حاضر نیستم چهل هزارتومان پول بلیت از مردم بگیرم و بریزم توی جیب بازیگر ستاره

موسوی در کمدی موزیکال خواستگاری با وام گیری از نمایش نامه آنتوان چخوف ن بر پایه الگوهای اصیل تئاتر ایرانی به اجرا در می آورد.او درسال های قبل سوای اجرای نمایش هایی برمبنای نمایش نامه های خارجی آثار ماندگاری در حوزه نمایش های سنتی ایرانی خلق کرده است. نمایش اندر حکایت بلدیه اصفهان  که درآن موسوی یک روایت مستند تاریخ از دوره قاجار را ارائه می کند و با بهره گیری از مجالس شادی آور زنانه کارش را روی صحنه برد .  موسوی درنمایش کابوسهای مرد مشکوک هم اتفاقاتی را در دوره قاجار با بهره گیری از نمایش تخت حوضی روایت می کند. رسم عاشق ، سیاست خواجه و نمایش طلسم صبح گل از جمله کارهای موفق بازیگری و کارگردانی عظیم موسوی محسوب می شوند. موسوی در سه دهه فعالیتش جوایز متعددی را نیز به دست آوده است . نمایش کمدی موزیکال خواستگاری به نویسندگی و کارگردانی عظیم موسوی از سوم فروردین ماه همزمان با آغاز سال جدید هر شب ساعت 19:30 در تماشاخانه سنگلج به روی صحنه  رفته است. این نمایش برگرفته از نمایشنامه خواستگاری چخوف است که با استفاده از نمایش های آیینی-سنتی همچون تخت حوضی، نقالی و شبیه خوانی در حال و هوای فرهنگ شمال ایران آداپته شده و به صورت کمدی- موزیکال اجرا می شود . نمایش  خواستگاری با لهجه گیلکی داستان دو همسایه ثروتمند به نام های گل آقا و پیل آقاست که هنگام خواستگاری گل آقا از دختر پیل آقا اتفاقاتی می افتد که اصل ماجرا کاملا فراموش می شود . در این نمایش بازیگرانی چون محمود راسخ فر، علی فتحعلی، ثمیلا کریمی، رضا گیلانپور و حمیدرضا مرادی ایفای نقش می کنند. سرپرست گروه موسیقی این نمایش زهره عشقی خاص است و بهروز آزاد پرتو، نیوشا سردشتی، منصوره احمدی، عطیه دلاور، آذین فولادوند، مریم محققی و مهین هنردوست اعضای این گروه هستند .  گفتنی است نمایش خواستگاری پس از دو دوره اجرای موفق در تماشاخانه سنگلج و به عنوان اولین اثر در فصل مرور آثار مورد اقبال این تماشاخانه دوباره اجرای عمومی شده است. با عظیم موسوی در باره اجرای نمایشش گفت وگویی انجام داده ایم .

رونق گرفتن اجرای نمایش در روزهای آغازین سال نو  را چگونه ارزیابی می کنید؟

این طرح در ابتدای راهش ودرمرحله آزمون و خطا قرار دارد . بنابراین باید منتظراستقبال و یا عدم استقبال مخاطبان از این طرح ماند . همیشه تا نیمه دوم فروردین سالن های نمایشی تعطیل بوده اند و زمان می برد مخاطب با این فضای جدید آشنا بشود .

چند سال قبل نمایش نامه خواستگاری را برای اجرای نمایشی توسط رضا فیاضی نوشتید . آیا برای اجرای خودتان ازهمین  این نمایش نامه استفاده کردید؟

قرار بود متن را رضا فیاضی روی صحنه ببرد . اما شرایط برای  اجرا مهیا نشد و در ادامه خودم چند سال قبل متن را بدون تغییر خاصی روی صحنه بردم .

معمولا مخاطبان تئاتری عظیم موسوی را با اجرای نمایش های ایرانی می شناسند. نام و افکار چخوف برایتان چه چذابیت هایی دارد ؟

 من اثر چخوف را ایرانیزه کردم و کلا هر نمایش نامه خارجی را که برای اجرا در نظر می گیرم تلاش می کنم به آن هویت و بافت ایرانی تزریق کنم . تا به حال چهار اثر چخوف را مورد اقتباس قرار داده ام . براساس نمایش نامه مضرات دخانیت و خودکشی چخوف نمایش نامه دوبرادر را به چاپ رسانده ام . علاقه شخصیم در ادبیات روسیه چخوف و نیکلای گوگول است و حرف چخوف جهان شمول است . در نمایش نامه خواستگاری شرلیط و فضایی حاکم است که با فضای فئودالی جامعه ایران در دویست سال قبل تا انقراض سلسه قاجاریه مصداق دارد .

فضای نمایش نامه را به شمال کشور برده اید. دلیل این رویکردتان چه بود؟

در متن چخوف چنین قرابتی وجود داشت و من براین اساس به سراغش رفتم. من در اغلب نمایش هایم به سراغ فرهنگ های مختلف ایرانی مثل قشقایی و آذری ، لری رفته ام . سالها در حوزه آئین های مناطق مختلف کشور تحقیقات میدانی و کتابخانه ای داشتم .

به چه دلیل کارگردان های ما کمتر میل و رغبتی به اجرای نمایش هایی با رویکرد فرهنگ ایرانی دارند؟

مهم ترین دلیلش عدم شناخت به فرهنگ بومی ایران است و نکته جالب این است اساتیدی هم که به این کارگردان ها تئاتر آموخته اند در این زمینه هم شناخت نداشته اند. برای این دوستان درک این مسئله دشوار است که برای مخاطب ایرانی باید نمایش ایرانی اجرا کرد و خودشان را وابسته به تئاتر فرنگی کرده اند . درهرکشوری به جزایران تاکید و اهمیت جدی تئاتر بومی آن کشور است . پز اجرای نمایش فرنگی بدجوری یقه برخی از دوستان را گرفته است. به شخصه نمایش برای مردم ایران و بر طبق مختصات فرهنگیشان روی صحنه می برم . من هم خوب از تئاتر فرنگی اطلاع  دارم و درسش را خوانده ام وچند اجرای فرنگی را تجبه کرده ام .

میزان تغییرات در متن اصلی نمایش نامه چخوف در اجرای جدید خواستگاری به چه نحوی است؟

 به خط اصلی داستان وفادار بودم و درکنارش از اله مان های تئاتر ایرانی مثل تخته روحوضی و شبیه خوانی هم بهره برده ام. در نمایش خواستگاری از منظر شکل اجرایی گذری هم به تعزیه داشتم . ممزوج شدن این هنرهای ایرانی رنگ و لعاب خوش رنگی به اجرای ما داده است .

آیا طراحی نمایش را برای سالن های قاب صحنه ای مثل سنگلج انجام دادید؟

فرمت و جنس نمایش ما به گونه ای بود که مناسب سالن های بلک باکسی است. اما در سالهای اخیر این الزام به وجود آمده که نمایش های سنتی باید در سنگلج اجرا شوند و به نظرم نباید سالن‌های تئاتر را دسته‌بندی کرد.هیچ الزامی وجود ندارد که نمایش‌های سنتی حتما در تماشاخانه‌ سنگلج اجرا شوند و به این واسطه از جریان اصلی تئاتر فاصله بگیرند. این دسته‌بندی کاملا با شعار ما، یعنی تئاتر برای همه مغایرت دارد .

انتخاب بازیگران نمایش را بر چه مبنایی انجام دادید؟

این بازیگران به جز یک مورد در اجرای قبلی خواستگاری در دوازده سال قبل حضور داشتند .

 برای جذب مخاطب بیشتر این رویکرد را نداشتید تا از یکی دو چهره نامدار و مطرح استفاده کنید ؟

من اعتقادی به این کار ندارم و در بحث بلیط هم معتقدم با باید قیمت معقولی داشته باشد  ، تا همه مخاطبان با هر توان مالی  بتوانند به دیدن نمایش بیایند.قیمت بلیط خواستگاری بین 12 تا 15 هزار تومان است ومن حاضر نیستم  چهل هزارتومان پول بلیت برای نمایشم از مردم بگیرم و این پول را بریزم توی جیب بازیگر ستاره .

گفت وگو از احمد محمد اسماعیلی