یادداشت عسل عصری ملکی نویسنده «حکایت زنی بی‌نام‌ونشان»
بازنمایی بخشی از جان‌فشانی‌های زنان در انقلاب مشروطه
نمایشنامه خوانی «حکایت زنی بی‌نام‌ونشان» نوشته عسل عصری ملکی و به کارگردانی نسرین ساداتیان در خانهنمایش ادارهتئاتر اجرا میشود.
نمایشنامه خوانی «حکایت زنی بی‌نام‌ونشان» نوشته عسل عصری ملکی و به کارگردانی نسرین ساداتیان روز شنبه 7 اسفند در خانهنمایش ادارهتئاتر اجرا میشود.
به گزارش ایران تئاتر این نمایشنامه بر اساس داستان طوطی و بازرگان اثر مولانا جلالالدین بلخی و بر پایه اصول نمایشهای ایرانی به رشتهی تحریر درآمده که در بخش نمایشنامهنویسی هفدهمین جشنواره نمایشهای آیینی و سنتی، نمایشنامه ای برگزیده‌شده است.
عسل عصری ملکی با ارسال یادداشتی به ویژگی‌های نگارشی و محتوایی نمایشنامه «نمایشنامه‌ی حکایت زنی بی‌نام‌ونشان» اشاره داشته است.
در این یادداشت آمده: اغلب بامطالعه‌ی کتب تاریخی و انقلاب‌های بزرگی که در طول تاریخ بشری رخ‌داده‌اند، بانام بزرگ‌مردانی مواجه می‌شویم که هر یک به‌زعم خویش، درروند شکل‌گیری و پیشروی به‌سوی انقلاب‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی، نقش داشته‌اند. در این میان به‌ندرت به فداکاری‌ها و مجاهدت‌های زنان در طول وقایع مذکور، اشاره میشود؛ ازاین‌رو آنان اغلب گمنام‌اند و در میان طوفان حوادث همچون غباری محوشده‌اند و به‌ندرت رد پایی از ایشان در میان صفحات تاریخ به‌جامانده است. یکی از این دوران مهم و تاٴثیرگذار در ایران، روزهای پیش و پس از به وقوع پیوستن انقلاب مشروطه است. دورانی که زنان بسیاری همچون مردان، اسلحه به دست گرفتند، در سنگرهای مبارزه لباس رزم به بر کردند و پا به پای مردان و با حفظ شرف و ایمان خویش، دست به مبارزه زدند و تا پای جان درراه مقابله با فاسدان و زورگویان، مجاهدت نمودند. مبارزات زنان در این دوران تنها به مبارزات مسلحانه ختم نشد، بلکه آنها با اعمالی همچون تهیه‌ی آذوقه، ترمیم و دوخت لباس مبارزان و خبررسانی میان جبهه‌ها، به یاری آنان شتافتند.
کنکاش در ظرفیت‌های نمایشی متون کهن فارسی و به تصویر کشیدن این متون در غالب نمایش، ازجمله دغدغه‌های ذهنی‌ام در مواجهه با آثار فاخر ادبیات فارسی است. در این مرحله می‌توان عمل اقتباس را، صرف‌نظر از شیوه‌ی بهره‌گیری از آن، یکی از مهم‌ترین روش‌ها در خوانش متون مذکور، قلمداد نمود. نمایشنامه‌ی حکایت زنی بی‌نام‌ونشان بر اساس داستان «طوطی و بازرگان» اثر «مولانا جلالالدین بلخی» و با بهره‌گیری از شیوه‌ی اقتباس آزاد و در بستری تاریخی دوران مهاجرت صغرا (حکومت مظفرالدین شاه قاجار)، سعی در بازنمایی بخشی از جان‌فشانی‌های زنان، در روزهای پرآشوب و تاریخ‌ساز انقلاب مشروطه را، دارد. ازاین‌رو با همراهی و همدلی دوست عزیزم، خانم نسرین ساداتیان که با تمام همّ خویش کارگردانی این نمایشنامه را بر عهده دارد، بر آن شدیم تا اثر مذکور را در قالب نمایشنامه خوانی عرضه کنیم.
جان‌فشانی‌های زنان مسلمان، آگاه و مبارز دوران انقلاب مشروطه که درراه احقاق حقوق مردمان سرزمینشان و با حمایت بی‌دریغ از علمای متدین دوران مذکور، تصاویری بی‌بدیل از خویش به‌جای گذاشته‌اند که متاٴسفانه بعضاً در میان انبوه نقش‌ها و تصاویر مردان مبارز رنگ‌باخته‌اند؛ مرا ترغیب نمود تا مواجهه‌ی آنان را با برخی از زنانی که عمر خویش را در اندرونی‌ها و با نشستن پای بساط رمالان و خرافه‌پرستی، می‌گذرانند، در قالب نمایشی زنانه و بر پایه‌ی اصول نمایشهای ایرانی، به رشتهی تحریر درآورم. امید است نمایشنامه‌ی مذکور توانسته باشد تا حدی ارتباطی مناسب میان متون کهن فارسی، وقایع تاریخی و نمایشهای ایرانی برقرار کند.
در پایان سخن، از استاد بزرگوارم، جناب دکتر محمدحسین ناصربخت که در تمامی مراحل نگارش این نمایشنامه راهنمایم بودند، کمال تشکر و قدردانی رادارم. همچنین از اساتید گرامی آقایان کاظم شهبازی و دکتر داود فتحعلی بیگی که با ذکر نکاتی ارزشمند در پرورش هر چه بیشتر این نمایشنامه مرا یاری نمودند، سپاسگزارم. از دوستان مهربانم: نسرین ساداتیان، علی نوروزی، مرضیه (مژگان) محمدقلی، ندا شفیعی، راحیل سرهنگی و فریده یزدانی که با حضور و همراهی خویش سبب به وجود آمدن گروهی کوچک و صمیمی شدند، تشکر می‌کنم.
این نمایش با حضور عوامل ذیل نمایشنامه خوانی میشود:
نقش خوانان (به ترتیب حضور): علی نوروزی، مرضیه (مژگان) محمدقلی، ندا شفیعی، راحیل سرهنگی، عسل عصری ملکی، نسرین ساداتیان، فریده یزدانی
زمان: شنبه 7 اسفندماه ساعت 17
مکان: تهران، میدان فردوسی، خیابان موسوی، کوچهی محمد آقا، ادارهی تئاتر