منیژه داوری کارگردان نمایش «بله دیگ، بله چغندر» در گفت‌وگو با ایران تئاتر
روایت دوقلوهای عاشق به شیوه‌ای متقاوت
منیژه داوری کارگردان نمایش «بله دیگ، بله چغندر» می‌گوید: حضور یک زن در نقش سیاه و شیوه متفاوت روایت داستان دو ویژگی مهم این نمایشنامه قدیمی است که پیش از این در هیچ نمایشنامه ایرانی دیده نشده است.
نمایش «بله دیگ، بله چغندر» نوشته میرزا حبیب اساسی با کارگردانی منیژه داوری از جمله آثاری است که در نخستین روز هجدهمین جشنوراه نمایش‌های آئینی و سنتی و در بخش تولیدات تازه در پلاتو اجرا مجموعه تئاترشهر در ساعت‌های 16:30 و 18:30 به مدت 90 دقیقه روی صحنه می‌رود.
منیژه داوری که پیش از این در مقام بازیگر با کارگردان‌های مطرحی همکاری کرده و کارگردانی نمایش «اندر حکایت یوسف و زلیخا» را نیز در کارنامه هنری خود دارد، درباره روند تولید این نمایش و در پاسخ به این سوال که چه عواملی باعث شد تا این متن را برای اجرا در این جشنواره انتخاب کند، به ایران تئاتر گفت: این نمایشنامه یکی از متون بسیار قدیمی و اصیل ایرانی است که توسط میرزا حبیب اساسی نوشته شده و آقای فتحعلی‌بیگی آن را به شکل امروزی گردآوری کرده‌اند. اما در پاسخ سوال شما باید بگویم که این متن از چند جهت برایم جذاب بود. در وهله اول شیوه اجرایی این نمایشنامه بود؛ به شکلی که تاکنون من چنین شیوه‌ای در بین متون ایرانی ندیده بودم. مسئله بعدی هم پیام نمایش بود که با اینکه مربوط به دوران بسیار قدیم است اما می‌توان آن را در شرایط امروزی نیز به شکلی دید و واقعا به درد جامعه امروزی نیز می‌خورد.
داوری ادامه داد: اینکه در این نمایشنامه قصه در دو صحنه موازی و همزمان از زبان دو پرسوناژ با هم روایت می‌شود نکته‌ای است که پیش از این در آثار ایرانی به این صورت نبوده است. اما از همه مهمتر اینکه سیاهِ این نمایشنامه برخلاف اکثر متون سیاه‌بازی و تخته حوضی یک زن هست.
کارگردان نمایش «بله دیگ، بله چغندر» درباره خط داستانی این نمایش نیز عنوان کرد: داستان این نمایش روایت زندگی دو برادر دوقلو است که هر دو همزمان با هم عاشق یک دختر شده‌اند و رقابت این دو برادر برای رسیدن به این دختر اتفاقاتی را رقم می‌زند که کلیت نمایش را شکل می‌دهد.
او اضافه کرد: این دو برادر یک نوکر دارند که در واقع همان سیاه نمایش است و او را مجبور می‌کنند که با تیپ‌های مختلف نامه‌ها و پیام‌های آنها را دختر برساند اما در این میان روزی پدر دختر متوجه این جریان می‌شود و در قراری که با نوکر این دو برادر می‌گذارد تصمیم می‌گیرد تا آنها درس عبرتی بدهد تا یاد بگیرند که از راه درست باید به خواستگاری یک دختر رفت. در واقع سیاه نمایش ما کلفت این دو برادر هست که در اشکال مختلف از ورود این دو برادر به خانه حاجی نیز ممانعت می‌کند.
این کارگردان و بازیگر تئاتر با اشاره طراحی صحنه این نمایش به دلیل موازی بودن و همزمان بودن اتفاق‌ها کار بسیار سختی بود، درباره چگونگی اجرا و طراحی صحنه نیز گفت: متن نمایش به این‌گونه است که همه اتفاقات همزمان با هم و به یک شکل اتفاق می‌افتد. به این صورت که هر دو برادر همزمان با هم یک دیالوگ را می‌گویند و در بعضی صحنه‌ها چهار نفر همزمان با هم حرف می‌زنند. به همین خاطر باید به شکلی کار را پیشمی‌بردیم که هم این اتفاق‌ها با هم رخ بدهد و هم در فهم مخاطب خللی وارد نشود و سختی کار در این بود.
داوری درباره طراحی صحنه و دکور این نمایش اضافه کرد: با توجه به اینکه صحنه باید به دو قسمت مساوی و به صورت قرینه تقسیم می‌شد مجبور بودیم که با اینکه کارمان دکور سنگینی دارد اما آن را به صورت کامل در جشنواره پیاده کنیم. در واقع دکور ما در جشنواره با اجرای عمومی هیچ تفاوتی نخواهد داشت.
کارگردان نمایش «بله دیگ، بله چغندر» در پایان با بیان اینکه همواره به توانایی بازیگران تئاتر باور داشته، از مخاطبان و به ویژه هنرمندان و فعالان تئاتر درخواست کرد که به تماشای نمایش‌هایی که نام‌های مطرحی ندارند نیز بنشینند.
داوری تصریح کرد: تنها خواسته من حمایت از تئاتر به ویژه تئاترهای سنتی است چراکه تعداد بازیگرانِ این نوع آثار زیاد نیست و کارشان هم سخت‌تر است. ضمن اینکه الزاما حضور چهر‌های مطرح دلیل بالا بودن کیفیت یک نمایش نیست.
در نمایش «بله دیگ، بله چغندر» بازیگرانی همچون؛ غلام بابوته، امیرمحمد انصافی، امیرحسین انصافی، محمد درخشنده‌پی، محسن قصری، منیژه داوری، مهسا رهبری و علی جباری ایفای نقش می‌کنند.
هجدهمین جشنواره نمایش‌های آئینی و سنتی به دبیری داوود فتحعلی‌بیگی از 10 تا 15 شهریورماه جاری در تهران برگزار می‌شود.