حسین کیانی در نشست خبری نمایش «روز عقیم » مطرح کرد
نمایشنامهنویسی راهی برای زنده نگه داشتن تاریخنویسی ایرانی است
نشست خبری نمایش «روز عقیم» امروز ۳۱ تیر ماه با حضور کارگردان و بازیگران این نمایش در کافه تئاتر باران برگزار شد.
به گزارش ایران تئاتر نشست خبری نمایش «روز عقیم» ظهر روز شنبه با حضور عوامل این نمایش و خبرنگاران در کافه خصوصی تماشاخانه باران برگزار شد . «روز عقیم» داستان سه زن تنفروش در دوران دگرگونی تاریخ ایران و تغییر رژیم سابق است .این سه زن در یکی از محلههای موجود در زمان قدیم نام قلعه زاهدی زندگی میکنند تا اینکه این محله موردحمله قرارگرفته و آنها برای نجات جان خود فرار میکنند. آنها بعد از فرار به محلی پناه میبرند که در حقیقت داستان «روز عقیم» در رابطه با آن است .
حسین کیانی:عنوان نمایش یکی از عبارات قرآنی به معنای روز قیامت است
در آغاز این نشست حسین کیانی نویسنده و کارگردان این نمایش در رابطه با متن و محتوای نمایش «روز عقیم» گفت : «ما در این نمایش به مسئله و دغدغه سه زن تنفروش میپردازیم ،اینکه مشکلات اقتصادی ، سیاسی و اجتماعی چگونه از زنان معمولی جامعه افراد خودفروش میسازد. تنفروشی چیزی نیست که بتوان آن را کتمان کنیم و یا رسانه و هنرمندان را منع کرده تا به این زخم جامعه نپردازند. قلعه زاهدی درگذشته برای چنین زنهایی بوده ولی اکنون این مسئله جزو معضلات پنهان بهحساب میرود ، حال با توجه به آمار و ارقام بهدستآمده میفهمیم این مشکل نهتنها کم نشده است بلکه روزبهروز بر تعداد آن افزوده میشود.
وظیفه هنر نشان دادن بخشی از چنین معضلاتی و پرداختن به گوشهای از زندگی این زنان است. فیلم مستند «قلعه» از کامران شیردل ، نمایشنامه ندبه و فیلمنامه «آینههای روبرو » از بهرام بیضایی و ... از آثار متفاوت بهدستآمده با چنین مضمونی در زمان گذشته است ، اما نزدیک به دو دهه اخیر اثر ارزشمندی متناسب با این موضوع نداشتیم. وظیفه نمایش نشان دادن این مسئله است اما نمیتوان تمام زمینههای آ را بررسی کرد ، بنابراین تنها برشی از زندگی این افراد با تمام ابعاد و بهصورت صادقانه را شاهد خواهیم بود. کوشش میکنم تا با استفاده از این نمایش تماشاگری که این مسائل را لمس نکرده و یا از نزدیک ندیده است را با آنها آشنا کنم .اصل این اثر بر صداقت است .»
وی درباره زمان تاریخی این نمایشنامه ادامه داد :« بسیاری از معضلات را بیسبب در زمان گذشته میدانیم اما نزدیک به چهل سال از رژیم سابق میگذرد .این مسئله زمان تاریخی دقیق ندارد و در تمام دورهها وجود داشته است اما من ترجیح دادم زمان نمایش را از آن دوره شروع کرده و ادامه بدهم .یحتمل در نمایشهای آتی نیز به این مسئله در زمان حال خواهم پرداخت .اما باید اول زمینهها را جستجو کرد و سپس به زمان حال نگاه کنیم . نمایشنامهنویسی یکی از بهترین راهها برای تاریخنویسی ایران است .جنس بعضی آثار تاریخی که در تلویزیون و تئاتر نشان داده میشود به شکل هولناک رو به ابتذال است .استفاده از ملودرامهای شبه تاریخی بهجای حقیقت آن دوران توسط آثار هنری دیگر استفاده میشود و اینها تاریخ نیست بلکه جعل تاریخ است .با توجه به اینکه من بر بازسازی حقایق تاریخی علاقه دارم ؛ تلاش کردم این نمایش را بر مبنای صداقت و بدون جعل تاریخ در تمام زمینهها نمایشی به روی صحنه ببرم»
کیانی در رابطه با عنوان نمایش گفت :« پیش از نوشتن این نمایشنامه ، نمایشی با همین عنوان و درباره زندگی سه زن گورخواب که عقیم میشوند را مینوشتم .اما بنابر دلایلی اجرای آن نمایشنامه موکول به زمانی دیگر شد و عنوانش را برای این نمایش برداشتم . در حقیقت کلمه «روز عقیم» یا همان یوم العقیم یکی از عبارات قرآنی به معنای روز قیامت است .روز قیامت در سوره حج روز عقیم نامیده شده است و انتخاب این نام در قرآن به دلیل بیبرکت بودن روز قیامت است ، چراکه فرصت برای توبه و استجابت دعا از بین رفته است .این عنوان مخاطب را کنجکاو میکند تا دلیل رسیدن به چنین نامی را از خود بپرسد .»
او تمهیدات لازم برای اجرای این نمایش را اینگونه اعلام کرد:«این سه زن در ابتدای نمایش از قلعه فرار کردهاند و نمایش در قلعه رخ نمیدهد ، بنابراین ازنظر پوشش و ظاهر به شکلی که نمایش میخواهد پیش میرود نه آنطور که زنها در قلعه بودند.با توجه به خط قرمزهای موجود ؛ ازنظر گویش نیز ما نمیتوانستیم انواع شیوههای گفتوگو و دیالوگ مابین این افراد را بهصورت مستند بگوییم و صرفاً هالهای از این صحبتها را نمایش میدهیم .»
شایسته ایرانی:بازی در چنین نقشهایی سخت است
شایسته ایرانی از بازیگران این نمایش درباره نقش پری چنین اظهارنظر کرد:«روز عقیم اولین تجربه کاری من با حسین کیانی است . در رابطه با نقش پری باید بگویم این سه زن افراد گمنامی در آن دوره هستند و اسامی آنها مرتبط به افراد واقعی نیست. با توجه به اینکه مابعد از آن برهه تاریخی به دنیا آمدیم بنابراین بازی در این نقشها برای همهمان سخت است .داستان پری از آنجایی شروع میشود که همراه پسرعمویش از دهاتشان به تهران فرار میکند اما پسرعمویش او را به قلعه میفروشد. پس از کودتایی که در قلعه رخ میدهد به همراه دو نفر دیگر فرار میکند . زمان تمرینها بسیار محدود بود و من از 10 تیر به این گروه اضافه شدم.»
الهه شه پرست :آسیبشناسی و درک زنان تنفروش راهی برای درک آنهاست
الهه شه پرست از دیگر بازیگران این نمایش است . او به همراه رویا میر علمی به ایفای نقش لیلی میپردازد و در رابطه با نقش خود گفت: » لیلی نیز مثل دیگر کاراکترها شخصی نیست و توسط ما ساخته نشده است چراکه هویت واقعی در جهان دارد . من بهعنوان بازیگر این نقش ، تنها کمی شخصیت لیلی را پردازش کردم .ایفای چنین نقشهایی سخت است چراکه نمیتوانی از خودت چیزی برای خلق این کاراکتر اضافه کنی و دست بازیگر برای تقلب کردن زود رو میشود. لیلی از لحاظ اجتماعی نزدیک به دو کاراکتر دیگر است و در سن پایین به دلیل احتیاج مالی ، پدرش او را به مرد دیگری میفروشد و آن مرد هم براثر قمار دختر را به دیگران میبازد. هیچکدام از شخصیهای این نمایش باعلاقه شخصی وارد محیط قلعه نشدند ، در حقیقت یک اتفاق ان ها را مجاب به کار کردن در چنین محیطهایی کرده است.شاید بسیاری از افراد فکر کنند تنفروشان به خواست خود این کار را انجام میدهند اما درواقع هیچیک از آنها راضی به چنین کاری نیستند. هیچکدام از این افراد شخصیت سیاه ندارند ، همانطور که کامران شیردل نیز در ابتدای مستند خود جمله «تقدیم به معصومیتهایی که در آتش سوختند » را ذکر میکند. بجای اینکه انگشت اتهام بهسوی چنین افرادی بگیریم باید آسیبشناسی کنیم و بفهمیم چرا دچار چنین سرنوشتی شدند.«
فهیمه امن زاده : ساخت چنین موضوعهایی جسارت میخواهد
فهیمه امن زاده یکی دیگر از بازیگران این نمایش از همکاری خود با گروه نمایش«روز عقیم» گفت: «حسین کیانی را از سالها پیش میشناسم و شانس همکاری دریکی دیگر از نمایشهای او را داشتم .من به نمایشهای کمدی و شناسنامهدار کیانی بیشتر علاقه دارم ، اما این دو تجربه جزو نمایشهای درام و جدی او است.»
وی در رابطه با موضوع و نقش خود در نمایش ادامه داد :« مضمون «روز عقیم» بکر و متفاوت از نمایشهای دیگر است .ساخت چنین موضوعهایی جسارت میخواهد .موضوع انسانی و ادامهدار تنفروشی در دورهای که تئاتر باهدف جذب مخاطب و سخیف شدن موضوعها پیش میرود ، جسارت بسیار بالایی میخواهد. با توجه به شرایط حال حاضر که مخاطب بیشتر رغبت برای دیدن تئاترهای کمدی دارد «روز عقیم» نمایش شریفی است . از بازی کردن در این نمایش خوشحالم.»
رویا میرعلمی از دیگر بازیگران این نمایش به دلیل مشغله کاری در نشست خبری حضور نداشت.
حسین کیانی نویسنده و کارگردان «روز عقیم » است . فهیمه امن زاده، شایسته ایرانی، الهه شه پرست و رؤیا میرعلمی از بازیگران این نمایش هستند.
از دیگر عوامل نمایش »روز عقیم« میتوان به محمد گودرزیانی (دستیار کارگردان، برنامهریز و مدیر تولید) ، حمید حسینى، اشکان دلاورى، مهلا پاکدامن (گروه کارگردانى) ، ماریا حاجیها (طراح گریم) ، فرشاد فزونی(موسیقی و ساخت افکت) ، علی مطهری(مجری طرح) اشاره کرد.
نمایش «روز عقیم» از اول مرداد تا 1 شهریور هر شب بهجز شنبه ساعت 21 در تماشاخانه باران به روی صحنه خواهد رفت.