او تنها می‌ماند
گزارش یک گفت وگو با رحمت امینی نویسنده و کارگردان «مجلس غریب تنهایی» در روزنامه اعتماد امروز منتشر شده است که می خوانید:
روزنامه اعتماد:
نمایش «مجلس غریب تنهایی» به نویسندگی و کارگردانی رحمت امینی، طراحی صحنه حسن وارسته و بازیگری علی سرابی هر شب ساعت 19 در تالار کوچک تئاتر شهر در نخستین همایش سراسری آیین‌های عاشورایی اجرا می‌شود.این نمایش اؤری مدرن و برگرفته از تکنیک‌های تعزیه است. کارگردان، طراح صحنه و بازیگر سعی بر آن داشته‌اند تا با بهره‌گیری از اصول و قواعد تعزیه و بر پایه تئوری‌های تئاتر روانشناختی به ساختاری مدرن و امروزی از اجرا برسند.
امینی که پدرش هیات حسینی )ع( دارد، علاقه خاصی به امام حسین )ع( دارد و همین پیشینه و توجه خانوادگی به شخصیت امام حسین )ع( را یکی از دلایل کارکردن درباره این شخصیت می‌داند. دلیل دوم مربوط به تجربیات دوره آکادمیک اوست. او در دوران تحصیل به همراه امیر آتشانی برای آشنایی با شکل و شیوه اجرایی تعزیه چند تجربه مانند مجلس علی اکبر )ع( را اجرا کرده‌اند.همچنین در این دوران با آثار بهرام بیضایی که بطور غیرمستقیم از تعزیه در آؤارش بهره گرفته، آشنا شده است. بنابراین آثار بزرگانی از این دست فرصت خوبی را برای رحمت امینی فراهم کرده تا به شکل بهتری درباره تعزیه مطالعه و تجربه کند. امینی همچنین به شخصیت های مذهبی مانند امام حسین )ع( و ابوذر علاقه زیادی دارد و برای چند بار درباره آنها متن نوشته است. او در دوره فوق لیسانس فیلمنامه‌یی درباره ابوذر می‌نویسد که این شخصیت هم مانند امام حسین )ع( در راه حقانیت گفته خود پایداری می‌کند و هر دو در نهایت در راه حقیقت‌طلبی جان خود را ایثار می‌کنند.
نویسنده «مجلس غریب تنهایی» درباره دیالوگ‌های کلیدی و متاؤرکننده اؤرش می‌گوید: در جایی آمده که «او تنها بود و هرکسی می‌خواست که با او بماند، تنها می‌شد.» به هرحال امام )ع( تنها بود، با آنکه اهل بیتش در کنارش بودند. دلیل ماندگاری این شخصیت‌ها هم این بود که در برابر مسائلی یک تنه ایستادگی می‌کردند که آخرش شهادت و رسیدن به خدا هست.
ریشه «مجلس غریب تنهایی» به همایش مونودراما که در محرم سال 81 در حوزه هنری اجرا شده برمی‌گردد. در آن زمان بنابر پیشنهاد دکتر مهدی پوررضاییان، رییس وقت مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری یک گروه سه نفره )مهرداد رایانی، نصرالله قادری و رحمت امینی( ماموریت یافتند که با موضوع واقعه کربلا و ساختار مونودراما آؤاری تک‌نفره را اجرا کنند. حسن وارسته، طراح صحنه «مجلس غریب تنهایی» شتابزدگی و کمبودهزینه را دو دلیل عمده برهم‌ریختگی اجرای آن زمان تلقی می‌کند. آنها مجبور شده‌اند که با توجه به کمبود بودجه باکمترین امکانات در صحنه حضور داشته باشند. همچنین امینی مشکل دیگر را شیوه رئالیته اجرا می‌داند که در آن زمان هنوز به تحلیلی منسجم و دقیق درباره اجرا نرسیده بودند. بلکه در آن اجرا می‌خواستند در آن فضای رئالیته نمایش درباره یک شخصیت باشد که از شب عاشورا از خیمه حسین )ع( بیرون می‌رود و بعدها برای جبران این ندامت به وقایع‌خوانی عاشورا می‌پردازد. اما آن اجرا با این تحلیل نمی‌توانست انتظارات تماشاگر امروزی را برآورده کند. نویسنده «مجلس غریب تنهایی» می‌خواهد که در این متن به 3 نوع روایتگری بپردازد. در ابتدا یک راوی داریم که با تغییر لحن
و رفتارهای خاص به مرور به نقال تبدیل می‌شود. بعد پرده‌یی پشت او قرار می‌گیرد که با نشان دادن اشکال و تصاویر و تغییر لحن به پرده‌خوان تبدیل می‌شود و با نشستن تصویر روی پرده‌خوان، او شبیه‌خوان می‌شود. نقال، پرده‌خوان و شبیه‌خوان روایتگران متنی هستند که هر سه در نقش مستحیل نمی‌شوند و همین باعث می‌شود که نوعی فاصله‌گذاری بین دنیای متن و بازیگر )روایتگر( ایجاد شود.
یکی از بهترین امتیازهای این نمایش انتخاب یک بازیگر توانمند و معتقد است. علی سرابی در سال 81 از سوی کانون منتقدان تئاتر و برای بازی در نمایش آندرانیک به عنوان بهترین بازیگر سال انتخاب شد، امینی هم یکی از اعضای هیات داوران بود که بعد از آن از سرابی خواست که برای این متن وارد میدان شود. سرابی علاوه بر آنکه از صدای گرم و بدن منعطف برخوردار است، به دلیل آنکه سالها در هیات عزاداری فعال بوده بهتر می‌تواند دنیای متن راهنگام بازی بازآفرینی کند.
هاله انرژی
امینی به دنبال ایجاد یک هاله انرژی بوده است. او معتقد است که در این گونه آؤار می‌توان فضایی انرژیکال ایجاد کرد که در آن حتی تماشاگران غیرمعتقد نیز بتوانند با بن‌مایه اؤر و حس و حال آدم‌های متن ارتباط برقرار کنند. او از سعدی افشار سیاه‌باز، استاد ترابی نقال، علاءالدین قاسمی تعزیه‌خوان و فرهاد آییش بازیگر به عنوان چهره‌هایی یاد می‌کند که در این سالها توانسته‌اند توسط بازی خود در یک اجرا به هاله انرژی برسند. امینی همچنین از نمایش «رقا روی لیوان‌ها» مثال می‌آورد که در یک موقعیت موجز که دو نفر پشت میزی نشسته بودند، همه چیز تبدیل به انرژی‌یی قوی برای جذب تماشاگر شده بود.درباره «مجلس غریب تنهایی» باید گفته شود که تا حدی این انرژی ایجاد شده است،اما گروه نیایش باید در تجربیات بعدی خود بتواند فراتر از این برسد و بهتر بتواند با غلبه بر کاستی‌های احتمالی، انرژی فراگیر را در فضای سالن و در حین اجرا تولید کند.
تکنیک‌های تعزیه
گروه نیایش بر آن بوده‌اند که به شکل دیگر گونه‌یی از عناصر و تکنیک‌های تعزیه، نقالی و پرده‌خوانی بهره‌برداری نمایشی کنند. البته چندان هم به تکنیک‌های کلیشه‌یی توجه ندارند، مثلاص نشان دادن یک رود با تشت آب، امروز در تمام دنیا استفاده می‌شود و این تکنیک چندان تازگی ندارد. بلکه باید به دنبال استفاده بهتر از این تکنیک‌ها بود که بداعت و تازگی هم در صحنه موج بزند. مثلاص آنها از یک زین به عنوان اسب در صحنه استفاده می‌کنند که خود این حرکت یک نشانه‌سازی است. یا زین و شمشیر دلالت بر مردم کوفه دارد که علیه امام حسین )ع( آماده نبرد شده‌اند. یا با چند نیزه و روبان سرخ حلقه محاصره امام حسین )ع( در شب واقعه تصویر می‌شود. این تصاویر و میزانسن‌ها در این اؤر برای اولین‌بار اجرا شده که در عین حال ریشه در تعزیه دارد. آنها یک بار با انتقادی بجا از سوی امام جمعه اسلامشهر روبرو شده‌اند. او گفته در فضایی که امام حسین )ع( قرار می‌گیرد، فرد دیگری وارد نشود و همچنین با یک روبند سبز روی امام )ع( را بپوشانند. حتی در این اجرا معاویه پای سکو می‌نشیند و اصلا جرات ندارد که به آنجا پا بگذارد.