در حال بارگذاری ...
نقدی بر تازه ترین نمایش مجید امرایی

«گوهر نیل» ؛ کلاس درسی برای تقویت قدرت تمرکز

ایران تئاتر- علی رحیمی: گوهر نیل را از جهاتی می توان به یک کلاس روانشناسی برای تقویت قدرت تمرکز تماشاگر تشبیه کرد که موفقیت آن را می شد از چرخش های هماهنگ سرو گردن و حتی چشم های تماشاگران مشاهده نمود.

پلاتوی اجرای تئاتر شهر این روزها شاهد اجرایی متفاوت از تئاترهای امروزین بود. نمایشی که باید آن را در وهله اول ادای دین مجید امرایی به فرهنگ بومی کشور بدانیم. حرکت ارزشمندی که می تواند از یکسو دریچه ای نو برای گذر از اسلوب های تکراری و حتی غربی در اجراها باشد و از دیگر سو، تلنگری گردد برای مسئولان، صاحب نظران و کارشناسان تا با دیدی عمیق تر تاریخ تئاتر حرفه ای کشور را ورق بزنند.

«گوهر نیل» در حقیقت زایشی جدید از داستان پردازی های کهن است؛ که با تلفیقی ماهرانه و روان با نقادی و تعزیه به روی صحنه رفت و حکایت گر روایتی شد که گرچه بارها و بارها دیده و شنیده شده اند، اما بسان داستانهای مادربزرگ ها باز در میان مخاطبان طالب می پذیرند و آنها را مجاب می کند که تا پایان نمایش بر صندلی تکیه زنند و در نهایت راضی سالن را ترک کنند.

نمایش داستانی تغزلی برگرفته از زندگی یوسف پیامبر است که مجید امرایی اینبار با بهره گیری از یک شیوه آکاردئونی تلاش می کند بدان جان دوباره بخشد.

در این روش، نمایش در دو سن متفاوت در معرض دید قرار دارد: سن اصلی که بازیگران در آن عرض اندام می کنند و سن کوچکتر که روی یک میز تعبیه شده و عروسکها در آن جان می گیرند و سعی بر آن است تا با چرخشی به زاویه دید تماشاگر از درامهای امروزی، نگاه او را به کانونی هدایت کنند که اگر چه قدمتی به درازای اساطیر ایرانی دارد، اما برای مخاطب امروز تازه است و او را جذب می کند تا در آخر به هدف نهایی کارگردان که همان تئاتر درمانی است جامه عمل پوشیده شود.

گوهر نیل در حقیقت یک کلاس روانشناسی برای تقویت قدرت تمرکز مخاطب بود و همین مسئله باعث شد تا ما با یک داستان تکراری و کاملا شناخته شده برای مخاطب، عروسکهای حجمی ساده، بدون دست و پا و کوچکترین حرکت، میزانسن ساده، روان و بدون حرکات اغراق آمیز و نور و موسیقی بسیار محدود و کاملا در خدمت نمایش روبرو شویم.

به دیگر سخن آنکه امرایی در این نمایش حداکثر تلاش خود را در جهت بستن روزنه هایی که این احتمال وجود داشت تمرکز مخاطب را بهم بزند، بکار بست تا در نهایت چیزی جز بازیگران و حرکات و سکنات آنها بر ذهن او مستولی نیابند. هدفی که براحتی می شد موفقیت آن را از چرخش های هماهنگ سرو گردن و حتی چشمهای تماشاگران مشاهده کرد.

وی برای اجرای این نمایش از دو بازیگر – زن و مرد-  در صحنه اصلی و 25 عروسک در صحنه کوچکتر استفاده کرد.

بازیگران فارغ از جنسیت خود- کارگردان برای اینکه تماشاگر اسیر شخصیت سازی نشود و تمرکزش به هم بریزد، مدام نقش بازیگران را عوض می کرد به گونه ای که مثلا یکبار بازیگر زن نقش یوسف را می پذیرفت و یکبار بازیگر مرد و...- سه وظیفه اصلی بر عهده داشتند: از یکسو روایتگر داستان بودند و از دیگر سو زبان گویای عروسک ها.

 آنها همچنین در دو صحنه، سن کوچکتر را حرکت دادند تا کارکرد آشکار آن نمایش فاصله کنعان تا مصر و کارکرد پنهان آن آزمایش میزان تمرکز تماشاگر بر صحنه باشد.

«گوهر نیل» بی شک فارغ از نقاط ضعف و قوتش، دو اندوخته ارزشمند با خود به همراه داشت:

اول توجه به فرهنگ بومی کشور با قدمت بیش از 10 هزار ساله اش است که می تواند با تحقیق و پژوهشهایی از این دست رازهای سربه مهر زیادی از دلش استخراج کرد.

دوم توجه ویژه ای که به نقش تئاتردرمانی داشت. موضوعی که اگرچه به صورت گستره و همگانی مطرح نیست اما می تواند لباب البابی برای یک حضور جدی در این حوزه گردد و این شیوه اجرایی را نیز در کشور همه گیر نماید. اقدام ارزشمندی که جای خالی اش در این عصر در کشور ما احساس می شود.

 

 




مطالب مرتبط

گفت‌وگو با داور بخش فراگیر جشنواره تئاتر فجر42

مجید امرایی: محتوا و اجرای آثار هنرمندان معلول را دست‌ِکم نگیریم
گفت‌وگو با داور بخش فراگیر جشنواره تئاتر فجر42

مجید امرایی: محتوا و اجرای آثار هنرمندان معلول را دست‌ِکم نگیریم

مجید امرایی، دراماتراپیست و داور بخش فراگیر جشنواره تئاتر فجر42، تاکید کرد آثار هنرمندان معلول در این رویداد، از نظر محتوایی، کارگردانی، بازیگری و دیگر موارد هنری، حرف‌های زیادی برای گفتن دارند.

|

پیام دبیرکل انجمن دراماتراپی ایران به مناسبت هفته جهانی دراماتراپی

دنیا برای آباد شدن، انسان‌های معمولی کم دارد
پیام دبیرکل انجمن دراماتراپی ایران به مناسبت هفته جهانی دراماتراپی

دنیا برای آباد شدن، انسان‌های معمولی کم دارد

دبیر کل انجمن بین‌المللی دراماتراپی ایران به مناسبت هفته جهانی دراماتراپی نوشت نمایش‌درمانی به ما توصیه می‌کند که انسان‌هایی معمولی باشیم زیرا دنیا انسان‌های معمولی کم دارد.

|

برگزاری اختتامیه بزرگ‌ترین رویداد نمایش محیطی خاورمیانه

شانزدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر خیابانی مریوان برگزیدگانش را شناخت
برگزاری اختتامیه بزرگ‌ترین رویداد نمایش محیطی خاورمیانه

شانزدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر خیابانی مریوان برگزیدگانش را شناخت

مراسم اختتامیه شانزدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر خیابانی مریوان صبح امروز (شنبه بیست‌ونهم مهر) با حضور مدیرکل هنرهای نمایشی، استاندار کردستان، دبیر جشنواره، مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی، داوران، هنرمندان و مخاطبان و علاقه‌مندان هنر نمایش در سالن اجتماعات نشاط مریوان ...

|