در حال بارگذاری ...
گفت و گو با سیروس کهوری نژاد کارگردان نمایش میر مهنا

میر مهنا نابغه و قهرمان ملی است

ایران تئاتر:نمایش میر مهنا در باره یکی از شخصیت های تاریخی مبارز جوب ایران است که کمتر به آن پرداخته شده است. سیروس کهوری نژاد بازیگر باسابقه سینما ، تئاتر و تلویزیون از دانشکده هنرهای زیبای تهران کار بازیگری را آغاز کرده است .

وی داری مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد کارگردانی از دانشگاه "تربیت مدرس" تهران است و  نگارش و کارگردانی فیلم کوتاه داستانی دنیای من (سال ۱۳۶۴) در انجمن سینمای جوان بندر عباس از نخستین کارهای هنری جدی اش است. سیروس کهوری نژاد از سال 1359 با نمایش متوری به کارگردانی شهره لرستانی در دانشکده هنرهای زیبای تهران کار بازیگری را آغاز کرد . وی در سال ۱۳۶۵ فیلم «بی بی» را ساخت. نخستین کار سینمایی کهوری نژاد سال ۱۳۶۷ بازی در آنسوی غروب بود در نمایش‌های بابور، شهرزاد، جهاز جادو، عروسی چاه، تاجر ونیزی، الکترا، با دریا، رعنا، باران، رویاهای خلیج فارس، اذان صبح و وهم سرخ، دزداب و چند نمایش دیگر بازی کرده است . او در حوزه نگارش، نمایش نامه‌های باد بادک‌ها، داغ پوست، بازنویسی ماه و پلنگ، فیلم نامه سینمایی رها و انیمیشن زرد و سرخ را به رشته تحریر درآورده است . در حوزه کارگردانی نمایش‌های بوی خون، زمان سکوت برای زندگان، شرف نامه یحیی تیره بخت، سفر دور و دراز سلطان، دلوا (دل کوچک)، دیو بندان، مرغ‌هایی که از تخم مرغ پخته بدست می‌آیند، روزگار نازنین طلعت مهربان، شاباش خان و باد اسب و چند نمایش دیگر را کارگردانی کرده است . اخراجی ها ، یوسف ، ولایت عشق ،روز واقعه، بیا با من، سال های بی قراری، ولایت عشق، زخمی، روزی که زن شدم ، دختری به نام تندر، اخراجی های 1و2و 3، تهران 1500 و سریال های دومین انفجار، یک لحظه دیرتر، او هیچ گناهی نداشت، اروند، رد پای دوست، ماه مهربان، ولایت عشق، در شهر  خانه آرزو ها، زیر بازارچه عمده کارهای بازیگری کهوری نژاد در سینما و تلویزیون هستند. وی در کنار بازیگری و کارگردانی یک معلم توانا هم هست و مدرس بازیگری در دانشگاه آزاد اراک ؛ از سال 1378؛ دانشگاه تهران؛ از سال 1378 و دانشگاه صدا و سیما بوده است. ساخت ماسک هزارة فردوسی و 15 عدد ماسک شاهنامه در قطع بزرگ برای نمایش بزرگداشت فردوسی؛ تالار 12 هزار نفری استادیوم آزادی از جمله سایر کارهای هنریش محسوب می شود . سیروس کهوری‌نژاد، جایزه‌ی سوم بازیگری برای نمایش «رعنا» از جشنواره‌ی بین المللی تئاتر فجر، را در کارنامه دارد. میر مهنای بندرریگی یکی از آزادی خواهان و حکمرانان جنوب ایران بود که با هلندی‌ها و انگلیسی‌ها در خلیج فارس جنگید. مهمترین کار او شکست هلندی‌ها و بیرون راندن آنان از جزیره خارک است. پدر میر مهنا، میر ناصر بندرریگی نام داشت که در واپسین سال‌های فرمانروایی نادرشاه افشار، حاکم بندر ریگ و رود حلّه و جزیره خارک بود. میر ناصر شیعه‌مذهب و اهل ایران و نام خانوادگی‌اش زعابی بود.در ایران یک بازی رایانه‌ای دربارهٔ زندگی وی ساخته شده است. امروزه جزیره‌ای غیرمسکونی در خلیج فارس جزیره میر مهناو بندری در جزیره کیش به نام او نامیده شده است .نمایش میر مهنا به نویسندگی و کارگردانی سیروس کهوری نژاد بهمن و اسفند ‌ماه در تماشاخانه سرو به مدت یک ماه اجرامی شود.در این نمایش جلیل فرجاد، حمید ابراهیمی، حدیثه تهرانی، داوود سلیمانی و… به ایفای نقش می‌پردازند.این نمایش توسط گروه هنرهای نمایشی بنیاد فرهنگی روایت فتح تهیه و تولیدشده است.دیگر عوامل نمایش میر مهنا عبارتند از: مدیر تولید: حسین دیردار/مدیر اجرا : حسن رونده/طراح لباس: هدیه رسولی/اجرای دکور: مهدی کرمی زاده/طراح گریم: اشکان وثوقی/آهنگساز: محمد کهوری نژاد/گروه موسیقی محلی: ایوب گلزاری، یوسف پویان . امیر نجار، علی پر، حسن رونده/دستیاران کارگردان : کیانوش ایازی، مریم ویس مرادی/مشاور کارگردان : محمد رضا پشنگیان/برنامه ریز: کیانوش ایازی/منشی صحنه: عطیه گودرزی/روابط عمومی و تبلیغات: مریم رودبارانی/عکاس و ساخت تیزر: محمد بستان/طراح پوستر: محمد رضا غلامی/گروه صحنه: سعید جعفری، بهنام مهدی پور، ثارالله آذریتون، پرویز کرمی/دستیار لباس: الهه هادوی/دستیار گریم: بهناز علی محمدی .با کهوری نژاد در باره اجرای نمایش میر مهنا گفت وگویی انجام داده ایم.

 

اجرای نمایش های تاریخی چه ویژگی هایی دارد ؟

اجرای هر تئاتری شرایط و دشواری های خاص خودش را دارد . کارهای تاریخی نیاز به فکت های درست و معتبر دارند . بنابراین متن باید درست و دقیق به لحاظ تاریخی باشد و شخصیت پردازی هم سنجیده باشد . در کارهای تاریخی باید بخش هایی را گزینش و پردازش دراماتیک روی آن انجام داد . در کنار وفاداری به واقعیتها نویسنده و کارگردان می بایست بخشی از ذهنیاتش را به درام تزریق کند تا داستان جذاب تر شود .

 

آیا میرمهنا قهرمان نمایش است؟

بله

در چند منبع خواندم که میر مهنا راهزن بوده و پدر و مادرش را هم کشته است. آیا این ویژگی او را از قهرمان بودن دور نمی کند؟

میر مهنا مادرش را نکشته است و پدرش را می کشد . او قهرمان است زیرا برای اعتلاء و استقلال میهنش از پدرش می گذرد و او را می کشد تا مجبور به خیانت به وطنش نشود. پدر میر مهنا بر وطن فروشیش اصرار دارد و به حرف های میر مهنا گوش نمی داده است و میر مهنا را زندانی  هم می کند و قصدگرفت جانش را می کند .  بنابراین میر مهنا تنها گزینه پیش رویش مرگ پدرش است.

 

آیا پدر میر مهنا وطن فروش بوده است؟

شخصیت منفی داشت و مثل حکمران خود فروش آن روزگار تصور می کرده باید برای حفظ منافعش به هلندی اشغالگر آن دوران امتیازاتی بدهد . در مورد راهزن بودن میر مهنا هم باید اشاره کنم که راهزن بودنش تحریف تاریخی هلندی ها است تا چهره منفی از میر مهنا نشان بدهند . در صورتیکه میر مهنا تلاش می کرده جلوت مفت خری های هلندی ها که اموال ایرانی ها  را مفت می خریدند بگیرد و یک جور عیاری انجام می دهد و اموال ناحق هلندی را می گرفته و بین مردم تقسیم می کرده است.  بنابراین میر مهنا قهرمان است و حق مردم را از زورگویان و استعمارگران می گرفته است .

 

آیا میر مهنا کارهای قابل نقدی را هم انجام می دهد؟

 بله، او از خطا مبری نیست . در نمایش شخصیتی را خلق کرده ام که البته فکت تاریخی دارد. نام این شخصیت شاهرخ میرزا است که نوه نادر شاه افشار است و او می آید برخی از کارهای میر مهنا را مورد نقد قرار می دهد . شخصیتی که بیشتر جنبه سوررئالیستی دارد . موقعی که مورد نقد قرار می گیرد بخشی از واقعیت های شخصیتش مشخص می شود . البته میر مهنا شخصیتی مدیر ، زیرک و باهوشی داشته و مقاومت جانانه ای در برابر اشغالگران انجام می دهد . او در نوزده سالگی قیامش را شروع می کند و تا مدتها هلندی ها از مبارزه با او عاجز بودند.

 

برای اجرای نمایش میر مهنا با چه شرایطی روبه رو بودید؟

اجرای نمایش در سال های اخیر دارای چالش های زیادی بوده است .بحث تهیه کنندگی ،کمبود نقدیتگی وامکاناتی که باید نهادهای دولتی در اختیار گروهها قرار بدهند . جزوء این چالش های جدی محسوب می شوند.

 

برای اجرای مهنا چقدر این نهادها به شما کمک کردند؟

یک سری از هماهنگی ها انجام شده است. آلان بودجه لازم برای این نوع کارها اختصاص پیدا نمی کند . با چنین پروسه ای تهیه کننده تحت فشار قرار می گیرد . من از کسانیکه در مجلس و دولت در بودجه گیری اختیارات دارند می خواهم که برای تئاتر  توجه بیشتری قائل بشوند .زیرا همه تئاتری ها نمی توانند تهیه کننده خصوصی داشته باشند . تئاتر هنر زنده و پویایی و لایق این نوع حمایتها هستند و باید تئاتری ها را دلگرم کنند .معتقدم با این دوستان به وظیفه خودشان عمل کنند.کار من کار فرهنگی است و نمی توانم دنبال تهیه کننده بدوم و پیدایش کنم. در آخر هم باید این نکته را متذکر شوم که باید از حضور حمید ابراهیمی که لطف کرد و در مدت کمی که به گروه  ملحق شد خودش را سریع آماده کرد تشکر کنم.

 

گفت وگو از احمد محمد اسماعیلی

 




نظرات کاربران