با برگردانی از منوچهر انور
فتح نامه کلات اثر بیضایی به زبان انگلیسی منتشر شد
کتاب "فتح نامه کلات" اثر بهرام بیضایی با ترجمه انگلیسی منوچهر انور از سوی انتشارات روشنگران و مطالعات زنان منتشر شد.
به گزارش ایران تئاتر، کتاب "فتح نامه کلات" اثر بهرام بیضایی با ترجمه انگلیسی منوچهر انور از سوی انتشارات روشنگران و مطالعات زنان منتشر شد. ناشر پیش از این نیز بسیاری دیگر از نمایشنامههای بیضایی را به بازار کتاب روانه کرده بود که از جمله مهمترین آنان می توان به "دیوان نمایش" شاره کرد.
نمایشنامههای بهرام بیضایی تاکنون به زبانهای مختلفی از جمله انگلیسی، فرانسوی، آلمانی و عربی ترجمه شده و در اروپا و آمریکا روی صحنه رفته است. اخیرا نمایشنامه «چهار صندوق» از این چهره برجسته تأتر و سینمای ایران نیز به همت مریوان حلبچهای به کردی ترجمه و در سلیمانیه عراق منتشر شد. همچنین آثار او در ایران بیشتر به همت انتشارات روشنگران و مطالعات زنان چاپ شدهاند؛ از جمله دیوان نمایش که شامل نمایشنامههای بهرام بیضایی در دو مجلد است. این آثار البته به شکل مجزا نیز به چاپ رسیدهاند. در این میان فتحنامه کلات از آثاری است که منتقدان حوزه نمایش همواره آن را جزو یکی از بهترین آثار بهرام بیضایی و همچنین تاریخ ادبیات نمایشی در ایران دانستهاند. تاریخ تألیف این نمایشنامه به سال 1361 برمیگردد و به مقطعی از حضور قوم مغول در ایران میپردازد. «کلات» نام یکی از روستاهای خراسان است به حکمرانی "تویخان" او یکی دیگر از سرداران مغول به نام "توغای" را نزد خود میخواند تا در بزم کشتاری که کردهاند به مهمانی و عیش بنشینند. همزمان اما برای قتل یکدیگر دسیسه میچینند تا با ریختن خون دیگری، رقیب از میدان به در کنند. روایت ادامه ماجرا، فتحنامه را به خوننامهای تبدیل میکند که در پسزمینه نگاهی تراژیک به تاریخ ایران است. همچنین تأملاتی جزئینگرانه به روابط انسانی و مفاهیم بشری چون عشق، قتل، خیانت و....
متن این نمایشنامه اولین بار در سال 1362 از سوی انتشارات دماوند چاپ شد. یازده سال بعد، در سال 1373 این اثر به همت انتشارات روشنگران و مطالعات زنان بار دیگر منتشر شد و تاکنون نیز به چاپهای متعدد رسیده است و در بازار کتاب موجود است. اما ترجمه انگلیسی این نمایشنامه با عنوان Kalat claimed اولین بار است که در ایران منتشر میشود. درباره مترجم اثر، منوچهر انور نیز باید گفت او از جمله چهرههای تأثیرگذار در حوزه نشر ایران است. منوچهر انور، فارغالتحصیل رشتههای هنرهای دراماتیک از آکادمی سلطنتی انگلستان است. تأثیر او در حوزه نشر ایران اما برمیگردد به سال 1337. زمانی که حرفه ویراستاری (به معنای نوین آن را) در مؤسسه انتشارات فرانکلین پایهگذاری کرد و تا سال 1341 در جایگاه سرویراستار این این مؤسسه به فعالیت ادامه داد. انور ویراستاری جلد اول کتابهای "تاریخ تمدن ویل دورانت" با ترجمه امیرحسین آریانپور را به عهده داشت و همچنین ویرایش و بازنویسی ترجمه بهمن شعلهور از رمان "خشم و هیاهو"ی ویلیام فاکنر را انجام داد. یکی از معروفترین آثارش نیز ساخت نسخه سینمایی نمایشنامه "شهر قصه" است که فیلمنامه آن را به شکل مشترک با بیژن مفیدی نوشت و خود آن را کارگردانی کرد. اما او بین عموم مردم بیشتر به فعالیتهایش در حوزه گویندگی آشناست. آنونس فیلمهای آثار کارگردانان مطرحی چون علی حاتمی، عباس کیارستمی، داریوش مهرجویی، مسعود کیمیایی و همچنین اصغر فرهادی با صدای او پخش شدهاند. از آثار قدیمیترش نیز میتوان به گویندگی در فیلم "باد صبا" ساخته آلبرت لاموریس و همچنین آنونس فیلم "جنگیر" اشاره کرد. اخیرا نیز آنونس فیلم "ناهید" به کارگردانی آیدا پناهنده که در جشنواره کن امسال حضور داشت، با صدای این مترجم و گوینده در این رویداد سینمایی اکران شد.
بهرام بیضایی که هماکنون در آمریکا به سر میبرد بعد از اعلام خبر ترجمه کتاب به قلم منوچهر انور در یادداشتی کوتاه خطاب به این چهره برجسته نوشت: «دوست و سرور گرامی، منوچهر انور. خوشحالم از رنج بیست ساله به راستی رستید - از فتحنامهی کلات و وسواس ترجمه! هم سپاسگزار و هم شرمنده منم! کتاب درآمده را ندیدهام و همینطور ندیده شادباش و خسته نمانید بر شما!»
ترجمه انگلیسی نمایشنامه فتحنامه کلات اثر بهرام بیضایی با نام Kalat claimed به همت منوچهر انور در 227 صفحه از سوی انتشارات روشنگران و مطالعات زنان چاپ شده است.