نخستین تئاتر عروسکی در بزرگترین شهرفرنگ اجرا می شود

 محمد داوند کارگردان نمایش «نقره نشون» در گفت وگو با خبرنگار ایران تئاتر گفت: ایده اصلی این اثر درسال 1387 هنگام تماشای یک تئاتر عروسکی در جشنواره عروسکی مبارک در تهران به وجود آمد. تصور این که یک تماشاگر بتواند صحنه تئاتر عروسکی را از درون یک حفره به صورت اختصاصی نگاه کند بسیار مرموز و راز آلود به نظر می رسید. روی صندلی خود بنشیند و از یک روزنه به تماشای دنیای فانتزی و خیال انگیز تئاتر عروسکی بپردازد.حس عجیب تر آن که این صحنه عروسکی مختص اوست و کس دیگری نمی تواند آن را ببیند.

 

 او افزود: این ایده در ذهن پرداخته شد و دو طرح برای آن به وجود آمد. ایده اول همان اجرای تئاتر در یک فضای محصور عروسکی با چند دریچه بود و ایده دوم اجرای تئاتر به همین شیوه برای تماشاگران در یک صحنه چهارسو یا دایره ای بود.ایده اول به صورت شهرفرنگ به اجرا درآمد. یک پلاتوی کوچک تئاتر که هم در محیط باز و هم در یک فضای بسته با یک منبع نور قابل نصب است.از این شهرفرنگ می توان به عنوان یک استودیوی کوچک نیز استفاده کرد.

 این کارگردان  ادامه داد:برای این منظور طراحی اثر به صورت ذهنی شکل گرفت و طی سال های بعد با داستان فروغ فرخزاد همراه شد. به نظر شعر « به علی گفت مادرش روزی » که با عنوان شعر « علی کوچیکه » نیز شناخته می شود به فضای کار نزدیک تر بود.فضاهایی که شاعر فیلمساز این شعر ساخته به طراحی اثر نیزکمک کرد.

 

 او افزود: در ابتدای این تئاتر عروسکی سه تماشاگر روبری هر یک از دریچه های شهر فرنگ می نشینند. روی این دریچه ها مجسمه سر شیر و سر عقاب ( نمادهای تخت جمشید ) به صورت نمادین نصب شده است . دهان این مجسمه ها متحرک است و باز می شود .تماشاگر سر خود را در دهان این نمادها قرار می دهد . این سرها به گونه ای طراحی شده است که از طریق حفره درون آن می توان داخل شهر فرنگ را مشاهده کرد. سر تماشاگر به راحتی روی فک پایینی آنها استقرار می یابد و می تواند از این دریچه فضای تئاتر عروسکی داخل شهرفرنگ را ببیند.این تئاتر عروسکی بدون کلام و در فضای یک شهر فرنگ با روشی خاص متشکل از عروسک گردانی ، پویانمایی ، تصویرسازی ، اپتیک و بدون استفاده از برق اجرا می شود،

 

 به گفته داوند، در شعر فروغ فرخزاد، بادگیر و حوض و پاشویه و درخت بید و دیگر نشانه های یک خانه قدیمی ایرانی به تصویر کشیده شده است. به همین منظور فضای صحنه نمایش بر اساس معماری خانه بروجردی ها در کاشان با تلفیقی از الگوهای خانه طباطبایی های کاشان، خانه لاری ها در یزد و الگوی طاقی های گنبد سلطانیه و با چوب عناب به صورت مشبک ساخته شده است . این صحنه دارای یک حوض در وسط حیاط ، چند باغچه کوچک در اطراف آن است و کف حیاط آن به طور کامل با حدود 1200 سفال کوچک و پخته شده با طرح آجرخشتی پوشانده شده است. پنجره های ارسی با شیشه های رنگی دارد و گلدان های سفالی اطراف حوض و حیاط قرار گرفته اند .

 

 او  ادامه داد: صحنه این نمایش در یک شهر فرنگ بزرگ قرار گرفته است و نمایش عروسکی داخل این شهر فرنگ اجرا می شود  ابعاد بدنه این شهر فرنگ حدود 240 در240 در 240 سانتیمتر است. این شهر فرنگ یک اسکلت بندی از چوب محکم راش دارد و با پیچ و مهره هم بندی شده است و قابل بازشدن و جمع آوری است. این فضا شبیه یک بلک باکس کوچک یا پلاتوی کوچک تئاتری است که قابلیت تعویض صحنه و اجراهای عروسکی متفاوت را دارد .

 

دیوارهای این شهرفرنگ با پیچ از صفحات فیبر چوبی پوشانده شده است. ورودی و نمای پیشانی این شهرفرنگ با نمایی از نقوش و معماری ایرانی و نیز طرح هایی از بنای تخت جمشید پوشانده شده است. تاج اصلی شهرفرنگ که ترسیمه ای از آن در بالا آمده است نمایی از پله های ورودی کاخ آپادانا در تخت جمشید است که قلمگیری های آن جهت قلمزنی روی مس انجام گرفته است.

 

این شهر فرنگ طبق ساختار قدیمی و مرسوم آن سه دریچه  چشمی (  VISOR ) دارد که همزمان سه تماشاگر می توانند نمای داخلی و صحنه نمایش را از سه زاویه نزدیک به هم و با فاصله مناسب و به طور مستقل مشاهده کنند.

او افزود: کل این نمایش 10 دقیقه است و هر اجرا میزبان سه تماشاچی خواهد بود.

 

به گفته داوند، از ابتدای ساخت این شهر فرنگ، یک مستند تصویری ساخته شده است، مراحل مختلف کار را نشان می دهد و قرار است بخش پایانی این مستند به جشنواره تئاتر عروسکی مبارک اختصاص داده شود و احتمال این وجود دارد بخش کوتاهی از این مستند در ایام جشنواره پخش شود و این مستند به صورت کامل در جشنواره فیلم های مستند اکران خواهد شد.

 

داوند که این نمایش نخستین تجربه کارگردانی است و پیشتر به عنوان دستیار در تولید نمایش سهم داشته درباره این که چرا نمایش اش در بخش میهمان شرکت کرده است گفت: با این که پروسه تولید این نمایش را از دو سال پیش آغاز کرده ام اما چون دیر در جریان فراخوان جشنواره قرار گرفتم، نتوانستم در بخش اصلی جشنواره شرکت کنم. امیدوارم بزودی بتوانم این نمایش را اجرای عموم ببرم.

 

 

محمد داوند متولد 1356 و فارغ التحصیل مهندسی مکانیک در طراحی جامدات است. او فعالیت تئاتری اش را از سال 1380 با طراحی صحنه و عکاسی تئاتر و طراحی پوسترآغاز کرد وسه دوره در جشنواره بین الملللی تئاتر تهران مبارک به عنوان عوامل تولید نمایش شرکت کرده است.

 

شانزدهمین جشنواره تئاتر عروسکی مبارک از یکم تا هفتم در تهران برگزار می شود. در این رویداد نمایش نقره نشان به کارگردانی محمد داوند در بخش میهمان فضای باز اجرا خواهد شد.