کارگاه تخصصی طراحی و مهندسی صدا در تئاتر توسط آیدین الفت برگزار شد
صدا بردار تئاتر باید کارگردانی صدا کند
کارگاه تخصصی طراحی و مهندسی صدا در تئاتر توسط آیدین الفت برای مسئولان تئاتر استانها که در«همایش آثار برگزیده جشنواره تئاتر استان ها»حضور داشتند، برگزار شد.
به گزارش ایران تئاتر، آیدین الفت در زمینه برگزاری این کارگاه ها گفت: «در این کارگاه که برای میهمانان«همایش آثار برگزیده جشنواره تئاتر استان ها» برگزار میشود سعی کردیم کارگردانهای تئاتر استانها با الفاظ و کاربردهای مهندسی صدا و طراحی صوت در تئاتر آشنا شوند. شاید مهندسی صدا به دلیل امکانات محدود شهرستان تا عملی شدن فاصله داشته باشد اما مسلما این ورک شاپ با مطرح کردن طراحی صوت با استفاده از ابزار آکوستیکی که شامل بیان بازیگر نیز میشود، میتواند در زمینه رنگ آمیزی صوتی به آثار هنرمند استانها کمک کند.»
او در ادامه افزود: «نقش بسیار حساس این هنر تا آنجاست که میتواند با کوچکترین اشتباهی ارتباط روحی تماشاگر را قطع کند. لذا هرگونه خطایی در بازیهای نور یا رساندن صدا به مخاطب، بسیار بزرگ دیده میشود و آن عالم خیالی که مخاطب در واقعیت شاهد آن است را دچار خلل کرده و ارتباط روحی مخاطب با صحنه تئاتر منقطع میشود. صدابرداری تئاتر نیز به نوبه خود کاری است بسیار دشوارتر از یک کنسرت موسیقی و یا دوبلاژ چون ترکیب کاملی است از همه اتفاقات صوتی از قبیل گفتار، نواختن، آواز خواندن، صدابرداری صدای محیط صحنه و... .»
آیدین الفت با اشاره به اینکه در ایران به دلیل مشکلات علمی که در این رابطه وجود دارد، این تکنیک زیاد مورد توجه نیست، خاطر نشان کرد: «مدیران سالنهای تئاتر در ایران به دلیل کمبود اطلاعات در این زمینه از تغییر ساختاری صدای سالن نمایشهایشان میترسند بنابراین ما برای اجرای این سیستم مجبور هستیم سیستم صدایی از بیرون وارد سالن کنیم. متاسفانه اغلب مدیران فنی سالنها با زیر بنای مسئله صدا از لحاظ آکادمیک و علمی آشنا نیستند. امیدوارم با برگزاری این ورک شاپها و دورههای دانشگاهی زمانی برسد که مدیران فنی برای تجهیزات و ارتقای سالن اعمال نظر داشته باشند.»
الفت که تنها عضو انجمن مهندسان صدا در ایران است در ادامه تصریح کرد: «در بحث صدا دو واژه طراحی صدا و مهندسی صدا وجود دارد که حدود 25 سال است در فضای تئاتری دنیا اجرا میشود و در جوایز معتبری مثل جایزه تونی نیز در کنار جایزه بهترین کارگردانی و بازیگری مورد توجه قرار میگیرد. از آنجا که تئاتر ایران در این زمینه عقبتر از کشورهای دیگر دنیا است این مساله در تئاتر ما ناشناخته بوده و کارگردانها کمتر به آن توجه میکنند. طراحی صدای نمایش چیزی است که از گویش بازیگر تا افکت صوتی و کلا هر چیزی که ژرفای یک نمایش را شکل میدهد، شامل میشود.»
آیدین الفت ادامه داد: «طراحی صوتی یک نمایش تنها محدود به پخش یک افکت نیست و از گویش بازیگر تا ساوند افکت را شامل میشود. اما مهندسی صدا به نحوه انتشار صدا باز میگردد که با یک سیستم گزینشی با توجه به نوع کار انتشار مییابد. در تمام دنیا، گونه انتشار صدا بنا به ساختار هر نمایش متفاوت خواهد بود. یکی از دلایلی که نمایشهای خارجی مورد توجه قرار میگیرند استفاده از تکنیک انتشار صداست.
این هنرمند که تحصیلاتی در این زمینه نیز دارد در این باره گفت: «صدابرداری تئاتر تنها یک کار فنی نیست و علاوه بر دیگر مهارتها، یک صدابردار تئاتر به لحاظ زیبایی شناسی و صوت شناسی، ابزار و مهارتهای خاصی را در شناخت حسی و تصویری کار نمایش نیازمند است. او باید لحظه به لحظه اتفاقات هر صحنه را با توجه به ابزار و لوازم مورد نیاز صحنه بعد نمایش پیگیری کند. در حقیقت یک صدابردار تئاتر باید کارگردانی صدا کند، نه فقط صدابرداری.»
الفت در پایان صحبتهایش درباره حضوری که یک طراح صدا باید در یک نمایش داشته باشد، توضیح داد: «در واقع طراحی صدا ترکیب علم، هنر و تجربه است و همانطور که طراح لباس و نور از ابتدای یک نمایش باید کنار گروه باشد، طراح صدا هم باید در جریان تمرینهای یک نمایش قرار بگیرد و در شالوده ساختاربندی آن کار شرکت داشته باشد. همانطور که میدانید صدا بردارای فضای سه بعدی نیست و به خیلی از اتفاقات درونی روحی اثر اشاره دارد بنابراین بعد تخیل مخاطب را پررنگ میکند اما تصویر شما را محکوم میکند به آنچه که می بینید.»