نگاهی به اهمیت راهبردی تداوم نشست مدیران تئاتر کشورهای غرب آسیا
تئاتر به مثابه محملی برای صلح در منطقه
ایران تئاتر - سید علی تدین صدوقی : برگزاری نشست مدیران تئاتر کشورهای غرب آسیا ب امکانی است برای تبادل فرهنگی، هنری، فکری و... ملت‌ها وایضا مقابله درست و اصولی با هجمه همه‌جانبه فرهنگی، هنری، فکری و دینی‌ای که بر ملت‌های منطقه تحمیل‌شده است.
این مهم در راستای اهداف بالادستی نظام فرهنگی کشور و مقابله پویاتر و مستمر با این هجمه است. تهاجمی که مقام معظم رهبری نیز در طی سالیان همواره در خصوص مقابله جدی با آن و خطری که ملت ما و دیگر دولت‌ها و ملت‌های منطقه را تحدید می‌کند هشدارهای لازم را داده و فرمایشات ،تاکیدات و منویات مؤثری را فرموده‌اند؛ که این خود اهمیت موضوع یعنی ارتباط فرهنگی هنری را با دیگر کشورهای منطقه بویژه کشورهای غرب آسیا می‌رساند. که این مهم می‌تواند ابتدا در تئاتر متبلور گردد چراکه پتانسیل‌های لازم وبالقوه را در خود دارد که البته می‌باید درست و اصولی و دقیق بالفعل گردد.
اما از این مقدمه که بگذریم باید گفت چگونگی این ارتباط و دستیابی به اهداف مطروحه در این نشست مهم است. این کیفیت جزو اهداف از پیش تعیین‌شده و بالادستی نظام است تاکنون آن‌طور که باید به بروز و ظهور نرسیده و عملیاتی نشده است. از این رو نتایج این نشست و دستاوردهای آن در حال و آینده برای همه کشورهای شرکت‌کننده وایضا کشور ما بسیار مهم است.
ده کشور در این نشست شرکت کرده بودند که البته بخشی ازکشورهای غرب آسیا هستند واتفاقا کشورهایی که بهر دلیل غایب بودند از تاریخ و سابقه تئاتری خوب ونسبتا قابل قبولی برخوردار بوده و به‌اصطلاح صاحب تئاترند. تعدادی از کشورهایی که در نشست شرکت کرده‌اند در سالهای قبل میهمان جشنواره فجر نیز بوده‌اند و کارهایی را به جشنواره آورده‌اند و درواقع جشنواره فجر برایشان تجربه گران‌بهایی بوده است.
حال اگر چنانچه قرار است یک ارتباط تئاتری پویا و قوی و قابل دفاع برقرار شود باید دید که این ارتباط فرهنگی هنری برای تئاتر و تئاتری‌های ما ازنظر تجربی، علمی، دانشگاهی، شیوهای نوین و جدید تئاتر و البته مسائل مادی و... چه دستاوردهایی دارد؛ و یا اینکه برعکس آنچه فکر می‌کنیم ،این رابطه یک‌جانبه خواهد بود.
اگر صرفاً دانستن اوضاع فرهنگ و هنری و... یک کشور مدنظر باشد که می‌توان از طریق کتب تاریخی و اجتماعی وتاریخ هنر و کتابهای مختلف دیگر این موارد را دریافت .
ازطرفی خدمات یکسویه هم چندان برای ما نتایجی ندارد . مثلاً تئاتر درست کنیم و سالن تئاتر و امکانات تئاتری و ... برایشان ببریم و در نهایت تعاملی هم صورت نگیرد.
برای شکل گیری تعامل در اولین قدم لازم است فضای همنشینی ایجادکنیم .حتی در نشست های محدود هم نباید بیش از اینکه خودمان را معرفی کنیم،امکانات خودمان و دکترهای خودمان و جشنواره‌ها و دانشگاه‌ها و سالن‌ها و برنامه‌ها و... خودمان را به رخشان بکشیم .درست به همین دلیل نماینده سوریه گفت رئیس‌جمهور ما برنامه‌هایی را در خصوص تئاتر تدوین کرده‌اند که می‌توانیم آنها را در اختیار شما قرار دهیم تا از آنها استفاده کنید؛ او هم به نحوی بر همپایی اعضای بدون وجود حس برتری تاکید کرد.
تا کنون براساس همین خطا های به ظاهر کوچک ارتباطات موثر خود را با دیگر کشورهای منطقه از دست دادیم. با همین برخوردهای نسنجیده از سوی ماست که مثلاً کشوری مثل افغانستان که نود درصد با ما مشترکات تاریخی و فرهنگی و مذهبی و آئینی و زبانی و ...دارد به‌طرف انگلیس می‌رود ومثلا یک مستشار فرهنگی، هنری؛ تئاتری انگلیسی با آنان شکسپیر کار می‌کند و در لندن آن تئاتر را اجرا می‌کنند و در فستیوال نمایش‌های شکسپیر به آن جایزه هم می‌دهند. این یعنی ما دافعه زیاد داریم برنامه ریزان فرهنگی می گویند برای انجام کارهای خطیرابتدا بهتر است که انتهایش را ببینیم و بخصوص تبعات منفی آن را بسنجیم وبرشماریم تا کارها ورفتاریی را که نباید انجام دهیم پیشاپیش ببینیم تا بتوانیم بهتر و روشن‌تر و با دیدی بازتر به راهمان ادامه داده و جنبه‌های مثبت و سازنده را درک کرده و آفاتی که بر سر راهمان هست را بازشناسیم .
چیزی که در نشست مشهود بود رد بدل کردن تاریخ تئاتری و زمینه‌های تئاتری هر کشور بود اینکه از چه سالی تئاتر در کشورشان شروع‌شده، چند سال است که به‌صورت جدی تئاتر را به‌عنوان یک هنر مهم و تأثیرگذار شناخته و دنبال می‌کنند. چه نهادهای هنری و تئاتری دارند، چند سالن دارند، چند دانشگاه تئاتری و چقدر فارغ‌التحصیل از این دانشگاه‌ها و...اطلاعاتی ازاین‌دست. در لابه‌لای این اطلاعات بعضی‌ها هم نظرات خود را در خصوص تئاتر وتاثیر آن در کشورشان و منطقه وجهان بیان می‌کردند مانند نماینده سوریه؛ که متفاوت‌تر صحبت کرد و نظرات خاص خود را داشت که قابل‌تأمل بود. درواقع همه در یک‌چیز متفق‌القول بودند که در این برهه حساس از تاریخ که منطقه و خاورمیانه پرشده است از جنگ و کشتار و جنایت و دخالت و جنگ‌افروزی کشورهای غربی و تروریست و قتل و غارت و تجاوز و آدمکشی و... تئاتر می‌تواند نقش مهم، حساس و تاریخی خود را ایفا کند و جوامع را و نسل جوان ملت‌ها را آگاه ساخته و به آگاهی‌ای از سر اندیشه و تفکر وا‌دارد که بدین سادگی بازیچه دست اهداف شوم استعمار گران که جز استثمار و استعمار آنان و مردمشان و کشورشان و به غارت بردن منابعشان و به یغما بردن سرمایه‌های مادی و معنوی اشان و به تاراج بردن تفکر و اندیشه و دین و مذهبشان و نابود کردن وطنشان وبجان هم انداختن مردمشان و ملت‌هایشان چیزی نمی‌خواهند بیدار سازد. تا این‌گونه نسل جوان هر کشور پیام‌آور صلح و دوستی و محبت و انسانیت و آزادی و آزادگی و آزادمردی برای مردم و جوامع خودشان بوده و سپر محکم و قابل اتکایی در برابر این ناتوی فرهنگی، فکری، هنری دینی واین هجمه همه‌جانبه فیزیکی واین جنگ‌افروزی در منطقه باشند. تا دیگر نگذارند بدین سادگی‌ها کشورشان و منطقه‌ای که در آن زندگی می‌کنند بازیچه و آماج دسیسه‌های جهان خواران گردد و خاورمیانه به جنگ و آشوب و برادرکشی کشیده شود.
تئاتر می‌تواند ملجأ و پناهی برای جوانان باشد و تروریست و تروریست پروری را از طریق آگاهی دادن به ملت‌ها ریشه‌کن کند. واین است آن رسالت «نشست مدیران تئاتر غرب آسیا.»
تئاتر می‌تواند نقطه عطف هم اندیشی کشورهای منطقه و وحدت ملت‌های خاورمیانه و کشورهای غرب آسیا باشد تا به همت اساتید و فرهیختگان و جوانان و هنرمندانش و درک و آگاهی و شناختی که به‌توسط تئاتر به جامعه اشان انتقال می‌دهند از این جنگ قومی و ملی و مذهبی، از جنگ‌های داخلی و برادرکشی، از اختلافات فرقه‌ای و عقیدتی و... رهایی یافته و دیگر نگذارند که استعمارگران این‌گونه به آنان و سرزمینشان استیلا یابند. به امید آن روز.
فراموش نمی کنیم این اقدام ارزشمند امرمهمی بود که تا کنون برزمین مانده بود و در پایان از طراحان و دست اندر کارن، این پروژه مهم و لازم وازمعاونت محترم هنری و از دبیر محترم نشست جناب آقای مهدی شفیعی که زحمات فراوانی را در خصوص برگزاری این نشست وزین کشیده‌اند و از همه همکارانشان تشکر کرده و به همه دوستان خداقوت می‌گوییم.