تاسیس بنیاد تعزیه،مدرسه تعزیه،مذاکره یکی از کتابخانههای قم با واتیکان و...
احمد عزیزی از جمله تعزیهخوانان قدیمی در این نشست گفت:«تعزیه فقط تکنیکهای آوازی و موسیقایی نیست. تعزیهخوان باید فنون جنگی و سوارکاری بداند. تحصیل کرده باشد و بر فنون بازیگری نیز مسلط باشد.»
در آستانه ایام قدر و برپایی پنج مجلس شبیهخوانی با موضوع زندگی و شهادت حضرت علی(ع) در تئاترشهر، نشست بررسی وضعیت تعزیه پس از انقلاب از سوی سایت ایران تئاتر، روز گذشته با حضور دکتر ناصربخت، کارشناس تعزیه و تعدادی از تعزیهخوانان پیشکسوت، خبرنگاران صدا و سیما و خبرگزاریها در دفتر مدیریت تئاترشهر برگزار شد.
به گزارش سایت ایران تئاتر، در این جلسه که رضا لنکرانی، تقی عزیزی، احمد عزیزی و رضا حیدری حضور داشتند. در ابتدا دکتر ناصربخت، محقق عضو کانون نمایشگران سنتی، به تعریف تعزیه پرداخته و گفت:«تعزیه تنها نمایش سنتی مکتوب ماست.» وی تعزیه را”منظوم، موسیقایی و روایی” دانست و افزود:«تعزیه به قصد ثواب، برای اجرا کننده و تماشاگر، اجرا میشود.»
وی درباره تعزیهخوانان حاضر گفت:«این دوستان در مدت زندگیشان با نامهربانیهای زیادی روبرو بودهاند و بالاجبار به روستاها تبعید میشوند. آن چه در حال حاضر به عنوان تعزیه میشناسیم را این دوستان با سختی بسیار حفظ کردهاند.»
در ادامه رضا لنکرانی با تشکر و سپاس از رهبر فقید انقلاب امام خمینی و اهمیت تعزیه در جمهوری اسلامی گفت:«در زمانهای قبل ما آبرویی نداشتیم و نمیتوانستیم بگوییم تعزیهخوان هستیم. اما امروز افتخار میکنیم، تعزیهخوان هستیم و امیدواریم که دستاندرکاران از این پس ما را رها نکنند.»
تقی عزیزی و پسرش احمد عزیزی نیز با ذکر مشکلات پشت سر گذاشته تعزیه از اساتید در گذشته این هنر سنتی یاد کرده و جمعآوری نسخ تعزیه، برگزاری جشنوارههای تعزیه، ارسال گروههای تعزیه به جشنوارههای خارج از کشور و چاپ و نشر کتابهای تاریخ تعزیه را از تلاشهای انجام شده پس از انقلاب دانست.»
در بخش دیگری از این جلسه که با پرسش عباس غفاری، مدیر جلسه پیرامون چگونگی انتخاب نقش یا بازیگر تعزیه طی آموزشهای سینه به سینه آغاز شد، رضا حیدری با سابقه 57 ساله در تعزیه گفت:«تعزیه سلسله مراتب دارد. ابتدا تعزیهخوان باید از بچگی شروع کرده و به عنوان بچهخوان در نقشهای سکینه و سپس قاسمخوان و اکبر خوان آزموده شود تا در بزرگسالی شهادتخوان یا مخالفخوان شوند.»
وی با یادآوری تغییرات صدایی در دوره بلوغ گفت:«پرورش صدا و کیفیت صدا در کنار کوشش و تلاش فردی باعث انتخاب نقش میشود. در عین حال تعزیه ابعاد مختلفی دارد که فرد از سالهای کودکی باید آن را به درستی فراگرفته باشد.»
دکتر ناصربخت در تکمیل گفتههای وی گفت:«تعزیه یک هنر گروهی است که آموزش آن در حین اجرا صورت میگیرد.»
وی تشکیل بنیاد تعزیه را در حفظ این هنر ضروری دانست. سپس رضا حیدری یادآوری کرد که در دهه 60 درباره تشکیل این بنیاد و ساخت محل برای اجرای تعزیه تاکید شده ولی هنوز پس از گذشت 27 سال هیچ اتفاقی نیفتاده است.»
وی افزود:«تعزیه با انجمن و نشست و گفتوگو آموزش داده نمیشود. ما چیزهایی را آموختهایم که هنوز موقعیت اجرای آن قطعات پیش نیامده است.»
احمد عزیزی در تکمیل گفتههای وی افزود:«تعزیه فقط تکنیکهای آوازی و موسیقایی نیست. تعزیهخوان باید فنون جنگی و سوارکاری بداند. تحصیل کرده باشد و بر فنون بازیگری نیز مسلط باشد.»
وی در ادامه بر تاسیس مدرسه تعزیه تاکید کرد و در بخش دیگری از این جلسه تاکید وزارت ارشاد بر خوانش نسخ غریب به عنوان یکی از بهترین شیوههای مرور نسخههای مهجور را ضروری دانست.»
سپس رضا حیدری با یادآوری مسیر بدست آوردن نسخه مجلس منصور حلاج و اجرای آن در تهران به مدت یک ماه گفت:«نسخهها زیادند اما مسئله عدم حمایت همچنان باقی است.»
در ادامه دکتر ناصربخت گفت:«یکی از کتابخانههای قم با واتیکان درباره این نسخهها مذاکره کرده ولی گویا دسترسی به این نسخ در این کتابخانه نیز سخت است.»
وی ثبت تعزیه را به عنوان میراث معنوی ایرانیان در یونسکو راهی برای توجه به تاسیس بنیاد تعزیه دانست.
در بخش سوم این جلسه بحث تغییر و بازسازی تعزیه مطرح شد که موافقان و مخالفان خود را داشت. تعزیه خوانان به تغییر سطح دانش مخاطبان اشاره کرده و دکتر ناصربخت با تأکید بر حفظ جنبههای هنری، هر گونه تغییر در تعزیه را خطرناک و موجب آسیب بر پیکره آن دانست. در پایان حاضران به سوالان خبرنگاران پاسخ گفتند.