سخنرانیهای همایش”تئاترشناسی بکت” برگزار شد
همایش ”تئاتر شناسی بکت” دوشنبه آغاز شد و طی آن اساتید تئاتر به بیان نظرات خود پرداختند.دکتر خاکی نیز راجع به کارگردانی آثار بکت سخنرانی کرد. وی ابتدا به تاریخ شکلگیری کارگردانی در تئاتر اشاره کرد و سپس به توضیح صحنههای بکت پرداخت و آنها را خیلی دقیق دانست و کارگردانان آثار بکت را به دو دسته تقسیم کرد. یکی آنهایی که وفادار به متن میمانند و دیگری کارگردانان تعبیر و تفسیرگذار بر متن. وی در ادامه اشاره کرد:«سکوتها و دستور صحنهها نقشهای کلیدی در نمایشنامههای بکت دارند و چیزی جدا از متن نیستند.»
همایش ”تئاتر شناسی بکت” دوشنبه آغاز شد و طی آن اساتید تئاتر به بیان نظرات خود پرداختند.
به گزارش سایت ایران تئاتر در همایش”تئاترشناسی بکت” تحت عنوان بکت و تئاتر در بخش سخنرانیهای این همایش دکتر ناظرزاده کرمانی درباره”تفاوتهای تئاتر بکت با سایر پیشروان تئاتر” صحبت کرد.
وی در ادامه به چهار ویژگی عمده آثار بکت اشاره کرد و گفت:«مینی مالیسم، احساسات و عواطف درونی شخصیتهای نمایشنامههای بکت، رسانهگرا بودن بکت به این معنی که بکت به رسانههایی همچون رادیو، تلویزیون و فیلم علاقهمند است و همه را تجربه میکند و ویژگی آخر تنوع بیانی در آثار بکت است و ما در هر نمایشنامه او با بکت جدیدی روبرو میشویم.»
ناظرزاده اشاره کرد که هر نمایشنامهای به دو گونه در معرض خطر است یکی این که از دیگران تقلید کند و دیگر این که از خودش تقلید کند و ما در هر اثر او با بکتی رو برو هستیم که از این خطرها بری است.
دکتر فرشید ابراهیمیان هم به عنوان دومین سخنران اولین روز این همایش با موضوع”نقد نمایشنامه چشم به راه گودو” سخنرانی کرد.
ابراهیمیان با اشاره به پس زمینههای فکر بکت که الهام گرفته شده از نویسندگانی همچون جویس و برنارد شاو و دیگر نویسندگان است تصریح کرد:«بکت از نمایشنامههای کمدی نیز که ریشه در سنتهای فرانسوی دارد به عنوان نمونه کمدی و دیوویل تاثیر گرفته است.»
ابراهیمیان در قسمت بعدی سخنان خود به نحوه استفاده بکت از زبان و ویژگیهای گروتسک آثار او اشاره کرد و خصوصیات اصلی درام پست مدرن را برشمرد.
در دومین روز این همایشها نیز ابتدا علیاکبر علیزاد درباره”زبان و ترجمه آثار بکت” سخنرانی کرد وی اشاره کرد:«معمولاً مترجمان فرقی بین زبان نثر و زبان در آثار نمایشی قائل نمیشوند.»
وی گفت:«اولین مترجمان ادیب بودند به این معنا که به جنبههای ادبی متن توجه داشتند اما متن نمایشی در وحله اول برای اجرا نوشته میشود.» وی در ادامه به ترجمه اصغر رستگار از”در انتظار گودو” اشاره کرد و به مقایسه آن با متن اصلی بکت و ترجمه خودش پرداخت.
پرفسور احمد کامیابیمسک به عنوان دومین سخنران روز دوم با موضوع”گودو کیست؟ آیا تئاتر بکت پوچی است؟“ با اشاره به تحقیقاتش شرحی از مصاحبه خود با بکت را ارائه کرد.
دکتر خاکی نیز راجع به کارگردانی آثار بکت سخنرانی کرد. وی ابتدا به تاریخ شکلگیری کارگردانی در تئاتر اشاره کرد و سپس به توضیح صحنههای بکت پرداخت و آنها را خیلی دقیق دانست و کارگردانان آثار بکت را به دو دسته تقسیم کرد. یکی آنهایی که وفادار به متن میمانند و دیگری کارگردانان تعبیر و تفسیرگذار بر متن. وی در ادامه اشاره کرد:«سکوتها و دستور صحنهها نقشهای کلیدی در نمایشنامههای بکت دارند و چیزی جدا از متن نیستند.»
در ادامه دکتر مسعود دلخواه نیز درباره مفهوم تاریخی انتظار و انعکاس آن در آثار بکت سخنرانی کرد. وی سپس اشاره کرد که ”در انتظار گودو” نمایشنامهای است در رابطه با امید. اگر چه گودو نمیآید اما در ذهن انسانها حضور دارد.
آثار بکت فرا فرهنگی و فرا اجتماعی است و موقعیت و جایگاه انسان را در جهان بررسی میکند. وی سپس تصریح کرد که ابزورد به اشتباه به پوچی ترجمه شده است و در این باره توضیح داد و سپس به بحث در مورد موضوع پست مدرن پرداخت و گفت:«بکت میتواند سر نخی باشد برای تئاتر پست مدرن. دیالوگ لاکی را میتوان با نگاه به پست مدرن بررسی کرد که با منطقهای متداول جور در نمیآید و نمیتوان از آن نتیجه خاصی گرفت.»
وی در توضیح تئاتر پست مدرن گفت:«راجع به پست مدرن نمیتوان تحلیل کرد چون اساساً تحلیل کردن را رد میکند. تئاتر پست مدرن درباره چیز دیگری نیست درباره خودش است.»
همچنین در بیانیه این همایش که توسط ناصر حبیبیان دبیر این همایش قرائت شد آمده است:«این همایش پیشنهادی است که امیدواریم از طرف سیاستگذاران فرهنگی در میان انبوه جشنوارهها، فستیوالها و بیانیههایشان جدی گرفته شود. جامعه تئاتری نیاز به تعامل دارد. بررسی تئاترشناسی نخبگان صحنه چه در عرصه تئاتر کشور و یا عرصههای وسیعتر جهانی میتواند حکم مشاور و یا به تعبیر تئاتری آن دراماتورژی برای اهالی صحنه باشد و چه بسا توانها، استعدادها و خلاقیتها که همه از عناصر تشکیل دهنده تئاتر جوان کشورمان است در مسیری درست هدایت شوند.»
گفتنی است در پایان سخنرانیها نیز یک میزگرد و نشست با حضور دکتر فرشید ابراهیمیان دکتر خاکی، دکتر دلخواه، سعید اسدی و پرفسور کامیابی مسک به شکل پرسش و پاسخ برگزار شد و در آن به مسائلی همچون نقد و ترجمه آثار بکت و بحث ابزورد پرداخته شد.
همچنین در پایان به هر کدام از اساتید یک لوح تقدیر به همراه یک سکه بهار آزادی توسط مهندس مشاری مدیر کل اداره امور فرهنگی و فوق برنامه دانشگاه تهران اهدا شد.