهنویس)، جمشید جهانزاده(بازیگر و نمایشنامهنویس)، عبدالله برجسته(کارگردان)، سیدرحیم موسوی(نمایشنامهنویس،کارگردان و رئیس انجمن هنرهای نمایشی سمنان)، رامتین بالف(نمایشنامهنویس و کارگردان)، امیر قویدل(کارگردان)، عباس غفاری(منتقد،کارگردان و بازیگر)، فاطمه توکلی(بازیگر)، حسین ابراهیمی(کارگردان)، علی شهابی(بازیگر)، رحیم نجفی برزگر(رییس مرکز هنرهای نمایشی 1376-1373)، سعید موحدی(نمایشنامهنویس وکارگردان)، ناصر جعفری(بازیگر)، جعفر نورمحمدی(نمایشنامهنویس وکارگردان)، محمد کاظمی(رئیس انجمن هنرهای نمایشی آذربایجان غربی)، احمد آرام(نمایشنامهنویس و کارگردان)، مجید واحدیزاده(کارگردان و بازیگر)، علی محمد رادمنش(بازیگر و کارگردان)، حسن رونده(کارگردان و بازیگر)، حمید وامق(رئیس انجمن هنرهای نمایشی فارس)، علیرضا مهران(بازیگر)، عبدالمجید حیاتی(نمایشنامهنویس و کارگردان)، ناصر ایزدفر(بازیگر، کارگردان و رئیس انجمن هنرهای نمایشی قزوین)، علی بیغم(بازیگر و کارگردان)، سمیرا سینایی(طراح صحنه و کارگردان)، حمید شهرانی(کارگردان)، علی رامز(بازیگر)، ماشاالله اسدی نژاد(سیاهباز و خیمه شب باز)، برزو ارجمند(بازیگر)، هدایت هاشمی(بازیگر)، فریده سپاه منصور(بازیگر)، فاطمه نقوی(بازیگر)، حسین پارسایی(بازیگر، کارگردان و مدیر کل هنرهای نمایشی1389-1384)، حسن پورشیرازی(بازیگر)، جمشید اسماعیلخانی(بازیگر و کارگردان)، اسماعیل محرابی(بازیگر) و محسن حسن زاده(منتقد و نویسنده).
تولد هنرمندان غیرایرانی متولد فروردین ماه(20 مارس- 20 آپریل)
پیتر بروک(کارگردان بریتانیایی)، گری الدمن(بازیگر انگلیسی)، یوهان کریستف فردریش فن شیللر(نمایشنامهنویس آلمانی)، اندرو لویدوبر(نمایشنامهنویس آمریکایی)، الخاندرو کاسونا(کارگردان و نمایشنامهنویس اسپانیایی)، داریو فو(نمایشنامهنویس ایتالیایی)، تنسی ویلیامز(نمایشنامهنویس آمریکایی)، اریک امانوئل اشمیت(رماننویس و نمایشنامهنویس فرانسوی)، سیدنی چاپلین(بازیگر انگلیسی)، مارلون براندو(بازیگر آمریکایی)، کارل اشترنهایم(نویسنده آلمانی)، آلکساندر آستروفسکی(کارگردان و نمایشنامهنویس روس)، ساموئل بکت(درامنویس ایرلندی) و تورنتون وایلدر(نمایشنامهنویس آمریکایی).