ایمان است که آدم را از هزارتوی رنج و اندوه دور می کند

سارادارو فروش فارغ التحصیل رشته کارگردانی از دانشگاه سوره است و نزدیک به یک دهه است که در تئاتر فعالیت میکند و نمایش هایی نظیر آسید کاظم و گمشده در یانکرز را به صحنه برده است. «تجربه‌های اخیر» نمایشی که با پرداختی واقع گرایانه به مسائل و معضلات احساسی زن‌ها و مواجهه‌شان با مردان می‌پردازد. نمایش نامه تجربه های اخیر اقتباس امیررضا کوهستانی از متنی کانادایی در یک دهه قبل است و نمایش فضایی غربی دارد و کارگردان تلاش کرده با فرم لباس‌ها و صحنه نوعی فضای کلاسیک را در صحنه به وجود بیاورد. نمایش تجربه های اخیر به نویسندگی امیر رضا کوهستانی مهر ماه راس ساعت ۲۱ در سالن شماره ۲ خانه نمایش مهرگان به صحنهمی‌رود. در این اثر نمایشی که ششمین نمایش کارگردانش محسوب می شود؛ زهره زرگر، رها اصغری، عقیل بهرامی، ‌عسل لباسچی، ‌مریم قربانیان و مهدی علی‌نژاد بازی دارند. دیگر عوامل این اثر نمایشی عبارتند از: تهیه کننده: شکوفه هدایتی، مجری طرح: لیلا جعفری، طراح صحنه و نور: رضا حیدری، طراح گریم: تهمینه خرمی، طراح لباس: پریسا غفوری، دستیاران لباس: به گل شهیدی و محمد حسینی، عکاسان: امیرخدامی و نونا داروفروش، مدیر صحنه: بهمن معززی، مدیر روابط عمومی: صادق سیادت، مدیر تبلیغات: تصویر تئاتر، طراح پوستر و بروشور: فروغ یعقوبی و گلناز گلچین و ساخت تیزر: مجتبی حسن زاده (تصویر تئاتر). با سارا دارو فروش در باره اجرای نمایشش گفت وگویی انجام داده ایم.

 

براساس چه ویژگی هایی به سراغ استفاده از نمایش نامه تجربه های اخیر امیر کوهستانی رفتید و آیا این مسئله برای یک کارگردان جوان یک فرصت است و یا یک چالش؟

به نظرم چنین کاری برایم یک چالش بود؛ همه کارگردان ها این فرصت را دارند که بخواهند متن های نام آشنای ایرانی و خارجی را روی صحنه ببرند. همیشه متن هایی که برایم جذابیت دارند و من را وارد چالش می کنند را برای روی صحنه بردن ترجیح می دهم. زمانی که متن امیر رضا کوهستانی را خواندم، احساس کردم این کار از جنبه‌های مختلف مخاطب را جذب می‌کند؛ چرا که دارای رویکردهای روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، فردگرایانه و عاشقانه و حتی نژادی است. در این متن به خوبی تفاوت میان نسل ها مشخص می‌شود و تکرار دور تسلسلی که همه ما در زندگی روزمره گرفتارش هستیم. نکته مهم دیگر تفاوت این متن با سایر متن‌ها است که من خیلی خودم را در آن پیدا کردم و سوالاتم را پاسخ دادم و به چالش‌هایی در آن دست یافتم. این در حالی است که شاید متن‌های قبلی‌ای که کار کرده بودم این همه فراگیر و جهان شمول نبود. از طرفی متن اثر به صورت ایستا نوشته شده است و کوهستانی در اجرایی که از متنش داشت با میزانسن های ثابت و ایستا کارکرده است. من در اجرا شیوه دیگری در طراحی میزانسن ها و حرکات بازیگران در صحنه انجام دادم و بازیگران اکت و حرکت دارند. در کلیت من اقتباس وفادارانه ای نسبت به اثر کوهستانی داشتم.

 

آیا این اجرا قابلیت اجرای مدرن را هم داشت؟

بله، من هم می توانستم مثل خیلی از دوستان اجرای مدرن، فرمالیستی وسمبولیک تری داشته باشم. در زمان تحصیل در دانشگاه این نوع تجربه ها را داشته ام. احساس کردم اگر قرار است نمایشی قابل فهم برای مخاطب روی صحنه ببرم؛ بهتر است از شیوه ای ساده و قابل درک بهره ببرم.

 

آیا تجربه های اخیر یک اثر زنانه با رویکردهای فمینیستی است؟

نمایش زنانه است و به دغدغه و احساسات زنان در این نمایش بیشتر پرداخته می شود، اما نمی شود اثر را فمینیستی ارزیابی کرد. زیرا تجربه های اخیر همانطوری که از اسمش برمی آید ماحصل تجربه های زنان و مردان را نشان می دهد. در نمایش هم مردان شرایط خاص خودشان را دارند و دچار دغدغه های های احساسی و عاطفی می شوند و در زمینه انتخاب همسر، شغل فرزندانشان، زفتن به جنگ و زندگی عاشقانه با مسائلی روبه رو هستند. به هر حال در نمایش به این نکته تاکید می شود که زنان مولد هستند و بیشتر دچار تغییر و دگردیسی می شوند و خودم هم زن هستم و پرداختن به این موضوعات جذاب است و خانم ها می توانند در نمایش خودشان را در قالب شخصیت ها ببینند.

 

اغلب مردان نمایش آدم های بی مسئولیتی هستند و از مسئولیت و وظائف پدر و رئیس خانواده بودن فرار می کنند؟

خیلی نخواستم روی این قضیه بی مسئولیتی مردان تاکیدی داشته باشم. اندرو یکی از شخصیت های مرد نمایش میل آشکار و واضحی به تشکیل خانواده دارد و اعتقادی به رابطه گذرا و بدون حس مسئولیت ندارد. در هر حال چه مرد و چه زن در نمایش دچار اشتباه و چالش می شوند و همانطوریکه اشاره کردم به جهان نمایش نامه وفادار بودم.

 

آیا تاکید به مقطع زمانی( 1900 تا 2018 ) دلیل خاصی داشت؟

برداشت من این بود که در متن زمان به شدت عامل تعیین کننده ای در کنش شخصیت ها وتعریف فلسفه زندگی است. در اجرایم این مسئله طرح می شود که در یک قرن آدمها دچار تغییرات زیادی نمی شوند. زمان است که ما را به جلو می برد و بر ما چیرگی دارد . در متن هم امیر رضا کوهستانی روی زمان تاکید زیادی دارد؛ زیرا اثر به شدت ایستا و ساکن بود و یک جور تورق یکصد سال است که در متن اولیه تا 2007 زمان نوشتن نمایش نامه بود که در اجرا آن را تا 2018 تعمیم دادم.

 

آیا امیر رضا کوهستانی اجرای نمایش را دیده است و چه نظری داشته اند؟

ایشان در سفر هستند و هنوز نمایش را ندیده اند و خوشحال می شوم بعد از بازگشت به دیدن نمایش بیایند.

 

به چه دلیل نور و طراحی صحنه ساده و مینی مال در نمایش دیده می شود؟

طراحی صحنه و نور نمایش را رضا حیدری انجام داده‌ است. همه چیز در صحنه را به صورت مینی‌مال و ساده در یک میز قرار دادیم. میز به مثابه چهارچوب است؛ چهارچوب خانواده، اجتماع، روابط و... با استفاده و تعبیه نور و فضایی مملو از کنتراست در نظر داشتم تا فضای ناکجاآباد را ایجاد کنم. موسیقی نمایش خارجی است و به صورت پلی‌بک پخش می‌شود و سعی شده بازیگران با آن هم‌خوانی داشته باشند.
 

با توجه به اینکه نمایش تهیه کننده دارد؛ برای جذب مخاطب بیشتر به استفاده از بازیگران معروف و نام آشنا تر فکر نکردید؟

خوشبختانه در این چند اجرایی که تا به حال داشته ایم سالن نمایش پر بوده است و مخاطب از کار استقبال کرده است. البته تهیه کننده ای که نامش در بروشور نمایش قید شده سرمایه گذاری اندکی در بخش هایی از نمایش مثل تبلیغات، گریم، لباس و نور  انجام داده است و بخش دیگر هزینه ها را خودم متقبل شده ام.

 

 یکی از مسائلی که در نمایش به آن تاکید می شود بحث ایمان و اعتقاد به خداوند در وجود برخی از شخصیت های زن نمایش است؟

علی رغم اینکه متن و شخصیت هایش رنگ و بوی خارجی وغربی دارند؛ اما حضور و وجود خداوند به عنوان خالق و نیروی اثر گذار در جهان تاکید می شود و همه آدم ها در شرایط سخت به خداوند متوسل می شوند تا از لابیرنت های رنج و اندوه دور شوند و تا حد ممکن به آرامش و یقین برسد.

 

گفت وگو از احمد محمد اسماعیلی