گفت وگو با معصومه رحمانی بازیگر سه خواهرو دیگران
بازی در نقش یک شخصیت متفکر و پیچیده
معصومه رحمانی جزو نسل بازیگرانی است که درعین جوانی سالها است که تجربه بازیگری در صحنه نمایش دارند و بیش ازیک دهه است که درسطح اول تئاتربا بزرگانی نظیر محمد یعقوبی ، محمد رحمانیان، نیما نادری و .. همکاری کرده است.
بازی درنقش یک دختر پایین شهری درنمایش یوبیتسومه ، زن کارگرنمایش سینمای من ، زن روشنفکر نوشتن درتاریکی و یک دقیقه سکوت جزو کارهای شاخص بازیگری رحمانی محسوب می شود .معصومه رحمانی درفیلم تحسین شده ابد و یک روزدرنقش لیلا دختر خاص و متفاوت خانواده پر جمعیت پایین شهری بازی رئالیستی از خودش ارائه کرده است .
رحمانی درنمایش سه خواهر ودیگران درقالب دو نقش ماشا وماری تلاش می کند وجوهات متمایز این دوشخصیت را در بازیش نشان بدهد .با رحمانی در باره حضورش در نمایش سه خواهر ودیگران، تجربه بازی در دو نقش متفاوت وهمکاری با حمید امجد گفت وگویی انجام داده ایم.
بعد از موفقیت فیلم ابد و یک روز ،آیا تئاترهمچنان برایتان یک دغدغه جدی کاری محسوب می شود؟
بله، من خاستگاه تئاتری دارم و از 18 سالگی با تئاترعجین و همراه هستم. تمرکزاصلیم روی تئاتر بوده است.تحصیلاتم درحوزه تئاتراست وهمیشه حضوردرصحنه برایم اولویت اصلی است وجذابیت خاص خودش را دارد.نکته مهم برایم آموختن وبه دست آوردن تجربیات متفاوت در صحنه تئاتراست. البته به رخ دادن اتفاقات خوب و پیشرفت در کارم اهمیت قائل هستم.برای من بازیگری مسئله جدی است که در کنارش به آموختن نکات جدید و متفاوت قائل هستم . یک بازیگرباید جهان بینی خاص خودش در کنار نقش شناسی و جامعه شناسی را هم مد نظرش قراربدهد .نقش را علاوه برتکنیکی ایفا کردن باید تجربه زندگی را به آن افزود تا برای مخاطب قابل باور باشد .در تئاتر به واسطه تنوع نقشی زیادی که وجود دارد. خوشبختانه طیف های از شخصیت های متفاوت را بازی کرده ام.
کار کردن با کارگردان صاحب سبکی مثل حمید امجد چه ویژگی هایی داشت؟
در گذشته با محمد رحمانیان سابقه حضوردرسالن های بزرگ تئاتری ومنجمله سالن برج میلاد را داشته ام. همکاری با حمید امجد باعث شد کلکسیون همکاریم با بزرگان تئاتر (محمد یعقوبی و محمد رحمانیان) تکمیل شود. درزمان دانشجو بودن کارهای حمید امجد را با اشتیاق دنبال می کردم و آرزو می کردم روزی بتوانم برای ایشان بازی کنم و خوشحالم بعد از دوازده سال دوری از تئاترحمید امجد در کارشان بازی کردم.متن سه خواهر ودیگران درخشان بود و یک درام کامل را در آن می دیدیم. اضافه شدن نکات جدید به دومتن درخشان باغ آلبالو و سه خواهر چخوف باعث شده یک کار خلاقانه درنمایش ( به همراه اله مان های ایرانی ) شکل بگیرد و مخاطب را با خودش همراه کند.
بازی در سالن های بزرگ چه تفاوت هایی با بازی در سالن های بلک باکسی دارد؟
بازی های رئالیستی در تئاترهمواره وجود داشته است و کارهای رئالیستی محمد یعقوبی در تئاترمعمولا در سالن های کوچک اجرا می شود وفاصله بین بازیگروتماشاگرکم است و به همین دلیل بازی های بازیگران عادی ورئالیستی به نظر می رسد. اما بازی درسالن های بزرگ کما و بیش درشت و اگزجره است ونیاز چنین سالن هایی مثل تالار وحدت و سالن اصلی تئاتر شهراست .
ایفای دو نقش مختلف درنمایش سه خواهر و دیگران چه دست آوردهایی برایتان دارد؟
هر شخصیتی اگردرمتن نمایش نامه درست پرداخته شده باشد و زوایای آشکار، پنهان و پستی وبلندی داشته باشد ، ایفایش لذت بخش ودشواراست. برای ایفای دونقش درنمایش بسیارجذاب بود. زیرا هردوکاراکتر تفاوت های زیادی با یکدیگر داشتند. من درسال های اخیر بیشتردرنمایش های ایرانی مابه ازا داربازی کرده بودم وبرایم حائزاهمیت بود نقش هایی شخصیت های خارجی را در یک نمایش کلاسیک بازی کنم. درباره جنس بازیم ، حمید امجد در روزاول ازهمه بازیگران درخواست کردند که به ادبیات گفتاری هرنقش توجه کنیم و به بازیگران زن نمایش تاکید بیشتری داشت که این سه خواهر درحرف زدنشان دارای یک شاعرانگی خاصی هستند.
یک حس رومانتیک بودن هم درادبیات گفتاریشان دیده می شود؟
بله، ، زن های رومانتیک وعاشق پیشه ای هستند ویک جورهایی با توجه به خاستگاه اجتماعیشان (بروژا و ملاک) فاخر هم حرف می زدند. البته سه خواهربه لحاظ رفتاری وشخصیتی تفاوت های زیادی با یکدیگر داشتند. بنابراین تلاش کردیم به گونه ای بازی کنیم که تماشاچی با این سه خواهر احساس نزدیکی کند و بنابراین پوسته درونی نقش تبیین شد و در تمرینات بتدریج پوسته درونی نقش شکل گرفت .
به نظرمی رسد ماشا با توجه به کتابخوان بودنش تفاوت های زیادی با دوخواهرش دارد؟
موقعی که نمایش نامه را خواندم متوجه این ویژگی های خاصش شدم. در ابتدا حمید امجد نقش های بازیگران را مشخص نکرده بود وفقط مارال آتشی مشخص بود که نقش ایرینا را بازی خواهد کرد .بعد ازچند جلسه متن خوانی قرار شد من دو نقش ماشا و ماری را بازی کنم و بسیار خوشحال شدم. ماشا درعین متفکر بودنش شخصیت پیچیده ای هم دارد و به خوبی هم دراماتیزه شده بود. این زن درون پر تناقضی هم دارد و درعین اهل مطالعه بودن ، شخصیت اهل اعتراض وعمل گرایی هم دارد.
نمی شود چندان رفتارهای ماشا را پیش بینی کرد؟
بله و برایم خیلی هیجان انگیزبود.
سیاهپوش بودنش هم کارکردهایی معنایی دارد؟
درمتن چخوف هم ماشا سیاهپوش است و یک جورهایی آدمی است که مسائل را بیشترازدیگران می فهمد و این رویش خیلی اثر می گذارد و از ماجراهای سطحی و روزمره تلاش می کند دوربماند .
از حمید امجد نپرسیدید به خاطربازی خوبتان در فیلم ابد و یک روز شما را انتخاب کرده و یا دلیل دیگری برای این انتخاب داشتند؟
سوالی دراین بابت نداشتم. بهرحال من مدت ها است که با گروه تئاترپرچین محمد رحمانیان سابقه همکاری دارم و بازی های من را در تئاترهای این گروه دیده بودند و حضوردراین جنس ازنمایش ها برای هربازیگری یک فرصت مغتنم است و می تواند از کارگردان بزرگ ، صاحب سبک و متفکری نظیر حمید امجد که یک نویسنده ، بازیگر و مترجم درجه یک و زبردست است نکات جدیدی بیاموزد. حضور در یک نمایش سه ساعته که شما را وارد فضای جذاب دنیای چخوف و شکسپیرمی کند ، امکانی است که برای کمتر بازیگری در دوران کاریش رخ می دهد و خوشحالم در این نمایش با بازیگران خوب و ممتازی همکاری کردم.
گفت و گو احمد محمد اسماعیلی