یک سال پر شور ملی و بین المللی برای تئاتر ایران

 تفاوتی ندارد که در چه زمینه و حوزه‌ای مشغول باشید؛ در روزهای آخر اسفند روزهای پر جنب‌وجوشی که ایرانیان جملگی خود را محیای استقبال از سال نو و تعطیلات عید نوروز می‌کنند، ضروری است اهالی تئاتر و فعالان عرصه نمایش نیز کارنامه سالی که از سر گذرانده‌اند را نیز مروری کنند و با آگاهی از اتفاقات تاثیرگذاری که حوزه نمایش رخ داده، به استقبال سال نو بروند.

البته پرداختن به تمامی رویدادها و اتفاق‌های تلخ و شیرین تئاتر در سال 95 از حوصله این سطور خارج است اما بی‌تردید در کنار تمام اتفاق‌های مهم و قابل توجه که در ادامه مرور کرده‌ایم، نمی‌توان از یاد بُرد درگذشت هنرمندانی همچون داوود رشیدی، رکن‌الدین خسروی، جعفر والی، دنیا فنی‌زاده و... که بیش از هر اتفاق دیگری کام اهالی تئاتر را تلخ کرد.

 

فروردین :

راهیابی نمایش «شنیدن» به بخش اصلی فستیوال آوینیون

در اولین ماه سال 95 خبر راهیابی نمایش «شنیدن» به نویسندگی و کارگردانی امیررضا کوهستانی به بخش اصلی هفتادمین دوره فستیوال تئاتر آوینیون فرانسه، فستیوالی که بی‌شک از معتبرترین فستیوال‌های جهانی تئاتر است، را می‌توان مهم‌ترین اتفاق تئاتری این ماه دانست. پیش از این هنرمندان شناخته شده تئاتر ایران همچون آتیلا پسیانی، سیامک احصایی، کیومرث مرادی و رضا حداد و ... در بخش‌های جنبی این فستیوال آثار خود را به صحنه برده بودند اما این برای نخستین بار در تاریخ تئاتر ایران است که اثری از ایران برای اجرا در بخش اصلی انتخاب و دعوت می‌شود.

نمایش «شنیدن» که در سال ۹۴ در سالن چهارسوی مجموعه تئاتر شهر اجرا شده بود،علاوه بر فستیوال آوینیون در فستیوال تئاتر شابونه برلین، فستیوال بوزار بلژیک، فستیوال دله کالین تورینسی در شهر تورین ایتالیا و همچنین کشورهای مختلفی همچون سوئیس، هلند، آلمان، فرانسه و نروژ نیز به صحنه رفته است.

 

اردیبهشت :

سپردن سکانِ هدایت خانه تئاتر به دستان اصغر همت

اواخر اردیبهشت ماه سال 95 انتخاب اصغر همت توسط هیات مدیره این تشکل صنفی به اتفاق آرا از جمله خبرهای مهم حوزه تئاتر در دومین ماه سال بود.

هیات مدیره خانه تئاتر ایران متشکل از عزت‌الله انتظامی، ایرج راد، اصغر همت، بهزاد فراهانی، مریم کاظمی، حمید رضا نعیمی، کاظم هژیرآزاد، سهراب سلیمی، حمید مظفری، محمد بهرامی، مهدی قلعه و هادی عامل در حالی اصغر همت را به عنوان مدیرعامل جدید فراگیرترین و مهم‌ترین تشکل صنفی جامعه تئاتری کشور انتخاب کردند که مدیرعاملی 15 ساله ایرج راد در این سمت، اعتراض برخی از هنرمندان تئاتر را برانگیخته بود. تا جایی‌که علیرضا نادری، علی‌اصغر دشتی و حمید پورآذری از اعضاء هیات مدیره قبلی در مهرماه سال 94 با برگزاری یک نشست خبری ضمن اعلام استعفاء خود، خانه تئاتر را ملک شخصی ایرج راد عنوان کردند. نهایتا اما ایرج راد که یک بار در سال 89 از سمت خود استعفاء داده اما استعفایش پذیرفته نشده بود در روز 24 اردیبهشت‌ماه سال‌جاری از سمت خود به عنوان مدیرعامل استعفاء داد. او درباره دلایل کناره گیری‌اش از مدیرعاملی خانه تئاتر گفت: «۱۵ سال این بار را به دوش کشیدم و آنچه از دستم برمی‌آمد را انجام دادم حالا هم همچنان در خانه تئاتر هستم اما دیگر نمی‌خواهم به صورت تمام وقت حضور داشته باشم و این مسئولیت را به دوستان دیگر سپرده‌ام.»

اصغر همت که پیش از این به عنوان سخنگوی هیات مدیره خانه تئاتر حضور داشت پس از اینکه توسط هیات مدیره خانه تئاتر به عنوان مدیرعامل برگزیده شد، مهمترین برنامه خود را پیگیری جدی خواسته‌های بر حق تئاتری‌ها عنوان کرد و گفت: «مهمترین برنامه و فکرم این است که به طور جدی و در درجه اول به صورت مسالمت‌آمیز دنبال خواسته‌هایمان باشیم و مثل گذشته کوتاه نیاییم. چراکه در سال‌های گذشته مدیران دولتی به هر علتی نسبت به خواسته‌های ما بی‌اعتنا بوده‌اند و امروزه هنرمندان تئاتر از نظر روحی، معیشتی و امنیت شغلی، شرایط مناسب ندارند. بنابراین امیدوارم با تعامل با بخش دولتی بتوانیم به خواسته‌های بر حق‌مان برسیم.

همت با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین ضروریات جامعه تئاتر را ایجاد همدلی میان تمام هنرمندان این رشته است، گفت: امیدوارم در شرایطی که سر و سامان دلخواهی برای رشته ما وجود ندارد، در سایه این همدلی بین اعضای خانه تئاتر و هنرمندانی که عضو ما نیستند، جماعت تئاتری را دلخوش کنیم.

 

برگزاری هفته بازار تئاتر ایران

برگزاری هفته بازار تئاتر ایران را نیز می‌توان از رویدادهای مهم حوزه نمایش در دومین ماه سال 95 دانست. هفته بازار تئاتر ایران امسال در حالی برگزار شد که بر اساس فراخوانی که منتشر شده نخستین بازار بهاره تئاتر ایران قرار است در اردیبهشت ماه 96 با شیوه‌ای متفاوت در تهران برگزار شود.

برپایی هفته بازار تئاتر ایران به عنوان اقدامی موثر در راستای فعال کردن بیش از پیش تئاتر خصوصی و با هدف اصلی کمک به پا گرفتن کمپانی‌ها و تئاترهایی که جدا از بدنه دولتی فعالیت می‌کنند و همچنین عرضه تولیدات این گروه‌ها در دیگر کشورها برپا شد. در هفته بازار تئاتر ایران حدود 35 اثر تولید شده توسط تئاترهای خصوصی به شکل اجرای صحنه‌ای، فیلم تئاتر، تمرین، نمایشنامه‌خوانی، عکس‌و... به نمایندگان حدودا یکصد کمپانی ارائه شد.

 

خرداد :

انتخابات انجمن هنرهای نمایشی بر اساس آئین‌نامه جدید

برگزاری انتخابات انتخابات انجمن هنرهای نمایشی استان‌ها طی یک فرآیند 6 ماهه بر اساس آئین‌نامه جدید از مهم ترین اتفاقات حوزه تئاتر در استان ها بود. پس از ابلاغ آئین‌نامه جدید توسط امور استان‌های اداره کل هنرهای نمایشی کشور، از خردادماه 95 تا پایان شهریورماه به جز 4 استان، هیات رییسه انجمن هنرهای نمایشی سایر استان‌ها مشخص شد.

بر اساس آئین نامه جدید شهرهایی که بیشتر از 20 گروه نمایشی داشته باشند، باید 5 نفر را برای هیات رئیسه انتخاب کنند. در این راستا استان اصفهان پیشتاز برگزاری انتخابات بر اساس آئین‌نامه جدید انجمن هنرهای نمایشی کشور بود و اولین استانی بود که انتخابات انجمن را با موفقیت به انجام رساند.

بر اساس ماده سه آیین نامه تاسیس شعب استانی انجمن هنرهای نمایشی ایران با شماره ثبت 22537، ایجاد دفاتر نمایندیگی انجمن هنرهای نمایشی و برگزاری انتخابات جهت تعیین نماینده دفتر در شهرستان‌ها، مشروط به دارا بودن بیش از 5 گروه نمایشی پروانه‌دار در شهرستان مربوطه خواهد بود. در ماده 5 این آئین‌نامه آمده است:

الف) استان هایی که دارای 20 گروه نمایشی (پروانه دار) وبیشتر باشند، هیئت رییسه 5 نفره خواهند داشت.

ب) استان هایی که دارای 5 تا 20 گروه نمایشی (پروانه دار) باشند، هیئت رییسه 3 نفره خواهند داشت.

همچنین در آیین نامه آمده آن‌هایی می‌توانند نامزد شرکت در انتخابات هیات رییسه انجمن شعب باشند که عضو هسته مرکزی گروه نمایشی (پروانه‌دار) باشند. در بخش دیگر آیین نامه یادآور شده که اعضای هیئت رییسه شعب استانی نباید کارمند اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یا شهرستان باشند. در بند ج از ماده 5 آمده است که برای برگزاری انتخابات هیئات رییسه می‌بایست شورایی با نام «شورای مشورتی انجمن» تشکیل شود؛ اعضای این شورا از نفرات زیر خواهند بود: معاون هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد، رییس انجمن دوره پیش، کارشناس مسئول تئاتر، نماینده دفتر حراست اداره کل و نیز یکی از هنرمندان فعال یا پیشکسوت استان، که از سوی مدیرکل فرهنگ و ارشاد معرفی می‌شود. از گروه نمایشی پروانه‌دار تنها یک نفر می‌تواند به عنوان نامزدی در هیات رئیسه انجمن معرفی شود. برای رای دادن و شرکت در انتخابات همه اعضای هیات رئیسه و نیز اعضای پیوسته گروه‌های نمایشی (پروانه‌دار) می‌توانند شرکت کنند.

 

میزبانی موزه توپیک اسپانیا از عروسک‌های ایرانی

دعوت موزه توپیک اسپانیا از زهرا صبری برای نمایش عروسک‌های این هنرمند شناخته شده تئاتر یکی از بهترین خبرهای تئاتری در آخرین ماه فصل بهار 95 بود. نمایش عروسک‌های ساخته شده توسط زهرا صبری هنرمند شناخته شده تئاتر و سرپرست گروه تئاتر «یاس تمام» در موزه نمایشگاه توپیک شهر تولوسا در کشور اسپانیا و اهداء عروسک «پهلوان کچل» به این موزه از دیگر اتفاق‌های قابل توجه حوزه نمایش در مهرماه سال 95 بود. پیش از این رویداد تنها عروسکی که از ایران در موزه توپیک وجود داشت، عروسک «مبارک» بود که توسط بهروز غریب پور به این موزه اهدا شده بود. در این نمایشگاه که با عنوان «رویاپردازی از ایران» برگزار شد، بیش از ۲۰۰ عروسک از نمایش‌های «هشت لحظه»، «طوطی پر»، «زمین و چرخ»، «خانه برناردا آلبا»، «تا یک بشمار» و «ننه دلاور» به نمایش گذاشته شد.

 

تیر:

اهداء جایزه مخصوص هیات‌ داوران تئاتر شهر کلن به علیرضا کوشک جلالی

تجلیل از علیرضا کوشک جلالی نمایشنامه‌نویس، مترجم و کارگردان مطرح  شناخته شده تئاتر به پاس چند دهه فعالیت هنری و اهداء جایزه مخصوص هیات‌ داوران تئاتر شهر کلن در سال ۲۰۱۶ به این هنرمند ایرانی نیز یکی دیگر از رخدادهای قابل توجه حوزه نمایش بود که در نخستین ماه تابستان سال 95 اتفاق افتاد.

کوشک‌جلالی که سال‌هاست در آلمان اقامت دارد فعالیت‌های هنری بسیاری را در کارنامه خود دارد؛ از نمایشنامه‌نویسی و کارگردانی نمایش‌های متعدد، تا پایه‌گذاری گروه تئاتری «علی جلالی آنسامبل» در کلن آلمان. او تا امروز نمایش‌های متعددی را چه در آلمان و چه در ایران به روی صحنه برده و جوایز زیادی در زمینه نویسندگی و کارگردانی در فستیوال‌های بین‌المللی تئاتر کسب کرده است. این کارگردان صاحب‌نام تئاتر که متاسفانه چند سالی است با بیماری ام اس دست و پنجه نرم می‌کند، مدتی است با برگزاری ورک‌شاپ‌های مختلف در شهرهای لاهیجان، کاشان، تبریز و... آثاری را با گروه‌های تئاتری این شهرها برای اجرا آماده کرده است. کوشک جلالی همواره از تمایل خود به برگزاری ورک شاپ و همکاری با هنرجویان تئاتر در شهرستان‌ها صحبت کرده و دلیل این کار را ایجاد انگیزه برای ادامه فعالیت‌های هنری تئاتری‌ها در شهر خود و جلوگیری از مهاجرت آن‌ها به تهران اعلام کرده است.

 

مرداد:

تغییر در ساز و کار ساختاری جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر

اعلام تغییر ساز و کار ساختاری جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به عنوان بزرگ‌ترین و مهم‌ترین رویداد نمایشی ایران و خاورمیانه، در یک نشست رسانه‌ای با حضور مهدی شفیعی مدیرکل اداره هنرهای نمایشی و سعید اسدی دبیر سی‌وپنجمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، بی‌شک قابل توجه‌ترین اتفاق حوزه تئاتر در مردادماه سال 95 بود. از جمله مهم‌ترین تغییراتی که توسط سعید اسدی در این نشست تشریح شد می‌توان به موارد زیر اشاد کرد:

- تغییر در بخش اجراهای محیطی و تعاملی و تلاش برای بهره گرفتن از محیط‌های غیرصحنه‌ای و تبدیل محیط‌های شهری به صحنه تئاتر محیطی و همچنین توجه به شکل مطلوب‌تر تئاتر تعاملی یا اینتراکتیو بخش تئاتر محیطی با رویکرد تازه

- استفاده از تماشاخانه‌های دولتی و نیمه دولتی که در بخش اصلی جشنواره نیستند در بخش «به علاوه تئاتر فجر»

- حذف بخش «تولیدات تازه‌های تئاتر» و تقسیم بودجه این بخش به دیگر بخش‌های جشنواره

- تلاش برای رونق بخش بین‌الملل در جشنواره تئاتر

- ساماندهی وضعیت فروش بلیط‌های جشنواره

- پیوستن جشنواره به کمپین «من صدای آب هستم»

 

شهریور:

ثبت روز ملی هنرهای نمایشی در تقویم رسمی کشور

بدون تردید یکی خوشحال کننده‌ترین اتفاق هایی که جامعه تئاتری کشور را بسیار خرسند کرد، خبر قطعی ثبت روز 7 فرودین‌ماه به عنوان «روز ملی هنرهای نمایشی» در تقویم رسمی کشور بود. خبری که شهریورماه 95 قطعی شد.

تعیین روزی در تقویم ملی ایران به نام روز تئاتر یا هنرهای نمایشی مطالبه‌ای بود که از چندین سال پیش مطرح شده بود.  پس از تصویب کلیت طرح ثبت روز ملی تئاتر ایران در تقویم رسمی کشور توسط شورای فرهنگ عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، این طرح برای تصویب نهایی به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال و نهایتا در جلسه ۷۸۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی روز ۷ فروردین ماه مطابق با ۲۷ مارس روز جهانی تئاتراست به عنوان روز ملی هنرهای نمایشی تعیین شد.

 

تصویب شیوه‌نامه تئاتر کمدی (آزاد)

تصویب شیوه‌نامه تئاتر کمدی و اعلام لغو مجوز 4 اجرای کمدی در تهران، از جمله اتفاق‌های مهم تئاتر در آخرین ماه تابستان 95 بود.

شیوه‌نامه تئاتر کمدی (آزاد) در شورای مرکزی ارزشیابی و نظارت تصویب شد و برای اجرایی شدن ابلاغ ‌شد. در این شیوه‌نامه موارد مختلفی نظیر کمیته‌های مختلف ارزیابی، بررسی متون، بررسی اجراها و کمیته انضباطی در نظر گرفته شده است.

 

مهر:

رکوردشکنی تاریخی «می‌سی‌سی‌پی نشسته می‌میرد» در تالار وحدت

استقبال مخاطبان تئاتر از نمایش «می‌سی‌سی‌پی نشسته می‌میرد» با کارگردانی همایون غنی‌زاده که از 25 مهرماه 95 در تالار وحدت روی صحنه رفت، و شکستن رکورد فروش تاریخ تئاتر ایران توسط این نمایش بی‌شک یکی از اتفاق‌های قابل توجه تئاتر در سال جاری است. اتفاقی که نشان از جدی‌تر شدن و بالا رفتن جایگاه تئاتر در نگاه و زندگی خانواده‌های ایرانی دارد.

نمایش «می‌سی‌سی‌پی نشسته می‌میرد» با کارگردانی همایون غنی‌زاده و نقش‌آفرینی ویشکا آسایش، سجاد افشاریان، بابک حمیدیان، سیامک صفری و داریوش موفق در حالی با عبور از مرز دو میلیارد تومان رکورد فروش تاریخ تئاتر ایران را شکست که این رکورد تا پیش از این در اختیار نمایش «آمدیم نبودید رفتیم» با کارگردانی رضا حداد بود.

 

آبان :

نشست مدیران تئاتر کشورهای غرب آسیا در تهران

برگزاری نشست مدیران تئاتر کشورهای غرب آسیا در تهران به عنوان امکانی برای تبادل فرهنگی، هنری، فکری در آبان ماه سال 95 از دیگر رویدادهای قابل تامل حوزه نمایش در عرصه بین المللی بود. این نشست با این رویکرد که تنها از راه فرهنگ می‌توان همه وجوه اندیشه را به دیگر مناطق گسترش داد و از ویژگی‌های آنها نیز بهره‌مند شد، با حضور  مدیران، مسئولان و دست‌اندرکاران تئاتری 10 کشور الجزایر، تونس، افغانستان، پاکستان، سوریه، عمان، آذربایجان، لبنان، عراق و قطر در تهران برگزار شد.

معرفی رویدادهای بین‌المللی هنر و به ویژه تئاتر در ایران و دیگر کشورهای شرکت کننده، تنظیم تفاهم‌نامه فعالیت‌های مشترک هنری منطقه‌ای، معرفی جشنواره‌های بین‌المللی تئاتر ایران و آشنایی با مدیران مراکز و نهادهای تئاتری ایران از جمله خانه تئاتر، حوزه هنری، تئاتر دانشگاهی و سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران از جمله برنامه‌های در دستور کار نشست بود. در واقع با توجه به پتانسیل بالای تئاتر ایران و وجود قابلیت تاثیرگذاری بر تئاتر منطقه، می‌توان اساسی‌ترین ره‌آورد نشست مدیران هنرهای نمایشی غرب آسیا در تهران را شناساندن ایران و تئاتر آن به کشورهای منطقه عنوان کرد.

از جمله نتایج قابل توجه این نشست استمرار برگزاری ان در دیگر کشورهای شرکت کننده بود که از جهات مختلف بسیار حائز اهمیت است.

 

افتتاح اولین مرکز مشاوره تخصصی تئاتر

افتتاح نخستین مرکز مشاوره تخصصی تئاتر در نخستین روز آبان‌ماه سال 95 در تئاتر مستقل تهران یکی دیگر از رویدادهای قابل توجه حوزه نمایش در سال جاری بود که از جهات مختلفی بسیار قابل توجه است. برگزاری کارگاه‌های مشاوره خصوصی و گروهی، کارگاه گفتگو، اعزام مشاور به شهرستان‌ها و کارگاه مشاوره بخش بین‌الملل اصلی‌ترین فعالیت های این مرکز عنوان شده است.

در این مرکز هنرمندان پیشکسوت و باسابقه‌ای همچون فرهاد مهندس‌پور، حسن معجونی، حمید پورآذری، سعید بهنام و اصغر دشتی به عنوان مشاوران واحد کارگردانی، محمد چرمشیر و افروز فروزند به عنوان مشاور در واحد نمایشنامه‌نویسی تهران، خسرو حکیم‌رابط مشاور در واحد نمایشنامه‌نویسی شهرستان ها، علیرضا نادری مشاور در واحد نمایشنامه‌نویسی منطقه لواسان، سیامک احصایی، منوچهر شجاع و رضا مهدیزاده به عنوان مشاور در واحد طراحی صحنه، گلناز گلشن، شیما میرحمیدی و ندا نصر به عنوان مشاوران واحد طراحی لباس، زهرا صبری، مریم معینی و حسن معجونی به عنوان مشاوران واحد تئاتر عروسکی، آیدین الفت و بامداد افشار به عنوان مشاوران واحد مهندسی صدا، بابک میرزاخانی، آنکیدو دارش و فرشاد فزونی به عنوان مشاوران واحد موسیقی، محمدباقر ضیایی، امیر راد، رامین اعتمادبزرگ، علی اتحاد و اشا صدر به عنوان مشاوران واحد پرفورمنس آرت، امیر اسمی و فرهاد فزونی به عنوان مشاوران واحد طراحی گرافیک و صبا کسمایی نیز به عنوان مشاور واحد طراحی نور،  مرکز مشاوره تئاتر معرفی شدند.

 

برگزاری نشست تخصصی آموزشی دبیران کانون‌ تئاتر کشور

یکی دیگر از رویدادهای مهم تئاتر در آبان ماه 95 برگزاری نشست تخصصی آموزشی دبیران کانون‌ تئاتر کشور به میزبانی دانشگاه علامه طباطبائی بود که به همت کانون تئاتر دانشگاه علامه طباطبائی در محل دانشکده ادبیات دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.

دومین دومین نشست تخصصی آموزشی دبیران کانون‌های تئاتر سراسر کشور که با حضور بیش از ۷۰ دبیر از دانشگاه‌های مختلف به مدت ۲ روز در دانشکده ادبیات دانشگاه علامه برگزار شد. کارگاه تخصصی، برگزاری نشست صمیمی دبیران، بررسی مشکلات تئاتر دانشگاهی، تماشای نمایش، نشست پرسش و پاسخ مسئولان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری  و دانشگاه علامه طباطبائی با دبیران کانون‌های تئاتر و تشکیل و انتخاب اعضاء شورای تئاتر دانشجویی از جمله برنامه‌های اجرا شده در این نشست بود.

 

آغاز به کار انجمن صنفی تماشاخانه‌های خصوصی

انجمن صنفی تماشاخانه‌های ایران با برگزاری اولین مجمع عمومی و حضور 23 عضو به طور رسمیدر آبان ماه 95 آغاز به‌ کار کرد. این انجمن با ریاست شاهین چگینی،  برخلاف خانه تئاتر از طریق وزارت کار و ثبت آن به شکل انجمن و صنف کارفرما طی یک سال و سه ماه به ثبت قانونی رسید. در حال حاضر این انجمن 23 عضو دارد و اساسنامه آن نیز با حضور 16 عضو تصویب شده است.

در نخستین مجموع این صنف، شاهین چگینی (رئیس هیئت مدیره)، خیام وقار کاشانی (دبیر و نایب رئیس)، داود نامور( خزانه‌دار)، اعضای اصلی انجمن و فارس باقری و محمد حسن نجفی اعضای علی‌البدل هستند. همچنین محمود یوسفی و مرتضی یونسی‌زاده هم به عنوان بازرسان اصل و علی‌البدل این انجمن انتخاب شدند. در میان اعضای این انجمن سه عضو از شهرهای قم، ساری و کرمان نیز حضور دارند.

 

نشست مدیران تئاتر کشورهای غرب آسیا در تهران

برگزاری نشست مدیران تئاتر کشورهای غرب آسیا در تهران به عنوان امکانی برای تبادل فرهنگی، هنری، فکری در آبان ماه سال 95 از دیگر رویدادهای قابل تامل حوزه نمایش در عرصه بین المللی بود. این نشست با این رویکرد که تنها از راه فرهنگ می‌توان همه وجوه اندیشه را به دیگر مناطق گسترش داد و از ویژگی‌های آنها نیز بهره‌مند شد، با حضور  مدیران، مسئولان و دست‌اندرکاران تئاتری 10 کشور الجزایر، تونس، افغانستان، پاکستان، سوریه، عمان، آذربایجان، لبنان، عراق و قطر در تهران برگزار شد.

معرفی رویدادهای بین‌المللی هنر و به ویژه تئاتر در ایران و دیگر کشورهای شرکت کننده، تنظیم تفاهم‌نامه فعالیت‌های مشترک هنری منطقه‌ای، معرفی جشنواره‌های بین‌المللی تئاتر ایران و آشنایی با مدیران مراکز و نهادهای تئاتری ایران از جمله خانه تئاتر، حوزه هنری، تئاتر دانشگاهی و سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران از جمله برنامه‌های در دستور کار نشست بود. در واقع با توجه به پتانسیل بالای تئاتر ایران و وجود قابلیت تاثیرگذاری بر تئاتر منطقه، می‌توان اساسی‌ترین ره‌آورد نشست مدیران هنرهای نمایشی غرب آسیا در تهران را شناساندن ایران و تئاتر آن به کشورهای منطقه عنوان کرد.

 

آذر:

برگزاری همایش آثار برگزیده جشنواره‌های تئاتر استان‌ها

تغییر شیوه انتخاب آثار نمایشی تولید شده در مراکز استان‌ها و شهرستان‌ها برای حضور در جشنواره تئاتر فجر با برگزاری همایش آثار برگزیده جشنواره‌های تئاتر استان‌ها در آذرماه سال‌جاری یکی از مهم‌ترین رویدادهای تئاتر در آخرین ماه پاییز بود. همایشی که به واسطه برگزاری آن تعداد زیادی از کارگردان‌های تئاتر از سراسر کشور با حضور در مجموعه تئاترشهر تهران ضمن تماشای فیلم‌هایی که از تئاترهایشان برای حضور در جشنواره ارائه داده بودند به همراه داوران، این فرصت را داشتند تا با کارگردان‌های دیگر استان‌ها نیز تبادل نظر و گفت‌وگو کنند.

برگزاری همایش آثار برگزیده جشنواره‌های تئاتر استان‌ها که با حضور کارگردان‌ها و روسای انجمن‌های نمایش استان‌ها از این جهت حائز اهمیت بود که به گفته اکثر کارگردان‌های حاضر در این همایش با این شیوه شک و شبهه‌ها در زمنیه داوری آثار به حداقل می‌رسد.

 

دی :

اعتبار یک‌میلیاردی وزیر برای ساختمان جدید خانه تئاتر

در نخستین ماه زمستان 95 خبر اعطاء یک میلیارد تومان توسط وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای تکمیل فرایند ساخت ساختمان جدید خانه تئاتر که از سوی ایرج راد مدیرعامل پیشین این تشکل مطرح شد، یکی از اتفاق‌هایی بود که به اهالی تئاتر برای اجراهای زمستانی‌شان انرژی مضاعفی داد.

ایرج راد درباره آخرین وضعیت ساختمان جدید خانه تئاتر واقع در خیابان سمیه که یک بلک‌باکس با ظرفیت ۱۸۰ تا ۲۰۰ تماشاگر نیز در آن طراحی شده، با بیان اینکه برآورد ما برای تجهیزاتی که احتیاج داریم حدود یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بوده است، گفت: برای تجهیز این سالن از مدتی قبل با مشکل اعتبار روبه‌رو بودیم که در جلسه‌ای با آقای صالحی امیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی موضوع را مطرح کردیم و ایشان دستور صادر کرد که مبلغ یک میلیارد تومان برای تأمین این امکانات پرداخت شود.به گفته‌ مدیرعامل پیشین خانه تئاتر برای ساختمان جدید با خرید کل زمینی که حدود ۱۵۰۰ متر زیربنا دارد؛ تخریب، گودبرداری و ساخت و ساز تا پایان مرحله معماری و نقاشی حدود 3 میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان هزینه شده است.

 

برگزاری همایش «شهر و شهروندی و تئا‌تر» در تئاترشهر

از دیگر اتفاق‌های مهم حوزه تئاتر در دی‌ماه 95 باید به برگزاری همایش «شهر و شهروندی و تئا‌تر» اشاره کرد. همایشی که به کوشش برگزارکنندگان سی‌وپنجمین جشنواره بین‌المللی تئا‌تر فجر و به عنوان یکی از برنامه‌های جنبی این دوره از جشنواره تئا‌تر فجر برگزار شد.

در فراخوان این همایش که ناصر حبیبیان مدیریت اجرایی آن را برعهده داشت، ۶۰ مقاله بر اساس محور مشخص شده در فراخوان به دبیرخانه رسید و شورای علمی این همایش مرکب از شیرین بزرگمهر، سعید اسدی و عطاالله کوپال در نهایت ۸ مقاله را برای ارائه در همایش انتخاب کردند. در این همایش سعید اسدی با موضوع «هنر تئاتر و زایش مفهوم شهروند»، قطب‌الدین صادقی با موضوع «جایگاه تئاتر در ساختار شهری»، مهرداد زواره محمدی با موضوع «ارتباط شهر، شهروند و معماری به وسیله هنر و فضاهای فرهنگی»، جهانشیر یاراحمدی با موضوع «مطالعه بوشهر در نمایشنامه‌های جنوب» و علی رویین با موضوع «تاثیر کلان شهر بر حیات ذهنی شخصیت‌های نمایشی» سخنرانی کردند. برگزاری میزگرد «معماری، شهر و تئاتر» از دیگر برنامه های این همایش بود.

در پایان برگزاری این همایش کتاب برگزیده مقالات منتشر و جوایزی به سه مقاله برگزیده اهداء شد.

 

آغاز به کار نخستین کمپ مدرسه تئاتر میزانسن

آغاز به کار اولین کمپ مدرسه تئاتر میزانسن با ظرفیت پذیرش ١٥ هنرجو از طریق برگزاری کارگاه پیش از کمپ اول، از دیگر اتفاق‌های قابل توجه تئاتر در دی ماه سال جاری بود.

در این کمپ مدرسه تئاتر در دو هفته آغازین هنرجویان ضمن آشنایی با لکچرهای «پرفورمنس آرت: گلرخ نفیسی تحصیلکرده پرفورمنس آرت و هنرمند پرفورمنس آرت»، «تئاتر مستند: مهین صدری ؛ هنرمند فعال در حوزه تئاتر مستند»، «تئاتر ابژه: کیوان سر رشته هنرمند فعال در حوزه تئاتر ابژه»، «تئاتر فیزیکال: سعید بهنام تحصیلکرده»، «تئاتر دیجیتال: لیلی گله داران تحصیلکرده هنر دیجیتال از دانشگاه رم ایتالیا» و «تئاتر فیزیکال: سعید بهنام؛ تحصیلکرده تئاتر تصویری در فرانسه»، با رویکردهای کلی این مدرسه آشنا می‌شوند.

در اولین ترمِ کمپ اول علاوه بر لکچرهای فوق هنرجویان با اساتیدی همچون فرهاد مهندس‌پور، محمد عباسی، هاسمیک کاراپتیان، ستاره فاتحی، صبا کسمایی، آیدین الفت، محمدرضا علی‌اکبری، شایان درخشان، سهیلا علیزاده، علی قلی‌پور، سعید بهنام ،علی اصغر دشتی و... دروس متنوع خود را سپری خواهند کرد. علاوه بر دروس فوق در ترم اول، هنرجویان یک ورک‌شاپ بین‌الملی با موضوع بدن نیز سپری خواهند کرد. علی اصغر دشتی مدیر مدرسه تئاتر میزانسن در ترم اول به عنوان سرمربی، هنرجویان را همراهی خواهد کرد.ضمنان هنرجویان در هر ترم یک سرمربی جداگانه خواهند داشت. مدرسه تئاتر میزانسن به عنوان اولین مرکز آموزش رویکردهای معاصر اجرایی در شاخه های پرفورمنس آرت، تئاتر فیزیکال، تئاتر دیجیتال، تئاتر ابژه و تئاتر مستند در کمپ های ١٣ ماهه در موسسه فرهنگی هنری برگ برگزار خواهد شد.

 

بهمن :

افتتاح پردیس تئاتر تهران بزرگ‌ترین مجموعه نمایشی کشور

سرانجام بعد از مدت‌ها انتظار در بهمن‌ماه 95 پردیس تئاتر تهران که در واقع بزرگ‌ترین و مدرن‌ترین مجموعه نمایشی کشور محسوب می‌شود با حضور شهردار تهران و جمعی از چهره‌ها و پیشکسوتان هنر و فعالان عرصه تئاتر و میزبانی از  آغاز به کار کرد. با آغاز به کار این مجموعه نمایشی و اجرای آثار نمایشی در سالن‌های مجهز این مجموعه نزدیک به 1800 صندلی به ظرفیت سالن‌های تئاتر کشور اضافه شد. پنج نمایش «روزگار یک سگ» ویژه کودکان و نوجوانان به کارگردانی مهدی قلعه در سالن محمود استادمحمد،  نمایش «تاج عروس، خاله و خروس» ویژه کودکان و نوجوانان به کارگردانی احمد سلیمانی در سالن داوود رشیدی، نمایش «هدیه مرموز» به کارگردانی یاسر خاسب در سالن علی نصیریان، نمایش «ریحانه» به کارگردانی سیروس همتی در سالن محمدعلی کشاورز و نمایش «من...» به کارگردانی «فرهاد تجویدی» در سالن اصلی، به عنوان نخستین نمایش‌های اجرا شده در پردیس تئاتر تهران در این مجموعه روی صحنه رفتند.

بزرگ‌ترین سالن تئاتر کشور با ظرفیت 900 صندلی، طراحی فضاهای به گونه‌ای که یک مجتمع متمرکز برای فعالیت تئاتر حرفه‌ای و تجربی و همچنین فعالیت‌های آموزشی تئاتر را در خود جای دهد، پیش‌بینی فضایی به مساحت 3 هزار مترمربع برای اجرای نمایش‌های روباز و خیابانی با پیش‌بینی امکانات مورد نیاز این کاربری، در نظر گرفتن دو سالن تمرین به مساحت 500 مترمربع، پیش‌بینی 5 سالن بلک‌باکس با کاربری تئاتر تجربی و دانشجویی، سیستم هوادهی از کف در سالن اصلی با هدف حذف هرگونه نویز صوتی ناشی از عملکرد سیستم تهویه و هوادهی سالن‌ها، پیش‌بینی تونل تاسیساتی آدم رو به طول 300 متر با هدف تامین ارتباط تاسیساتی همه سالن‌ها و تسهیل عملیات توسعه و تغییر در تاسیسات پروژه، استفاده از حداکثر امکانات و مصالح جهت عایق بندی‌صوتی سالن‌ها، شامل ایزولاسیون صوتی چند لایه دیوارها، درهای اکوستیکی ویژه و صندلی‌های همخوان با طراحی اکوستیکی سالن اصلی، پیش‌بینی حداکثر مقاومت در برابر حریق در انتخاب تجهیزاتی چون صندلی‌ها، پارچه پوشش داخلی سالن اصلی و همچنین پیش‌بینی دیوار ضد حریق میان صحنه اصلی و جایگاه تماشاچیان، پیش‌بینی بخش VIP در بخش تماشاچیان در بخشش بالایی سالن نمایش با دسترسی ویژه و مستقل، پیش‌بینی تمهیدات لازم در استفاده معلولین حرکتی از مجموعه و دیوار ضد آتش از جمله ویژگی‌های این مجموعه نمایشی است.

 

اسفند :

برگزاری سمینار بین‌المللی تئاتر و ظرفیت‌های بخش غیردولتی

مهم‌ترین رویداد تئاتر در آخرین ماه سال 95 با توجه به گسترش سالن‌های خصوصی تئاتر در سال‌های اخیر می‌توان برگزاری سمینار بین‌المللی تئاتر و ظرفیت‌های بخش غیردولتی دانست.

در این سمینار سه روزه که در مجموعه تئاترشهر تهران برگزار شد کارشناسان، هنرمندان و دست‌اندرکاران تولید و عرضه تئاتر با ارائه مقالات و برگزاری میزگردهای متعدد با محوریت تئاتر غیردولتی به معرفی ظرفیت‌ها و آسیب شناسی این روند پرداختند.

در این سمینار بین‌اللملی هنرمندان و نمایندگان کمپانی‌های تئاتری از کشورهای مکزیک، آذربایجان، ارمنستان، ایتالیا، گرجستان، نیجریه، اسپانیا، روسیه، قزاقستان، هند، آلمان و مجارستان حضور داشتند.

 

افتتاح چندین سالن تئاتر در تهران و شهرستان‌ها

در سال 95 و در ادامه روند گسترش و توسعه سالن‌های تئاتر توسط بخش دولتی و خصوصی، افتتاح سالن تئاتر آفتاب، آغاز به کار تماشاخانه پالیز، افتتاح تماشاخانه هلیافیلم و تماشاخانه ایران در شهر تهران، در کنار  افتتاح سالن تئاتر شهرستان قوچان از جمله مهم‌ترین سالن‌های جدید تئاتر است که در سال جاری به ظرفیت سخت افزاری تئاتر کشور اضافه شده‌اند.