در حال بارگذاری ...
یک سال با جشنواره تئاتر فجر

مسئو‌لیت‌پذیری اجتماعی و اقتصاد مقاومتی محورهای جدید جشنواره سی‌وپنجم

افزایش محورهای مورد تاکید و افزایش بخش‌های اصلی و همچنین شکل برگزاری بخش‌های جنبی از جمله اصلی‌ترین تفاوت‌های فراخوان جشنواره سی‌‌وپنجم تئاتر فجر در مقایسه با فراخوان دوره قبل است.

به گزارش ایران تئاتر، سی‌وپنجمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به عنوان مهم‌ترین و معتبرترین رویداد نمایشی کشور در حالی‌ از روز دیگر آغاز می‌شود که با توجه به فراخوان جشنواره امسال، حضور سعید اسدی به عنوان دبیر جشنواره برای دومین سال متوالی و همچنین برگزاری منظم و بدون حاشیه برنامه‌های اعلام شده از سوی دبیرخانه جشنواره تاکنون، به طور کلی سطح توقعات دوستداران و اهالی تئاتر را نسبت به برگزاری این رویداد مهم تئاتری هم از لحظ کمی و هم از لحاظ کیفی بالا برده است.

 

جشنواره تئاتر فجر و توقعات تئاتری‌ها

البته یکی از نکاتی که به نظر می‌رسد بعضا مغفول می‌ماند این است که برآورده شدن توقعات دوستداران و هنرمندان تئاتر اگرچه بسیار مهم و حائز اهمیت است اما قطعا این مسئله تنها وظیفه جشنواره تئاتر فجر نیست و اصولا این جشنواره حتی با فرض اینکه در بهترین و ایده‌ال‌ترین شکل ممکن برگزار شود نیز نمی‌تواند به تنهایی از پس این امر بربیاید. در واقع نه تنها جشنواره تئاتر فجر بلکه هیچ فستیوال‌ هنری در دنیا وجود ندارد که با چنین رویکردی برگزار شود. به عبارتی دیگر برگزاری فستیوال‌های هنری و فرهنگی (با توجه به تاثیر زیاد و کارکردهای فراوان هنر در قالب‌های مختلف) امری است که در همه کشورهای دنیا و برای دستیابی به اهدافی مشخص توسط افراد و جریان‌های مختلف فکری و هنری برگزار شده و می‌شود. و این امر در رابطه با جشنواره‌هایی که در کشور ما برگزار می‌شود، از جمله جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر نیز صادق است و لذا پیش از هر چیز لازم است که همه کسانی‌که به نوعی با این جشنواره مرتبط هستند (از برگزارکنندگان جشنواره گرفته تا دوستداران و هنرمندان تئاتر) این نکته را نادیده نگیرند. البته درباره اهداف برگزاری فستیوال‌ها و همچنین محورهایی که هر کدام در هر دوره مورد توجه قرار می‌دهند اشکال و گونه‌های متنوعی در دنیا وجود دارد که پرداختن به آن از حوصله این سطور خارج است.

جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر نیز بر اساس آنچه ذکر شد و همانطور که از عنوان آن مشخص است به بهانه سالروز پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن‌ماه سال 57 و با هدف اولیه مشارکت هنرمندان تئاتر در جشن‌های انقلاب کارش را در سال1361  آغاز کرد. جشنواره‌ای که به مرور ضمن حفظ هدف اولیه و عنوان خود، اهداف بیشتر و بزرگ‌تری را در پیش گرفت و هر سال با توجه به نیازها و شرایط اجتماعی، سیاسی و فرهنگی با تاکید بر محورهایی که از سوی سیاستگذاران و برگزارکنندگان آن در فراخوان‌های جشنواره اعلام می‌شود اقدام به پذیرش آثار نمایشی کرد. این امر طی این سال‌ها به قدری رشد کرد که امروز بی‌شک این جشنواره به مهم‌ترین و بزرگ‌ترین جشنواره تئاتری ایران و خاورمیانه تبدیل شده است.

 

مسئو‌لیت‌پذیری اجتماعی و اقتصاد مقاومتی محورهای جدید جشنواره سی‌وپنجم

در همین راستا و طبق روال سنوات گذشته روز 25 اردیبهشت‌ماه سال 95 فراخوان و آیین‌نامه سی‌وپنجمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر توسط دبیرخانه این جشنواره منتشر شد. فراخوانی که ضمن اعلام چگونگی پذیرش آثار و تغییرات احتمالی آیین‌نامه‌ای، مهم‌ترین هدف‌اش مشخص کردن اهداف و محورهای مورد تاکید برگزارکنندگان آن است.

پس از انتشار فراخوان جشنواره سی‌وپنجم همانطور که قابل پیش‌بینی بود این فراخوان در مقایسه با فراخوان دوره قبل هم در اهداف و هم در محورهای مورد تاکید و هم در نحوه پذیرش آثار (البته در راستای بهبود کم و کیفی جشنواره) تغییرات متعددی داشت.

«ارزش‌ها و دستاوردهای انقلاب اسلامی و دفاع مقدس» یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین محورهایی است که در 35 دوره جشنواره گذشته تغییری نکرده چراکه هر تغییری در این محور فلسفه ماهوی برگزاری جشنواره تئاتر فجر را تغییر می‌دهد. علاوه بر این محورهای مورد تاکید جشنواره امسال در مقایسه با سال گذشته از 9 محور به 10 محور افزایش یافته است. به این ترتیب که دو محور «کوشش برای نگاهی ویژه به اقتصاد مقاومتی در جهت تحقق کاربردی آن» و «مسئولیت‌پذیری اجتماعی در همه عرصه‌های زندگی و هنر» به عنوان محورهای تازه تعریف جایگزین «انسجام و وفاق ملی در مسیر همدلی و همزبانی» شده است.

«بهره‌گیری از مفاهیم و جلوه‌های فرهنگ، تاریخ و ادبیات غنی ایرانی اسلامی«، «نگاه کاوشگرانه و مدبرانه به جامعه، مسائل اجتماعی و اخلاق مدنی»، «اندیشه‌ورزی و ارتقاء ذائقة فرهنگی و هنری جامعه از طریق هنر شریف تئاتر»، «توجه به مفاهیم و ارزش­ های والای فراگیر، جهانی و مشترک انسانی»، «نفی خشونت، کشتار، تروریسم و جنگ طلبی و کوشش برای صلح جهانی»، «اهمیت دادن به روابط بینافرهنگی و بهره‌گیری از زمینه‌های بومی» و «توجه به تئاتر ایرانی در جهت توسعه فرهنگی» به عنوان دیگر محورهای مورد تاکید جشنواره در مقایسه با فراخوان سال گذشته تغییری نکرده است.

 

نگاهی کلی به روند افزایش بخش‌های اصلی از دوره اول تا سی‌وپنجم

سی‌وپنجمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در حالی در 10 بخش اصلی برگزار می‌شود که در نخستین دوره جشنواره تئاتر فجر تنها در سه بخش مسابقه، تعزیه و نمایشنامه‌نویسی برگزار شده است. با نگاهی به فراخوان‌های سال‌های گذشته تغییرات و افزایش بخش‌های جشنواره نشان از گسترده‌تر شدن فعالیت‌ها و تلاش برگزارکنندگان جشنواره برای پوشش هرچه بیشتر هنرمندان تئاتر دارد.

بر همین اساس بعد از دوره نخست که جشنواره تنها در دو بخش برگزار شد، هر 5 سال شاهد افزایش بخش‌ها و ترکیب بخش‌ها با هم و همچنین تغییرات عمده‌ای در عناوین آنها هستیم. به همین ترتیب در دوره پنجم جشنواره در 4 بخش‌ مسابقه، میهمان، ویژه و جنگ، در دوره دهم در 5 بخش مسابقه، خارجی، پرده‌خوانی، نمایش‌های کمدی و فیلم تئاتر، در دوره پانزدهم در 5 بخش اصلی مسابقه، میهمان ، ویژه ، خیابانی، نقالی در کنار برگزاری دومین گردهمایی بررسی نمایش در ایران، در دوره بیستم در 8 بخش‌مسابقه، خیابانی، خارج از مسابقه ، بین‌الملل، تعزیه علوی، مرور، آئینی موسیقائی و دانشگاهی، در دوره بیست‌وپنجم 84 نمایش در 5 بخش جشنواره جشنواره‌ها، بین‌الملل، منتخب تولیدات صحنه‌ای ایران، ویژه سال پیامبر اعظم، منتخب تولیدات خیابانی ایران  و ‌کودک و نوجوان، در دوره سی‌ام جشنواره در 16 بخش مرور، تئاتر مناطق، خیابانی، تجربه‌های نو، چشم انداز، نگاه ویژه، مسابقه بین‌الملل، مسابقه ایران، بازار تئاتر ایران، مسابقه عکس و مسابقه پوستر، تولید نمایشنامه و نمایشنامه‌خوانی، رادیو تئاتر، پژوهش، کارگاه‌های آموزشی و نشست‌های تخصصی و فجر استانی، و امسال در سی‌و پنجمین دوره جشنواره تئاتر فجر در 10 بخش اصلی برگزار می‌شود.

بخش‌های جشنواره امسال در مقایسه با سال گذشته از 9 بخش به 10 بخش افزایش یافته است. به این ترتیب که در سال گذشته جشنواره در 9 بخش نسل نو، تولیدات تازه‌ی تئاتر ایران، مرور تئاتر ایران، تئاتر ملل، بخش‌های رقابتی، تئاتر خیابانی، مسابقه نمایشنامه‌نویسی، مسابقه و نمایشگاه عکس و مسابقه و نمایشگاه پوستر برگزار شد و امسال در 10 بخش اصلی نسل نو تئاتر ایران، مرور تئاتر ایران، تئاتر ملل، رقابتی نمایش‌های صحنه‌ای، میهمان، به علاوه فجر، اجراهای محیطی، تعاملی و دیگر گونه‌های اجرایی تئاتر بیرونی، مسابقه نمایشنامه‌نویسی، مسابقه و نمایشگاه عکس و مسابقه و نمایشگاه پوسترو هویت بصری برگزار می‌شود.

 

انتشار 7 فراخوان برای جشنواره سی‌وپنجم

امسال در مجموع برای برگزاری بخش‌های مختلف سی‌وپنجمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر با دبیری سعید اسدی، 7 فراخوان توسط دبیرخانه به تناوب منتشر شد. این فراخوان‌‌ها عبارتند از: فراخوان اصلی جشنواره تئاتر فجر، فراخوان تخصصی بخش به علاوه فجر (+فجر) به عنوان یکی از دستاوردهای مهم دوره سی‌وچهارم برای به کارگیری ظرفیت ایجاد شده از رویش تماشاخانه‌های خصوصی و امکان بروز و ظهور بخشی دیگر از تولیدهای تئاتر ایران در این تماشاخانه‌ها، فراخوان همایش پژوهشی جشنواره با عنوان «شهر، شهروندی و تئاتر»، فراخوان تخصصی مسابقه عکس تئاتر، فراخوان مسابقه پوستر تئاتر وطراحی هویت بصری گروه‌های نمایشی، فراخوان برگزاری نخستین کارگاه های آموزشی، فراخوان فروش اینترنتی بلیت جهت برای تامین امکانات فروش و ارائه الکترونیکی اینترنتی بلیت‌های جشنواره از شرکت‌ها و مؤسسات برخوردار از زیرساخت‌ها و شرایط لازم و دارای تجارب کافی و فراخوان برگزاری کارگاه آموزشی یونان.

 

نکته آخر

نکته آخر که لازم است هم برگزارکنندگان جشنواره و هم هنرمندان تئاتر  به آن توجه ویژه‌ای داشته باشند این است که جشنواره در واقع محل نمایش و بروز استعدادها یا تجربیات جدید در حوزه خاص کاری آن فستیوال است. یعنی در پیش نمایش برای آثاری که جنبه‌هایی در آنها وجود دارد که به لحاظ تجربه هنری و تجربه صنعتی و یا در آن ژانر خاص صاحب یکسری خصایص هستند که آن ویژگی‌ها می‌تواند به بهتر دیده شدن آثار کمک کند. به عبارتی دیگر جشنواره‌هابین المللی فجر درعرصه های مختلف هنری پلی برای طرح آثار جدید و ارایه تجربیات تازه در تئاتر، سینما، موسیقی و... هستند و اگر روند رو به رشد امر والای تئاتر در راستای تعالی انسان و هنر وجود نداشته باشد دستاورد ارزشمندی به دست نمی‌آید.




مطالب مرتبط

گفت‌و‌گو با داور بخش دانشجویی چهل‌ودومین جشنواره تئاتر فجر

بهرام جلالی‌پور: ضعف امروز تئاتر ما، نمایشنامه است
گفت‌و‌گو با داور بخش دانشجویی چهل‌ودومین جشنواره تئاتر فجر

بهرام جلالی‌پور: ضعف امروز تئاتر ما، نمایشنامه است

بهرام جلالی‌پور، داور بخش دانشجویی چهل‌ودومین جشنواره تئاتر فجر، با بیان اینکه ضعف امروز تئاتر ما، نمایشنامه است و باید نمایشنامه نویسی به یک شغل خودکفا با درآمد مکفی تبدیل شود تا نمایشنامه نویس تمام وقت خود را به خلق آثار جدید اختصاص دهد، گفت برگزیدگان این جشنواره جزو ...

|

گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش فراگیر جشنواره تئاتر فجر

«خودپرواز» و طرح موضوع عدم مناسب‌­سازی خودپرداز بانکی برای نابینایان
گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش فراگیر جشنواره تئاتر فجر

«خودپرواز» و طرح موضوع عدم مناسب‌­سازی خودپرداز بانکی برای نابینایان

کارگردان نمایش «خودپرواز» قشر توان‌خواه جامعه را که شامل نابینایان نیز می‌­شود، دارای مشکلات فراوانی دانست و معتقد است این مشکلات باعث می­‌شود تا برخی از این عزیزان به جای مشارکت در فعالیت‌­های اجتماعی، به انزوا کشیده شوند. او موضوع عدم مناسب­‌سازی بانکی و خودپرداز ...

|

کارگردان حاضر در بخش تازه‌های تئاتر جشنواره گفت

کیانوش احمدی: امیدوارم نگاه عادلانه جشنواره در انتخاب و داوری آثار ادامه‌دار باشد 
کارگردان حاضر در بخش تازه‌های تئاتر جشنواره گفت

کیانوش احمدی: امیدوارم نگاه عادلانه جشنواره در انتخاب و داوری آثار ادامه‌دار باشد 

کیانوش احمدی، کارگردان حاضر در بخش تازه‌های تئاتر بر رویکرد عادلانه چهل‌ویکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در انتخاب آثار و داوری آن‌ها تاکید کرد. 

|

دهمین جلسه نقد آثار بخش صحنه‌ای جشنواره تئاتر فجر برگزار شد

فریادی از سیاهی، فضای اکسپرسیون و شرافت محتوایی
دهمین جلسه نقد آثار بخش صحنه‌ای جشنواره تئاتر فجر برگزار شد

فریادی از سیاهی، فضای اکسپرسیون و شرافت محتوایی

جلسه دهم نقد آثار صحنه‌ای چهل‌و‌دومین جشنواره تئاتر فجر، یازدهم بهمن با حضور منتقدان، هنرمندان و علاقه‌مندان برگزار شد و مطابق روال این نشست‌ها، سه نمایش مورد تحلیل قرار گرفتند.

|

گفت‌وگو با اتابک نادری، عضو هیئت‌داوران بخش صحنه‌ای جشنواره تئاتر فجر 42

آثار در فرم و محتوا بسیار متنوع هستند
گفت‌وگو با اتابک نادری، عضو هیئت‌داوران بخش صحنه‌ای جشنواره تئاتر فجر 42

آثار در فرم و محتوا بسیار متنوع هستند

عضو هیئت داوران بخش صحنه‌ای چهل و دومین جشنواره تئاتر فجر، نمایش‌های این بخش از جشنواره را بسیار متنوع عنوان کرد و گفت نمی‌توان در یک جمله ارزیابی کلی برای بخش صحنه‌ای و مجموعه آثاری که در این بخش حضور دارند، ارائه داد.

|

گفت‌وگو با عضو هیئت‌داوران بخش صحنه‌ای جشنواره 42 تئاتر فجر

پیام فروتن: تناسب، از بدیهیات طراحی صحنه است
گفت‌وگو با عضو هیئت‌داوران بخش صحنه‌ای جشنواره 42 تئاتر فجر

پیام فروتن: تناسب، از بدیهیات طراحی صحنه است

پیام فروتن، طراح صحنه پرسابقه عرصه تئاتر و یکی از اعضای هیئت‌داوران بخش صحنه‌ای چهل‌ودومین جشنواره تئاتر فجر با اشاره به اینکه مهم‌ترین نکته در طراحی صحنه، رعایت تناسب است، می‌گوید در خیلی از کارهای این بخش، بدیهیات طراحی صحنه در نظر گرفته نشده که اولین آن تناسب است.

|

گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش غیررقابتی جشنواره تئاتر فجر

ناصر علاقبندان: «نشخوار»، روایتی متفاوت از جنگ جهانی آخرین است
گفت‌وگو با کارگردان حاضر در بخش غیررقابتی جشنواره تئاتر فجر

ناصر علاقبندان: «نشخوار»، روایتی متفاوت از جنگ جهانی آخرین است

ناصر علاقبندان کارگردان نمایش «نشخوار» می‌گوید این نمایش نگرشی فلسفی به سبک زندگی امروز جامعه جهانی دارد و به نوعی هشدار به این شیوه زندگی می‌دهد.

|

گفت‌و‌‌‌‌گو با کارگردان راه‌یافته به جشنواره فجر 42

یوسف دادجو: «هزار و320»؛ داستان عشق به وطن را روایت می‌کند
گفت‌و‌‌‌‌گو با کارگردان راه‌یافته به جشنواره فجر 42

یوسف دادجو: «هزار و320»؛ داستان عشق به وطن را روایت می‌کند

یوسف دادجو، کارگردان نمایش «هزار و320»، که در بخش مسابقه تئاتر ایران چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر روی صحنه رفت، این اثر نمایشی را روایت عشق به وطن، شجاعت و جانفشانی ابوالفضل مجرد فراقی و همرزمانش در مقابل قشون روس دانست.

|

گفت‌وگو با کارگردان نمایش خیابانی حاضر در جشنواره تئاتر فجر

سوران حسینی: مشارکت مخاطب در «نقطه سر خط» پررنگ شده است
گفت‌وگو با کارگردان نمایش خیابانی حاضر در جشنواره تئاتر فجر

سوران حسینی: مشارکت مخاطب در «نقطه سر خط» پررنگ شده است

سوران حسینی، کارگردان حاضر در جشنواره تئاتر فجر با اشاره به اینکه در تئاتر خیابانی، تکرارها زیاد شده است و این تکرار، مخاطب را از پذیرش تغییرات بازمی‌دارد، می‌گوید در «نقطه سر خط» تلاش کردیم با استفاده از شیوه‌های نوین، کاری تازه و درخور مخاطب ارائه دهیم.

|

نظرات کاربران