روح الله جعفری در گفت و گو با ایران تئاتر
جشنوارههای تئاتری باید منسجم شوند
روحالله جعفری منتقد و کارگردان تئاتر، معتقد است: با نگاه کارشناسی و ارزیابی واقعی میتوان وضعیت فعلی جشنوارهها را بهبود بخشید.
جعفری در گفتوگو با ایران تئاتر توضیح داد: در حال حاضر برگزاری جشنوارههای مختلف در حوزه هنرهای نمایشی به جای آن که به عنوان یک اهرم کارآمد برای به راه انداختن موتور نمایش به حساب آید به دلیل نداشتن برنامه و استراتژی مشخص به عنوان نقطه ضعف در کارنامه مدیران مختلفی که عهدهدار مسوولیت در مرکز هنرهای نمایشی بوده اند به حساب میآید.
کارگردان «من چه جوری ممکنه یه پرنده باشم؟» با تاکید بر این که با نگاه کارشناسی و ارزیابی واقعی میتوان وضعیت فعلی جشنوارهها را بهبود بخشید، افزود: یکی از رویکردهای جشنوارههای مختلف (ملی و بینالمللی) در کشور، شرکت گروههای مختلف در این رویدادها است که خروجی آن میتواند به اجرای عمومی برای گروهها تبدیل شود اما در طی سالیان مختلف با آزمون و خطاهای گاه و بی گاه، این مهم از بدنه جشنوارهها گرفته شده است.
وی هدف از برگزاری جشنوارهها را شناسایی و کشف استعدادهای مختلف در همه حوزهها دانست و تصریح کرد: اگر استعدادی فقط کشف شود و بعد آن را به حال خود رها کرد و هیچ حمایت مادی و معنوی از این استعداد صورت نگیرد، به جای بارورشدن از بین میرود.
کارگردان «تماشاچی محکوم به اعدام» با این توضیح که با نگاهی به فستیوالهای مهم تئاتری در دنیا میتوان مدیریت منسجم را در همه برنامهها دید، اظهار داشت: در کشورمان به دلیل آزمون و خطای مدیران این حوزه، شاهد جابهجایی دبیران و دستاندرکاران برگزارکننده جشنوارهها بوده ایم. به همین علت داشتن برنامه برای پیاده کردن اهدافی که یک مدیر فرهنگی در پی میگیرد چیزی شبیه یک شوخی پیش پا افتاده بوده است. اگر بخواهیم برگزاری هر رویداد فرهنگی از جمله راه انداختن (یک جشنواره) را در ایران پی بگیریم باید ابتدا به داشتن برنامه و راهکار اجرایی شدن آن و مهمتر از این دو فاکتور، داشتن خلاقیت برای جذب و اعتمادسازی هنرمندان و کارکنان فعال در حوزه هنرهای نمایشی باشیم تا آنها بتوانند بدون دغدغه و با داشتن آزادی عمل اثر هنری خود را خلق کنند و به مدیران بالادستی خود اطمینان داشته باشند. اگر این اطمینان به وجود نیاید برگزاری جشنواره ثمربخش نیست و شکاف به وجود آمده ضلع سوم یعنی (مخاطب) را نیز دچار آسیب میکند و دیگر به راحتی نمیتوان در مخاطب برای دیدن یک اثر نمایشی انگیزه ایجاد کرد.
کارگردان «اسبهای پشت پنجره» با بیان این که جشنوارههای مختلف جانی برای تولید آثار نمایشی توسط هنرمندان باقی نگذاشته است، گفت: باید هر چه سریعتر به دنبال راههای کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت بود تا به تعداد روزهای سال شاهد سبز شدن جشنوارههای رنگارنگ نباشیم در غیر این صورت دیگر جانی برای تولید در این حوزه باقی نمیماند. در بیش از یک دهه گذشته نیز کیفیت فدای کمیت شده است و کشف استعدادهای تازه، پویایی، ایجاد و ظهور خلاقیت در جامعه و خانواده هنر به نوعی کنار گذاشته شده است.
وی اضافه کرد: اگر برای کوتاه مدت بخواهیم در جامعه هنری تئاتر نشاط و شادابی به وجود آید و بودجه به صورت متمرکز برای ارتقا بدنه هنرهای نمایشی هزینه شود باید بسیاری از این جشنوارهها ادغام شود. همچنین لازم است رویکرد عمیق به هنرهای نمایشی داشته باشیم. اگر همتی برای ادغام و یا حذف بسیاری از جشنوارهها صورت بگیرد میتوان رویدادی در سح ملی برگزار کرد که علاقهمندان و خانواده هنر از اقصی نقاط کشور در آن شرکت کنند و به پویایی، نشاط و بالندگی حوزه نمایش منجر شود.