در حال بارگذاری ...
یادداشتی بر نمایش از کجا اومدیم به کارگردانی محمد عاقبتی

پرسش کودک فیلسوف

ایران تئاتر- سامی صالحی ثابت: پرسش‌های فلسفی، پرسش از هستی، پرسش‌های هویتی این‌ها تنها مختص بزرگسالی نیستند. بسیاری از این پرسش‌ها برای اولین بار در کودکی و خردسالی به سراغ ما آمده اند.

وقتی کودکی سه چهار ساله از مادرش می پرسد: من از کجا آمده ام؟ چطور وارد شکم تو شدم و بعدا چطور مرا از شکم تو بیرون آوردند؟ این پرسش کودک را نبایست تنها به منزله یک کنجکاوی ساده و کودکانه قلمداد کرد. دقت و توجه کودک به این مسئله بنیادین و مهم بیشتر از آنکه ناشی از کنجکاوی جنسی باشد برخواسته از سرشت پرسشگر و حقیت جوی او به عنوان یک حیوان ناطق و متفکر، به عنوان یک انسان است.
در واقع این مهمترین پرسش بشریت است که این کودک آن را با زبان شیرین و به ظاهر ساده اش بار دیگر در گوش بی حواس و فراموشکار ما تکرار کرده است. روانشناسی کودک به ما آموخته که تفکر کودک همچون انسان بزرگسال می تواند تفکری معتبر و کامل باشد؛ و شاید تنها تفاوت در تسلط کم کودک بر ابزار انتقال اندیشه اش- در اینجا زبان- باشد. بیشتر بزرگسالان مهارت کافی در بیان اندیشه خود را دارند اما بدیهی ست که کودک به حکم سن و تجربه کمش دامنه واژگان و مهارت جمله سازی کمتری داشته باشد. پس پرسش من از کجا آمده ام کودک ابعادی فراتر از آنچه می گوید دارد. پشت این پرسش کودک، ترس‌ها و نگرانی‌هایی از جنس ترس از نیستی و نابودی، ترس از تنهایی و ترس از جدایی، می تواند قرار گرفته باشد. برخلاف زبان اما ذهن کودک هیچ محدودیتی ندارد و می تواند تا ناکجاها پیش برود و این خود دلیلی دیگر بر جدی گرفتن کودک و پرسش‌هایش است.
این پرسش کودک وقتی جالبتر می شود که ما بزرگسالان به یاد می آوریم بشر هنوز که هنوز است با همه پیشرفتش در شاخه های مختلف علوم، نتوانسته است به این پرسش پاسخ متقن و دقیق بدهد. آری امروز و هنوز و به احتمال زیاد تا همیشه این پرسش‌های مولانا معتبر و بی پاسخ اند که می پرسید: از کجا آمده ام؟ آمدنم بهر چه بود؟
با این تفاصیل و در پاسخ به منتقدان ارائه مفاهیم فلسفی و پیچیده به کودکان در قالب تئاتر و هنرهای نمایشی، باید بگوییم خیلی ابلهانه است اگر بخواهیم پرسش‌های بسیار مهم کودکان را نادیده بگیریم و در تئاترهای کودک و نوجوانمان همچنان تنها و تنها بر مسائلی چون رعایت بهداشت فردی یا مطیع و فرمانبردار بودن- که بیشک در جای خود قابل تامل اند- درجا بزنیم.

محمد عاقبتی در این اجرا بار دیگر ثابت کرده که کودکان و نیازشان را خوب شناخته است. او این بار هم سراغ ایده ای ناب، درست و ضروری رفته است. ایده ای که در اجرا هم خوب و درست از آب درآمده است. این نمایش آموزشی نه تنها مناسب کودکان بالای چهار سال است که بیشتر فرصت مناسبی ست برای بزرگترها. برای والدین و کسانی که به نوعی با کودکان در ارتباطند. برای بزرگسالان تا یاد بگیرند با کودکان، این فیلسوفهای کوچک چگونه رفتار کنند. تا اگر پاسخ پرسهایشان را نمی دانند دست کم و در گام نخست آنها را فریب نداده و گمراه نکنند و در گام بعدی در مسیر یافتن پاسخ پرسش‌های مهمشان، کمک و همراه باشند.

نمایش از کجا اومدیم تا چهارشنبه ۲۸ آذر در تالار هنر ساعت ۱۸ به روی صحنه می رود.




مطالب مرتبط

در نشست «دنیای فانتزی» مطرح شد

دسته‌بندی تئاتر به عروسکی و غیرعروسکی درست نیست
در نشست «دنیای فانتزی» مطرح شد

دسته‌بندی تئاتر به عروسکی و غیرعروسکی درست نیست

در نشست تخصصی «دنیای فانتزی» با بیان این نکته که دسته‌بندی تئاتر به عروسکی و غیرعروسکی دسته‌بندی درستی نیست، بر این موضوع تاکید شد که جشنواره‌ نمایش‌های عروسکی نباید تنها راه بقا و ادامه حیات هنرمندان تئاتری باشد که ابزار کارشان عروسک است.

|

نظرات کاربران