در حال بارگذاری ...
مدیرعامل خانه تئاتر در مراسم بزرگداشت رکن‌الدین خسروی بیان کرد:

از او آموختیم که کارگردانی خلق یک جهان تازه است

مدیرعامل خانه تئاتر در بزرگداشت رکن‌الدین خسروی ؛روز چهارشنبه ۱۵ اسفند ۹۷ ساعت ۱۷:۳۰ در خانه تئاتر برگزار ‌شد، گفت: اولین چیزی که از ایشان یاد گرفتم، این بود که کارگردانی وخلق جهانی تازه است.

به گزارش ایران تئاتر، روز چهارشنبه 15 اسفند مراسم بزرگداشت رکن‌الدین خسروی هم‌زمان با زادروز این هنرمند فقید در سالن عباس جوانمرد خانه تئاتر برگزار شد. هم‌زمان با زادروز رکن‌الدین خسروی هم کتابخانه و مرکز اسناد خانه تئاتر  به نام این هنرمند فقید هنرهای نمایشی، نام‌گذاری شد.

این کتابخانه شامل سیزده هزار نسخه کتاب و نشریه فارسی و غیرفارسی است که حدود 11 هزار نسخه آن را رکن‌الدین خسروی در زمان حیات خویش به خانه تئاتر اهدا کرده بود.

بزرگداشت دکتر رکن الدین خسروی روز چهارشنبه 15 اسفند ساعت 17:30 در سالن عباس جوانمرد خانه تئاتر واقع در خیابان سمیه  باحضور شهرام کرمی مدیرکل هنرهای نمایشی، شهرام گیل آبادی مدیرعامل خانه تئاتر، حمید نیلی مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی و مجیدرجبی معمار مدیرعامل خانه هنرمندان ایران باهمراهی هنرمندان تئاتر، شاگردان و دوستداران دکتر رکن الدین خسروی  برگزارشد.

فرازنه نشاط خواه بازیگر نمایش های دکتر رکن الدین خسروی که اجرای این مراسم را نیزبرعهده داشت، بابیان این نکته که این مراسم یک محفل دوستانه است ونمی خواهم جنبه رسمی و سخنرانی داشته باشد ازدکتر شهرام گیل آبادی دعوت کرد که سخنانی درباره دکتر خسروی بیان کند.

شهرام گیل آبادی مدیرعامل خانه تئاتر سخنانش را این گونه آغازکرد و گفت: امروز ما جمع شدیم که به یاد استاد عزیزمان رکن الدین خسروی باشیم البته اگر امروز دورهم جمع شدیم به واسطه همت بزرگانی مانند ایرج راد ،اصغرهمت و بهزاد فرهانی است .

این کارگردان تئاتر با بیان این نکته که دو ترم شاگرد دکتر خسروی بوده است درباره مقام این استاد هنرمند گفت: اولین چیزی که از ایشان یاد گرفتم، این نکته بود که کارگردانی خلق جهانی تازه است. هرکسی معلم نمی‌شود سخن امروز من این است که این معلم ها فراوان هستند وامیدوارم که بتوانیم این معلم ها را درک کنیم .

مدیر عامل خانه تئاتر در ادامه با اشاره به منابع انسانی وتوانمندی هنرمندان تئاتر اظهار کرد: تازمانی که این هنرمندان زنده اند باید به آن ها توجه کنیم و هرکاری که می توانیم برای آنها انجام دهیم تا بی‌توجهی کشور به منابع انسانی باعث خانه‌نشینی هنرمندان نشود.

مدیرعامل خانه تئاتر درادامه گفتارش افزود: یادبود معنا ندارد؛ یاد استاد خسروی همه جاهست . ازایشان یاد گرفتم که می توانیم بانفس هایمان کمک کنیم  تا یک جهان مهربان رابه وجود آوریم .دکتر شهرام گیل آبادی بااشاره به کتابهای دکتر خسروی که باکوشش ایرج راد به خانه تئاتر اهداشد گفت: 13 هزار جلد کتاب را آقای راد به مجموعه تئاتر ایران تقدیم کردید امیدوارم که این کوشش تداوم داشته باشند.

مدیرعامل خانه تئاتر درپایان گفتارش خاطرنشان کرد: بزرگانی مثل آقای راد تصمیم گرفتند مرکز اسناد خانه تئاتر به اسم دکتر رکن الدین خسروی باشد.

ایرج راد بازیگر نمایش های رکن الدین خسروی با مبارک دانستن زاد روز این هنرمند سخنانش در این مراسم را این گونه آغاز کرد: تولد استاد خسروی رابه همه شما به جامعه هنری وهنرمندان تئاتر وبه تمام شاگردان اوکه درطی دوران مختلف به فعالیت پرداخته اند  وراه او را ادامه می دهند تبریک می گویم .

کارگردان نمایش ماهان کوشیار درادامه گفتارش افزود: خسروی زنده است و شاگردان خسروی نه تنها او را تکرار می کنند، بلکه سعی می کنند آن چه را آموخته اند تکامل بدهند.

 این بازیگر تئاتر با اشاره به اهمیت کتابهای اهدایی دکتر خسروی درگنجینه خانه تئاتر گفت:  من باور نمی کنم که خسروی نیست. ما 13 هزار جلد کتاب خسروی را داریم. 

ایرج راد باتاکید براین موضوع که دکتر خسروی تمام این کتابهای بیشمار را مطالعه کرده است،گفت: خسروی بارها این کتاب‌ها راخوانده، نظر خودرا نوشته  و در پاورقی های کتاب خط کشیده است.

 این هنرمندتئاتر درادامه سخنانش به کارنامه هنری دکتر رکن الدین خسروی اشاره کرد و اظهارداشت: خسروی که در سال 1327 دیپلم ادبی دارالفنون را گرفت، دانشگاه حقوق را نیمه تمام رها می‌کند. بعدازدوسال به دانشگاه ادبیات دانشگاه تهران وارد می شود؛ درسال 1335 لیسانس ادبیات را از دانشگاه ادبیات می گیرد  و به مکانی می آید که دکتر مهدی فروغ درآن کلاس حضور داشته است. پیش ازاین به مدت 6 ما ه در کلاس های تئاتر پروفسور دیویدسون شرکت می کند.درسال 1336 بادکترمهدی فروغ دانشکده هنرهای دراماتیک را راه اندازی و شروع می کند به کارهای تئاتری. در سال 1349 به انگلستان می‌رود و در آنجا به تحصیل می پردازد. سال 1352 به ایران می آید و اولین نمایش او لبخند باشکوه آقای گیل نوشته اکبررادی است.

ایرج راد بازیگر نمایش لبخند باشکوه آقای گیل در این ارتباط تصریح کرد: بازیگرانی که دراین نمایش بودند هرکدام جایگاه بالایی داشتند، خانم شیخی ،آقای کشاورز ،آقای سروش سن پایینی نداشتند وکم تجربه نبودند اما در تمام کارگاه‌های دکتر رکن الدین خسروی  به صورت خستگی ناپذیری کارمی کردند. این گروه به درون ناشناخته ها پا می گذاشتند وآنچه اجرامی شد یک کشف دسته جمعی بود که باراهنمایی دکتر رکن الدین خسروی محقق شده بود.

ایرج راد بازیگر نمایش ابراهیم توپچی وآقابیگ نوشته منوچهررادین به کارگردانی رکن الدین خسروی ادامه داد: خسروی بسیار دقیق بود ولحظات برای او حایز اهمیت بود؛ ازیک دیسیپلین نظامی سخت تر. اما درون او عشق نهفته بود. تمرین ها ساعت نداشت از 8:30 صبح تا 10 شب ادامه داشت پس از تمرین  هم خسروی رهایمان نمی کرد و ما راجع به مسایل مختلف صحبت می کردیم. این دوستی چیزی است که من امروز به شدت دنبال آن می گردم اما پیدا نمی کنم. یک چیزی ازدست رفت وآن ارتباط بین معلم وشاگرد بود آن رابطه مرید ومراد. مراد به معنای راهنما نه به این معنی که او همه چیز باشد.

این کارگردان تئاتر اظهارداشت: همه شاگردان خسروی باید خلاق بودند. در نمایش های او کسی نبود که شاخص باشد حتی اگر بازیگر نقش اول بود و تا بازیگر به آن خلاقیت نمی رسید نمایش روی صحنه نیم رفت.خسروی  اندیشه ورز وانسان بود؛ آرزومی کنم شاگردان خوبی برای او باشیم.

در ادامه این مراسم پیام شنیداری سیمین بانو خسروی همسر استاد رکن الدین خسروی در سالن طنین اندازشد:« خوشحالم که بنای خانه تئاتربه بهربرداری رسید خوشبختانه با تلاش آقای ایرج راد این مهم میسر شد. زمانی که خسروی در قید حیات بود همه اندوخته مادی ومعنوی زندگی اش را به خانه تئاتراهدا کرد؛ اما نمی دانم کتابخانه درحال حاضر چه اندازه آماده و برای علاقمندان قابل استفاده است»

در ادامه بهزاد فراهانی دیگر سخنران این نشست بابیان این نکته که من افتخارهمکاری مستقیم بارکن الدین خسروی رانداشتم سخنانش را آغاز کرد وگفت: من  و دکتر خسروی درشورای نویسندگان وهنرمندان باهم همکاری داشتیم. مادر آن شورا بیشتر مشکلات ادبی وهنری رابررسی می کردیم. به خودم اجازه نمی دهم درباره منش او صحبت کنم، اما وقتی خسروی نمایشی را به صحنه می آورد ،شیفتگان تئاتر می رفتند و از او می آموختند. نوشین ، رفیع حالتی ،سرکیسیان ،غلامحسین مفید ،عباس جوانمرد ،بهرام بیضایی ازبزرگان تئاتر این سرزمین هستند؛ خسروی هم یکی از این سلسله باشکوه میهن ما بود و شخصیت هایی را در تئاتر بار آورد که به هرقیمتی داشته های خودرا هرجایی خرج نمی کنند .کوچ خسروی به انگلستان غزل خسروی بود.

این نمایشنامه نویس و کارگردان بابیان نقادانه به برخی ازهنرمندان  تئاتر و مدیران فرهنگی اعتراض کرد و گفت: آرتیست کم فرهنگ و بی سواد نمی تواند هنر بزرگی داشته باشد. هنرمند باید دانشور و دلبسته دانستن باشد. دریا دریا آرتیست درفقر زیسته اند؛ این شعار نیست. بچه های خوب تئاتر دست تنگ زندگی می کنند.

وی نومیدانه گفتارش را بابیان این عبارت به پایان رساند وگفت: یک چیزی در 75 سالگی درمن تکرار می شود و کم کم می خواهم به روستای زادگاهم بازگردم.

مسعود دلخواه دیگر شاگرداستاد رکن الدین خسروی نیز در آغاز سخناش اظهار داشت: دررابطه با رکن الدین خسروی بسیار ناگفته ها وجود دارد وآن کسانی که شاگردش بودند یا با اوهمکاری داشتند، یاحتی کسانی که نمایش های او را دیده‌اند، کلی خاطرات و آموخته های هنری همراه  دارند و ما نباید آن رابه زیر خاک ببریم  .متاسفانه ما درباره شیوه کارگردانی اش وشیوه بازی گیری ازبازیگرانش اثری به صورت مستند نداریم. همین طور از آقای سمندریان ،بیضایی و دیگر هنرمندان تئاتر هم نداریم؛ چون عادت نبود که دوربین را سر تمرین ها ببریم و از آن تصویر برداری کنیم.  خسروی معروف بود که از چوب خشک هم بازیگر می سازد و من هم تایید می کنم چون بازیگرانی بودند که استعداد متوسط داشتند و اواز آن‌ها بازیگران درخشانی ساخت.

کارگردان نمایش مفیستو درباره گستردگی دانش دکتر رکن الدین خسروی گفت : من بعدها فهمیدم که دکتر خسروی کاملا به متد اکتینگ آشنای دارد. لی استراسبرگ وآدلر رامی شناخت اما هیچ وقت اسم نمی آورد و نقل قول نمی کرد.

دلخواه با انطباق آموزه2های دکتر خسروی وآنچه در دانشگاهای غربی آموخته بود گفت:  من وقتی به تمرین هایش وشیوه بازی گرفتن از بازیگرهایش نگاه می کنم، می بینم همان چیزهایی بود که من  دردانشگاه  یاد گرفتم وشاید تاحدودی توانستم در دانشگاه آن را تکمیل کنم.

دلخواه  همچنین به آموخته هایش از دکتر خسروی اشاره و آن را درسه گروه بخش بندی کرد:

1-مهم نیست که درچه زمینه هنری کارمی کنی اگر انسان نباشی هنرت ارزش ندارد.

2 -خسروی قبل ازاینکه فعال اجتماعی سیاسی باشد هنرمند بود ودرگروه او تفاوت دیدگاه وجود داشت ونگاه دکتر خسروی  فراتر ازاید ئولوژی ودیدگاه او انسانی وهنری بود  .

 3- کارکردن با نسل جوان ؛خسروی درنمایش هایش تلفیقی از نسل ها رادرکنارهم داشت درنمایش گوشه نشینان آلتونا همه ما جوان بودیم البته قراربود که آقای جمشید مشایخی هم بیاید اما به علت گرفتاری اش درپروژه دیگری  نتوانست بیاید.

دکتر دلخواه درپایان سخنانش تاکید کرد من معلمان زیادی داشتم اما الگویم رکن الدین خسروی است.

فرزانه نشاط خواه مجری مراسم یاد بود در بخش بعدی این مراسم اظهارداشت: آقای خسروی یک شعار داشت؛ می گفت تو به جای حرف زدن و تحلیل نقش بیا عمل کن. دارایی ایشان کتابخانه اش بود و می خواست کتابخانه ای که در ایران دارد به مکانی که مورد استفاده عموم قراربگیرد اهدا شود .یکی از پیشنهادها اهدا این کتابخانه به خانه تئاتر بود که من پافشاری کردم ایشان هم موافقت کردند.

همچنین در زمان برگزاری این مراسم دو فیلم مستند کوتاه پخش شد. در فیلم نخست شاگردان و دوستداران دکتر خسروی درباره او سخن می گفتند و فیلم دوم گفتگویی بود با دکتر رکن الدین خسروی. به لحاظ اهمیت فیلم دوم گزارشگر ایران تئاتر شنیده هایش ازاین فیلم رابه گزارش می افزاید. دراین فیلم دکتر خسروی به شرح دیدگاهیش درباره تئاتر پرداخته است.بخش‌هایی ازاین درس‌گفتارها را می توانید هم اکنون بخوانید.

تئاتر: کلمه تئاتر کلمه یونانی است وبه معنای عمل کردن می باشد درحقیقت آن متن توسط بازیگران درجلوی تماشاگر باید به عمل درآید.

پرفسور دیوسون : پروفسور دیویدسون آمد در انجمن ایران و آمریکا و کلاس های تئاتر تشکیل داد و من برای ثبت نام به آنجا رفتم درآنجا دکتر فروغ بود .

دکتر فروغ:دکتر فروغ دردانشگاه ادبیات که بود گروه تئاتر تشکیل داده بودند آنجا بازی می کرد و بعد به انگلستان آمد و مدرسه آکادمی تئاتر را دید. سپس به آمریکا رفته بود آنجا مانده بود و دکترای تئاتر گرفت.

بازیگری :درمیان بازیگران نمایش یک بازیگر ممکن است کم سابقه باش اما آن‌ها که حرفه ای هستند باید در تمرین ها به بازیگران کم سابقه کمک کنند تا تماشاگر که ازهمه مهمتر است یک وحدت ویکپارچگی رادربازی بازیگران ببیند . من به بازیگران معروفم می گویم ستاره سازی نمی خواهد بکنید. اینجا بازیگران خوب وبازیگران کم تجربه ای هستند که می خواهند یک زندگی دیگررا روی صحنه بازی کنند. اینها به عنوان بازیگر باید روی صحنه یک وحدت داشته باشند تابتوانند شخصیت های متفاوت ومتضاد باهم را با یک وحدت برای تماشاگر اجرا کنند.همه چیز در نمایش برای تماشاگر است برای بازیگر نیست وگرنه برو درخانه ات بازی کن.

فضای خالی : فقط ازاشیاء استفاده می کنم آن هم چیزهایی که لازم است. اگر در نمایش از یک صندلی استفاده می شود، فقط از یک صندلی استفاده می کنم. معمولا در صحنه خالی اجرامی کنم منتها نورپردازی باید باشد و بازی بازیگران چون ازکلام استفاده می کنند که به تماشاگر منتقل بکند که اینجا یک اتاق است .

صدیق تعریف نیز در بخش بعدی این مراسم به بیان خاطراتش از نمایش های دکتر خسروی پرداخت و از  نمایش ابراهیم توپچی وآقابیگ به نویسندگی  منوچهر رادین وکارگردانی رکن الدین خسروی یاد کرد.

این هنرمند عرصه موسیقی سپس  تصنیف «همه شب اختر شمرم»  از عارف قزوینی را که در این نمایش خوانده شده بود به زیبایی اجراکرد. این خوانده بلندآواز که روزگاری هم دانشگاهی اصغر همت و مهدی میامی بود علی رغم کسالتش دربزرگداشت استاد رکن الدین خسروی  حضور داشت و برای احترام به زنده یاد دکتررکن الدین خسروی تصنیف مرغ سحر وغزلی ازحافظ را با آواز خواند .

درپایان این مراسم نیز آتیلا پسیانی که با تاخیر به مراسم رسیده بود، خاطرات خود از رکن الدین خسروی که اوراعمو رکنی می نامید بیان کرد و ازبازی اش در نمایش های اوازسنین کودکی تا برنایی یاد کرد.

 

تکمله این گزارش :

دکتر رکن‌الدین خسروی کارگردان، نویسنده، مترجم و مدرس تئاتر، متولد 16 اسفند 1308 است که در سال 1334 هنرهای نمایشی را زیر نظر پروفسور دیویدسون فرا گرفت. وی همچنین در سال 1335 دوره هنرپیشگی و کارگردانی را نزد دکتر محمد مهدی فروغی ؛بانام مستعاردکتر مهدی آموخت و از نخستین دانشجویان این رشته در ایران است.
او در سال 1336 به همراهی دکتر فروغی اداره هنرهای دراماتیک را تاسیس کرد و یک سال بعد نمایش "جایی که صلیب گذاشته شد" را به صحنه برد.
خسروی در طول زندگی هنری خود نمایش‌های بسیاری از جمله "لبخند با شکوه آقای گیل"، "خاموشی دریا"، "باغ آلبالو"، "دشمن مردم" و ... را در ایران و نمایش‌هایی از جمله "همه عطرهای تابستان"، "آوازه خوان طاس"، "یادداشت‌های روزانه یک دیوانه" و... را در اروپا به روی صحنه برد. گفتنی است؛ رکن‌الدین خسروی در 26 دی 1395 در گذشت.

 




مطالب مرتبط

با حضور جمعی از هنرمندان تئاتر، سینما و رادیو در فرهنگسرای ارسباران

آیین گرامیداشت بانو توران مهرزاد برگزار شد
با حضور جمعی از هنرمندان تئاتر، سینما و رادیو در فرهنگسرای ارسباران

آیین گرامیداشت بانو توران مهرزاد برگزار شد

آیین گرامیداشت بانو توران مهرزاد با عنوان «بانوی مهر» به‌پاس هشت دهه فعالیت هنری این چهره پیشکسوت روز یکشنبه 28 آبان با حضور هنرمندان مطرح تئاتر، سینما و رادیو در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد.

|

همراه با بازسازی ساختمان سابق اداره تئاتر

ضرورت بازسازی اصولی و تاکید بر مدیریت بهینه آن
همراه با بازسازی ساختمان سابق اداره تئاتر

ضرورت بازسازی اصولی و تاکید بر مدیریت بهینه آن

ایرج راد، قطب‌الدین صادقی و حسن دولت‌آبادی هنرمندان و پیشکسوتان تئاتر ایران از بازسازی ساختمانی که صفحات تاریخ تئاتر ایران در آن ورق خورده، گفتند و یکی از کاربری‌های این ساختمان را تبدیل آن به محل پلاتو برای نسل جوان تئاتر ایران به‌منظور تمرین و اجرا و حتی ایجاد موزه تئاتر ...

|

در هفتمین نشست «صدای نمایشنامه‌نویس»

بهزاد فراهانی، نمایشنامه‌ جدیدش را برای مخاطبان خواند
در هفتمین نشست «صدای نمایشنامه‌نویس»

بهزاد فراهانی، نمایشنامه‌ جدیدش را برای مخاطبان خواند

بهزاد فراهانی، نمایشنامه‌نویس، بازیگر و کارگردان پیشکسوت تئاتر، در هفتمین نشست «صدای نمایشنامه‌نویس»، یکی از جدیدترین نمایشنامه‌هایش را خواند و درباره‌ این اثر با مخاطبان گفت‌وگو کرد.

|

دبیر شب عکس تئاتر مطرح کرد

فعالیت تئاتر خصوصی مدیون عکس و عکاسان تئاتر است
دبیر شب عکس تئاتر مطرح کرد

فعالیت تئاتر خصوصی مدیون عکس و عکاسان تئاتر است

ابراهیم حسینی، دبیر شب عکس تئاتر در مراسم رونمایی از پوستر این رویداد هنری گفت تئاتر خصوصی بخش اصلی فعالیت خود را مدیون عکس و عکاسان تئاتر است. همچنین در این مراسم از نمایش و اهدای 30 عکس حمید جبلی، نویسنده، بازیگر و عکاس تئاتر به آرشیو انجمن صنفی عکاسان تئاتر ایران خبر داده شد.

|

در ویژه‌برنامه «یلدای خُرَمروز» مطرح شد

یلدا می‌گوید امید در پس ناامیدی متولد می‌شود
در ویژه‌برنامه «یلدای خُرَمروز» مطرح شد

یلدا می‌گوید امید در پس ناامیدی متولد می‌شود

احمد محیط طباطبایی، رییس ایکوم در ویژه‌برنامه «یلدای خُرَمروز» که به مناسبت شب یلدا و آغاز فصل زمستان در خانه هنرمندان برگزار شد، گفت یلدا مطابق همه آن چیزی بوده که در فرهنگ ایران بوده است و آن این‌که تاریکی به‌روشنی رسیده؛ شب به‌روز ختم شده و امید در پس ناامیدی متولد ...

|

محمدمهدی اسماعیلی: تئاتر شهر قلب تپنده هنر تهران و ایران است

مراسم آغاز احداث حریم تئاتر شهر برگزار شد
محمدمهدی اسماعیلی: تئاتر شهر قلب تپنده هنر تهران و ایران است

مراسم آغاز احداث حریم تئاتر شهر برگزار شد

محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم آغاز پروژه احداث حریم تئاتر شهر که روز شنبه دوم دی در سالن مشاهیر مجموعه تئاتر شهر برگزار شد، گفت: تئاتر شهر قلب تپنده هنر تهران و ایران است.

|

نظرات کاربران