در دل نقش می رویم و با آن یکی می شویم
من دنبال تم مهاجرت نرفتم ، تم مهاجرت دنبالم آمد

 برخی از کارگردان ها تئاتر این روزها مطرح می کنند نقد منتقدان در باره کارهایشان برایشان اهمیتی ندارد. شما در این باره چه دیدگاه و نظری دارید؟

آقاخانی : من چنین اعتقادی ندارم...

 آذررنگ : منظورایوب نقد منتقدان در باره نمایش کسوف نبود و بیشتر نظر مردم را مد نظر داشت.

آقاخانی : دراین مدت حتی یک نقد منفی هم ازجانب منتقدان درباره نمایش کسوف ندیدم.و این برایم یک افتخارو درحد یک معجزه است.

یکی از نکاتی که باعث شده نمایش کسوف مورد توجه مخاطبان قرار بگیرد.حال و احوالات خاورمیانه و بروز جنگ وآوارگی  انسان ها به سایرنقاط دنیا است؟

 آقاخانی : من هم به این قضیه اعتقاد دارم .کسوف انگاری دارد همچنان با ذهن وجان مخاطبش خیلی خوب وارد تعامل می شود. از طرف دیگراجرای تئاتر دراین موقعیت زمانی ماه مبارک رمضان وبرگزاری مسابقات جهانی فوتبال و والیبال یک چالش بزرگ برای ما محسوب می شد .من و سایربچه ها هر روزکسوف را با حال خوب اجرا می کنیم و انرژی مثبت تماشاگران هر شب اجرا این حال خوب را دو چندان می کند.شرایط اجرای تئاترهر روز پیچیده تراز گذشته می شود وهرآن ممکن است تئاتر را ببوسیم و بگذاریم کنار وبرویم به سمت دیگری.و نگرانم بابت این وضعیت وبه بهانه تئاترخصوصی داریم روی میدان مین حرکت می کنیم. در حالی که آموزشی برای عبور به سلامت ازمیدان مین ندیده ایم. برای اجرای نمایش در این وضعیت فعلی باید کارهایی انجام بدهیم .  دراین پروسه زیبا شناسی حذف ،نمایشهای کم شخصیت ودکورسبک و حداقلی وحضور یک استار که جذب مخاطب کند.می شود فرمول های این روزهای اجرای نمایش . این مسائل به شخصه هیچکدامشان بد نیستند .زمانی بد می شوند که برای اجرای به هر قیمتی از این عناصرناخواسته استفاده کنید.

استفاده از لهجه در سالهای اخیر تبدیل به شمشیردو لبه شده که باعث بروز چالش هایی می شد. برای میموند نمایش کسوف در بحث لهجه چه ساختارهایی را رعایت کردید؟

 آذر رنگ : هنوز به دنبال اتنخاب واژه دیگری برای بازیگری هستم شاید زندگی کردن موقعیت های یک کاراکتر واژه مناسب تری باشد. برخوردمان با فرهنگ ها و گویش های اقوام همواره شکل طنازانه روبه تمسخری داشته است.این بزرگترین لطمه را درمورد به کار گیری لهجه وارد کرده است.به طوریکه آنجائی که قرار بود با استفاده ازگویش خاصی زندگی روایت شود ، با بازخورد بد اقوام و مدیران فرهنگی مواجه شده و احساس کرده اند دوباره همان اتفاق تکراری استهزاء در میان است .کلا دوست دارم نقش  را زندگی کنم و بغلتم دردرونش و پیدایش کنم و نفس بکشم. فوتیک هر لهجه ای برایم انگاریک حادثه است که من را پرتاب می کند به جایی که شاید بودم و شاید بعدها باشم ، نمی دانم اینها همه اش چالش هایی است که دوستش می دارم.

تجربه های خوبی با حمید رضا آذررنگ در نمایش های مثل خون رقصه داشته اید. حضور پارتنرهایی صاحب شناخت از جنس بازیگری نظیر حمید رضا آذررنگ چه تاثیراتی در افزایش کیفیت بازیتان دارد؟

ادبی : تجربه های خوب زیادی با آذررنگ درتئاترداشته ام .موقعی که با بازیگری هم بازی می شوید که سالها است او را می شناسید خیلی دربازیتان اثرگذار است واینکه با گروهی باشید که سالها با هم کار می کنید.دراجرای نمایش ها به یک زبان مشترک می رسید .درهتلی ها هم سال قبل تجربه خوب یک همکاری مشترک با حمید آذررنگ  داشتم و موقعی که می گفت فلان حس و اکت را در بازیت می خواهم ، سریع متوجه می شدم و بدون هیچ بحث و جدلی انجامش می دادم .تمام همکاری های مشترکمان همواره موفق  بوده است و هردویمان به زندگی کردن در قالب نقش اعتقاد داریم. در دل نقش می رویم و باهاش یکی می شویم .

آذررنگ : تماشاگرانی داشتیم که برای مرتبه سوم و چهارم به دیدن کسوف آمده اند.  انگاری دست زدنشان در انتهای نمایش تشکری است بر زندگی کردن راستین ما بازیگران درنقش هایمان.

 ادبی : همه مخاطبان نمایش کسوف را درک کرده اند و نقدهایی از آدم هایی درباره نمایش خوانده ام و تعجب کرده ام که چقدرخوب و درست نمایش را فهمیده اند.

در اغلب آثارتان تم مهاجرت و گسست بین آدمها بابت بروزاین قضیه دیده می شود و درکسوف هم به این موضوع پرداخته اید. جذابیت های این تم برایتان چیست؟

آقاخانی : من دنبال تم مهاجرت نرفتم ، تم مهاجرت  دنبالم آمد...

 آذررنگ : تاثیر و تاثرات محیط و جامعه است. مهم ترین دغدغه امروز جامعه ما مهاجرت است. و در این چهار دهه اخیر حجم زیادی از ایرانی ها والبته مردم سایرنقاط دنیا مهاجرت کرده اند.

آقاخانی : درهفت – هشت سال اخیر پیشنهادات مناسب و خوب برای مهاجرت داشتم و چقدر مومنانه و گاه پرازتردید شخصی ترجیح دادم در ایران بمانم و تاثیراتش در من باقی ماند و همواره این پرسش در ذهنم وجود دارد که چرا هیچ وقت قاطعانه به این پیشنهادات نه نگفته ام ؟ . جامعه را نگاه می کنم و می بینم همه در بزنگاهی و در حد امکانات خودشان تلاش می کنند جایی برای زندگی بهتر پیدا کنند .

اسم این تلاش لزوما مهاجرت نیست؟

 آقاخانی : شاید به دنبال آرمان شهری می گردند.بهرحال این دغدغه همواره درکارهایم در قالب های مختلفی بازنشرپیدا می کند. گاهی در فرم مثل نمایش شمعدانی ها که بحث بردن اقامت امریکا در یک لاتاری برای یک خانواده به وجود می آید.

اغلب این تلاشها برای مهاجرت در کارهای شما تبدیل به فاجعه می شود ؟

آقاخانی : همیشه قضاوتم در باره مهاجرت تبدیل به فاجعه می شود .درنمایش جنوب از شمال غربی نیز به شکل دیگر فاجعه رخ می دهد. در کسوف بروز اتفاقاتی در مظان قضاوت مخاطب ایرانی است .این رخداد مهاجرت قومی ویا ملیتی به ایران به دلیل شرایط نابه سامان محل زیستشان در این بحث قابل بازتعریف است .من همه این شرایط را لمس می کنم  و واکنش نشان می دهم به شرایط محیطی و این واکنش می شود دستور العمل ذهنی من وگروهم . به عنوان یک هنرمند همواره تلاش می کنم فرزند زمانه خویشتن باشم.

آذررنگ : اصلا رسالت هنرهمین است. اغلب آثار ماندگارهنری دنیا متاثر از شرایط جامعه خودشان خلق شده اند.

گفت وگو از احمد محمد اسماعیلی