تئاتر در ایران در یک کتاب کوچک

سینا: "تئاتر در ایران" از مجموعه "از ایران چه می دانیم" به قلم بهروز غریب‌پور به تازگی توسط دفتر پژوهش های فرهنگی منتشر شده است.
این کتاب که پنجاه و سومین جلد از مجموعه "از ایران چه می دانیم" است در هشت فصل تدوین شده است .در این کتاب می خوانید: پیشینه‌ نمایش در ایران، انواع نمایش‌های ایرانی، تعزیه در ایران، تقلید، نوآوری در تئاتر ایران، گزارش خان ملک ساسانی در باره‌ تئاتر ایران و یک مکتب جدید تئاتری در ایران.
غریب پور در پیش سخن این کتاب آورده است:"پژوهش‌گران پیشینه‌ تئاتر ایران را به آیین و مناسک مهرپرستی نسبت می‌دهند در میان مهرپرستان رسم بر این بوده است که برای اجرا مناسک مذهبی سکویی ویژه برپا می‌کردند و نقش‌آفرینان "مصائب میترا" صورتک‌هایی بر چهره می‌زدند و بر همان سکو، آیین و مراسم پرستش را به جا می آورند. مراسم تشرف دارای هفت مقام یا مرحله بود. شرکت‌کنندگان لباس‌های مبدل به تن می‌کردند؛ کلاغ‌ها (مرحله‌ی اول) و شیرها (مرحله‌ی چهارم) نقاب می‌زدند و به مناسبت نقش خود، قارقار می‌کردند یا می‌غریدند (رضوانی ، 1357، ص 167) مناسک این آیین به زودی به انگیزه‌ای برای نمایش‌های مذهبی بدل شده و در شکل‌گیری تئاتر ایران موثر بوده است. نمایش‌های مذهبی در دوره‌های بعدی، ویژگی مقدس خود را از دست داند. (جز در تعزیه) و از معابد درآمد؛ صورتی عامیانه گرفتند و به کوچه و بازار کشیده شدند. تعزیه‌خوانی، خیمه‌شب‌بازی، نمنایش‌های تخته حوضی و سرانجام تئاتری که تحت تاثیر نمایش‌های غربی رو به تکامل داشته در این کتاب بررسی شده است ویژگی این کتاب به گونه‌ای است که خواننده گویی به دیدن فیلمی نشسته؛ تا مطالعه اثری تحقیقی درباره تئاتر در ایران. میرزا فتحعلی آخوندزاده در یکی از نامه‌هایش به میرزا آقا تبریزی، اتاق تاریک تماشاخانه را آن چنان وصف می کند که انگاری مردی بینا، برای نابینایی به توصیف مکانی پرداخته است. اما گرایش ایرانیان به تئاتر چنان است که به فاصله‌ ی چند دهه، کارگردان‌های خلاق و شیفته‌ی کشورمان رموز آن اتاق تاریک را کشف می‌کنند، سهم و نش عبدالحسین نوشین را در این میان بیش از دیگران است. او به عنوان بازیگر، مترجم، نویسند، کارگردان، معلم و مدیر تئاتر، در گشایش این راز و رمزها همت بسیار به کار برده است."
این کتاب در 118 صفحه و با شمارگان 5000 نسخه منتشر شده است.