خجسته یکی از چالشى ترین نقش های دوران بازیگری من است

مژگان خالقى در نمایش تو مشغول مردنت بودی که کامران شهلایی آن را نوشته، برگزیده تئاتر فجر بوده و جایزه اول انجمن منتقدان خانه تئاتر را نیز به دست آورده است؛ دست به تجربه متفاوتی زد. نمایشی که متاثر از سبک کاری کارگردان نامدار لهستانی تادئوش کانتور روی صحنه رفته است. خالقی در کارنامه کاریش سابقه همکاری با بزرگانی نظیر ابراهیم حاتمی کیا، محمد یعقوبی و هادی مرزبان را دارد. وی عضو انجمن بازیگران و کارگردان های خانه تئاتر ایران است. چکامه رستاخیز به کارگردانی داود دانشور، کاپوچیونو وقتی کابوس تمام می­شود به کارگردانی میلاد اکبرنژاد ، پلکان به کارگردانی هادی مرزبان، ویتسک به کارگردانی ناصر حسینی ، پرسه های موازی به کارگردانی پیام لاریان، هلند- آمستردام ، نوشتن در تاریکی به کارگردانی محمد یعقوبی، یک دقیقه سکوت به کارگردانی آیدا کیخایی، اسب های پشت پنجره به کارگردانی روح الله جعفری، بچه کشی به کارگردانی شهره رعایتی، ماه در مرداب به کارگردانی محمد کورش نیا، در جمعیت گم شد به کارگردانی جلال تجنگی و سعید هاشمی پور ، حورا به کارگردانی محمود صابری، جشن سالگرد و معلم مدرسه به کارگردانی علی اکبر علیزاد،کارگردانی نمایش بازی استریند برگ نوشته فردریش دورنمات، کارگردانی نمایش کلاغ نوشته مرضیه ازگلی(منتخب جشنواره بین المللی تئاتر دانشگاهی)، نگارش و کارگردانی نمایش کهکشان راه شیری( برگزیده جشنواره خیابانی ١٣٨٥)، بازیگردان و بازی درفیلم سینمایی چ به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا 1391 و بازی در سریال بیداری به کارگردانی بهرام عظیم پور1386 از جمله آثار مهم کارنامه کاریش محسوب می شوند. خالقی در طول دوران فعالیت حرفهایش جوایزی زیادی به دست آورده است. دریافت جایزه­ی دوم بازیگری زن از جشنواره بین­المللی تئاتر دانشگاهی 1389، دریافت جایزه دوم بازیگری زن از جشنواره استانی 1388، دریافت جایزه­ بهترین بازیگر زن از جشنواره فیلم کوتاه 1388، دریافت جایزه دوم بازیگری زن از جشنواره تئاتر تجربه 1387 و دریافت جایزه اول بازیگری زن در جشنواره دفاع مقدس 1386  ازجمله جوایز مهمش محسوب می شوند. وی سابقه تدریس بازیگری در تالار هنر اصفهان و آموزش در چند ورک شاپ را دارد. نمایش بیوه سیاه بیوه سفید نوشته مژگان خالقی، به کارگردانی و تهیه‌کنندگی حسن جودکی اردیبهشت‌ و خرداد ماه ساعت 22 در سالن شماره یک تماشاخانه عمارت نوفل لوشاتو روی صحنه رفته است. مژگان خالقی در این مونولوگ نمایشی ایفای نقش می‌کند. دیگر عوامل نمایش بیوه سیاه بیوه سفید عبارتند از: طراح صحنه و لباس: منوچهر شجاع، آهنگساز، طراحی و ترکیب صدا: فرشاد فزونی، طراح نور: علی کوزه گر، طراح پوستر و بروشور: ایلیا تهمتنی، مدیر تولید و روابط عمومی: خسرو خالقی، دستیار کارگردان: الهه افخمی، مدیر صحنه: هستی خاندایی، عکاس: خسرو خالقی و محمدرضا رشیدعلی پور، مشاوره رسانه و تبلیغات: گروه تبلیغات پایگاه خبری تئاتر و تیزر: امیر سلیمانی و بهرام رامه. با مژگان خالقی درباره ایفای نقش خجسته و نوشتن متن این نمایش نامه گفت وگویی انجام داده ایم.

 

قرار بود نمایش بیوه سیاه بیوه سفید را خودتان کارگردانی کنید؛ بر اساس چه شرایطی این کار را انجام ندادید؟

این نمایش نامه در نمایشگاه کتاب توسط نشر نیماژ وارد بازار نشر شد و البته قرار است نمایش دیگری را در فصل پاییز روی صحنه ببرم و در این نمایش فقط بازی دارم و حسن جودکی کارگردانی آن را بر عهده دارد.

 

متن نمایش بیوه سیاه بیوه سفید مثل اغلب آثارتان درباره زنان و چالش ها و مشکلات آنها است؛ بر اساس چه ویژگی هایی در این متن هم چنین رویه ای را دنبال کردید؟

به هر حال پرداختن به مسائل زنان در نقاط مختلف دنیا همواره جز دغدغه های اصلی کاری من محسوب می شود و محور اصلی این نمایش خشونت علیه زنان است و رشد فزاینده ای پیدا کرده است. داستان نمایش در افغانستان معاصر می گذرد و چون به فرهنگ افغانستان علاقه زیادی دارم در این باره تحقیقات زیادی انجام داده ام. افغان ها فرهنگ و هنر بسیار غنی و پر باری دارند؛ اما بیش از چهار دهه است که درگیر جنگ های متعددی شده اند و زنان از این بابت آسیب های زیادی دیده اند. من نمایش نامه را بر اساس یک حادثه واقعی در حدود دو سال نوشتم؛ دراین حادثه شهر مزار شریف زنی به نام خجسته به خاطر تعصبات کور برادر و همسرش به قتل می رسد.

 

بهه هرحال کنش این زن در چنین جامعه بسته ای منجر به قتلش می شود؟

بله، او قصد خواننده شدن را دارد و استعداد خوبی هم در این زمینه دارد. این زن در این جامعه بسته به زور شوهر داده می شود و زن مردی بسیار مسن تر از خودش می شود. تلاش او برای فرار از چنین وضعیتی پایان تلخ و تراژیکی را برایش رقم می زند.

 

اجرا و بازی در نمایش تک شخصیته کار دشواری است؟

بله، در نمایش باید روایت ذهنی این زن را از دنیای پیرامونش به مخاطب منتقل می کردیم و با شما موافقم که بازی و اجرای این نوع نمایش ها کار بسیار دشواری است. اما نمایش یک تیم خوب و حرفه ای اجرایی داشت که به من کمک کرد تا بتوانم به راحتی بازی کنم؛ خسرو شجاع به عنوان طراح هنری، فرشاد فزونی به عنوان آهنگساز و علی کوزه گر به عنوان طراح نور تاثیر زیادی در موفقیت نمایش دارند و یک کار تیمی انجام دادیم و با یک اجرای کامل روبه رو هستیم.

 

این نوع فضا با توجه به اینکه بر اساس یک داستان واقعی کار شده است؛ قابلیت های زیادی برای تعریف در گونه تئاتر مستند هم دارد؟

ساختار نمایش کاملا ذهنی و انتزاعی است.

 

دکور صحنه  بر اساس یک ایده خلاقانه شکل گرفته است؟

بله ، این ایده بر اساس تکثر زن افغان در صحنه است و ماکت های زیادی از این زن در صحنه وجود دارد که با چادر افغانی ایستاده است و یک جورهایی بر اساس قصه گویی مدل هزار و یک شبی و فرمت دایره وار تعزیه است و این زن درصحنه یک جورهایی نقش خوانی می کند.

 

نور  و طراحیش هم فرم خاصی در صحنه حین دیدن اجرا برای مخاطب ایجاد کرده است؟

علی کوزه گر روی طراحی خطوط نوری خیلی با فکر و تعمل عمل کرده است. متن هم فراز و فرودهای متعددی دارد و تک گویی صرف نیست و انگاری خجسته ضمن روایتگری شاهد زندگیش است؛ موسیقی هم تلفیقی از موسیقی افغانی و مدرن است و حس و حال فضا را به خوبی منتقل می کند و چون این زن قصد خوانندگی داشته است، لزوم حضور پررنگ موسیقی در صحنه احساس می شود.

 

تلخی قصه هم برای مخاطب می تواند خیلی تاثیر گذار باشد؟

همین الان هم در گوشه و کنار دنیا و افغانستان خشونت زیادی بر علیه زنان انجام می شود و تلخی فضا هم اجتناب ناپذیر است.

 

با توجه به سختی های ایفای این نقش، آیا اصرار داشتید که در این نمایش بازی کنید؟

مدام تلاش می کنم از بازیگری فاصله بگیریم و روی کارگردانی تمرکز کنم، اما دوستان کارگردان چنین اجازه ای نمی دهند و حسن جودکی اصرار داشتند که به جز من بازیگر دیگری نمی تواند این نقش را بازی کند و البته الان خوشحالم که یکی از چالشىترین نقش های دوران بازیگریم را بازی کرده ام.

 

گفت وگو از احمد محمد اسماعیلی