همایش برگزیدگان استانی سی و ششمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر با انتخاب 20 اثر برای اجرا به پایان خط است. آثاری که هیات انتخاب به مدیریت پریسا مقتدی در یک تلاش چند هفته ای از دل 60 اثر منتخب استانی بیرون آوردند تا این عصاره معرف خوبی برای تئاتر کشور در این جدال بین المللی باشد.همزمان با انتخاب آثار، گپ و گفتی با اعضای هیئت داوران این بخش انجام دادیم و روند کار آنها در مسیر انتخاب بهترین ها را جویا شدیم:

احصائی: قرار نبود داوری کنیم

سیامک احصائی را باید از نسل قدیم تئاتر کشور بدانیم. او اگرچه در فارغ التحصیل نقاشی از دانشگاه کلیولند اوهایو در آمریکاست و با طراحی صحنه و لباس خود را به سینما و تئاتر معرفی کرد اما  در حوزه تئاتر جایگاه خوبی را برای خود کسب کرده است. او این روزها در کسوت نویسندگی و کارگردانی نمایش آکواریوم را در سالن چهارسوی تئاترشهر به روی صحنه برده است. از او در خصوص انتخاب آثار برگزیده جشنواره های استانی پرسیدم، گفت: فیلم همه 60 کار نمایشی برای من نیز بسان سایرین ارسال شد و طی 10-12 روز همه آنها را به دقت دیدم و لیستی را در آوردم. پس از آن با سایر اعضای هیات انتخاب شور کردیم و در یک بررسی کامل آثار برگزیده را انتخاب کردیم.

وی افزود: ما قرار نبود داوری کنیم. بلکه هدف انتخاب 20 اثر از 60 اثر استانی بود و تنها کاری که باید انجام می دادیم مقایسه این آثار با یکدیگر و انتخاب آثار برتر بود.

گوران: من با داوری میانه خوبی ندارم

رضا گوران یکی دیگر از اعضای هیات انتخاب آثار برگزیده جشنواره های استانی بود. وی نائب رئیس کانون کارگردانان تئاتر است و سالهاست در این حوزه تدریس می کند. از او در خصوص نگاهش به آثار پرسیدم، گفت: من به طور کلی با داوری میانه خوبی ندارم و معتقدم همه این کارها باید در جشنواره حضور می یافت. به عقیده من این زمان است که ما را حذف می کند نه آدمها؛ اما به هر حال محدودیت هایی باعث شد تا ما مجبور شویم دست به انتخاب بزنیم.

وی افزود: در این همایش این افتخار را پیدا کردم که تئاتر دوستانم در شهرهای مختلف را ببینم و تلاش کردم نمایشی را که نسبت به بقیه شرایط بهتری داشت انتخاب کنم.

گوران این همایش را مجالی برای یک گفتگوی صمیمی میان خانواده تئاتر عنوان کرد و یادآور شد: من خیلی خوشحالم که با هم گفتگو کردیم. این گفتگو را به فال نیک می گیرم و معتقدم اگر این تعاملات و گفتگوها پیش از دیدن آثار باشد بهتر است. از طرفیاگر به جای فیلم آثار را می دیدم آن فضا و اتمسفر مطمئنا در تغییر رای مان تاثیرگذار بود.

وی با تقدیر از تلاش انجمن نمایشی استان خراسان رضوی تصریح کرد: نمایش حذفیات از مشهد کار بسیار خوبی بود و جا دارد از استان خراسان رضوی به خاطر این سرمایه گذاری تشکر کنم امیدوارم استانهای دیگر نیز سطح امکانات و حمایتی خود را به این استان برسانند.

یاری: چرا برخی با دانش کم پای به این عرصه می گذارند

غلامرضا یاری مدرس تئاتر و عضو هیئت علمی دانشگاه تنکابن است و تا حدود زیادی با تئاتر در استانها و کمبودها و کاستی های آن آشناست. از او در خصوص سطح آثار برگزیده جشنواره های استانی پرسیدم، گفت: من در طول این همایش صحبت هایی در مورد ارتقای دانش نسبت به عناصر مختلف تئاتر داشتم چون حس کردم برخی با دانش کافی به این عرصه ورود نکرده اند.

وی افزود: برای من سوال است که چرا برخی کارگردانان به خود اجازه می دهند که با دانش کمی به سمت تئاتر بیایند مگر ما به خودمان اجازه می دهیم که با دانش کم جراحی قلب انجام دهیم؟ پس چطور با روح و اندیشه مردم با آثار ضعیفمان بازی می کنیم.

یاری با تاکید بر اینکه تئاتر وظیفه فرهنگسازی در جامعه دارد،تصریح کرد: به عقیده من باید یکسری آموزشها در استانها صورت گیرد و در ارتقای علمی تئاتر تلاش کرد.

حسن دخت: نگاه به وضعیت بومی استانها در آثار مشهود بود

نیما حسن دخت سالهاست در حوزه کارگردانی، نویسندگی و بازیگری تئاتر فعال است و در این جشنواره به عنوان یکی از اعضای هیات انتخاب معرفی شد. وی در تحلیل این آثار گفت: آنچه که به عنوان یک معیار اصلی در کارها وجود داشت نگاهی است که همه دوستان به وضعیت بومی خود داشتند و این نشان می دهد که این دغدغه در میان همکاران تئاتری وجود دارد.

وی افزود: آنچه که به نظرم تا حدودی از آن غفلت شده و نیاز به توجه دارد چگونگی تبدیل این تجربه ها، دغدغه ها و اتفاقات بومی به یک فضای درام است. در این بخش به  نظرم هنوز جای کار داریم.

حسن دخت با اشاره به اینکه بهانه نبود امکانات یا آموزش قابل قبول نیست، گفت: ما در دهه 60 یا 70 با مشکلاتی در این خصوص روبرو بودیم اما الان به راحتی می توان در دورترین نقاط کشور قوی ترین کارها را از طریق اینترنت ردیابی کرد.

وی افزود: متاسفانه امسال من کارهایی را دیدم که فقر امکانات و آموزش به قدری شدید بود که بنیانهای کار را از بین برده بود و به نظرم می توانست قوی تر و قدرتمندتر باشد.

جشنواره فجر نقش بسزایی در توسعه تئاتر استانها دارد

بی شک اعتماد به نفس، ارتقای دانش، خلاقیت و در کنار همه اینها تجربه نقش بسزایی در ارتقای توانمندی های هنرمندان تئاتر دارد فلذا حضور در عرصه جشنواره های بین المللی که برآیندی از همه این مولفه ها را در خود جای داده است، می تواند تاثیر بسزایی در ارتقای کمی و کیفی تئاتر استانها داشته باشد.

سیامک احصائی در این خصوص گفت: چه بخواهیم و چه نخواهیم رقابت تاثیر بسزایی در ارتقای کیفی و کمی یک اثر دارد چون وقتی کاری قرار است داوری شود دقت ها را بالا می برد.

وی افزود: اگر آثار در سطح استان و سپس منطقه حضور می یافتند بی شک گذر از این فیلترها آثار را کیفی تر می کرد.

رضا گوران نیز با اشاره به نقش بسزای جشنواره فجر در شناسایی مستعدان این حوزه، گفت: جشنواره فجر می تواند بزرگترین نقش را در استعدادیابی هنرمندان استانها داشته باشد.

وی افزود: به نظر من این جشنواره باید سیستمی را در پیش گیرد که استعدادیابی کند و بازیگر، نویسنده، کارگردان و .... بتوانند خود را در فضای عمومی تئاتر کشور نشان دهند. این بهترین وظیفه جشنواره فجر است.

غلامرضا یاری جشنواره فجر را یک انگیزه برای هنرمندان عنوان کرد و گفت: جشنواره فجر یک مدینه فاضله است که هنرمندان تئاتر پس از سالها تلاش در این حوزه سعی می کنند به نوعی خود را در آن در معرض دید قرار دهند.

وی افزود: جشنواره فجر ویترین تئاتر ایران است و برای ارتقای کمی و کیفی تئاتر استانها بسیار مفید است.

بی شک تئاتر استانها در سالهای اخیر با رشد قابل تاملی روبرو بوده اند و برآیند نگاه هئیت انتخاب جشنواره های استانی نیز که ماحصل بررسی آثار نمایشی تئاتر استانها می باشد بر این مهم سعه نهاده است.

گزارش از علی رحیمی