در حال بارگذاری ...
گفت وگو با ندا شاهرخی کارگردان نمایش مده آ به خاطر اجرایش در یونان

دریونان راننده تاکسی هم مده آ را خوانده است

ندا شاهرخی فوق لیسانس تئاتراز دانشگاه پاریس؛ کارگردان، مدرس تئاتر و مدیر تماشاخانه فانوس سال ها است در حوزه اجرای نمایش و تئاتر و آموزش جوان ها فعالیت می کند و تا به حال نمایش‌هایی همچون «آدم، آدم است»، «مار و پله»، «دژاوو» و«دریچه را اجرا کرده است.

شاهرخی اجراهای موفقی در کشورهای اروپایی با نمایش هایش  مثل آنتیگونه داشته است. آخرین حضور بین المللی ندا شاهرخی با نمایش مده آ بوده است و درسپتامبر تور نمایش «مده‌آ» را از یونان آغاز کرد .تهیه‌کنندگی نمایش را مرتضی یونس‌زاده  انجام داده است.   این نمایش تولید موسسه فرهنگی و هنری هنر پارس «فانوس» است.  داستان نمایش «مده‌آ» نوشته اورپید، درباره زنی است که به دلیل انتقام از همسرش، فرزندانش را به قتل می‌رساند. مده‌آ در موقعیتی غیرانسانی از سوی همسر خویش، جیسون، قرار می‌گیرد و نکته این‌جاست که همسر او این موقعیت به‌وجود‌ آمده را غیرانسانی نمی‌داند و حتی گمان می‌برد و ادعا می‌کند که این عمل را در جهت سعادت خانواده‌ خویش انجام داده است. جیسون با شاهزاده‌خانم ازدواج می‌کند و هر دم از مده‌آ، همسر اولش و کودکان خود دورتر می‌شود. جیسون به‌هیچ‌وجه به احساسات مده‌آ توجه نمی‌کند و در هیچ لحظه‌ای کار خود را ناپسند نمی‌بیند و حتی از این‌که «مده‌آ» به این اندازه خشمگین و اندوهناک است شگفت‌زده و حیران می‌شود. شاید دیگران هم به مده‌آ هیچ حقی برای خشم و کین ندهند چراکه خواهش‌های زنان بی‌معناست و او حقی نسبت به زندگی خود و همسر خویش ندارد. این‌گونه است که مده‌آ به فجیع‌ترین شکل ممکن، دست به انتقام می‌زند و در این راه حتی کودکان خویش را نیز قربانی می‌کند و به دست خود از بین می‌برد.

نمایش «مده‌آ» محصول هشت کارگاه بازیگری تخصصی است که توسط مرکز برگزاری کارگاه‌های مستمر بین‌المللی موسسه فانوس هنر پارس برگزار شده است و بازیگران این نمایش هنرجویان این دوره‌ها هستند .  آوا تدین، پگاه ابراهیمی، المیرا آشفته، رضا مداح و مرجان اسفندیاری در این نمایش ایفای نقش می‌کنند. و سحر صنیعی مدیر روابط عمومی این نمایش است. با شاهرخی در باره اجرایش در یونان و بازتاب اجرای آن گفت وگویی انجام داده ایم.

 

 نحو اجرای نمایش مده آ در یونان به چه نحوی بود؟

 نمایش به شکل تور در سه شهر کشور یونان در قالب جشنواره المپیا دیون در یونان اجرا شد. دبیر این جشنواره از استاد های معروف دانشگاه های هنری در یونان هستند و سال قبل که با نمایش آنتیگونه به یونان رفته بودم. مدیران این جشنواره از من خواستند که امسال با اجرای نمایشی در قالب تور مانند در تئاترهایی که ظرفیت بالا و قدیمی مخاطب دارند حضور داشته باشم. در کشور یونان تئاترهای سرباز رونق دارد و مخاطبان هم از دیدن این تئاترها استقبال می کنند . دریونان باستان تئاتر امر مقدسی بوده است و در شهرهای بزرگشان در کنار معابد تئاتر وجود دارد. به همین دلیل مده ا را برای اجرا آماده کردم و در ابتدای سال با این نمایش به فرانسه رفتم. و در سپتامبر نمایش مده آ را در سه شهر دیون ، کترینی و وریا ی یونان اجرا کردیم.

 

 آیا در هر شهر یک اجرا داشتید؟

 بل، اما تعداد مخاطبان زیاد بود . در شهر کترینی نمایش برای 500 مخاطب اجرا شد. در وریا 150 تماشاگر و در دیون هم 280 تماشاکر نماش را دیدند.

 

 زبان اجرای نمایش یونانی بود؟

نمایش را به زبان فارسی اجرا کردیم. البته نمایش را طوری طراحی کرده بودم که تماشاگر یونانی نمایش را بفهمد و به همین دلیل ساختار نمایش مبتنی بر حرکت و بازی فرم فیزیکال بود و در شروع  هر بخش به زبان انگلیسی دوخطی توضیحاتی داده می شد. البته مردم یونان به ادبیات کلاسیک و متن هایی مثل مده آ اشراف کامل دارند و حتی رانندگان تاکسی هم مدهآ را می شناسند .به همین دلیل مشکل  ارتباطی با کار نداشتیم.

 

آیا برای  این نمایش ها بلیط فروشی هم انجام می شد؟

نه، بلیط فروشی انجام نشد و مردم به رایگان کار را می دیدند. شهرداری یونان از این کارهای فرهنگی استقبال می کند و تمام هزینه های گروه ما را شهرداری این شهرها متقبل شده بودند. ان اتفاق در کشوری رخ می دهد که به لحاظ اقتصادی دچار ورشکستگی و بحران است . در یونان برای اقامت ما از یک هتل پنج ستاره استفاده کردند. این هتل که از حامیان مالی جشنواره بود نه از آرم و نشانش و نه از لوگویش در طول مدت جشنواره استفاده ای نکرد و به چشم یک حمایت فرهنگی این کار را انجام داد. بنابراین در کشورمان باید این مسائل دنبال شود و بحثی که دوستان  در کشورمان مطرح می کنند چون وضعیت اقتصادی زیاد خوب نیست و کمتر از هنر و تئاتر حمایت می کنند. در اصل بیشتریک بهانه و توجیه است.

 

گروه شما چند نفره برای اجراهای نمایش مده آ به کشوریونان رفت؟
گروه اجرایی بعنی بازیگران پنج نفر بودند و همگی از شاگردان خودم در موسه آموزشی فانوس بودند وعضو کمپانی جوانان فانوس هستند و تلاش می کنم نسل جدیدی از بازیگران را تعلیم و آموزش بدهم و اغلبشان دانشجویان دانشگاه تهران هستند.

 

آیا متن مده آ را برای اجرا دراماتورژی کردید؟

دراماتورژی را خانم خواجویی انجام دادند. دراماتورژی به این معنا که دوصحنه از نمایش نامه اصلی را به دلیل آنکه زمان نمایش طولانی می شد کم کردیم و زمان نمایش درحدود یک ساعت شد. اجرای این نمایش در فرانسه در حدود یک ساعت و نیم بود.

 

بنابراین دو اجرای متفاوت از مده آ در فرانسه و یونان انجام دادید؟

 بله ، متفاوت بودند . زیرا در فرانسه نمایش مده آ را در سالن اجرا کردم و دریونان در فضاهای باز و بزرگی اجرا کردیم.

 

آیا اجرای نمایش در یونان حالت و فرم محیطی داشت؟

نه، ما از محیط پیرامون در اجرای نمایش استفاده ای نکردیم. در فرانسه میزانسن هایی که طراحی کرده بودم . میزانس های معمول و متداول بود. در یونان صحنه مثلثی شکلی در اختیار داشتم و از تهران یک مثلث با خودمان برده بودیم. این مثلث سفید درهر ضلعش ابعادش شش – هفت متر بود و باید این مثلث را کف محوطه پهن می کردیم. در دیون به واسطه وسعت محل اجرا این مثلث بزرگ کوچک به نظر می رسید.

 

آیا در سایر اجراها در شهرهای یونان تغییرات دیگری هم اعمال کردید؟

 نه، اجراهایمان در یونان ثابت  و یک شکل و یک فرم بود .

 

 گفت وگو از احمد محمد اسماعیلی

 




نظرات کاربران