گزارشی کامل از مراسم تشییع پیکر عروسک گردان محبوب
با دل خونین لب خندان بیاور همچو جان
مراسم تشییع پیکر دنیا فنی زاده صبح امروز پنجشنبه نهم دی ماه، با حضور جمعی از هنرمندان در خانه سینما برگزار شد.
به گزارش ایران تئاتر، مجری این مراسم با درود و سلام بر پرویز فنیزاده بزرگ که امروز در اینجا ایستاده است، گفت: «دیروز مقابل بیمارستان عروسکها جمع شده بودند. تمام عروسکهایی که دنیا به آنها جان داده بود آمده بودند و کلاه قرمزی میپرسید دنیای من کجاست؟ همه ما سوگواریم و کمکم متوجه میشویم این چه فقدان بزرگی است. دنیا یک عمر شادی را به ما هدیه داد و امروز دیگر در بین ما نیست.»
سپس در ادامه پیام صوتی فاطمه معتمد آریا پخش شد. معتمد آریا در این پیام گفته بود: «برای دنیایی که نیش جهان را به نوش کشیده از مرگ حرف نمیزنم، از زندگی حرف میزنم که در همه لحظات عمرش سرشار از عشق و امید و مهربانی بود به دنیایی که دوست بچهها و دوست ما بود و در سوگش به سووشون نشستهایم. برای دنیا از زندگی حرف بزنیم. او از زندگی پربار بود پررنج بود و کوتاه بود اما هر چه بود کامل بود.»
در ادامه احسان کرمی به نمایندگی از گروه سازنده «کلاه قرمزی» گفت: «روزی که خداوند مهربان انسان نازنینی به نام دنیا فنیزاده را سر راه ما قرار داد تا با همکاری او عروسکی دوستداشتنی و شیرین خلق شود فکر نمیکردیم به این زودی او را از دست دهیم.»
او ادامه داد: «از آنجا که مالک اصلی انسان، خداوند مهربان است اشکهای خود را پاک میکنیم و به این اندوه بزرگ تسلیم میشویم. دنیا فنیزاده روش فرشتهها را در پیش گرفت و شبیه آنها نجیب بود. با مهارتی مثال زدنی در حرفه و شغل خود و بیهیچ چشم داشتی کار کرد. او پشت عروسکها خود را پنهان کرد تا به ما آموزش دهد که میتوان کار خوب انجام داد و دیده نشد.»
گوینده صدای عروسک «عزیزم» تصریح کرد: «عشق عجیبی به کودکان و دنیای آنها داشت و همواره لبخند کودکان او را شاداب میکرد. شاید هیچ کودکی او را نشناسد، اما تاثیر او بر کودکان تا مدتها باقی خواهد ماند. دنیا فنیزاده همچون پدرش هنرمند، انسان و مهربان بود هر چه دربارهاش بگوییم بر میزان اشکهای خود افزودهایم. روانش شاد و یادش گرامی باد. روح بزرگ او قرین رحمت غفران الهی باشد.»
همچنین فرشته طائرپور با بیان اینکه اگر شب خوابیها و روزهای پردرد را از عمر دنیا کنار گذاریم به چیزی حدود 15 سال میرسیم، گفت: «دنیا با این سن از بین ما میرود، یک جوان که همه بهانهها را برای غمگین شدن داشت اما غمگین نبود؛ همه دلایل را برای نشستن و منفعل شدن و کار نکردن داشت اما هیچ لحظه از کوشش و تلاش کوتاهی نکرد. هر وقت او را میدیدم فقط این شعر در ذهنم میآمد که با دل خونین لب خندان بیاور همچو جان.»
او ادامه داد: «هیچ کس دنیا را بدون لبخند ندید حتی در لحظاتی که درد بر او غلبه میکرد با لبخند بود. دنیا به همه ما درس زندگی میداد و امیدوارم پسرانش هم همین راه را حفظ کنند و همسرش که بعد از این مسئولیت سنگینتری بردوش خواهد داشت از همین فضا برای ادامه راه دنیا در خانواده استفاده کند.»
طائرپور تصریح کرد: «از دوستان دنیا در سینمای کودک؛ سینمایی که قرار است فرزندان ایران را شاد کند، فاطمه معتمدآریا و شادی پور مهدی همیشه در کنار دنیا بودند تا تحمل درد برای او آسان باشد و این جمع کوچک همیشه خندید و همیشه به بچهها فکر کرد.»
او خاطرنشان کرد: «همه کسانی که برای بچهها کار میکنند و باور دارند که کار برای بچهها بالاترین عبادت در این سرزمین است میدانند که جای خالی دنیا فقط با کار کردن برای بچهها شبیه دنیا پر میشود.»
او با اشاره به پیکر دنیا فنیزاده گفت: «این پیکری که در اینجا خوابیده است، از درد و رنجی که در این سالها کشید رها شده و یقین دارم که روحش در بین ما است و دوست دارد به زندگی فکر کنیم. او را به احترام شادی که برای بچهها این سرزمین میخواست، با شادی بدرقه کنیم. ما با دنیا خداحافظی نمیکنیم، دنیا در خاطرات و در تجربههای ما و در باور ما از شادی و زندگی و کودکی همیشه زنده است. خدایا به ما هم بیاموز که مانند دنیا مهارت شاد بودن و شاد کردن را داشته باشیم و به اطرافیانمان همانطور که دنیا به بچهها شادی میبخشید، شادی ببخشیم. امیدوارم این اول موجب شادی دنیا و آخر غم همه شما باشد.»
مرضیه محبوب که با گریه سخنرانی میکرد، نیز گفت: «دنیا با وجود همه بیمهریها و نادیده گرفتنها عاشقانه کار کرد. من و دنیا پشت دکور عروسکها با هم زندگی کردیم، بچههایمان را آنجا بزرگ کردیم و با هم اشک ریختیم و خندیدیم.»
محبوب با اشاره به صحبتهایش با دنیا فنیزاده، ادامه داد: «دنیا به من میگفت مرضیه وقتی ما بمیریم کسی از ما قدردانی میکند و من میگفتم روی من حساب نکن من از تو بزرگترم و تو میروی این حرفها را در مورد من میزنی. اما دنیا قرارمان را زیر پا گذاشت.»
مرضیه محبوب تصریح کرد: «من همیشه قبل از اجرا با عروسکها تنها هستم و حرف میزنم اما نمیدانم باید به کلاه قرمزی چه بگویم، بگویم دنیا تو را تنها گذاشته است.»
شادی مهدیپور (عروسک گردان) نیز در ادامه این مراسم گفت: «در ذهن من دنیا همیشه زنده است و الان چشم امیدم به دو پسر دنیاست که همیشه بوی او را خواهند داد.»
پورمهدی با اشاره به جراحی دنیا فنیزاده در ده سال پیش اظهار کرد: «10 سال پیش، بعد از جراحی وقتی در کلینیک به هوش آمد به من گفت دیدی زنده ماندم و به شوخی گفت تو میمیری و من همچنان نشستهام و نگاهت میکنم. باورم نمیشد بعد از آن همه درد و عمل جراحی کسی بتواند این طنز را با خودش داشته باشد. این عادت دنیا بود و تا آخرین لحظات هوشیاریاش مرگ را با روحیه بالا و طنازیاش به سخره گرفت.»
پورمهدی خاطرنشان کرد: «عشق عظیم دنیا به زندگی، بیاعتنایی به نادیده گرفتنهای این 10 سال و به بازی نگرفتنهای این چند سال، بزرگترین درسی بود که از دنیا گرفتم. دنیا قدم عقب نگذاشت حتی وقتی به عقب گذاشته شد.»
ایرج نوذری دیگر سخنران این مراسم، با بیان اینکه اینجا دیگر صحنه بازی نیست و خودمانیم گفت: «دنیا خود عشق و نمک زندگی ما بود. من داخل اتاق بیمارستان به دیدن او نرفتم چون میخواستم آخرین صحنهای از او به یاد دارم خندههایش باشد. اگر دنیا این همه سال زنده ماند و توانست 11 سال بجنگد به خاطر همین روحیه بالایش بود.»
نوذری خطاب به عرشیا و سیاوش دو پسر دنیا فنیزاده گفت: «سرتان را بالا بگیرید چرا که مادری داشتهاید که هم مرد بود و هم زن. افتخار کنید زیرا او نمرده و در دل و ذهن همه ما زنده باقی خواهد ماند.»
نوذری با اشاره به زنده یاد منوچهر نوذری تاکید کرد: «به قول پدرم نباید ذلیلپرست و مردهپرست باشیم، باید تا وقتی هستیم و نفس میکشیم قدر همدیگر را بدانیم. حرف زدن از همدیگر وقتی که دیگر نیستیم فایده ای ندارد.»
محمد نظری مجری برنامه «بهخانه برمیگردیم» و از دوستان خانوادگی دنیا فنیزاده بود گفت: «همه انس، الفت و علاقه بین من، دنیا و هستی (خواهر دنیا فنیزاده) از بازیهای کودکانه آغاز شد. زمانی که با آپارات و دو حلقه فیلمی که از پدرش به ارث برده بود بزرگترین سینما را برای بچههای فامیل راه انداخت.»
نظری ادامه داد: «دنیا در یکی از شبهای سخت بیماریاش به من گفت نمیشود جملهای را به تو بگویم؛ آن جمله این بود، یک خرده بیشتر هوای من را داشته باشید.»
نظری ادامه داد: «او رفت اما با کلاهقرمزی دنیای قشنگی را برای همه ما ساخت. ایرج طهماسب حامی بزرگی برای دنیا بود. امروز از او خواهشی داریم اینکه کلاهقرمزی دنیا را از ما نگیرند تا به این بهانه یاد دنیا همیشه مرور شود.»
منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما نیز دیگر سخنران این مراسم خطاب به دنیا فنی زاده گفت: «دنیای عزیز امیدوارم از این پس یاد تو از خاطر دوستان نرود که چنین هم نخواهد شد از این جا و از این بالا که میایستی جمعیتی را میبینی که به عشق یکی از پنهانترین هنرمندان سینمای کودک ایران جمع شدهاند. از همه سپاسگزارم که به سینمای کودک عرج مینهند و با روح و جانشان و عشقی که در دل دارند، برای بدرقه کسی آمدهاند که برای هنر و سینما کار میکردند.»
شاهسواری با بیان اینکه امروز را به احترام دنیا به بانوان سینما تقدیم میکنم، ادامه داد: «همچنین سپاسگزار بانوان و خواهران خودم در سینمای ایران هستم که کمتر دیده میشوند و وجه پنهان سینمای ایران هستند. چه خوب است امروز را به یاد دنیا فنیزاده به بانوان سینمای ایران تقدیم کنیم چرا که این جمع آینده کودکان ما را خواهد ساخت.»
شاهسواری با تاکید براینکه آنچه اینجا میگذرد نشانهای از حیثیت و هویت و اراده ماست گفت: «شما که اینجا حاضر شدید به هویت فرهنگی ما احترام گذاشتهاید و به یاد داشته باشیم که سالها بعد همین حرفها برای دیگرانی که جایگزین و جانشین بهتری از ما هستند گفته میشود و دیگرانی هم آنها را بدرقه میکنند.»
مدیرعامل خانه سینما بیان کرد: «سینمای ایران مسلط و پایدار است و این مسلط بودن و پایدار بودن را به یمن هنرمندانی دارد که کار کرده و میکند؛ از پرویز فنیزاده گرفته تا دنیا فنیزاده.»
عادل بزدوده هنرمند تئاتر عروسکی با اشاره به درگذشت داوود رشیدی و پدرش نیز گفت: «در این چند ماه اخیر حادثههای عجیبی در زندگی من و خانوادهام رخ داده ما یک از بزرگترین بازیگر سینما و تلویزیون و تئاتر یعنی داوود رشیدی که باجناق من بود را از دست دادیم. در غم او بودیم که پدرم فوت کرد. این دو داغ را توانستیم تحمل کنیم چون به هرحال سن و سالی از هر دوی این عزیز گذشته بود. اما وقتی قرار است راجع به دنیا حرف بزنم کمی سنگین است چون قرار است دنیا به این شکل باشد که بزرگترها بروند و کوچکترها راجع به آنها حرف بزنند.»
بزدوده با اشاره به اولین دیدارش با دنیا فنیزاده، گفت: «حدود سالهای 53 و 54 در پارک نیاوران، جشنواره کانون پرورشی کودکان و نوجوانان را داشتیم؛ فنیزاده بزرگ دست دنیا و هستی را میگرفت و کار ما را میدید؛ من آنجا با دنیا آشنا شدم و بعد از انقلاب اسلامی شرایط خوبی برای کار در کانون با مدیریت کامبیز صمیمی مفخم به وجود آمد و به من گفت که گروهی تشکیل بده. از اولین هنرمندانی که به گروهم دعوت کردم دنیا فنی زاده بود.»
این طراح صحنه ادامه داد: «این اشتیاق به کار را در دنیا دیدم و گفتم نباید حصر شود؛ باید پایش به گلستان باز شود. آخرین انتخاب او که اوج فرهیختگی و کمال کارش را نشان میداد کلاه قرمزی بود که با صدای حمید جبلی و متن های ایرج طهماسب شکل اساسی گرفت.»
بزدوده با اشاره به مشکلات صنف عروسکگردانها گفت: «ما به عنوان صنف هنوز هیچ آشیانه و لانهای نداریم؛ جایگاه ما در خانه سینما کجاست؟ امیدوارم نگاه به رفتن دنیا باعث شود به ما به عنوان یک صنف نگاه شود.»
او در پایان خاطرنشان کرد: «دنیا دارد ما را بدرقه میکند؛ او بالا پیش خداست و خدا هم بهترین گلاش را نزد خود دارد.»
در پایان نیز امیرحسین مدرس نیز یادداشتی را از طرف شبکه دو که خانه «کلاه قرمزی» محسوب میشود برای این مراسم آورده بود.
در این مراسم اکبر زنجانپور رضاداد امیر عابدی، احسان کرمی، حمید جبلی، ایرج طهماسب، الهام پاوه نژاد، سیروس مقدم، حمید مدرسی، محمدرضا تابش، امیرحسین مدرس و جمع دیگری از هنرمندان و دوستان دنیا فنیزاده حضور داشتند.
گفتنی است؛ روز شنبه از ساعت دوازده تا یک و نیم بعد از ظهر در مسجدالرضا در میدان نیلوفر مراسم یادبود دنیا فنی زاده برگزار خواهد شد.