در حال بارگذاری ...
مرور گزارش های نوروزی ایران تئاتر درباره آثار نمایشی بازتولید شده در سال ۹۵

نمایش هایی که در نوبت اجرا معطل نمی شوند!

ایران تئاتر : در سالیان اخیر، بازتولید نمایش های پرفروش به روالی پایداردر تئاتر ایران تبدیل شده است، که البته موافقان و مخالفانی دارد. در این گزارش اطلاعات نمایش هایی را که در سال گذشته بازتولید شده اند را به تفصیل مرور می کنیم .

تئاتر یکی از کهن ترین هنرهای ایجاد شده توسط بشر بوده، که در طول تاریخ همواره با مشقت های فراوانی دست و پنجه نرم کرده است. اما همچنان در چشم اکثر مردم ایران کوچک و حقیر شمرده شده؛ آن چنان که در دید آنها فردی که در تئاتر به فعالیت می پردازد، فردی است بیکار که جای کسب درآمد، گه گداری در تمرین و یا اجرایی مشغول تفریح است. شاید بتوان دلیل این نگرش را از آن جهت دانست که این هنر اصیل همواره در طول تاربخ پر فراز و نشیب خود به جز چند مقطع کوتاه، در فراهم کردن رفاه دست اندرکاران اش ناتوان بوده است. امروز با رونق اکثر نمایش ها شرایطی فراهم شده است، که جامعه تئاتری خسته و دلگیر از نگاه ترد شده این مردم، تئاتر را به بلوغ رسانده و آن را علاوه بر حرفه مورد علاقه خود به عنوان یک شغل در جامعه معرفی کنند. در چنین شرایطی جامعه تئاتری، غالب نگاه خود را معطوف فروش نمایش ها کرده و تا حدودی کیفیت را از یاد می برند. به طوری که اگر نمایشی در این فضا به فروش خوبی دست پیدا کند، قطعا نمایش خوبی بوده و خیلی راحت سالن ها برای این اثر خالی می شوند.

ازآنجایی که در سالیان اخیر بازتولید نمایش های پرفروش به یکی از عادات مرسوم تبدیل شده است، بسیاری از صاحب نظران معتقدند که بازتولید آثار نمایشی می تواند تئاتر ایران را با آسیب مواجه کند و موجب عقب گرد فرهنگی شود. البته در این سال ها نمایش هایی هم بوده اند همانند خاطرات و کابوس های یک جامه دار اثر ماندگار دکتر علی رفیعی که در دور جدید اجراهای خود نیز با قدرت ظاهر شدند و طریقت درستی را برای آشنایی بیشتر مخاطبان با تئاتر به معنای حقیقی کلمه به همراه آورده اند. در این گزارش اطلاعات نمایش هایی را که در سال گذشته بازتولید شده اند را به مشروح به آگاهی می رسانیم.

 

آخرین نامه (مهرداد کوروش نیا)

«آخرین نامه» اثری صریح، پویا و در عین حال مفرح و تاثیرگذار است. داستان اثر در دوران جنگ تحمیلی و در یکی از مناطق دورافتاده‌ جنگی می‌گذرد. کشاکش اصلی داستان، میان فرمانده‌‌ دسته و دو تن از سربازان تحت‌امر او رخ می‌دهد. این اثر نمایشی برای نخستین بار سال 93 اجرا و  با استقبال بسیاری از مخاطبان تئاتر مواجه شد. «آخرین نامه» اواخر بهمن ماه امسال نیز با همان گروه نمایشی در تماشاخانه پالیز روی صحنه رفت و همانند اجرای سابق خود توانست رضایت مخاطبان را به دست بیاورد. این نمایش به نویسندگی و کارگردانی مهرداد کوروش نیا و با بازی نوید محمدزاده، میثم نوروزی، پوریا رحیمی سام برای تئاتر دوستان به نمایش گذاشته شد.

 

خدای کشتار (علی سرابی)

نمایشنامه «خدای کشتار» بارها در ایران و توسط کارگردان‌های مختلف اجرا شده است. «خدای کشتار» نمایش‌نامه‌ای نوشته یاسمینا رضا در سال 2006 به زبان فرانسوی است که در دسامبر همان سال در زوریخ اجرا شد. این نمایشنامه استعاره‌ای از انسان‌های قدرتمند دوران معاصر است که شخصیت‌ها از همان ابتدای نمایش برای هم نقش بازی می‌کنند.

«خدای کشتار» در خرداد ماه امسال به کارگردانی علی سرابی و با بازی خودش، نوید محمد زاده، مارال بنی آدم و ستاره پسیانی به روی صحنه رفت و در بهمن و اسفند ماه نیز در تماشاخانه پالیز بازتولید شد.

 

ایوانف (امیررضا کوهستانی)

«ایوانف» اقتباسی از نمایشنامه آنتوان چخوف است که اولین نمایشنامه او محسوب می‌شود. این نمایشنامه‌ که جزو کارهای رمانتیک و شاعرانه او است. «ایوانف» به کارگردانی امیررضا کوهستانی، برای اولین بار سال 90 در تماشاخانه ایرانشهر با بازی حسن معجونی، مهین صدری، وحید آقاپور، رضا بهبودی و ...روی صحنه رفت. اجرای «ایوانف» با استقبال خوبی روبه‌رو شد و توانست از سوی منتقدان تئاتر جایزه بهترین نمایش را در سال٩١ دریافت کند. این نمایش شهریور ماه امسال نیز با بازی محمد حسن معجونی، سعید چنگیزیان، مهین صدری، وحید آقاپور، محمدرضا نجفی، فریبا کامران، علی باقری، فاطمه فخرایی، رضا بهبودی و نگار جواهریان با اندکی تغییرات باز تولید شد. «ایوانف» این روزها به دعوت هلندی‌ها به این کشور رفته است و در شهرهای آمستردام، تیلبورخ و اوترخت اجرا شده و قرار است دو اجرای آخر را در شهرهای هیرلن و لاهه داشته باشند.

 

ماه در آب (محمد یعقوبی)

«ماه در آب» اولین بار سال 85 در سالن سایه تئاتر شهر اجرا شد و آبان ماه امسال با تغییراتی در متن و گروه بازیگران در تئاتر باران روی صحنه رفت.  «ماه در آب» درباره زنی به نام آی سودا و از زبان شخصی به نام باران است که ماجراهایی از گذشته یک زندگی را روایت می‌کند. این نمایش در اولین دوره اجرای خود جایزه بهترین بازیگری زن را برای ناهید مسلمی از جشن انجمن بازیگران خانه تئا‌تر به همراه داشت و متن نمایشنامه هم کاندیدای دریافت جایزه از ملی منتقدان شد.

در اجرای جدید این نمایش پدرام شریفی، ناهید مسلمی، آیدا کیخایی، علی سرابی، فهمیمه امن‌زاده، مهدی کوشکی بازی داشتند. 

 

باغبان مرگ (آروند دشت آرای)

«باغبان مرگ» نوشته محمد چرمشیر و به کارگردانی آروند دشت آرای از تولیدات پیشین کمپانی هنرهای اجرایی «ویرگول»، آذر ماه نیز پس از سه سال مجددا در سالن استاد سمندریان تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه رفت. این نمایش که سال ٩٢ در سالن شمس موسسه اکو اجرا شده بود، در دوره جدید اجرای آن آتیلا پسیانی و مارین ون هولک به عنوان بازیگر حضور داشتند. در اجرای جدید فقط مارین ون هولک جایگزین طناز طباطبایی شد و تغییر خاصی در نمایش اتفاق نیفتاد.

 «باغبان مرگ» درباره مواجه شدن یک خبرنگار با یک قاتل زنجیره ای است که از ابتدا تا انتهای نمایش با او به گفتگو می نشیند.

 

هنگامی که... (حمید پور آذری)

نمایش«هنگامی که...» به کارگردانی حمید پورآذری و نوشته نشمینه نوروزی تیر ماه امسال به روی صحنه رفت و به دلیل استقبال تماشاگران دوباره در سالن بنیاد امید مهر اجرا شد. حمید پورآذری هر دو اجرا این نمایش را با بازی هنرمندان جوانی چون نازیلا احمدی، زهرا امینی، لیما باقری، حکیمه جعفری، فاطمه جعفری، سارا رضایی و... به روی صحنه برد.

«هنگامی که...» در فضایی بی‌ثبات رخ می دهد که با ورود تماشاگر فشار آن بالا رفته است. بازیگران تلاش می‌کنند به اشکال مختلف  فشار به وجود آمده را که هر لحظه تشدید می شود، پایین بیاورند و تعادل را ایجاد کنند.

 

موسیو ابراهیم (علیرضا کوشک جلالی)

«موسیو ابراهیم» به کارگردانی علیرضا کوشک جلالی که پیش از این با بازیگران آلمانی اجرا و نامزد بهترین اجرا در ایالت غرب آلمان شده‌ بود، آبان ماه امسال با بازی رضا مولایی و اشکان خطیبی در تماشاخانه کنش معاصر به روی صحنه رفت. نمایش «موسیو ابراهیم» که اقتباسی است از رمان «موسیو ابراهیم و گل‌های قرآن» اثر اریک امانوئل اشمیت، در سال 85 (با بازی بهزاد فراهانی و هومن برق نورد) توانست از سوی انجمن منتقدان خانه تئاتر جایزه بهترین کارگردانی را دریافت کند.  

اریک امانوئل اشمیت در این اثر نمایشی یک داستان فلسفی بسیار هوشمندانه و ساده، در ارتباط با دوستی غیرمتعارف بین پسربچه‌ای یهودی و پیرمردی خردمند و عارف را به زیبایی به تصویر کشیده و کوشک جلالی در این نمایش جانی تازه به شخصیت‌های اشمیت بر روی صحنه داده است.

در اجرای جدید «موسیو ابراهیم»، فضای کلی صحنه با اجرای کوشک جلالی، یک‌پارچه و یک‌سان است و متن نمایش تقریباً همان متنی است که او سال 85 اجرا کرد. این کارگردان تلاش کرده که تمام جذابیت‌ها و ظرافت‌های داستان به روی صحنه بیاید.

همچنین پردیس چارسو به بهانه اجرای نمایش «موسیو ابراهیم»، نسخه سینمایی آن را به کارگردانی فرانسوا دو پرون و نقش‌آفرینی عمر شریف اکران کرد.

 

همسایه آقا (حسین کیانی)

حسین کیانی که حدود ۱۰سال پیش نمایش «همسایه آقا» را بر روی صحنه برده بود،  امسال نیز مجددا دست به بازتولید این نمایش زد.  این اثر نمایشی با درون مایه اجتماعی است که مسائل کمتر شنیده شده را بررسی می‌کند و به قشر پایین دست جامعه می‌پردازد. «همسایه آقا» مرداد ماه با حضور بازیگرانی که در اجرای قبلی اثر حضور داشتند با تغییراتی بر روی متن در تئاتر باران روی صحنه رفت. این نمایش داستان  زندگی خانواده‌ای را روایت می‌کند که در کنار یک امامزاده زندگی می‌کنند و مسائل و مشکلات آنان در طول نمایش مورد بررسی قرار می‌گیرد. «همسایه آقا» برخلاف کارهای گذشته کیانی مضمون کمدی ندارد، اما شیوه‌های اجرایی نمایش‌های ایرانی در آن کاملا مشهود است. در این نمایش فریده سپاه منصور، علیرضا آرا، حبیب دهقان نسب، رویا میر علمی، شهرام حقیقت دوست، خاطره اسدی، امیر رضا دلاوری و مهدی پاکدل به ایفای نقش پرداختند.

 

برای کلاه آهنی‌ها (پژمان عبدی)

 پژمان عبدی که سال‌ها در تئاتر ایران سابقه دستیاری کارگردانی داشته است، این روزها نمایش «برای کلاه آهنی‌ها» را دوباره به روی صحنه برده است. این نمایش در نخستین دوره اجرای خود در سال 93، توانست موفق به کسب پنج جایزه  نمایشنامه نویسی، کارگردانی، طراحی صحنه، بازیگری زن و بازیگری مرد از هشتمین جشنواره سراسری تئاتر ماه شود.

عبدی، اجرای سابق را با حفظ گروه اجرایی خود روی صحنه آورده و تنها تغییر در تیم بازیگران و جایگزینی مهتاب شیروانی با آسیه ضیایی است. در نمایش «برای کلاه آهنی‌ها» که هر روز از ساعت ۱۹ و به مدت ۸۰ دقیقه روی صحنه می‌رود، محمد‌علی حسینعلی پور، میثاق زارع، پژمان عبدی و مهتاب شیروانی ایفای نقش می‌کنند.

 

ویولن تایتانیک (پیترو فلوریدیا)

نمایش «ویولن تایتانیک» به کارگردانی پیترو فلوریدیا، کارگردان ایتالیایی که پیش از جشنواره تئاتر فجر اجرا شده بود، این روزها دوباره به روی صحنه رفته است. این نمایش کار مشترک گروه تئاتر موج و کمپانی متیچی ایتالیا با حضور بازیگران ایرانی و افغانستانی از اول اسفند اجرای خود را در کارگاه دکور رودکی آغاز کرده است. «ویولن تایتانیک» به موضوع مهاجرت می پردازد و به دلیل موضوعی که دارد در کنار بازیگران ایرانی، بازیگرانی از کشور افغانستان هم به ایفای نقش می‌پردازند.

نمایش «ویولن تایتانیک» پیش از این در کشورهای برزیل، فرانسه، ایتالیا و آلمان اجرا شده است. نکته قابل توجه درباره این نمایش این است که در هر کشور، با توجه به زبان و فرهنگ آن کشور تولید و اجرا می شود.

 

سقراط (حمیدرضا نعیمی)

نمایش «سقراط» نوروز 93 ‌ با بازی فرهاد آئیش، لادن مستوفی، بهناز نازی، نقی سیف جمالی، کتانه افشاری نژاد، یعقوب صباحی، ایوب آقاخانی، سیاوش چراغی پور، بهاره نوحیان و... در مدت 120 دقیقه، در تالار وحدت به روی صحنه رفت. «سقراط» که یکی از پر مخاطب‌ترین نمایش‌های سال گذشته به شمار می‌رود که در سه سال متوالی با همان تیم سابق به اجرا در آمده است. این نمایش به نویسندگی و کارگردانی حمیدرضا نعیمی، به دو گزینه خاص دموکراسی و دیکتاتوری می‌پردازد که گویا از دیدگاه حمیدرضا نعیمی گزینه‌های متناقضی نیستند.

«سقراط» تاکنون برنده شش جایزه از چهاردهمین جشن کانون ملی منتقدان ایران، جایزه نمایش برگزیده دریافت نشان عبدالحسین برای بهترین کارگردانی از سوی کانون ملی منتقدان، دریافت نشان آکادمی استاد حمید سمندریان برای بهترین بازیگر تئاتر ایران و جابزه  بازیگر برگزیده از سوی کانون بازیگران خانه تئاتر ایران در جشن بازیگر 1393 شده است.

 

بیرون پشت در (ایمان اسکندری)

نمایش «بیرون پشت در» نوشته ولفگانگ بورشرت و کارگردانی ایمان اسکندری آذر ماه سال 93 به مدت 3 ماه به روی صحنه رفت. این نمایش با تغییراتی در گروه بازیگران با بازی حمید رحیمی، رزگار خاطری، حمید حبیبی فر، بهرنگ شگرف کار، فرامرز رمضانیان، پوریا سلطان زاده، مهتاب جورابچی، نعیمه دوستی و علیرضا قنبری به کارگردانی ایمان اسکندری خرداد ماه امسال در تماشاخانه ایرانشهر اجرا شده بود. 

«بیرون پشت در» که در بخش بین‌الملل سی و سومین جشنواره تئاتر فجر روی صحنه رفت،  تندیس بازیگری نقش اول مرد (توماج دانش بهزادی)، طراحی صحنه (ایمان اسکندری)، طراحی لباس (گروه پراکسیس)  و جایزه ویژه هیات داوران در بخش کارگردانی را دریافت کرد.

این نمایش شرح حال ناامیدانه سربازی به نام بکمان است که پس از سه سال اسارت، برای پیدا کردن همسر و خانه‌اش از سیبری به آلمان باز می‌گردد، ولی همه درها به روی او بسته می‌شوند.  

 

رویای یک شب نیمه تابستان( مصطفی کوشکی)

«رویای یک شب نیمه تابستان »، کمدی مشهور ویلیام شکسپیر تابستان امسال با بازی آزاده صمدی، سجاد باقری، شهروز دل افکار، روشنک گرامی، مجید نوروزی، نازآفرین کاظمی، هومن کیایی، خاطره حاتمی در تئاتر مستقل تهران روی صحنه رفت. این نمایش به دلیل استقبال مخاطبان و همچنین علاقه مصطفی کوشکی به این نمایشنامه، «رویای یک شب نیمه تابستان» آبان و آذرماه نیز با تغییری در ترکیب بازیگران و میزانسن و اضافه‌شدن امیرمهدی ژوله، آذین نظری، صبا ایزدپناه و مصطفی کوشکی به بازیگران دیگر این اثر از جمله شهروز دل‌افکار، نازآفرین کاظمی، علیرضا کی‌منش، غزل شجاعی و محمد صادق ملک مجددا به اجرا در آمد. 

«رویای یک شب نیمه تابستان »  برای سومین بار نیز از 10 بهمن ماه، اجرای عمومی خود را با حضور گروه موسیقی بمرانی آغاز کرد.

در خلاصه داستان این نمایش آمده است: پادشاه آتن، قرار است چله تابستان، شبی که ماه قرص کامل است با هیپولیتا ازدواج کند. بنابراین شاه دستور می دهد آن شب جوانان آتنی واقعا خوش‌گذرانی کنند اما تمام جوانان آتنی از این موضوع خوشحال نیستند. لایساندر و دیمیتریوس که از کودکی با هم دوست بوده‌اند، هردو عاشق هرمیای زیبا دختر همسایه‌شان هستند ولی پدر هرمیا دو پا را در یک کفش کرده که دخترش باید شب عروسی شاه و در حضور شاه با دیمیتریوس ازدواج کند، وگرنه هرمیا را می‌کشد یا به معبد کاهنان می‌فرستد که تا آخر عمر همان جا ترشیده بماند، حال آنکه هیچکس در آن محله آتن نیست که نداند هرمیا از بچگی عاشق لایساندر بوده‌است ...

«رویای یک شب نیمه تابستان »  از جمله نمایش هایی است که امسال سه بار بازتولید شد. 

 

ماتریوشکا (پارسا پیروزفر)

نمایش «ماتریوشکا» که براساس هشت داستان کوتاه از آنتون چخوف توسط پارسا پیروزفر اجرا شده است، آذر ماه و بهمن (جشنواره تئاتر فجر) امسال نیز در چند نوبت اجرا شد. نمایش «ماتریوشکا» با بازی و کارگردانی پارسا پیروزفر پیش از این در سالن ناظرزاده کرمانی تماشاخانه ایرانشهر به صحنه رفته بود و با ۴۹ اجرا و ۱۱ هزار و ۱۸۱ تماشاگر و فروش ۳۶۴ میلیون و ۱۳۵ هزار تومان به اجرای عمومی خود پایان داد.

این نمایش تاکنون در شهرهای مختلف آمریکا و کانادا نظیر لس‌آنجلس، سن‌دیگو، برکلی، تورنتو، مونترآل و ونکوور نیز اجرا شده است. پیروزفر در این نمایش به تنهایی ایفاگر بالغ بر ۲۰ نقش است. او برای بازی در این نمایش جایزه بهترین بازیگر مرد را از سی و پنجمین جشنواره تئاتر فجر دریافت کرد.

 

ناگهان پیت حلبی (کوروش سلیمانی)  

«ناگهان پیت حلبی» به کارگردانی کوروش سلیمانی فروردین ماه ۹۵ پس از اجرای موفقی که در سال 93 داشت با تغییرات عمده ای در تماشاخانه سنگلج روی صحنه رفت.  در اجرای جدید برخی از بازیگران و عوامل تغییر کردند و علی عامل هاشمی و سینا کرمی نتوانستند به عنوان بازیگر در آن حضور پیدا کنند و به جای آنها رامین سیاردشتی و محمدرضا آزاد فرد جایگزین شدند. کار از لحاظ اجرایی هم تغییراتی کرد و به لحاظ میزانسن تغییراتی در کار به وجود آمد.

«ناگهان پیت حلبی» داستان حضور امیرکبیر در زمانه اخیر و مواجه با تغییرات اجتماعی است که چندان با اخلاق و منش امیر تطابق ندارد. مضمون این نمایش درباره معضلات اخلاقی و فرهنگی جامعه است و با توجه به ویژگی های کمدی که دارد باعث می شود در جذب مخاطب موفق عمل کند. «ناگهان پیت حلبی» در جایگاه نمایش های ایرانی قرار می گیرد و در ارتباط با فرهنگ سرزمین خودمان است.

 

تنها راه ممکن (محمد یعقوبی)

نمایش «تنها راه ممکن» به نویسندگی و کارگردانی محمد یعقوبی که از 20 بهمن ماه در تالار سایه مجموعه تئاتر شهر روی صحنه رفت، نخستین بار در جشنو‌اره‌ تئاتر فجر سال ۸۳ و سپس یک سال بعد به مدت یک ماه در تالار سایه تئاتر شهر به اجرا در آمد. این اثر نمایشی پس از یازده سال با فرمی متفاوت نسبت به گذشته، پروژه‌ پایانی هنرجویان «کارگاه بازیگری سی ‌و‌ دو حرف برای اجرا» زیر نظر محمد یعقوبی است که توسط کمپانی تئاتر باران و آموزشگاه هنری «سینمایش» برگزار شد. «تنها راه ممکن» از 9 قطعه‌ نمایشی کوتاه به نام‌های «ناگفته‌ها»، «کلاغ‌ها و آدم‌ها»، «اپیدمی خنده»، «پدر»، «جایی دور از اینجا»، «افسانه»، «پژواک»، «منطقه‌ آزاد» و «تنها راه ممکن» تشکیل شده است. در این نمایش امیر ادیب، امیر اکبری، محمد بکائیان، هما پریسان پارسایی‌سرشت، سامان تیموری، مارال جعفرقلی‌زاده و... بازی داشتند.

 

 خرمهره (محسن قصابیان)

این نمایش اردیبهشت سال گذشته در تماشاخانه استاد جمشید مشایخی با بازی  محسن قصابیان، پژمان عبدی، پویا نوروزی روی صحنه رفت و  تیر ماه امسال نیز  با اضافه شدن دو بازیگر جدید با نام میلاد آرین و بنیامین صیادی نیا در خانه نمایش به اجرای مجدد رسید. نمایش خرمهره، نمایش طنزی اجتماعی-انتقادی است که فرهاد نقد علی آن را بر اساس داستان «خطاکار» چخوف نوشته است و محسن قصابیان با بهره گرفتن غیرمستقیم از شیوه‌های نمایش‌های سنتی ایرانی آن را در یک فضای ابزورد اجرا می‌کرد. داستان این نمایش روایت مردمانی است که با رنج‌ها و شادی‌هایشان خطوط راه آهن خود را می‌سازند و بعد در اثر فقر اقتصادی و فرهنگی، خرمهره‌هایش را باز می‌کنند و می‌بلعند.

 

استثنا و قاعده (سعید میرزایی و علیرضا محبت)

«استثنا و قاعده» کاری از گروه تئاتر  «هف» با همکاری گروه تئاتر «مردم» که مهر ماه در خانه موزه استاد عزت‌الله انتظامی روی صحنه رفت، پیش از این نیز فروردین ماه امسال در تماشاخانه ارغنون به اجرا در آمده بود. این اثر نمایشی نوشته برتولت برشت با کارگردانی مشترک سعید میرزایی و علیرضا محبت است. در این نمایش جعفر برقی کیوان، علیرضا محبت، سعید میرزایی، حمید نصرت پور، فرزاد برهمن، نسرین عسگر پور، زهره شهناز، مهسا کرد، نیلوفر کرانی زاده، هانیه مفلح، نیوشا شهیدیان و شاهین میرشکاری بازی داشتند. «استثنا و قاعده» نمایش‌نامه‌ای کوتاه از نمایش‌نامه نویس آلمانی، برتولت برشت است که در سال ۱۹۳۰ میلادی نگاشته شد. این نمایش‌نامه درباره تاجر نفتی است که برای بستن قرارداد نفتی باید از بیابانی به نام یاهی گذر کند. درون‌مایه و محتوای اصلی این نمایش‌نامه همانند بسیاری دیگر از آثار برشت درباره فاصله طبقاتی، واگذاری قدرت به جامعه اقلیت و حکمرانی آنان بر جامعه پایین دستی که حداکثر جامعه را تشکیل می‌دهند و اجرای تبعیض آمیز مدنیت در جامه مدرن است.

 

باد شیشه را می‌لرزاند (مصطفی کوشکی و هستی حسینی)

این نمایش مهره ماه امسال پس از اجرای موفق خود در سال 94 با تغییر در تیم بازیگران همچون اجرای گذشته اجرای خود در تئاتر مستقل تهران را آغاز کرد. نمایشنامه «باد شیشه را می‌لرزاند» را مهدی کوشکی نوشته است. این نمایشنامه که در سی و سومین جشنواره تئاتر فجر در بخش نسل نو حضور داشت،‌ در مورد موقعیت زن‌ها در اجتماع، در تمام دوران هاست و تمام زن‌ها را در قالب یک زن تکثیر شده، به نام «روشنک» به تصویر می‌کشد. «باد شیشه را می‌لرزاند» در اولین اجرای خود با بازی شهروز دل افکار، شهره رعایتی، مصطفی کوشکی روی صحنه رفت و در دور دوم اجرای خود محمدصادق ملک جایگزین مصطفی کوشکی شد.  این نمایش، تحسین شده سی و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر است و کاندیدای بهترین نمایشنامه‌نویسی، کاندیدای بهترین کارگردانی، کاندیدای بهترین طراحی صحنه، کاندیدای بهترین بازیگر مرد و برنده تندیس بهترین بازیگر مرد در مسابقه اصلی تئاتر ایران شده است.

 
بازی یالتا (لوون هفتوان)

«بازی یالتا» به کارگردانی لوون هفتوان اردیبهشت ماه امسال با با بازی وحید رهبانی، شادی کرم ورودی و مانی منادی زاده در مجموعه کنش معاصر، تماشاخانه پایتخت روی صحنه رفت. هفتوان این نمایش را به دلیل استقبال مخاطبان، دی ماه نیز در همین تماشاخانه بازتولید کرد. در اجرای دوم نیز به دلیل حضور نیافتن شادی کرم ورودی و جایگزین شدن روشنک گرامی، این نمایش نیز از لحاظ میزانسن و حس و حال بازی‌ها دچار تغییراتی شد. نمایش «بازی یالتا» اقتباسی است از داستان کوتاه «بانو و سگ ملوس» از آنتوان چخوف به قلم برایان فریل است. «بازی یالتا» داستان دیمیتری، مردی جذاب است که در پی به دست آوردن دل زنی با یک سگ خیالی، عاشق او می‌شود و در این مسیر مصائبی از سر می‌گذراند البته مصائبی از نوع چخوفی. گفتنی است طراحی پوستر این نمایش توسط آیدین آغداشلو نیز شکل گرفته است.

 
بیشعوری (سیدعلی حسینی)

نمایش «بیشعوری» اقتباسی از کتاب معروف خاویر کرمنت با نویسندگی، طراحی و کارگردانی علی حسینی است. این نمایش اسفند 94 امسال در تماشاخانه سه‌نقطه - سالن خسرو شکیبایی روی صحنه رفت. «بیشعوری» تیر ماه در همین تماشاخانه بازتولید شد. این نمایش درباره نویسنده‌ای است که به دلیل یک سری خصوصیات بد در وجود خود همچون خودخواهی، وقاحت، جاه طلبی و... به سطوح آمده و در نتیجه آن، تصمیم به نوشتن کتابی می‌گیرد که در آن بیشعوری را تلنگری به وجدان خاموش انسان‌ها تعریف می‌کند.

همچنین افشین رهگذر، نوش‌آفرین کیهان، امین ساتباروند، سارا شیرازی، محمدحسین غروی، ساناز لباف، مهدی دربند حقیقت و سپیده بهمنش در این نمایش به ایفای نقش پرداختند.

 

بیوه‌های غمگین سالار جنگ (شهاب الدین حسین پور)

این نمایش در سی‌ و یکمین جشنواره تئاتر فجر به عنوان اثر تحسین‌شده انتخاب و معرفی شد و در سال بعد در سالن چهارسو تئاتر شهر به اجرای عمومی در آمد و توانست با استقبال خوبی از سوی مخاطبان روبه‌رو شود. «بیوه‌های غمگین سالار جنگ»، نمایشی ایرانی با رویکرد مدرن است که با برخی تغییرات در نور، صحنه و البته میزانسن‌ها فروردین ماه امسال در سالن استاد سمندریان تماشاخانه ایرانشهر مجددا روی صحنه رفت. در این نمایش گلاب آدینه، مهسا مهجور، نورا هاشمی، محمد صدیقی مهر، حمیده رحیمی و حمیده مستعان به ایفای نقش می‌پرداختند و در اجرای دوم  آن نیز مونا فرجاد جایگزین نورا هاشمی شد.
نمایشنامه «بیوه‌های غمگین سالار جنگ» توسط محمد امیر یاراحمدی به نگارش درآمده که زبانی جعلی، منحصربه‌فرد و غیررئالیستی دارد. متن اثر اشاره‌ای به مکان خاصی ندارد و مخاطب را به سمتی هدایت می‌کند که احساس کند داستان مربوط به دوره گذشته است. این نمایش، قصه طمع سه بیوه (هوو) است که بر سر ارث و میراث اموال همسر خود جدال می‌کنند و در نهایت تصمیمی نابخردانه می‌گیرند.

علیمردان خان (سینا نورایی)

نمایش علیمردان خان برگرفته از قصه قدیمی و خاطره انگیز با همین نام  است که با طراحی و کارگردانی سینا نورائی به دلیل استقبال مخاطبان در اردیبهشت ماه امسال، آذر ماه نیز بازتولید شد. این نمایش 9 شخصیت دارد که هریک از آن‌ها به خاطر طراحی لباس و لهجه به عنوان نماینده خطه‌ای از ایران به مخاطب معرفی می‌شوند.

«علیمردان خان» متنی رئال و با رگه‌های طنز است و مفاهیم آموزشی و اخلاقی را به دور از شعارزدگی بیان می‌کند. این نمایش قصه‌ای خاطره‌انگیز بوده و روایتگر پسر بچه‌ای بازیگوش است که با آموزه‌های معلمش در مسیر تعلیم و تربیت قدم برمی‌دارد. این متن آموزنده و دارای نکات آموزشی برای خانواده‌ها و کودکان است. در این نمایش علیرضا قربانزاده، فربد نوزاد صدیق، امیرعلی ابراهیمی، سعید عظیمی، آنا نمکچیان و سینا نورایی به ایفای نقش پرداختند.

 

دختر یانکی (بهرام تشکر)

نمایش «دختر یانکی» نوشته نیل سایمون، ترجمه شهرام زرگر و به کارگردانی بهرام تشکر شهریور ماه در تماشاخانه خصوصی کنش معاصر با بازی بهنام تشکر، بهرام تشکر و سارا رسول زاده روی صحنه رفت. این اثر نمایشی پیش از این در سال 1392 در فرهنگ‌سرای نیاوران و نیز شهرهای شیراز، گرگان، رشت، بابل و چالوس توسط گروه تئاتر اتود اجرا شده بود.

«دختر یانکی» اثری کمدی، روایتگر دو روزنامه‌نگار چپ آمریکایی است که ماهنامه زیرزمینی فالوت را منتشر می کنند. با آمدن سوفی قهرمان شنا المپیک به همسایگی آنان نظم طبیعی زندگی هر کدام و انتشار ماهنامه بر هم می‌خورد.

بهنام تشکر در اجرای نخست این اثر موفق به کسب جایزه بهترین بازیگر مرد تئاتر از نگاه کانون ملی منتقدان تئاتر ایران شد. گفتنی است در اجرای اول این نمایش یکتا ناصر حضور داشت که در بازتولید آن سارا رسول زاده جایگزین این بازیگر شد.

 

دکلره (مهدی کوشکی و صحرا فتحی)

«دکلره» نوشته و کارگردانی مشترک مهدی کوشکی و صحرا فتحی، اوایل سال 95 در تورنتو و مونترال به روی صحنه رفت. «دکلره» نمایشی در ژانر مستند است که قصه آن برگرفته از اتفاقی واقعی است. مهناز افشار، سحر دولتشاهی، لیلی رشیدی و نوید محمد زاده در این اجرا حضور پیدا کردند و موسیقی پایانی این نمایش به عهده زانیار خسروی بود. این نمایش خرداد ماه نیز در تئاتر مستقل تهران با بازی ستاره پسیانی، لیلی رشیدی، صحرا فتحی، نوید محمدزاده روی صحنه رفت. «دکلره» تئاتری در ژانر مستند اجتماعی است در مورد خانواده‌ای که پدر، دختر و همسر همراه با مقتول، فضای اتفاق افتاده را در قالب بازجویی بازگو می‌کنند.
  
کروماکی (مارین ون هولک)

اجرای نمایش «کروماکی» با طراحی و کارگردانی مارین ون هولک تیر ماه امسال در خانه نمایش «دا» آغاز شد و پس از آن به دلیل استقبال مخاطبان از مرداد تا شهریور ماه نیز مجددا روی صحنه رفت.
«کروماکی» با موضوع مهاجرت غیر قانونی از ترکیه به یونان، کار مشترکی با کشور هلند و همکاری کمپانی «استت» با گروه «کمپانی هنرهای اجرایی ویرگول» و همچنین خانه نمایش «دا» است.
در این نمایش بابک بیگ زاده، خسرو پسیانی، نگین تبرا، حدید تقی یار، دیبا خاتمی، مینا درودیان، امیرحسین طاهری، شهریار فرد، پریسا مقتدی، مینا ملک محمدی، میثم میرزایی به ایفای نقش پرداختند.
 

شمس پرنده (پری صابری)

«شمس پرنده» پس از پنج بار اجرا، مرداد ماه امسال نیز در مجموعه فرهنگی-تاریخی سعد آباد روی صحنه رفت.  این نمایش همچون دیگر آثار پری صابری ترکیبی از شعر، موسیقی و حرکت است و هر بار به روی صحنه رفته مخاطبان زیادی را به خود جلب نموده است. «شمس پرنده» نمایشی برگرفته از دیدار شمس و مولانا است و حدود 40 بازیگر از جمله محمد حاتمی در نقش مولانا و سیروس اسنقی در نقش شمس، در آن به ایفای نقش پرداختند.

 

چمدان (فرهاد آئیش)

 این نمایش که برای اولین بار در سال 71 به کارگردانی فرهاد آئیش روی صحنه رفت، بهمن ماه سال گذشته نیز با بازی شقایق فراهانی، مائده طهماسبی، رامین ناصر نصیر، شبنم فرشادجو، حمیدرضا نعیمی، بهناز نازی، نقی سیف جمالی، خسرو پسیانی، مهسا طهماسبی، بهنام دارابی، عزالدین توفیق، عرفان برزین (بازیگر خردسال) و فرهاد آئیش در سالن اصلی تئاتر شهر مجددا بازتولید شد. نمایش «چمدان» فروردین ماه امسال نیز مجددا با همان تیم بازیگران قبلی بازتولید شد. این اثرد برگرفته از دو نمایش با عنوان «چمدان» است که یکی از آنها ۲۵ سال قبل توسط فرهاد آئیش نوشته و اجرا شده است. نمایش دیگر نوشته «کوبو آبه»، نویسنده سورئالیست ژاپنی است. این آثار از دو منظر متفاوت «چمدان» را دستمایه کارشان قرار می‌دهند، اما به لحاظ فلسفی به یکدیگر نزدیک‌اند.

 

مثل آب برای شکلات (ابراهیم پشت کوهی)

«مثل آب برای شکلات»  که سال 92 در سالن چهارسو مجموعه تئاتر شهر روی صحنه رفته بود، مرداد ماه امسال نیز در سالن استاد سمندریان تماشاخانه ایرانشهر برای دومین بار به اجرا در آمد. این نمایش که بر اساس رمانی به همین نام نوشته نویسنده مکزیکی «لورا اسکوییول» آماده شده، از فضایی موزیکال و درآمیخته با فرهنگ و فضای بومی ایران و مکزیک برخوردار است. مثل آب برای شکلات در سبک رئالیسم جادویی و حاصل کار گروه تی‌تُوَک، با بازی بازیگرانی همچون رویا نونهالی، محمد سایبانی، حسین اصیلی، الهام اسکندری، فاطمه جعفری، بهنام پانیزه و معصومه آقا‌بیگی به اجرا در آمد.

 

افسون معبد سوخته (کیومرث مرادی)

«افسون معبد سوخته» نوشته نغمه ثمینی و کارگردانی کیومرث مرادی، یک افسانه باستانی درباره مفهوم عشق و زیبایی است که مهر ماه امسال بعد از 17 سالن روی صحنه رفت. این اثر در اجرای جدید خود با تغییرات بسیاری در متن و ساختار  برخوردار بود و کارگردان با رویکرد متفاوتی نسبت به اجرای گذشته آن را به روی صحنه برد. نمایش «افسون معبد سوخته» که با بازی پانته‌آ بهرام، حمیدرضا آذرنگ و مهدی پاکدل مهر ماه در سالن استاد سمندریان تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه رفت، در جشنواره فجر سال 79 نیز توانست جایزه بهترین کارگردانی (برای کیومرث مرادی) و بهترین نمایشنامه (برای نغمه ثمینی) و بهترین بازیگری زن (برای پانته‌آ بهرام) را به دست آورد. این نمایش همچنین سال۱۳۸۰ در تالار چهارسوی مجموعه تئاتر شهر اجرای عموم رفت و با نقدهای مثبت هنرمندان، منتقدان و روزنامه‌نگاران همراه بود. در اجرای قبلی این نمایش پانته آ بهرام به همراه احمد ساعتچیان و پیام دهکردی در به ایفای نقش پرداختند.
افسون معبد سوخته درباره زنی است که در تنهایی خود در یک معبد مشغول به زندگی و عبادت است. در یک شب طوفانی، یک زن پوش به همراه نوآموز خود به معبد می‌رسند و تقاضای ورود به معبد را دارند. زن که یک شمن است آن‌ها را در ابتدا راه نمی‌دهد چرا که نو آموز او یک مرد است اما ناگهان نو آموز شعری می‌خواند و شمن که ناباورانه سحر شده است، آنها را به درون معبد راه می‌دهد. چند روزی می‌گذرد تا زن پوش می‌آید و از شمن خداحافظی می‌کند اما شمن از او می‌خواهد که نوآموز را برای او بگذارد و خود به تنهایی معبد را ترک کند اما زن پوش نمی‌پذیرد و ...

 

قصه قصر یخی (مسعود روستا)

«قصه قصر یخی» نمایشی شاد و کودکانه است که خرداد امسال در خانه موزه استاد انتظامی روی صحنه رفت. این نمایش  به کارگردانی مسعود روستا و با بازی مانی اسکندری، سجاد باقری، مائده خانی، مسعود روستا، فرهاد قدیم خانی، شیما لطیفی بار دیگر در آبان ماه نیز دوباره در فرهنگسرای شفق به اجرا در آمد.
 
کرم‌های کتاب‌خوان (علیرضا جعفری مرام)

این نمایش مهرماه سال 92 در سالن گوشه فرهنگسرای نیاوران با بازی احمد خیرآبادی، محیا سالاری، پیمان کلانتری روی صحنه رفت. «کرم‌های کتاب‌خوان» نمایشی ویژه کودکان است و قصه آن درباره دو کرم است که در قفسه یک کتابخانه قدیمی زندگی و از کتاب‌ها تغذیه می‌کنند. آشنایی با پروانه‌ای این دو کرم را ترغیب به کتاب خواندن می‌کند. این نمایش به مدت 6 ماه به صورت هفته‌ای در مجموعه سینمایی ماندانا در خیابان دماوند اجرا شد.

 

کسوف  (ایوب آقاخانی)

نمایش «کسوف» که سال ۸۹ در تالار قشقایی تماشاخانه ایرانشهر به صحنه رفته بود، مجدد از خردادماه در تماشاخانه باران روی صحنه رفت.  این نمایش با حضور همان بازیگران قبلی یعنی نسیم ادبی، حمیدرضا آذرنگ و خود آقاخانی و با تغییر در ساختار و متن نمایشنامه اجرا شد. این نمایش به داستان یک مرد افغانستانی و زن ایرانی بازداشت شده در منطقه صفر مرزی که فرزند خود را از دست داده‌اند،‌ می‌پردازد و در اولین اجرا بازی تأثیرگذار بازیگران به‌ویژه نسیم ادبی در بخشی از نمایش تشویق تماشاگران را هم در پی داشت.

 

گرگ‌های دوست نداشتنی (علیرضا جعفری مرام)

نمایش «گرگ‌های دوست‌نداشتنی» به نویسندگی و کارگردانی علیرضا جعفری مرام که فروردین‌ماه امسال در سالن گوشه فرهنگسرای نیاوران به اجرا درآمده بود مجدد از مهر ماه نیز در آمفی‌تئاتر فرهنگ‌سرای ابن‌سینا به روی صحنه رفت.این اثر داستان گرگ‌های قصه‌ها را روایت می‌کند که از پایان قصه‌های خود راضی نیستند و دست به دامن مادربزرگ شنل قرمزی  می‌شوند تا وضعیت آن‌ها را در قصه‌هایشان تغییر دهد. درروند داستان اتفاقات جذابی رخ می‌دهد که برای بچه‌ها شیرین و آموزنده است.
در این نمایش برای ارتباط بیشتر کودکان با اثر و پررنگ کردن ویژگی باورپذیر از تکنیک تن‌پوش‌های عروسکی برای بازیگران بهره گرفته شده بود.




نظرات کاربران