در حال بارگذاری ...
«من شاه ریچارد بودم» به روایت محمد عاقبتی

صدای دادگاه خویشتن

در این اجرا، مخاطب با استفاده منطقی و حساب‌شده از تکنولوژی در زمینه کارگردانی نمایش مواجه می‌شود. عاقبتی در مقام کارگردان در نمایش خود بدون بهره‌برداری غیر منطقی از عناصر تکمیلی نمایش مانند ویدئو پروجکشن و امکانات تصویری و مجازی پرده‌ سبز، فضای بسیار قابل باور و جذابی را برای مخاطب خود تدارک دیده است که پخش زنده محاکمه شاه با استفاده از این تکنولوژی یکی از موارد فوق است و بسیار هوشیارانه و خلاقانه نشان می‌دهد.

مسعود موسوی

     با آشنایی قبلی که با مشخصات و ویژگی‌های تماشاخانه دا داشتم از شنیدن و خواندن این خبر که محمد عاقبتی به‌عنوان یکی از کارگردانان مطرح و معاصر کشور در جشنواره سی‌و‌چهارم سالن فوق را برای اجرای خود انتخاب کرده است تعجب کردم اما در همان آغاز اجرا و شناختن فضای نمایش و موقعیت مطروحه در آن، به این نتیجه رسیدم که گویا عاقبتی، خود تمام هزینه‌ها را تقبل کرده و کل سالن اجرای تماشاخانه را به عنوان دکوری منطقی، زیبا و کاربردی برای نمایش خودساخته است که این مسأله از هوش بالای او در انتخاب محل اجرا حکایت می‌کند.

     عاقبتی به عنوان کارگردان با بهره‌برداری بهینه و بسیار کارآمد از سالن نمایشی دا این بار متنی از کیوان سررشته را به عنوان نویسنده دست‌مایه تجربه نمایشی جدید خود قرار داده و با استفاده از بازیگرانی همچون افشین هاشمی تلاش کرده است تا تلنگری محکم و اساسی به مخاطبان خود به عنوان اشرف مخلوقات از یک سو و عضوی از جامعه جهانی از دیگر سو بزند، انسانی که از بدو خلقت تا دنیای معاصر همواره دو راه خیر و شر را در پیش داشته و حضور در هر کدام از این دو راه، کارنامه نهایی او را در پایان زندگی و مرگ او رقم زده است.

     در نمایش «من شاه ریچارد بودم» با فردی نمادین طرف هستیم. فردی که از یک سو انسانی است با قدرت انتخاب بین خوب و بد و از سوی دیگر نمادی از قدرت‌طلبان و فرصت‌طلبانی که حاضرند برای رسیدن به قدرت و ماندن بر این مسند دست به هر جنایتی بزنند. شخصیت نمادین عاقبتی گاه مظلوم بودن انسان و تن دادن او به پستی و خواری را بررسی می‌کند و گاه اعتراض، جنبش و زنده بودن را به عنوان بهترین راه ارائه می‌دهد.

     نمایش «من شاه ریچارد بودم» به سادگی و البته بسیار موجز، با تغییر لباس شاه نمادین و زندانی شدن او در یک سلول انفرادی آغاز می‌شود، شاهی که به‌جای خدمت به مردم خود، مردم‌ستیزی را سرلوحه روش و منش خود قرار داده و حال این برنامه خبر ساعت 10 است که محاکمه شاه ریچارد را به صورت آنلاین با زیرنویس عربی و ترجمه هم‌زمان انگلیسی برای مخاطبان خود پخش می‌کند.

     شاه مخلوع در قفسی تحت عنوان سلول توسط ریاست دادگاه به خاطر اعمالش به چالش کشیده می‌شود و او در این چالش، در عین محاکمه شدن، محاکمه‌کنندگان خود را در مسیری که انتخاب کرده مقصر می‌شناسد. او حاضر به پذیرفتن حکم دادگاه نیست و به این ترتیب چالش فوق ادامه پیدا می‌کند و سرانجام شخصیت اصلی نمایش این بار نه به عنوان شاه ریچارد بلکه به عنوان محصولی از درگیری دو جناح قدرت‌طلب، تنها راه گریز برای رسیدن به دنیایی آزاد و سرشار از عدالت را همانا جدا شدن انسان از ظالمان گذشته و حال و حرکت به سوی جهانی اصیل برگرفته از ذات واقعی، ارزشی و معنوی خود انسان می‌داند. ذاتی که راهبر واقعی او برای رسیدن به تعالی در دنیایی سرشار از وسوسه‌های شیطانی است.

     در این اجرا، مخاطب با استفاده منطقی و حساب‌شده از تکنولوژی در زمینه کارگردانی نمایش مواجه می‌شود. عاقبتی در مقام کارگردان در نمایش خود بدون بهره‌برداری غیر منطقی از عناصر تکمیلی نمایش مانند ویدئو پروجکشن و امکانات تصویری و مجازی پرده‌ سبز، فضای بسیار قابل باور و جذابی را برای مخاطب خود تدارک دیده است که پخش زنده محاکمه شاه با استفاده از این تکنولوژی یکی از موارد فوق است و بسیار هوشیارانه و خلاقانه نشان می‌دهد. در جریان محاکمه شاه ریچارد نمادین، تماشاگر از سوی او گاه به عنوان اعضا هیأت‌منصفه و بار دیگر به عنوان شاهدی بر یک مرور تاریخی از قدرت‌طلبی انسان امروزی به مشارکت دعوت می‌شود و با کنجکاوی هر چه تمام‌تر نمایش را دنبال می‌کند که ترفندی کاربردی و موفق است.

     در این اجرا همچنین در فواصل اتفاقاتی که برای شاه ریچارد در نمایش پیش می‌آید برش‌های تصویری و مستندگونه از بهار عربی، تظاهرات در برخی کشورهای اروپایی و آسیایی در حمایت و مخالفت با محاکمه شاه نمادین و حرکت به‌سوی اعتراضاتی مردمی، با جذابیت خاصی نمایش را پیش می‌برد که در نهایت شاه ریچارد در برابر شکنجه‌های مختلفی که در مورد او اعمال می‌شود تسلیم شده و با پس‌زمینه‌ای از پرده سبز که به صورت مجازی او را در سالنی بسیار مجلل و در کمال آرامش نشان می‌دهد، متنی دیکته شده و دستوری را در برابر دوربین می‌خواند و از همگان به خاطر اشتباهات خود بر مسند قدرت، طلب بخشش می‌کند، ملتی که فرصتی طلایی را به او داده بودند تا خود را در بین مردم و در تاریخ جاودانه کند.

     افشین هاشمی نیز در این نمایش در مقام تنها بازیگر اصلی با درک کامل و همه‌جانبه از خواسته‌های کارگردان، نویسنده و توجه دقیق به ویژگی‌های اصلی شخصیت نمایشی توانسته است به خوبی به تمام ایده‌های خلاقانه کارگردان از اجرای نمایش خود جامه عمل بپوشاند و بر امتیازهای مثبت اجرا بیفزاید. جمله آخرین او به عنوان شخصیت نمایشی در این اجرا می‌تواند پایان‌بخش این مکتوب باشد که: هیچ هیاهویی نمی‌تواند صدای دادگاه «خویشتن» را خاموش کند.

 




مطالب مرتبط

در نشست «دنیای فانتزی» مطرح شد

دسته‌بندی تئاتر به عروسکی و غیرعروسکی درست نیست
در نشست «دنیای فانتزی» مطرح شد

دسته‌بندی تئاتر به عروسکی و غیرعروسکی درست نیست

در نشست تخصصی «دنیای فانتزی» با بیان این نکته که دسته‌بندی تئاتر به عروسکی و غیرعروسکی دسته‌بندی درستی نیست، بر این موضوع تاکید شد که جشنواره‌ نمایش‌های عروسکی نباید تنها راه بقا و ادامه حیات هنرمندان تئاتری باشد که ابزار کارشان عروسک است.

|

مدیرکل هنر‌های نمایشی مطرح کرد

دنبال رشد محتوا و فرم تئاتر کودک و نوجوان هستیم
مدیرکل هنر‌های نمایشی مطرح کرد

دنبال رشد محتوا و فرم تئاتر کودک و نوجوان هستیم

کاظم نظری مدیرکل هنرهای نمایشی می‌گوید تنها دلیل عدم حضور گروه‌های تئاتر کودک و نوجوان در جشنواره تئاتر فجر برگزاری جشنواره تخصصی تئاتر کودک و نوجوان بود و اداره کل هنرهای نمایشی به دنبال رشد محتوا و فرم این رویداد هنری و همچنین تئاتر کودک و نوجوان است.

|

گفت‌وگو با مسعود موسوی، کارگردان، منتقد و مدرس تئاتر

معرفی مهم‌ترین کارگردانان تئاتر ایران از راه نقد آثار
گفت‌وگو با مسعود موسوی، کارگردان، منتقد و مدرس تئاتر

معرفی مهم‌ترین کارگردانان تئاتر ایران از راه نقد آثار

مسعود موسوی، کارگردان، منتقد و مدرس تئاتر و نویسنده کتاب «صد نقد، صد اجرا»می‌گوید نسلی که الان تئاتر کار می‌کند شاید هیچ‌وقت نتوانسته کارگردانان قدیمی ایران را که به رشد و اعتلای این عرصه کمک کرده‌اند، خوب بشناسد و حتی با سبک کارشان آشنا شود؛ بنابراین تلاش کردم با بررسی و ...

|

گفت‌و‌گو با داور بخش دانشجویی چهل‌ودومین جشنواره تئاتر فجر

بهرام جلالی‌پور: ضعف امروز تئاتر ما، نمایشنامه است
گفت‌و‌گو با داور بخش دانشجویی چهل‌ودومین جشنواره تئاتر فجر

بهرام جلالی‌پور: ضعف امروز تئاتر ما، نمایشنامه است

بهرام جلالی‌پور، داور بخش دانشجویی چهل‌ودومین جشنواره تئاتر فجر، با بیان اینکه ضعف امروز تئاتر ما، نمایشنامه است و باید نمایشنامه نویسی به یک شغل خودکفا با درآمد مکفی تبدیل شود تا نمایشنامه نویس تمام وقت خود را به خلق آثار جدید اختصاص دهد، گفت برگزیدگان این جشنواره جزو ...

|

گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش فراگیر جشنواره تئاتر فجر

«خودپرواز» و طرح موضوع عدم مناسب‌­سازی خودپرداز بانکی برای نابینایان
گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش فراگیر جشنواره تئاتر فجر

«خودپرواز» و طرح موضوع عدم مناسب‌­سازی خودپرداز بانکی برای نابینایان

کارگردان نمایش «خودپرواز» قشر توان‌خواه جامعه را که شامل نابینایان نیز می‌­شود، دارای مشکلات فراوانی دانست و معتقد است این مشکلات باعث می­‌شود تا برخی از این عزیزان به جای مشارکت در فعالیت‌­های اجتماعی، به انزوا کشیده شوند. او موضوع عدم مناسب­‌سازی بانکی و خودپرداز ...

|

کارگردان حاضر در بخش تازه‌های تئاتر جشنواره گفت

کیانوش احمدی: امیدوارم نگاه عادلانه جشنواره در انتخاب و داوری آثار ادامه‌دار باشد 
کارگردان حاضر در بخش تازه‌های تئاتر جشنواره گفت

کیانوش احمدی: امیدوارم نگاه عادلانه جشنواره در انتخاب و داوری آثار ادامه‌دار باشد 

کیانوش احمدی، کارگردان حاضر در بخش تازه‌های تئاتر بر رویکرد عادلانه چهل‌ویکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در انتخاب آثار و داوری آن‌ها تاکید کرد. 

|

گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش فراگیر جشنواره تئاتر فجر

لقمان بحرانی: «آشپزخانه فنلاندی­‌ها» نمایشی انتقادی درباره مردم، جامعه و دولت است
گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش فراگیر جشنواره تئاتر فجر

لقمان بحرانی: «آشپزخانه فنلاندی­‌ها» نمایشی انتقادی درباره مردم، جامعه و دولت است

کارگردان «آشپزخانه فنلاندی‌­ها» نمایش خود را دارای فضایی کمدی-فانتزی می­‌داند که در درون مایه خود انتقادهایی را نیز درباره مردم، جامعه، دولت و تعاملات بین آن‌ها دارد.

|

گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش هویت ملی جشنواره تئاتر فجر

میثم حبیبی: «همه خواب بودیم» روایتی متفاوت از زندگی حاج قاسم سلیمانی است
گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش هویت ملی جشنواره تئاتر فجر

میثم حبیبی: «همه خواب بودیم» روایتی متفاوت از زندگی حاج قاسم سلیمانی است

کارگردان نمایش «همه خواب بودیم» می‌گوید ما می‌خواهیم جریانی مستندگونه از زندگی و آنچه آن شب برای خانواده حاج قاسم رقم خورده را برای مخاطب روایت کنیم.

|

نظرات کاربران