عطاالله کوپال در نشست مدیران هنرهای نمایشی کشورهای غرب آسیا بررسی کرد :
ضرورت تأسیس دبیرخانه مشترک برای تبادل تجارب تئاتر دانشگاهی بین کشورها
عطالله کوپال مدرس دانشگاه در نشست مدیران هنرهای نمایشی کشورهای غرب آسیا با ارائه چشماندازی از امکان برقراری همکاریهای دائمی میان دانشگاههای کشورهای میهمان ضرورت تأسیس دبیرخانه مشترک برای تبادل تجارب تئاتر دانشگاهی بین کشورها را بررسی کرد.
به گزارش ایران تئاتر ضمن ابراز مسرت از برگزاری این گردهماییِ ارزشمند درباره سابقه آموزش دانشگاهی در ایران گفت : از زمانی دور، در میانه قرن ششم هجری قمری، برابر با قرن دوازدهم میلادی، مجموعهای از مدارس ایرانی که با نام نظامیه شناخته میشدند، درون مرزهای جغرافیایی ایران کنونی و همچنین فراتر از آن تأسیس شد. ساختار نظام آموزشی این مدارس، چنان بود که میتوان امروز آنها را با دانشگاههای امروزین مقایسه کرد. نظام آموزشی ایران طی قرنها در ساختار این مجموعه در همه سطوح علمی به حیات خود ادامه داد تا اینکه در سال 1313 هجری خورشیدی برابر با سده بیستم میلادی، در پایتخت ایران، دانشگاه تهران تأسیس شد، که نخستین دانشگاهِ کشور ما به سبک دانشگاههای جهانی بود. تعداد دانشجویان دانشگاههای ما در حال حاضر چهار میلیون و هفتصد هزار نفر و تعداد دانشگاههای ما بالغبر دو هزار و ششصد و چهل، و تعداد رشتههای تحصیلی در آنها چهار هزار و چهارصد و هفتادودو است. حدود بیستوپنج هزار دانشجوی خارجی نیز در ایران به تحصیل مشغولاند.
وی همچنین به توسعه آموزش عالی در عرصه تئاتر پرداخت و گفت :در دهه 1340 خورشیدی در میانه قرن بیستم، ایران فقط دو دانشکده تئاتری داشت درحالیکه اینک تعداد بیشماری دانشکده تئاتری دارد و در هرسال نزدیک به هزار نفر در مقاطع مختلف تحصیلی برای تحصیل در رشتههای مرتبط با هنرهای نمایشی، وارد دانشگاههای ایران میشوند. به این آمار باید شمار کسانی را نیز اضافه کرد که هرسال در آموزشگاههای مستقل و غیردانشگاهی، به آموختن هنر تئاتر میپردازند. رویآوری گسترده جوانان ما به هنرهای نمایشی طی نیمقرن اخیر، حاکی از آن است که تئاتر بهعنوان یک رشته پرطرفدار در میان قشر جوان و داوطلبان ادامه تحصیل، مطرح شده است. جمعیت نسبتاً کثیر فارغالتحصیلان تئاتر در کشور ما، از حیث منابع انسانیِ متخصص، سرمایه ارجمندی است که با بهرهبرداری درست از آن، میتوان چه در درون ایران و چه در خارج از آن، یک جنبش متعالی فرهنگی را سازماندهی کرد و از آن انتظار داشت که زمینهساز پیدایشِ تغییرات مثبت اجتماعی و فرهنگی باشد.
کوپال در تشریح و اهمیت جشنواره تئاتر دانشجویی گفت : از بیست سال قبل، جشنواره تئاتر دانشجویی با حمایت وزارت علوم جمهوری اسلامی ایران که متولی تحصیلات آکادمیک در کشور است، تأسیس شد. این جشنواره پس از فراز و نشیبهای بسیار، اینک جنبه بینالمللی یافته است و همواره بهعنوان مهمترین حرکت تئاتری در دانشگاههای ایران به شمار آمده است.
وی جشنواره بینالمللی تئاتر دانشگاهی ایران را فرصتی مغتنم برای همه دانشجویان ارزیابی کرد و افزود :دانشجویان می توانند از ایین طریق در عرصههای گوناگونِ هنر نمایش، ذوق خود را بیازمایند و به اعتلای هنر تئاتر در میان جامعه دانشگاهی و بیرون از آن یاری برسانند. در این جشنواره علاوه بر بخشهای دانشجویی، بخشهایی برای استادان دانشگاهها نیز در نظر گرفته شده. همچنین جایزه ویژه نمایشنامهنویسی این جشنواره به نام استاد بزرگ نمایشنامهنویسی ایران، اکبر رادی، اختصاص یافته است که تمام عمر خود را وقف تئاتر و نوشتن نمایشنامه کرد و از اهمیتِ به سزایی در میان نمایشنامه نویسان ایرانی برخوردار است. جایزه بخش پژوهشی این جشنواره نیز به نام دکتر فرهاد ناظرزادهکرمانی اختصاص یافته که رتبه استاد تمامِ هنرهای نمایشی در دانشگاههای ایران دارد و در زمینه آموزش و پژوهشهای تئاتری، چهره شناخته شده بینالمللی است.
چنین جشنوارهای در فضای تئاتر دانشگاهی، شورونشاط و پویایی علمی و عملی پدید آورده است. تردیدی نیست که جشنواره بینالمللی تئاتر دانشگاهی ایران، شاخه شکفته و باروری از فعالیتهای دانشجویان کشور ما است و با تلاش بیوقفه و چشمگیر دانشجویان، این جشنواره هماکنون در آستانه بیستمین دوره برگزاری خود قرار دارد. هرسال، در طول مدت برپایی این جشنواره، کارگاههای متعدد آموزشی و پژوهشی تشکیل میگردد و چند کتاب تخصصیِ تئاتری نیز توسط دبیرخانه جشنواره منتشر میشود. در کنار این جشنواره سراسری بسیاری از دانشگاههای ما، دارای جشنوارههای مستقل تئاتری نیز هستند که هرسال برگزار میگردد و دانشجویان بیشماری در آنها شرکت میکنند.
این استاد داشگاه بر اینکه دانشجویان را نیروهای سرشار از خلاقیت، نوآوری و جسارت هستند تاکید کرد و افزود :دانشجویان همواره بهعنوان متفکرانی پیشرو، در کنار تحصیل، به نقد کاستیهای جامعه و جهان خود میپردازند. بسیاری از کشورهایی که نمایندگانشان در این گردهمایی، در این مکان حضور دارند، طعم تلخ جنگ را بهطور مستقیم یا غیرمستقیم چشیدهاند و یا از جنگهایی که در منطقه ما در جریان است، تأثیر پذیرفتهاند. برپایی جشنوارههای مشترک دانشجویی بین ما و همه شما میتواند مُنادیِ صلح و مُبشّر دوستی و از میان برداشتن اختلافات قومی، مذهبی و سیاسی باشد. دانشجویان کشورهای ما در کنار یکدیگر، میتوانند هنر تئاتر را به حرکتی برای رسیدن به تفاهم، مشارکت و همدلی بدل کنند. این امر زمانی میسر میگردد که دانشجویانِ کشورهای ما بتوانند فارغ از مقررات دست و پاگیر اداری و سیاسی، آزادانه با هم در ارتباط باشند، به هماندیشی بپردازند و تجربههای خویش را با هم به اشتراک بگذارند. حاصل این نشست میتواند در عرصه تبادل تئاتر دانشگاهی تفاهمنامهای باشد که کنشگران و اجراکنندگان آن، در اصل، دانشجویان باشند؛ نهفقط مسئولان و کارگزاران دولتی.
عطاالله کوپال در ادامه تصریح کرد :تأسیس یک دبیرخانه مشترک برای سازماندهی تبادل تجارب تئاتر دانشگاهی بین کشورهای عضوِ این گردهمایی، میتواند گامی موثر و مفید برای راهاندازی جشنوارههای مشترک تئاتری بین این کشورها باشد. شایسته است که دانشجویان، مستقیماً وارد این عرصه از فعالیت بشوند و یک گفتمان تئاتری گسترده با زبانِ جهانیِ تئاتر، بین آنها برقرار گردد. تبادل دانشجو و استاد و تبادل دانش نظری از طریق برپاییِ همایشهای بینالمللی علمی و همچنین دعوت از گروههای مختلف تئاتری برای اجرای نمایش در فضاهای دانشگاهی کشورهای حاضر در این مجمع، در کنار جشنوارههای مشترک میتواند ما را به هم نزدیک کند و فرهنگ و تواناییهای هنری ما را به هم بشناساند.
وی درپایان گففت :با سوابقی که از فعالیتهای تئاتریِ دانشجویانِ ایران خدمتتان بیان گردید، بیگمان کشور ما در کنار کشورهایی که هماکنون در جمهوری اسلامی ایران حضور یافتهاند، میتواند بهعنوان یک عضو فعال، در پیشبرد و اعتلای تئاتر دانشجوییِ منطقه و دیگر اعضای این همایش، تأثیرگذار باشد. من بهعنوان یکی از نمایندگان تئاترِ دانشگاهی ایران، از سوی جامعه دانشگاهی کشورمان، اعلام آمادگی میکنم که ما برای همکاری و پیشبرد این هدف، از هیچ کوششی فروگذار نخواهیم کرد.